Armenia và Azerbaijan xúc tiến nối lại đàm phán hòa bình
Theo trang Financial Times, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev sẽ nối lại các cuộc đàm phán hòa bình vào ngày 14/5 tại Brussels (Bỉ).
Cuộc gặp này diễn ra theo sáng kiến của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel.
Binh sĩ Azerbaijan tuần tra tại trạm kiểm soát ở thị trấn Shusha, sau cuộc xung đột với binh sĩ Armenia tại khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Các nguồn thạo tin cho biết Chủ tịch Michel sẽ chủ trì cuộc gặp giữa Thủ tướng Pashinyan và Tổng thống Aliyev. Đây sẽ là cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo này kể từ cuộc gặp tại Munich (Đức) vào tháng 2. Theo một nguồn tin giấu tên, cuộc gặp này là một dấu hiệu tiến triển quan trọng.
Trong khi đó, một quan chức của Ủy ban châu Âu đánh giá đây là một phần trong nỗ lực nhằm bình thường hóa quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan, là động thái nối lại các cuộc gặp ba bên và là diễn biến mới nhất sau các cuộc đàm phán hòa bình quan trọng và tích cực tại Washington (Mỹ) vào tuần trước.
Ngày 4/5 vừa qua, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết các cuộc đàm phán giữa Armenia và Azerbaijan tại Washington đã đạt được “tiến bộ rõ rệt” và có thể tiến tới một thỏa thuận nhằm giải quyết căng thẳng. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Azerbaijan ra thông báo xác nhận nước này và Armenia đã đạt được hiểu biết về một số điểm của thoả thuận hòa bình song phương trong tương lai sau các cuộc đàm phán ở Mỹ. Tuy nhiên, hai bên chưa đạt được bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt tình trạng xung đột kéo dài hàng thập niên.
Quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan căng thẳng liên quan quyền kiểm soát khu vực Nagorny-Karabakh – khu vực nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan song có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào nước này. Căng thẳng gia tăng giữa hai nước láng giềng với đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994. Kể từ năm 2008, Azerbaijan và Armenia đã tiến hành hàng chục cuộc gặp cấp cao, nhưng chưa tìm được biện pháp hòa giải phù hợp đối với các vấn đề, trong đó có việc phân định biên giới và trao đổi tù nhân. Quan hệ giữa hai nước càng trở nên căng thẳng sau khi Baku ngày 23/4 vừa qua thiết lập một trạm kiểm soát trên tuyến đường bộ duy nhất đi qua lãnh thổ Azerbaijan và nối Armenia với khu vực Nagorny-Karabakh.
Đụng độ bùng phát gần khu vực tranh chấp giữa Azerbaijan, Armenia
Theo phóng viên TTXVN tại Đông Âu, Armenia và Azerbaijan ngày 11/4 đã cáo buộc nhau nổ súng gần khu vực tranh chấp Nagorny-Karabakh trong một cuộc đụng độ khiến 7 binh sĩ thiệt mạng.
Binh sĩ Armenia trong cuộc giao tranh với lực lượng Azerbaijan tại khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh ngày 25/10/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Bộ Quốc phòng Azerbaijan cho hay 3 binh sĩ nước này đã thiệt mạng trong một cuộc đụng độ gần Hành lang Lachin đang tranh chấp. Đây là con đường duy nhất đi qua lãnh thổ Azerbaijan và nối từ Armenia vào Nagorno-Karabakh. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Armenia thông báo 4 binh sĩ của họ đã thiệt mạng và 6 người khác bị thương trong giao tranh.
Yerevan trước đó đã cáo buộc Azerbaijan nổ súng vào quân đội Armenia đang thực hiện hoạt động kỹ thuật gần làng Tegh ở tỉnh Syunik, phía Nam Armenia. Về phần mình, Baku cho biết quân đội của họ đã hứng chịu "hỏa lực dữ dội" từ phía lực lượng Armenia đóng tại tỉnh Syunik.
Quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan căng thẳng liên quan quyền kiểm soát khu vực Nagorny-Karabakh. Khu vực này nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, song có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào nước này. Căng thẳng gia tăng giữa hai nước láng giềng lên đến đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994. Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đạt được năm 1994 và nhiều cuộc đàm phán hòa bình sau đó, xung đột vẫn xảy ra tại đây.
Kể từ năm 2008, Azerbaijan và Armenia đã tổ chức hàng chục cuộc gặp cấp cao để giải quyết vấn đề này nhưng chưa tìm được biện pháp hòa giải phù hợp. Hồi tháng 5/2022, hai nước thông báo thành lập một ủy ban phân định biên giới, động thái được đánh giá là bước đi hướng tới việc sớm chấm dứt tranh chấp khu vực Nagorny-Karabakh.
ICJ yêu cầu Azerbaijan chấm dứt phong tỏa khu vực Nagorny-Karabakh Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) của Liên hợp quốc (LHQ) ngày 22/2 đã yêu cầu Azerbaijan chấm dứt phong tỏa Nagorny-Karabakh đang tranh chấp với Armenia, cho rằng người dân ở khu vực này sẽ có nguy cơ phải gánh chịu "tổn thất không thể bù đắp được". Binh sĩ Azerbaijan tuần tra tại trạm kiểm soát ở thị trấn Shusha,...