Apple, Samsung, Qualcomm, AMD… : tất cả đều sẽ tìm cách chống lại thương vụ NVIDIA thâu tóm ARM
ARM thực sự là “bạn của mọi nhà”. NVIDIA thì không.
Những ngày cuối tháng 7, cả thế giới công nghệ đón nhận một tin đặc biệt: Softbank (Nhật Bản) đang muốn bán công ty thiết kế chip ARM. Hiện tại, ARM đang là kiến trúc chip phổ biến nhất thế giới, đứng trên cả x86 của Intel. Tất cả những con chip cho iPhone hay smartphone Android đều sử dụng chip được thiết kế dựa trên tham chiếu do ARM đưa ra.
Gần như ngay lập tức, Softbank đã tìm được người mua. Theo các tin rò rỉ, gã khổng lồ GPU NVIDIA hiện đang trong “giai đoạn đàm phán cuối” để mua lại ARM. Mức giá được dự đoán là 32 tỷ USD, khoản t.iền chắc chắn Softbank rất cần để phục hồi sau thảm họa WeWork.
Nhưng gần như chắc chắn, thương vụ này sẽ đổ bể. Và những kẻ chống lại NVIDIA sẽ chính là những kẻ đã góp phần đưa ARM lên vị trí số 1 thế giới hiện nay.
ARM: Công ty “tí hon”
Vai trò của ARM trên những con chip Apple A hay Snapdragon có thể coi là rất nhỏ bé…
Để hiểu lý do vì sao NVIDIA (hay bất cứ một công ty chip nào khác) chắc chắn sẽ bị phản đối quyết liệt khi tìm cách mua lại ARM, trước hết chúng ta cần nhìn lại vai trò của ARM đối với thế giới hi-tech. Thực chất, dù có ảnh hưởng vô cùng sâu rộng lên thị trường điện toán toàn cầu, ARM lại là một công ty rất nhỏ bé: doanh thu mỗi năm chỉ vào khoảng 2 tỷ USD, tức là 1/130 của Apple.
ARM cũng không có nhà máy sản xuất chip, và thực tế là không hề có sản phẩm hữu hình. Doanh thu của công ty này đến từ việc bán thiết kế tham chiếu cho các công ty khác. Thiết kế tham chiếu này hoặc sẽ được tùy biến thêm hoặc sẽ được đưa vào sản xuất trực tiếp. Apple và Qualcomm là một trong số các tên t.uổi thực hiện tùy biến cả nhân xử lý trong khi một số hàng khác giữ lại thiết kế tham chiếu của nhân Cortex hay GPU Mali do ARM cung cấp sẵn.
Ví dụ, thiết kế tham chiếu của ARM được nhượng quyền cho Apple, Apple thực hiện tùy biến rất sâu (thành A13 trên iPhone 11 chẳng hạn) rồi sau đó mới đặt hàng TSMC sản xuất. Tương tự, thiết kế của ARM cũng được Qualcomm tùy biến thành Snapdragon, đặt hàng TSMC sản xuất rồi bán cho các hãng smartphone. Nhưng Samsung thì chỉ sử dụng nguyên bản nhân Cortex hay GPU Mali cho dòng chip Exynos của smartphone Galaxy.
Nhưng quyền lực thì cực lớn
Video đang HOT
Quyền lực của ARM nằm ở chỗ tất cả những con chip di động đều có xuất phát điểm là thiết kế tham chiếu của ARM.
Như vậy, với mỗi chiếc smartphone – hay đúng hơn là mỗi con chip, ARM chỉ nắm giữ một phần rất nhỏ trong chuỗi cung ứng. Nhưng quyền lực của ARM đến từ sự phụ thuộc của cả thế giới công nghệ vào thiết kế này: tất cả các công ty sản xuất hay thiết kế chip di động đều đang sử dụng thiết kế tham chiếu của ARM.
Thậm chí, ARM phổ biến đến mức Microsoft, gã khổng lồ đại diện cho thế giới PC, đã luôn phải tính đường mở rộng Windows từ Intel x86 sang ARM. Năm 2012, Microsoft vén màn Windows RT, một phiên bản Windows được viết riêng cho chip ARM. Thất bại thảm hại của Windows RT và phần cứng Surface RT không khiến Microsoft nản lòng, và đến 2018 ông lớn PC lại ra mắt Windows 10 on ARM chạy trên chip Snapdragon 8cx. Năm ngoái, đích thân Microsoft bắt tay cùng Qualcomm phát triển chip SQ1 để sử dụng cho Surface Pro X.
Cả 2 đối thủ lớn của Microsoft là Google và Apple đều có PC sử dụng chip ARM. Những con chip ARM được coi là lý do giúp cho Google có thể đẩy giá ChromeBook xuống mức 200 USD, đe dọa đáng kể đến tablet Windows giá rẻ. Còn Apple từ bỏ Intel để đến với ARM vì lý do gần như ngược lại: qua bàn tay của đội thiết kế chip tại Apple, những con chip ARM có thể đạt hiệu năng vượt trội so với chip Intel.
Không thể bán cho NVIDIA
Chip ARM thậm chí còn lấn sân thành công sang PC và máy chủ.
Chưa dừng lại tại đây, ARM còn lấn sân sang cả lĩnh vực tưởng chừng sẽ mãi mãi nằm trong tay Intel: máy chủ và đám mây. NVIDIA năm ngoái đã cùng Microsoft xây dựng “siêu máy tính” trên mây từ chip ARM và GPU, còn AMD cách đây nhiều năm từng ra mắt chip Opteron-A cho máy chủ ARM.
Nói cách khác, ARM là đối tác của toàn bộ thế giới công nghệ, từ smartphone, tablet cho đến PC và máy chủ. Và nếu ARM về tay NVIDIA, không có gì đảm bảo NVIDIA sẽ không dùng ARM để chống lại các “đối tác” này. Tuy có nguồn thu chủ yếu là GPU, NVIDIA hiện cũng đang cung cấp chip cho máy chủ và console (Nintendo Switch). Trong quá khứ, chip Tegra từng được cung cấp cho smartphone và tablet. Nắm ARM trong tay, NVIDIA hoàn toàn có thể sử dụng thiết kế tham chiếu này để trở lại thành đối thủ của Qualcomm hay Apple.
Một trong những nhà sáng lập của ARM là Herman Hauser đã lên tiếng nhận định về thương vụ này: “ Thứ tốt đẹp nhất của Softbank là công ty này không kinh doanh chip, và do đó sẽ giữ được sự trung lập cho ARM. Nếu ARM thành một phần của NVIDIA, những người đang mua bản quyền ARM đều là đối thủ của NVIDIA và do đó sẽ tìm cách thay thế ARM“.
Gần như tất cả các đối tác của ARM đều là đối thủ của NVIDIA.
Chắc chắn, Apple, Samsung, Qualcomm… đều đã nhìn thấy vấn đề này. Và gần như chắc chắn, các ông lớn này sẽ tìm mọi cách để ngăn chặn ARM về tay NVIDIA trước khi bị buộc phải thay thế ARM, vốn đã là thiết kế tham chiếu phiên bản nhất thế giới trong cả thập kỷ vừa qua.
Đây là thương vụ khiến Apple, Qualcomm 'đau đầu'
"Miếng bánh" ngon trên thị trường bán dẫn có thể sẽ thuộc về ông lớn trong lĩnh vực sản xuất chip. Điều này có thể làm Apple, Qualcomm lo lắng.
Tập đoàn SoftBank của tỷ phú Son Masayoshi có lẽ đã sẵn sàng nhượng lại ARM, công ty thiết kế chip có trụ sở tại Anh. Không phải Apple hay Qualcomm, những công ty có ảnh hưởng lớn nhất ở thị trường chip di động, đối tác muốn mua lại ARM là gã khổng lồ trong ngành chip máy tính: NVIDIA.
Đối tác phù hợp nhất
Theo Bloomberg, NVIDIA đang bước vào giai đoạn thoả thuận sâu hơn trong thương vụ mua lại ARM. Hai bên có thể sẽ đạt được thoả thuận cuối cùng chỉ trong vài tuần nữa, theo một nguồn tin nội bộ.
Đây có thể trở thành thương vụ lịch sử của ngành bán dẫn.
Đây có thể là thương vụ có giá trị lớn nhất trong ngành bán dẫn. SoftBank đã sở hữu ARM vào năm 2016 với giá 32 tỷ USD, và công ty này sẽ được bán lại với giá cao hơn thế. NVIDIA sẽ mua lại ARM bằng một thoả thuận bao gồm cả t.iền mặt và cổ phần. Từ năm 2019 tới nay, giá trị cổ phiếu của NVIDIA đã tăng tới 151%, nâng tổng giá trị công ty này lên 261 tỷ USD, vượt qua cả Intel.
NVIDIA được xem là công ty bán dẫn phù hợp nhất để mua lại ARM. Việc sở hữu ARM sẽ thay đổi hẳn mảng sản phẩm mà NVIDIA đang theo đuổi. Tập đoàn bán dẫn có trụ sở tại Santa Clara, California được biết đến với những dòng chip đồ hoạ trên máy tính cũng như chip dành cho máy chủ. Những năm gần đây, các sản phẩm của NVIDIA được tích hợp nhiều hơn vào các dòng máy xử lý trí tuệ nhân tạo, xe tự lái và máy đào t.iền ảo.
Trong khi đó, khách hàng của ARM cũng rất đa dạng. Họ bán quyền sử dụng kiến trúc cho Apple, Qualcomm, Samsung, Huawei hay MediaTek, những công ty nắm toàn bộ thị phần chip xử lý di động. Theo Nikkei, ARM giữ thị phần hơn 90% kiến trúc chip di động. Đây có thể là khía cạnh khiến NVIDIA thèm muốn.
Không chỉ có ảnh hưởng trong lĩnh vực máy tính, những con chip của NVIDIA còn đang được sử dụng trong máy đào t.iền ảo hay xe tự lái.
Bên cạnh đó, chip dùng công nghệ của ARM cũng xuất hiện trên các máy chủ dữ liệu, và sắp tới là cả máy Mac. Việc sở hữu ARM khiến cho NVIDIA gần như có lợi thế toàn diện trong mọi lĩnh vực công nghệ hiện nay.
Chắc chắn sẽ gặp rào cản
Tuy nhiên, thương vụ này, nếu có diễn ra, gần như chắc chắn sẽ gặp những rào cản. Các khách hàng lớn nhất của ARM như Apple, Broadcom hay Qualcomm nhiều khả năng sẽ yêu cầu chủ sở hữu mới của công ty này đảm bảo cho họ tiếp tục sử dụng công nghệ của ARM, có thể bằng sự can thiệp của luật pháp.
Theo nhận định của Bloomberg, bất kỳ công ty nào muốn mua lại ARM đều sẽ phải trải qua quá trình thẩm định và thương vụ thậm chí có thể không thông qua được vì các rào cản về độc quyền. Đây chính là lý do ARM là "miếng bánh ngon" trong làng bán dẫn, nhưng cuối cùng lại được một công ty không hoạt động trong ngành là SoftBank mua lại vào năm 2016.
Kể cả với vị thế là công ty trung lập, thương vụ SoftBank mua lại ARM năm 2016 cũng nhận nhiều chỉ trích. Nhà sáng lập ARM Hermann Hauser cho rằng đây là một ví dụ cho thấy nước Anh sẵn sàng bán đi những tài sản quý giá nhất của mình cho người trả giá cao.
Để thương vụ nhanh chóng được thông qua, SoftBank đã phải đồng ý với nhiều điều khoản như giữ trụ sở của ARM tại Cambridge, Anh, hay cam kết sẽ tăng số lượng nhân viên của công ty này.
Tỷ phú Son Masayoshi từng rất kỳ vọng vào thương vụ mua ARM năm 2016.
Thương vụ này, nếu xảy ra, cũng sẽ đi ngược với phát ngôn của nhà sáng lập SoftBank Son Masayoshi. Năm 2016, ông từng tuyên bố ARM sẽ là trung tâm của đế chế đầu tư công nghệ SoftBank.
Sau khi được SoftBank mua lại, ARM cũng không có những kết quả kinh doanh ấn tượng. Nhà phân tích Neil Campling của Mirabaud chỉ ra rằng doanh thu hàng năm của ARM đã tăng từ 1,2 vào năm 2016 lên 1,9 tỷ USD năm 2019. Trong cùng khoảng thời gian đó, doanh thu của NVIDIA đã tăng gấp ba lần.
Tháng trước, SoftBank cũng thông báo tách bộ phận IoT của ARM thành một công ty riêng thuộc sở hữu SoftBank. Quyết định này có thể ảnh hưởng lớn tới ARM, khi mà các thiết bị kết nối được dự báo sẽ bùng nổ trong vài năm tới nhờ công nghệ 5G. Giám đốc vận hành Marcelo Claure của ARM cho biết lý do là bộ phận IoT cần số t.iền đầu tư lớn, gây ảnh hưởng tới tình hình kinh doanh của ARM.
Hiện tại, ARM cũng đang gặp một số vấn đề với liên doanh tại Trung Quốc. Vào tháng 6, ARM thông báo sa thải CEO Allen Wu của liên doanh này và thay thế bằng hai phó chủ tịch. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau ARM Trung Quốc lại thông báo trên trang WeChat chính thức rằng ông Wu vẫn đang tại vị. Công ty mẹ của ARM tại Anh một lần nữa thông báo sa thải ông Wu sau khi điều tra và xác định ông gây ra một số mâu thuẫn nội bộ.
Tới ngày 29/7, ARM Trung Quốc kêu gọi Bắc Kinh bảo vệ quyền lợi của mình. ARM đáp lại rằng ông Wu đã bị sa thải "hoàn toàn đúng luật" và cho rằng ông này đang gây hại tới ARM Trung Quốc.
Bloomberg: Nvidia đang đàm phán để mua lại ARM với giá 32 tỷ USD Theo báo cáo mới nhất của Bloomberg, Softbank đang muốn bán lại ARM Theo báo cáo mới nhất của Bloomberg, Softbank đang muốn bán lại ARM - công ty thiết kế chip có trụ sở chính tại Anh, cung cấp thiết kế chip xử lý di động cho Qualcomm, Apple, Samsung và Huawei. Theo Bloomberg, Nvidia hiện đang tham gia một cuộc "đàm...