ASEAN-Hoa Kỳ: Hợp tác để gia tăng sức mạnh

Xây dựng quan hệ đối tác chiến lược tin cậy và thực chất giữa ASEAN và Mỹ không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho từng thành viên tham gia mà còn gia tăng hợp tác, sức mạnh trong việc đối phó với thách thức chung mà cả hai bên đang phải đối mặt.

Các nhà lãnh đạo ASEAN – Mỹ đã trao đổi thẳng thắn và cởi mở tại Hội nghị Cấp cao Đặc biệt để xây dựng quan hệ đối tác tin cậy và thực chất

Tuyên bố chung Sunnylands đưa ra sau Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN-Mỹ lần đầu tiên tổ chức tại Mỹ trong 2 ngày 15 và 16-2 đã đúc rút được những thỏa thuận cốt lõi giữa hai bên, khẳng định mối quan hệ và sự hợp tác bền chặt hơn giữa ASEAN và Mỹ trong tương lai. Thành công của Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN-Mỹ cũng xua tan đi những hoài nghi về sự đoàn kết, thống nhất trong ASEAN cũng như mối quan hệ đối tác chiến lược giữa ASEAN với Mỹ – cường quốc mạnh bậc nhất thế giới.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN-Mỹ lần thứ ba diễn ra ở Malaysia tháng 11-2015 mới đây, có thể thấy, tiếng nói chưa phải là đồng nhất trong các thành viên ASEAN với vấn đề Biển Đông đang ngày càng trở lên nóng bỏng, cùng mối quan tâm của Mỹ tới ASEAN khi thực hiện chính sách xoay trục về châu Á – Thái Bình Dương. Đó là một trong những lý do để Tổng thống Mỹ Barack Obama đưa ra lời mời các nhà lãnh đạo ASEAN đến Mỹ vào đầu năm 2016 để tham dự Hội nghị cấp cao đặc biệt.

Một trong những thành công dễ nhận thấy là việc chính quyền Tổng thống Obama đã khẳng định vị trí và vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực, mong muốn đưa quan hệ ASEAN – Mỹ đi vào thực chất, mang lại lợi ích thiết thực cho mỗi quốc gia và khu vực. ASEAN – một tổ chức khu vực năng động và thành công bậc nhất thế giới cùng với Mỹ – cường quốc hàng đầu thế giới – hiểu rõ và tìm thấy ở nhau những điểm tương đồng lợi ích và lĩnh vực hợp tác hiệu quả từ kinh tế, thương mại, văn hóa, giáo dục… cho tới an ninh – quốc phòng, đặc biệt là duy trì một khu vực châu Á – Thái Bình Dương hòa bình và ổn định để phát triển kinh tế, trong đó có Biển Đông.

Trong vấn đề thu hút sự quan tâm lớn nhất của dư luận, các thành viên ASEAN và Mỹ đã cùng nhất trí quan điểm, xác định các nguyên tắc chung xử lý đối với các vấn đề liên quan tới hòa bình, ổn định và an ninh khu vực, bao gồm cả vấn đề Biển Đông.

Theo đó, hai bên khẳng định đề cao các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và Hiến chương ASEAN; cam kết giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, kể cả thông qua các tiến trình pháp lý và ngoại giao; kiềm chế, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, không quân sự hóa; đảm bảo an ninh, an toàn hàng hải, hàng không phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và đi vào thương lượng thực chất để sớm đạt được Bộ quy tắc về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Có thể nói, việc đạt được thỏa thuận lớn mang tính nguyên tắc trên là cơ sở vững chắc để tạo dựng đoàn kết trong ASEAN cũng như thắt chặt hợp tác ASEAN – Mỹ để xử lý, giải quyết các thách thức chung về an ninh, đặc biệt là tình hình căng thẳng ở Biển Đông do Trung Quốc gây ra, nhất là các hoạt động ráo riết xây đảo nhân tạo nhằm thay đổi hiện trạng, đồng thời tiến hành quân sự hóa vùng biển chiến lược sống còn này. Đối tác thật sự tin cậy và thực chất giữa ASEAN và Mỹ sẽ khiến cho tiếng nói chung của hai bên trở nên mạnh mẽ hơn và nhất là hành động trở nên quyết liệt, hiệu quả hơn để đối phó với tham vọng độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc.

Theo_An ninh thủ đô