Armenia tập trận với Mỹ trong bối cảnh căng thẳng gia tăng

Mỹ và Armenia đã mở các cuộc tập trận quân sự vào thứ Hai (11/9), khi Armenia đang có nhiều bất đồng ở biên giới với nước láng giềng Azerbaijan.

Theo Bộ Tư lệnh châu Âu và Châu Phi của Quân đội Mỹ, cuộc tập trận Eagle Partner đã khai mạc với sự tham gia của khoảng 85 binh sĩ Mỹ để huấn luyện khoảng 175 binh sĩ Armenia cho đến ngày 20 tháng 9.

Các binh sĩ đi trong chiến hào tại trạm kiểm soát biên giới giữa Armenia và Azerbaijan gần làng Sotk, Armenia, ngày 18/6/2021. Ảnh: AFP

Bộ Quốc phòng Armenia cho biết cuộc tập trận nhằm “tăng mức độ tương tác” với lực lượng Mỹ trong các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình quốc tế.

Quân đội Mỹ cho biết cuộc tập trận sẽ giúp Lữ đoàn gìn giữ hòa bình số 12 của Armenia đáp ứng các tiêu chuẩn của NATO trước đợt đánh giá vào cuối năm nay.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết quyết định của Armenia không tiến hành các cuộc tập trận với liên minh Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Moscow dẫn đầu và thay vào đó hợp tác với Mỹ đòi hỏi phải được “phân tích rất sâu sắc”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Matthew Miller nói rằng Mỹ đã hợp tác an ninh với Armenia từ năm 2003 và gọi cuộc tập trận mới nhất là “một cuộc tập trận thường lệ không hề gắn liền với bất kỳ sự kiện nào khác”.

Nhưng Moscow tuần trước đã triệu tập đại sứ Armenia để phàn nàn về “những bước đi không thân thiện” mà nước này đang thực hiện. Bộ này cho biết đặc phái viên của Armenia đã bị khiển trách “nghiêm khắc” nhưng khẳng định hai nước “vẫn là đồng minh”.

Armenia và Azerbaijan đã có cuộc xung đột ngắn ngủi nhưng đẫm máu vào năm 2020 để giành quyền kiểm soát Nagorno-Karabakh, một khu vực ly khai ở Azerbaijan.

Nga làm trung gian cho lệnh ngừng bắn và triển khai 2.000 lính gìn giữ hòa bình tới hành lang Lachin, nối Armenia với Nagorno-Karabakh.

Nhưng Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan gần đây cho biết Moscow “không thể hoặc không muốn” kiểm soát lối đi này. Chính quyền của ông đã cáo buộc Azerbaijan đóng đường và phong tỏa khu vực miền núi, gây ra cuộc khủng hoảng nhân đạo tại các thị trấn có dân cư Armenia.

Nagorno-Karabakh là trung tâm của hai cuộc chiến giữa Azerbaijan và Armenia. Vào những năm 1990, Armenia đã đánh bại Azerbaijan và nắm quyền kiểm soát khu vực này cùng với 7 quận lân cận của Azerbaijan.

Ba mươi năm sau, Azerbaijan giàu năng lượng, vốn đã xây dựng quân đội hùng mạnh và nhận được sự hậu thuẫn từ Thổ Nhĩ Kỳ, đã trả thù.

Sau cuộc chiến năm 2020, Yerevan buộc phải nhượng lại một số vùng lãnh thổ mà họ đã kiểm soát trong nhiều thập kỷ.

Tình hình ở Nagorno-Karabakh vẫn còn bất ổn và Armenia đã cáo buộc Azerbaijan di chuyển quân đến gần khu vực gần đây, làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột quy mô lớn mới.