Armenia: Trên 100.000 người đã rời khỏi Nagorny – Karabakh
Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, chính quyền Armenia ngày 30/9 cho biết trên 100.000 người đã rời khỏi Nagorny – Karabakh, đồng nghĩa với việc hơn 80% số dân cư gốc Armenia đã rời đi kể từ khi Azerbaijan giành lại quyền kiểm soát khu vực này.
Người tị nạn Armenia rời khỏi Nagorny – Karabakh đi lánh nạn tới các thành phố của Armenia ngày 30/9/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Người phát ngôn Nazeli Baghdasaryan của Thủ tướng Armenia cho biết số người tị nạn vào Armenia trong tuần qua đã lên tới 100.417 người.
Đợt di cư diễn ra sau khi chính quyền của người sắc tộc Armenia tại Nagorny – Karabakh đầu hàng trước quân đội Azerbaijan trong chiến dịch quân sự chớp nhoáng vào tuần trước và tuyên bố sẽ giải thể từ ngày 1/1/2024.
Giới quan sát cho rằng nếu toàn bộ 120.000 người sắc tộc Armenia đi theo hành lang Lachin tới Armenia, nước này có thể phải đương đầu với cuộc khủng hoảng nhân đạo. Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan hôm 2/9 cho biết đã phân bổ chỗ ở cho ít nhất 40.000 người. Khi mùa Đông đang đến gần, vẫn chưa rõ nơi nào có thể tiếp nhận 120.000 người sắc tộc Armenia.
Video đang HOT
Chính phủ Baku tuyên bố muốn người gốc Armenia ở lại khu vực Nagorny – Karabakh và “tái hòa nhập” vào Azerbaijan. Bộ Ngoại giao Azerbaijan khẳng định: “Chúng tôi kêu gọi cư dân người sắc tộc Armenia không rời khỏi nhà của họ và trở thành một phần của xã hội đa sắc tộc của Azerbaijan”.
Người phát ngôn Liên hợp Quốc Stephane Dujarric thông báo rằng tổ chức này sẽ cử phái đoàn đến Nagorny – Karabakh vào cuối tuần, chủ yếu để đánh giá các nhu cầu nhân đạo. Ông Dujarric lưu ý rằng Liên hợp quốc đã không được tiếp cận khu vực này “trong khoảng 30 năm qua”.
Liên đoàn Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế ngày 29/9 đã kêu gọi quyên góp khẩn cấp 22 triệu USD để giúp đỡ những người di cư khỏi Nagorny – Karabakh.
Lo ngại về di cư tập thể ở Nagorno-Karabakh sau chiến thắng của Azerbaijan
120.000 người thuộc sắc tộc Armenia ở Nagorno-Karabakh sẽ đến Armenia vì họ không muốn sống như một phần của Azerbaijan và lo sợ thanh lọc sắc tộc, theo giới chức khu vực ly khai.
Ông David Babayan, cố vấn của ông Samvel Shahramanyan - lãnh đạo ly khai tại Nagorno-Karabakh, cho biết người thuộc sắc tộc Armenia ở khu vực này "không muốn sống như một phần của Azerbaijan". "99,9% muốn rời khỏi vùng đất lịch sử của chúng tôi", ông trả lời phỏng vấn Reuters ngày 24.9.
Lực lượng gìn giữ hòa bình Nga sơ tán dân thường ở Nagorno-Karabakh hôm 21.9. Ảnh REUTERS
Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan cùng ngày cho biết người Armenia ở Karabakh có khả năng sẽ rời khỏi khu vực và Yerevan sẵn sàng tiếp nhận họ, sau thất bại trước Azerbaijan hồi đầu tuần này trong tranh chấp lãnh thổ đã diễn ra từ khi Liên Xô sụp đổ.
Nagorno-Karabakh là vùng lãnh thổ được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan nhưng cư dân chủ yếu là người thuộc sắc tộc Armenia với chủ trương ly khai. Cho đến gần đây, khu vực này vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát của Baku, nhưng lực lượng ly khai đã buộc phải tuyên bố ngừng bắn vào ngày 20.9 sau chiến dịch quân sự chớp nhoáng trong 24 giờ của quân đội Azerbaijan vốn lớn mạnh hơn rất nhiều.
Azerbaijan cho biết họ sẽ đảm bảo quyền lợi của người Armenia tại Karabakh và sáp nhập khu vực, nhưng những cư dân này nói rằng họ e sợ.
Trong một tuyên bố, các nhà lãnh đạo người Armenia ở Karabakh cho biết tất cả những người bị mất nhà cửa do hoạt động quân sự của Azerbaijan và muốn rời đi sẽ được lực lượng gìn giữ hòa bình Nga hộ tống đến Armenia. Ông Babayan không biết khi nào người dân sẽ di chuyển xuống Hành lang Lachin, tuyến đường bộ duy nhất kết nối khu vực này với Armenia.
Thủ tướng Pashinyan đã phải đối mặt với những lời kêu gọi từ chức tại Armenia vì không giữ được Karabakh. Trong bài phát biểu trước quốc dân, ông Pashinyan cho biết viện trợ nhân đạo đã đến khu vực nhưng người Armenia ở Karabakh vẫn phải đối mặt với "nguy cơ thanh lọc sắc tộc".
Một cuộc di cư tập thể có thể thay đổi sự cân bằng quyền lực mong manh ở khu vực Nam Kavkaz, nơi nhiều sắc tộc sinh sống với các đường ống dẫn dầu và khí đốt dày đặc, cũng là nơi Nga, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đang tranh giành ảnh hưởng.
Chiến thắng của Azerbaijan vào tuần trước dường như là kết cục mang tính quyết định cho một trong những "xung đột đóng băng" kéo dài hàng thập niên sau sự tan rã của Liên Xô. Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev tuyên bố nắm đấm sắt của ông đã đập tan ý tưởng về một Karabakh độc lập và khu vực này sẽ biến thành "thiên đường" khi nằm dưới sự quản lý của Azerbaijan.
Armenia cho biết hơn 200 người thiệt mạng và 400 người bị thương trong chiến dịch quân sự của Azerbaijan hôm 19.9. Số phận của người Armenia ở Karabakh đã làm dấy lên quan ngại ở Moscow, Washington và Brussels.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, người đã tổ chức các cuộc đàm phán khẩn cấp với Armenia và Azerbaijan, cho biết trên mạng xã hội: "Mỹ sẽ tiếp tục kiên định ủng hộ Armenia cũng như chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nước này".
Lãnh đạo Armenia và Azerbaijan dự kiến gặp nhau đầu tháng tới Ngày 24/9, chính quyền Yerevan thông báo Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev sẽ tiến hành một cuộc gặp tại Tây Ban Nha vào tháng 10 tới, trong bối cảnh Azerbaijan vừa triển khai chiến dịch quân sự tại khu vực tranh chấp Nagorny-Karabakh. Các tòa nhà bị hư hại trong chiến dịch quân sự do Azerbaijan tiến...