AP: Trung Quốc hoãn công bố thông tin Covid-19, “kìm chân” WHO
Điều tra của AP cho thấy Trung Quốc hoãn công bố các thông tin quan trọng về SARS-CoV-2 khiến WHO không thể phản ứng kịp thời với Covid-19.
Trong suốt tháng 1, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công khai khen ngợi Trung Quốc vì đã “phản ứng nhanh” với virus corona chủng mới. Tổ chức này cũng nhiều lần cảm ơn chính phủ Trung Quốc đã chia sẻ bản đồ gen của virus này “ngay lập tức”, đồng thời khẳng định sự hợp tác và cam kết minh bạch của nước này “rất ấn tượng”.
Người dân đeo khẩu trang ở Bắc Kinh, Trung Quốc ngày 7/3. Ảnh: Getty
Tuy nhiên, đằng sau những lời khen đó là một thực tế rất khác. Điều tra của hãng tin AP cho thấy Trung Quốc đã có một khoảng thời gian trì hoãn đáng kể khiến cho WHO không nhận được những thông tin cần thiết nhằm đối phó với sự lan rộng của virus SARS-CoV-2.
Theo hãng tin này, các quan chức WHO công khai khen ngợi Trung Quốc bởi họ muốn nhận được nhiều thông tin hơn về đại dịch Covid-19 từ chính phủ nước này. Dù vậy, trong các cuộc họp kín hồi tháng 1, WHO đã phàn nàn Trung Quốc không chia sẻ đủ dữ liệu để đánh giá về sự lan rộng của virus khi lây từ người sang người cũng như nguy cơ của loại virus này với phần còn lại của thế giới.
“Chúng tôi chỉ nhận được những thông tin rất tối thiểu. Rõ ràng những thông tin này chưa đủ để phác thảo một kế hoạch phù hợp”, nhà dịch tễ học Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật Chương trình khẩn cấp của WHO trong dịch Covid-19 cho biết trong một cuộc họp nội bộ.
Video đang HOT
AP đánh giá rằng thông tin mới này không nhằm mục đích ủng hộ Mỹ hay Trung Quốc mà cho thấy tình trạng WHO bị mắc kẹt ở giữa trong nỗ lực thu thập dữ liệu về đại dịch với thẩm quyền rất hạn chế. Mặc dù các nước thành viên có nghĩa vụ báo cáo với WHO về những vấn đề có ảnh hưởng đến y tế công cộng nhưng tổ chức này không có quyền bắt buộc cũng như không thể tiến hành một cuộc điều tra độc lập về dịch bệnh bên trong các quốc gia này. Thay vào đó, WHO phải phụ thuộc vào sự hợp tác của các nước thành viên.
Phát hiện này cũng cho thấy rằng thay vì nói WHO thông đồng với Trung Quốc như Tổng thống Trump nhận định thì thực tế là WHO phải giữ bí mật việc Trung Quốc cung cấp rất ít thông tin cho tổ chức này và khen ngợi Trung Quốc để đảm bảo nhận được nhiều thông tin hơn.
Trong tuần thứ 2 của tháng 1, người đứng đầu các chương trình khẩn cấp của WHO Michael Ryan nhận định với các đồng nghiệp rằng đã đến lúc “thay đổi cách thức” và cần phải gây sức ép nhiều hơn với Trung Quốc do lo ngại viễn cảnh như dịch SARS năm 2002 ở quốc gia này sẽ lặp lại.
Ông Ryan cũng cho biết rằng Trung Quốc đã không hợp tác như những điều mà một số quốc gia khác từng thực hiện.
“Điều này không xảy ra ở Congo và những nơi khác”, ông Ryan nhận định khi nhắc đến dịch Ebola bùng phát năm 2018, đồng thời cho biết: “Chúng tôi cần xem xét các dữ liệu… Việc này vô cùng quan trọng ở thời điểm này”.
Trung Quốc đã giải mã được toàn bộ hệ gen của virus SARS-CoV-2 ngày 2/1, nhưng phải tới ngày 30/1, WHO mới có thể công bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu.
Dù vậy, theo AP, cả WHO và các nhà chức trách được nêu tên trong câu chuyện trên đều từ chối bình luận nếu hãng tin không có bản ghi âm hoặc văn bản về những cuộc họp đã nêu./.
WHO muốn tiếp tục duy trì quan hệ tốt với chính quyền Mỹ
Theo ông Ghebreyesus, thế giới đã được hưởng lợi từ những cam kết và hợp tác chặt chẽ giữa WHO với Mỹ, vì thế, WHO cần dành cho nước Mỹ một lời cảm ơn.
Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 1/6 cho biết tổ chức này ghi nhận và cảm ơn những đóng góp to lớn của Mỹ trong quá khứ và mong muốn duy trì quan hệ tốt đẹp với chính quyền Mỹ trong tương lai, dù Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố cắt đứt quan hệ với tổ chức này vào tuần trước.
Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ảnh: Reuters
Trong phát biểu đầu tiên trước báo giới từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố cắt đứt quan hệ của Mỹ với Tổ chức Y tế thế giới - WHO hôm 29/05, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus lên tiếng ca ngợi những đóng góp cho tổ chức này.
Theo người đứng đầu WHO, trong nhiều thập kỷ qua thế giới đã được hưởng lợi từ những cam kết và hợp tác chặt chẽ giữa WHO với chính phủ và nhân dân Mỹ, vì thế, WHO cần dành cho nước Mỹ một lời cảm ơn.
Quan hệ giữa WHO và chính quyền Mỹ đã xấu đi nghiêm trọng từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, dù trong nhiều thập kỷ Mỹ luôn là nước đóng góp tài chính lớn nhất cho tổ chức này. Chính quyền của ông Donald Trump chỉ trích gay gắt WHO và cá nhân Tổng giám đốc WHO là đã phản ứng chậm trễ và quá thiên vị Trung Quốc trong cuộc chiến chống đại dịch thời gian qua.
Hôm 16/4, ông Donald Trump đã quyết định tạm ngưng đóng góp tài chính cho WHO. Đến ngày 18/5, Tổng thống Mỹ lại gửi bức thư yêu cầu WHO phải cải tổ trong vòng 30 ngày và đến ngày 29/5, Mỹ tuyên bố rút khỏi WHO.
Đa số giới phân tích trên thế giới nhận định, dù WHO đã không làm tốt một số việc và cần thiết phải cải tổ trong thời gian tới nhưng việc chính quyền Mỹ quyết liệt với WHO có nguyên nhân chính là từ chính sách của ông Donald Trump nhằm đổ lỗi cho WHO và Trung Quốc cho việc xử lý yếu kém đại dịch Covid-19 tại nước Mỹ, khi Mỹ đang là nước có số nạn nhân tử vong vì Covid-19 cao nhất thế giới, vượt quá 100.000 người.
Đối với các diễn biến của đại dịch Covid-19 hiện nay trên thế giới, các quan chức cấp cao WHO nhấn mạnh, hiện khu vực Trung và Nam Mỹ đang là tâm điểm của đại dịch và dịch tại các khu vực này vẫn chưa qua đỉnh.
Về các nhận định cho rằng virus SARS-CoV-2 đang biến đổi và suy yếu đi, Giám đốc điều hành đồng thời là người đứng đầu chương trình khẩn cấp của WHO, ông Mike Ryan cho rằng, phải hết sức thận trọng với đánh giá này.
"Chúng tôi không biết có đúng là việc này đang diễn ra với dịch Covid-19 hay không. Nhưng có lẽ không phải là do virus yếu đi mà là do cộng đồng thế giới đã thành công trong việc làm giảm số lượng và mức độ phơi nhiễm virus. Virus có vẻ yếu đi nhưng có thể vì chúng ta đang làm tốt hơn chứ không phải tự nó yếu đi. Cá nhân tôi cũng như tất cả chúng ta đều hy vọng virus đang yếu đi, nhưng vào lúc này chúng ta không thể đặt cược vào điều đó", ông Ryan nói.
Trung Quốc cảnh báo Mỹ không nên đi quá xa Trung Quốc hối thúc Mỹ "sửa chữa sai lầm, từ bỏ tư duy chiến tranh lạnh, và không nên đi quá xa trên con đường sai lầm". Trong cuộc họp báo chiều nay (1/6), người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên vừa chính thức lên tiếng về những chỉ trích và biện pháp trừng phạt nhằm vào Bắc Kinh...