Ảnh: Xóm trọ nghèo bên bãi đất ven sông Hồng lao đao trong đại dịch COVID-19

ĐẮC HUY - VĂN GIANG16:28 14/09/2021

Hai tháng nay, người lao động nghèo ở xóm trọ bãi bồi sông Hồng “mắc kẹt” trong những căn phòng ẩm thấp vỏn vẹn 3m2, cuộc sống của họ trở nên bế tắc vì đại dịch.

20 năm qua, những căn gác trọ vỏn vẹn khoảng 3m2 trên bãi đất sông Hồng ở phường Phúc Xá, quận Ba Đình, Hà Nội là nơi ở của hàng nghìn dân ngụ cư, có người đã sống tại đây quá nửa đời người.

10 năm trước, sau khi trải qua biến cố mất đi người con trai vì bệnh suy thận, vợ chồng bà Hoàng Thị Guôm (63 tuổi, trú tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên) khăn gói lên Hà Nội để mưu sinh. Hai ông bà thuê một căn gác nhỏ tại xóm trọ nghèo ở phố An Xá (phường Phúc Xá, quận Ba Đình).

“Tôi mất con cách đây hơn chục năm, đó cũng là khoảng thời gian đau đớn tột cùng của một người mẹ. Những năm tháng sau ấy tôi quyết định cùng chồng đi khỏi quê hương để đến một vùng đất khác, bắt đầu một cuộc sống mới, một hành trình mới mà ở đấy không còn những kí ức của biến cố năm nào. Tôi lên Hà Nội và bắt đầu đi bán hoa quả từ năm 2011. Rong ruổi gần hết một kiếp người nhưng vẫn chẳng đủ ăn. Thời gian gần đây dịch bệnh ập đến càng làm cho cuộc sống của tôi cũng như những người ngụ cư ở đây trở nên khốn khó bội phần”, bà Guôm thở dài.

Khi Hà Nội chưa giãn cách, bà Guôm thường dậy từ 5h sáng ra chợ để lấy các mặt hàng rau củ quả mang đi bán. Phương tiện duy nhất hỗ trợ bà là chiếc xe đạp cũ. Nhưng 2 tháng nay, chiếc xe nằm gọn trong góc nhà vì dịch bệnh. “Do tuổi đã cao nên tôi không còn đủ sức khoẻ để có thể làm cửu vạn, hay buôn bán lớn ở chợ Long Biên như những người khác. Tôi chỉ có thể bấu víu vào cái nghề buôn hoa quả nhỏ lẻ này để rau cháo qua ngày mà thôi. Chồng tôi ông ấy ngót nghét gần 70 rồi, cũng bệnh tật ốm đau liên miên nên tôi là lao động chính trong nhà. Hôm nào trời thương thì được 100.000 đồng, còn hôm nào trời mưa, chỉ kiếm được 30.000-50.000 đồng mà thôi”, bà Guôm chia sẻ.

Không có việc làm, những người lao động nghèo như bà Guôm mắc kẹt trong sự thiếu thốn trăm bề.

Bữa cơm chỉ có quả trứng, ít rau xanh và lạc rang của vợ chồng bà Guôm.

Video đang HOT

“Cuộc sống mình nghèo mãi, bất hạnh mãi nên cũng quen rồi. Đợt Hà Nội bắt đầu giãn cách cũng là lúc tôi nhận được tin đứa con gái còn lại của mình bị tai nạn giao thông ở Hưng Yên. Còn gì đau hơn khi con bị gãy chân mà bố mẹ chỉ biết nghe giọng con qua cái màn hình điện thoại. Không thể về vì sợ công an phạt, tôi cố gắng vay mượn gửi cho em nó mấy triệu để có thể trang trải viện phí”, người phụ nữ gần 70 tuổi nghẹn ngào.

Khuôn mặt không giấu nổi sự lo lắng và bất an của bà Guôm khi gọi điện về hỏi thăm sức khoẻ của người con gái mới bị tai nạn hồi tháng 7 vừa qua.

Ông Phan Văn Vinh (68 tuổi, chồng bà Guôm) là thương binh hạng 3/4 nên sức khỏe yếu. Hàng ngày, ông ở nhà phụ bà công việc bếp núc, đến đêm thì ra chợ hoa quả Long Biên làm nghề tẩm quất cho những thương lái ở đây.

“Chủ trọ ở đây cũng nghèo khổ nên không thể hỗ trợ được nhiều cho chúng tôi trong giai đoạn giãn cách xã hội. Trong đợt Hà Nội triển khai chiến dịch tiêm chủng cho toàn dân, 2 vợ chồng tôi may mắn cũng nằm trong danh sách nên đã được tiêm vaccine ngừa COVID-19. Nhận được thông tin Hà Nội đề xuất cho người lao động nghèo về quê, tôi vui lắm. Tôi muốn về để lo cho con gái, nó ở nhà một mình chẳng biết dựa dẫm vào ai. Hơn nữa ở quê còn vườn chuối đang đến giai đoạn thu hoạch, tôi không về thì không có ai thu hoạch, bỏ thì phí lắm”, bà Guôm cho biết.

Kế bên phòng trọ của vợ chồng bà Guôm là căn phòng trọ của bà Kim Thị Thành. Căn phòng tồi tàn nằm lọt thỏm giữa khu tập thể cũ, cửa gỗ ra vào mục nát. Để sống được trong không gian ẩm thấp vỏn vẹn chưa đầy 3m2, bà Thành phải tận dụng từng góc trong nhà để chứa đồ đạc.

Bà Thành làm nghề thu gom phế liệu, thành quả mỗi ngày lao động cực nhọc đều được tập kết ngay tại dưới nơi bà đặt lưng ngủ nghỉ. Ảnh hưởng của dịch COVID-19, hơn 1 tháng nay, bà không thể đem bán phế liệu.

Bà Thành cho biết: “Tôi mất chồng từ năm 27 tuổi, đến năm 2009 lại thất lạc 5 người con, cháu do đi làm ăn xa bị kẻ gian lừa. Suốt hàng chục năm qua, tôi vẫn luôn tìm kiếm thông tin về các con, các cháu. May mắn thay, nhờ sự giúp sức của các cơ quan chức năng nên tôi đã có được thông tin từ những người thân của mình. Hiện các con, cháu tôi đang ở Thanh Hóa và Tuyên Quang”.

Mọi sinh hoạt của bà đều diễn ra trong căn phòng 3m2.

“Hàng ngày tôi đi nhặt phế liệu, mỗi tháng thu nhập được khoảng 700.000 đồng, tôi dành 500.000 đồng đóng tiền trọ, số còn lại để mua đồ ăn. Cũng may có sự giúp đỡ của chính quyền, các nhà hảo tâm và bà con trong xóm trọ nên cuộc sống cũng đỡ gánh nặng hơn”, bà Thành rưng rưng nước mắt chia sẻ.

Chị Hoàng Như Thuỳ ( 43 tuổi, quê Hưng Yên) cho biết: “Nhiều lúc, nghĩ đến bà Guôm, bà Thành là tôi lại chảy nước mắt vì thương. Dịch bệnh tất cả người lao động như chúng tôi trong xóm trọ này đều thất nghiệp, cũng may xung quanh còn có hàng xóm, đỡ đần nhau những lúc hoạn nạn thế này. Mong sao cho “bão dịch” sớm qua đi để chúng tôi có thể đi buôn bán trở lại”.

Góp sức chăm lo cho người yếu thế

Trong lúc khó khăn, người yếu thế, người lao động nghèo luôn nhận được sự quan tâm động viên của nhân dân và chính quyền Thủ đô.

Bên cạnh những dãy phố khang trang, đèn sáng lung linh thì đâu đó ở Hà Nội còn có những xóm trọ nghèo.Nơi ấy có những con người ở nhiều miền quê khác nhau tìm đến Thủ đô để mưu sinh. Nhưng do dịch bệnh, công việc ít, người lao động nghèo, người yếu thế lại không thể về quê do thành phố Hà Nội áp dụng Chỉ thị 17/UBND. Trong lúc khó khăn, người yếu thế, người lao động nghèo luôn nhận được sự quan tâm động viên của nhân dân và chính quyền Thủ đô.

Nối dài những vòng tay ấm

Đoàn viên thanh niên quận Ba Đình tặng quà cho người nghèo, người neo đơn, người yếu thế trên địa bàn. Ảnh TTXVN phát

Nằm khuất hẳn phía sau những ngôi nhà cao tầng ở đường An Xá, phường Phúc Xá, quận Ba Đình (Hà Nội) là dãy nhà trọ thấp, nhỏ được làm cách đây khoảng chục năm. Mỗi căn phòng trọ rộng chừng hơn chục mét vuông - nơi ở của những lao động quê tại nhiều tỉnh thành của cả nước. Bên trong không có gì đáng giá, ngoài những thùng xốp treo cao dường như rất lâu chưa lấy xuống để làm đồ đựng hàng, chạy chợ; chiếc nồi cơm điện nhỏ, đôi quang gánh và cái quạt điện.

Tán cây khế nhiều năm tuổi trồng phía trước che khuất hết ánh sáng, làm khu trọ vốn đã ẩm thấp lại càng thêm u tối. Có khách, chị Trần Thị Thoa (quê Nam Định) mới với tay bật đèn phòng trọ.

Chị Thoa giãi bày, ngày thường không có dịch chị đi lấy hoa quả tại chợ đầu mối Long Biên (Hà Nội) rồi đi bán lẻ ở các phố. Ngoài ra chị còn đi làm giúp việc theo giờ, thu nhập mỗi tháng trừ chi tiêu, ăn uống, điện nước, nhà trọ chị cũng để ra được khoảng từ 2 - 3 triệu đồng.

Thế nhưng khi dịch COVID-19 tiếp tục bùng phát, nhất là từ ngày 24/7, thành phố Hà Nội áp dụng Chỉ thị 17/UBND với yêu cầu người dân không được ra khỏi nhà, chị cũng như nhiều người lao động ngoại tỉnh bất đắc dĩ bị "mắc kẹt" ở nhà trọ. Không có việc, mấy chị em cùng xóm trọ với chị Thoa chỉ biết đi ra đi vào, quét sân quét ngõ xóm trọ cho đỡ buồn chân tay nhưng lòng thì rầu rĩ. Không có thu nhập, chị Thoa mang những đồng tiền tiết kiệm ra chi tiêu, vì thế bữa ăn hàng ngày cũng tằn tiện hơn, chỉ vỏn vẹn cơm với rau luộc.

Chị Thoa tâm sự: "Chúng tôi luôn tuân thủ các nguyên tắc phòng, chống dịch của chính quyền địa phương đặt ra nhưng thú thật, không có việc làm cũng rất cơ cực. Cũng may, trong những ngày giãn cách xã hội luôn nhận được lời động viên, chia sẻ của những người cùng cảnh ngộ, sự quan tâm tặng quà của chính quyền địa phương nên cũng vơi đi bớt cực khổ, có thêm động lực vượt qua đại dịch".

Không chỉ tại quận Ba Đình mà trên địa bàn Hà Nội, có khá nhiều người lao ngoại tỉnh đang không thể về quê. Dịch COVID-19 đã "cướp đi" việc làm và thu nhập, đẩy họ đến chỗ khó khăn.

Trao đổi với bà Phạm Thị Diễm, Phó Chủ tịch UBND quận Ba Đình (Hà Nội), quận đã có nhiều việc làm thiết thực để giúp đỡ, chia sẻ với những người lao động, người yếu thế gặp khó khăn do dịch COVID-19.

Theo bà Diễm, với phương châm "không ai bị bỏ lại phía sau" cùng đạo lý "Thương người như thể thương thân", "Lá lành đùm lá rác", "Một miếng khi đói bằng một gói khi no", UBND quận đã chỉ đạo các cấp, ngành vào cuộc để chăm lo gia đình chính sách, người nghèo, người yếu thế trên địa bàn trong thời điểm bùng phát dịch COVID-19.

Riêng đối với phong trào, việc làm ủng hộ người nghèo, người yếu thể do dịch COVID-19, UBND quận chỉ đạo các đoàn thể, chính quyền các phường cần có những việc làm thực chất, chân tình không vì "đánh bóng" hình ảnh, giảm đi giá trị nhân văn. Nhờ đó, việc "đi chợ giúp dân" cho những hộ bị cách ly, già yếu, neo đơn được thực hiện; trao tặng nhu yếu phẩm cho các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn với "Bữa cơm ấm lòng" được triển khai. Đặc biệt, thời gian qua, tại địa điểm 57 Nghĩa Dũng, phường Phúc Xá (Ba Đình), trong 1 tiếng buổi sáng mỗi ngày, khoảng 300 suất ăn được phát tới tay người nghèo, người gặp khó khăn, người không có thu nhập.

"Trong thời điểm dịch COVID-19 xuất hiện, các phường trên địa bàn đã tặng hàng trăm suất quà, trị giá từ 500.000 đồng đến 1,2 triệu đồng/suất. Ngoài ra, các phường còn tặng nhu yếu phẩm gồm gạo, mì tôm, trứng, bánh kẹo, rau... cho các gia đình nghèo, cận nghèo trên địa bàn gặp khó khăn do dịch bệnh. Việc làm này góp phần giúp các hộ nghèo, người mất việc làm có thể duy trì sức khỏe để vượt qua thời điểm dịch bệnh", bà Phạm Thị Diễm thông tin thêm.

Tiếp thêm động lực để vượt qua đại dịch

Điểm phát hàng miễn phí nhu yếu phẩm cho người lao động nghèo, người yếu thế... Ảnh TTXVN phát

Ông Bùi Thanh Xuân, Chủ tịch UBND phường Phúc Xá (Ba Đình) cho hay, địa phương đã phối hợp với nhiều nhà hảo tâm, tổ chức thăm hỏi, tặng hàng vài chục suất quà cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, lao động ngoại tỉnh đang trọ trên địa bàn bị ảnh hưởng do dịch COVID-19. Hiện, nhiều "mạnh thường quân" tiếp tục mong muốn được phối hợp với phường để được quan tâm, chăm lo cho người nghèo, người thuê trọ trên địa bàn. Phía UBND phường cũng đang sắp xếp thời gian và địa điểm hợp lý để tặng quà cho người nghèo, người yếu thế đảm bảo quy định phòng, chống dịch COVID-19.

Bà Nguyễn Lan Hương, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội đánh giá, những ngày qua, nhiều người dân, doanh nghiệp mặc dù đang gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh do tác động của dịch nhưng vẫn tìm đến Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố để quyên góp, ủng hộ. Tinh thần "chống dịch như chống giặc" được thể hiện bằng những tấm lòng, những nghĩa cử cao đẹp đã tiếp thêm động lực cho những người ngày đêm căng mình nơi "tuyến đầu" vượt qua khó khăn và cả những người yếu thế có cơ hội ổn định cuộc sống. "Cuộc chiến chống dịch COVID-19 sẽ còn kéo dài, mong muốn các cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp bằng tình cảm sâu sắc và trách nhiệm của mình tiếp tục chung sức, đồng lòng và tích cực tham gia ủng hộ công tác phòng, chống dịch trên tinh thần "ai có tiền góp tiền, ai có hiện vật góp hiện vật, ai có ý tưởng góp ý tưởng" để cùng thành phố sớm đẩy lùi dịch bệnh", Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội bày tỏ.

Theo tin từ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội đến ngày 29/7, toàn thành phố đã hỗ trợ tổng số hơn 54 tỷ đồng cho người lao động, người sử dụng lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 theo Quyết định số 3642/QĐ-UBND ngày 21/7/2021 của UBND thành phố Hà Nội về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 trên địa bàn thành phố.

Ngoài các chính sách chung, xuất phát từ đặc thù của địa phương, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội đã đề xuất UBND thành phố phê duyệt kinh phí hỗ trợ hộ nghèo không có người tham gia thị trường lao động, không là lao động tự do, mà gia đình gặp khó khăn do bị ảnh hưởng của dịch COVID-19. Dự kiến, thành phố có khoảng hơn 3.000 hộ được hỗ trợ với mức hỗ trợ tối thiểu 1 triệu đồng/hộ. Theo hướng này, một số hộ cận nghèo trên địa bàn cũng sẽ phần nào vơi bớt được khó khăn trong đại dịch.

Người dân xóm trọ nghèo được về khách sạn ở miễn phí để tránh dịch Hàng nghìn người dân ở các xóm trọ nghèo tại quận Bình Thạnh (TPHCM) được chuyển về khách sạn Công Đoàn Thanh Đa ở miễn phí, trách lây lan dịch Covid-19. Ngày 27/8, hàng trăm người dân ở những khu trọ lụp xụp tại vùng nguy cơ cao và âm tính với Covid-19 được đưa đến ở tạm tại khách sạn, nhà nghỉ,...