Anh triệu Đại sứ Myanmar sau đảo chính

Ngọc Ánh23:39 02/02/2021

Chính phủ Anh triệu Đại sứ Myanmar tại London, lên án việc quân đội nước này bắt Aung San Suu Kyi cùng các quan chức chính phủ hôm 1/2.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Anh hôm 1/2 thông báo Đại sứ Myanmar Kyaw Zwar Minn đã được mời tới văn phòng Bộ cùng ngày để đề cập về cuộc đảo chính của quân đội.

“ Quốc vụ khanh Anh phụ trách vấn đề châu Á Nigel Adams lên án cuộc đảo chính quân sự và bắt giam các công dân, bao gồm cả bà Aung San Suu Kyi”, Bộ Ngoại giao Anh ra tuyên bố sau đó.

Adams kêu gọi Myanmar đảm bảo an toàn cho những người bị bắt và trả tự do cho họ ngay lập tức. Ông cũng đề nghị quốc hội Myanmar được phép họp lại trong hòa bình.

Thủ tướng Anh Boris Johnson trước đó cũng đăng trên Twitter lên án cuộc đảo chính hôm 1/2 ở Myanmar và việc bắt Cố vấn Nhà nước Suu Kyi. “Lá phiếu của người dân phải được tôn trọng và các nhà lãnh đạo dân sự phải được phóng thích”, Johnson viết.

Quốc vụ khanh Anh phụ trách vấn đề châu Á Nigel Adams tại London hồi tháng 4/2020. Reuters.

The Elders, nhóm gồm các cựu lãnh đạo thế giới do Nelson Mandela thành lập vào năm 2007, cùng ngày cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế gây áp lực để đưa chế độ dân sự quay trở lại Myanmar.

“Cuộc đảo chính này là sự vi phạm nghiêm trọng đối với dân chủ và pháp quyền ở Myanmar. Cộng đồng quốc tế phải làm rõ rằng các lãnh đạo quân đội nắm quyền sẽ phải chịu trách nhiệm về hành động của họ”, Mary Robinson, chủ tịch The Elders và cựu tổng thống Ireland, cho biết.

Quân đội Myanmar hôm 1/2 tuyên bố sẽ nắm quyền kiểm soát đất nước sau khi bắt loạt quan chức đảng cầm quyền Liên minh Quốc gia vì Dân chủ Myanmar (NLD) với cáo buộc gian lận trong cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 11 năm ngoái. Lực lượng này cũng cam kết sẽ tổ chức cuộc bầu cử mới và trao lại quyền cho bên giành chiến thắng.

Video đang HOT

Lãnh đạo các nước và tổ chức thế giới đã lên tiếng hy vọng Myanmar giải quyết khác biệt bằng biện pháp hòa bình cũng như sớm trở lại ổn định. Cuộc đảo chính ngày 1/2 cũng dẫn tới một số cuộc biểu tình phản đối ở các nước như Thái Lan và Nhật Bản.

Đảo chính quân sự: Vẫn còn giải pháp cho Myanmar

Chuyên gia nhận định việc ban bố tình trạng khẩn cấp và bắt giam Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi sẽ tác động lớn đối với quân đội và đất nước Myanmar thời gian tới.

Quyết định bất ngờ của quân đội Myanmar khi bắt giữ Cố vấn Nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi cũng như tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở nước này hôm 1/2 gây ra làn sóng chỉ trích rộng rãi trong cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, Tiến sĩ Nehginpao Kipgen - Giám đốc điều hành tại Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á (CSEAS), cho rằng sự kiện này không quá bất ngờ đối với các nhà quan sát trong khu vực, nhất là những người lâu nay vẫn quan tâm tới tình hình Myanmar.

Chủ ý của quân đội

Căng thẳng giữa quân đội và đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ Myanmar (NLD) bùng phát mạnh mẽ kể từ sau cuộc bầu cử tháng 11 năm ngoái sau chiến thắng của NLD. Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển (USDP) - đảng đối lập chính, có liên kết chặt chẽ với quân đội và là bên thất bại trong cuộc bầu cử, không chấp nhận kết quả.

Đảng USDP liên tục cáo buộc Ủy ban Bầu cử Liên minh (UEC) và đảng NLD thông đồng, cấu kết gian lận bầu cử, trong đó có việc cho phép những người trùng tên sử dụng cùng một chứng minh thư, bỏ phiếu không có chứng minh thư, cử tri mang chứng minh thư giả và vấn đề cử tri chưa đủ tuổi và quá tuổi...

Đảo chính quân sự sẽ có tác động lớn đối với quân đội nói riêng và đất nước Myanmar nói chung. (Ảnh: AP)

Căng thẳng đẩy lên cao trào khi quân đội tham gia, ủng hộ những cáo buộc của đảng USDP. Quân đội tuyên bố cần phải hành động để bảo vệ "sự ổn định" của đất nước, cáo buộc ủy ban bầu cử quốc gia đã không giải quyết "những sai phạm lớn" trong cuộc tổng tuyển cử tháng 11/2020.

Theo Tiến sĩ Nehginpao Kipgen, quân đội Myanmar đang chịu áp lực quốc tế rất lớn sau khi Liên hợp quốc công bố kết quả điều tra quốc tế về cuộc khủng hoảng người Rohingya vào tuần trước.

Chưa dừng lại ở đó, trên Financial Times hôm 23/1, bà Aung San Suu Kyi có bài bình luận, đề cập về vấn đề này, tuyên bố sẽ có các hành động cụ thể để trừng phạt các thành viên quân đội bị kết tội, truy tố thông qua hệ thống tư pháp quân sự.

Tiến sĩ Nehginpao Kipgen cho rằng, những gì vừa xảy ra ở Myanmar vừa qua chủ yếu xuất phát từ những mâu thuẫn giữa quân đội và đảng NLD, xoay quanh thất bại của đảng USDP trong cuộc bầu cử tháng 11 năm ngoái.

Đảng USDP cho biết, họ đã kêu gọi sự can thiệp của quân đội với lý do UEC không quan tâm nghiêm túc đến các khiếu nại về gian lận bầu cử. Theo USDP, họ đã gửi hơn 1.200 phản đối và khiếu nại lên cảnh sát và ủy ban bầu cử.

UEC luôn cho thấy sự nhất quán, khẳng định không tìm thấy bất thường lớn nào có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử. UEC cũng cho rằng, các quan sát viên độc lập trong nước và quốc tế nhận thấy việc tiến hành cuộc bầu cử nhìn chung là tự do và công bằng.

Đảng USDP và quân đội cũng đã kêu gọi Quốc hội - vốn lên lịch họp vào hôm 1/2, tổ chức phiên họp đặc biệt để thảo luận về cái mà họ gọi là "gian lận hàng loạt". Thế nhưng, Quốc hội đã bác bỏ điều này với lý do các quyết định của UEC là quyết định cuối cùng về các vấn đề liên quan đến bầu cử.

Trong khi đó, Tòa án Tối cao Myanmar đang cân nhắc, xem xét yêu cầu của USDP triệu tập UEC để làm rõ về những cáo buộc sai trái trong bầu cử, song các nhà quan sát pháp lý cho rằng khó có thể giải quyết vấn đề nếu không có bằng chứng mới, thuyết phục.

Tạo tiền lệ xấu

Theo nhận định của Tiến sĩ Nehginpao Kipgen, các hành động phản tác dụng của quân đội làm suy yếu các thể chế mà quân đội đã đặt ra, làm đảo lộn quy trình bầu cử cơ bản và chuyển giao quyền lực chính trị.

Theo Hiến pháp Myanmar, quân đội có cơ sở chính đáng để tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Tuy nhiên, với việc đe dọa thu hồi hiến pháp (hôm 1/2), quân đội Myanmar cho biết sẵn sàng lật ngược hệ thống chính trị khi lợi ích của họ bị đe dọa.

Hiến pháp là sản phẩm trí tuệ của quân đội, được thực hiện kể từ cuộc tổng tuyển cử năm 1990, và thậm chí còn được đưa ra trưng cầu dân ý vào năm 2008.

Chính bản hiến pháp này quy định, trao cho Tổng thống Myanmar quyền bổ nhiệm các thành viên của UEC. Tổng thống được bổ nhiệm bởi các thành viên của quốc hội, văn phòng thường đại diện cho lợi ích của đảng cầm quyền - đảng chiếm đa số trong quốc hội.

Hệ thống chính trị, pháp luật này đã được sử dụng trong cuộc bầu cử năm 2010. Vào thời điểm đó, đảng USDP đã giành chiến thắng áp đảo. Sau đó, Tổng thống Thein Sein - từng là tướng quân đội, có quyền bổ nhiệm những người mà đảng của ông ấy hoặc ông ấy lựa chọn vào các vị trí trong chính quyền cũng như UEC.

Cố vấn nhà nước Aung San Suu Kyi nhận lá phiếu trong phong bì khi bà đến để bỏ phiếu sớm cho cuộc tổng tuyển cử ngày 8/11, tại văn phòng Ủy ban Bầu cử Liên minh ở Naypyitaw, Myanmar. (Ảnh: AP)

Thế nhưng, trong 5 năm qua, Chính phủ Myanmar do đảng NLD cầm quyền đã kiểm soát cả hai viện của quốc hội, và đề cử các đảng viên của NLD cho vị trí tổng thống. Với chiến thắng vang dội trong các cuộc bầu cử, hiến pháp mang lại cho NLD sự ảnh hưởng lớn hơn ở đất nước này.

"Công bằng mà nói, ngoài việc chỉ ra khoảng cách lớn giữa NLD và các các đảng trong cuộc bỏ phiếu phổ thông, UEC có thể giải quyết triệt để hơn các cáo buộc gian lận với việc làm rõ chi tiết về các sự cố gian lận được phát hiện, trước khi đưa ra kết luận", Tiến sĩ Nehginpao Kipgen cho hay.

Theo Tiến sĩ Nehginpao Kipgen, UEC đã quá vướng vào cuộc chiến ủy nhiệm giữa quân đội và NLD. Ủy ban này đã không biết cách xử lý thỏa đáng trong vấn đề tranh cãi giữa các bên về khiếu nại bầu cử, tránh những mối lo ngại đó vượt khỏi tầm kiểm soát.

Mọi việc chưa hẳn là không có lối thoát cho tình hình hiện nay ở Myanmar. Theo đó, các thành viên Quốc hội có thể cân nhắc, tính đến đề nghị của quân đội, lập ủy ban điều tra các khiếu nạn về gian lận bầu cử, xóa tan nghi ngờ, đồng thời tạo tiền đề cho việc giải quyết các vụ việc tương tự sau này.

Đối với quốc gia từ lâu đã quen với một hệ thống chính trị nơi quân đội nắm giữ sự ảnh hưởng lớn, một số phân tích cho rằng cần giảm bớt vai trò của quân đội trong quản lý, điều hành đất nước để Myanmar tránh khỏi sự thụt lùi trong những năm tới.

Tại Myanmar, quân đội có sức mạnh, vai trò và ảnh hưởng quá lớn trong nền chính trị. Giới quan sát cho rằng, lực lượng quân đội Myanmar nên sử dụng quyền lực đó theo chức năng của mình, bảo vệ đất nước, giữ ổn định tình hình, tránh can dự quá sâu vào quá trình chuyển đổi dân chủ ở nước này.

Dư luận Myanmar phần lớn không ủng hộ đảo chính quân sự. Theo kết quả các cuộc khảo sát gần đây, hầu hết các cử tri Myanmar tin rằng NLD là đảng duy nhất có thể ngăn chặnn các mối đe dọa nội bộ từ quân đội và những chỉ trích từ bên ngoài.

Tướng Myanmar: Quân đội nắm quyền là 'điều không thể tránh khỏi' Một ngày sau khi nắm quyền, quân đội Myanmar tiếp tục siết chặt kiểm soát. Hãng tin AP cho biết các nghị sĩ Myanmar đang bị giam lỏng trong khu nhà chính phủ ở thủ đô Naypyitaw. Binh lính canh gác tại lối vào khu Quốc hội ở thủ đô Naypyitaw, Myanmar ngày 1-2 - Ảnh: REUTERS Hãng tin AP ngày 2-2 dẫn...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Phe ông Yoon cáo buộc lãnh đạo cơ quan điều tra 'vi phạm bí mật quân sự'09:51

Trung Quốc thông báo điện đàm ông Tập-ông Trump, TikTok không qua ải Tòa Tối cao Mỹ09:17

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Thách thức với lực lượng hàng không chiến lược của Nga

06:39:13 01/02/2025

Thực tế cho thấy Nga hiện không có khả năng sản xuất hoàn toàn mới các máy bay ném bom Tu-160 và Tu-22M3. Thay vào đó, họ phải dựa vào việc tận dụng những khung máy bay từ thời Liên Xô đã nằm trong xưởng KAPO nhiều thập kỷ.

Hé lộ đường bay bất thường của chiếc Black Hawk trước khi va chạm máy bay chở khách

06:35:57 01/02/2025

Hiện nay, hoạt động tìm kiếm thi thể các nạn nhân trên vùng nước băng giá của sông Potomac vẫn đang được tiến hành và gặp khó khăn do thời tiết khắc nghiệt và bùn lầy ở đáy sông.

Đằng sau chuyến thăm Syria của phái đoàn Nga

06:33:56 01/02/2025

Điều này được thể hiện rõ qua chuyến thăm mới đây của phái đoàn Nga do Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Bogdanov và đặc phái viên của Tổng thống Nga về Syria Alexander Lavrentyev dẫn đầu tới Damascus.

WHO triển khai nhóm y tế khẩn cấp hỗ trợ Uganda ứng phó dịch Ebola

06:28:56 01/02/2025

Trước đó, Bộ Y tế Uganda đã tuyên bố bùng phát dịch Ebola sau khi một nam y tá 32 tuổi, làm việc tại một bệnh viện ở Kampala, tử vong vào chiều 29/1. Ban đầu, bệnh nhân có triệu chứng giống sốt và đã tìm đến nhiều cơ sở y tế.

Thụy Điển viện trợ quân sự 1,2 tỷ USD cho Ukraine

06:27:23 01/02/2025

Với gói hỗ trợ mới nhất này, tổng viện trợ quân sự của Thụy Điện dành cho Ukraine từ đầu năm 2022 đến nay đã đạt mức 61,9 tỷ kronor (khoảng 5,6 tỷ USD).

Nga xác nhận 3 nạn nhân thiệt mạng trong tai nạn máy bay ở Mỹ

23:22:26 31/01/2025

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova xác nhận, 3 trong số các nạn nhân thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay ở Mỹ mang hộ chiếu Nga.

Một tiểu hành tinh vừa kích hoạt kế hoạch phòng thủ toàn cầu

22:02:59 31/01/2025

Lần đầu tiên các quy trình phòng thủ toàn cầu đã được kích hoạt sau khi kết quả quan sát phát hiện một tiểu hành tinh có nguy cơ tấn công trái đất vào năm 2032.

Bói toán, đoán mệnh bằng AI

22:02:50 31/01/2025

Dịp năm mới, không ít người lui tới sảnh triển lãm Ground Seoul thuộc khu Insa-dong, trung tâm Seoul (Hàn Quốc), để thử thời vận với ShamAIn, hệ thống bói toán, đoán mệnh dựa trên công nghệ trí thông minh nhân tạo (AI).

Hạ viện Mỹ cấm dùng DeepSeek

22:02:24 31/01/2025

Hạ viện Mỹ cảnh báo không sử dụng ứng dụng DeepSeek của Trung Quốc trong khi các nhà lập pháp kêu gọi cấm xuất khẩu chip mà ứng dụng này đang sử dụng.

Nhân viên Lầu Năm Góc sử dụng DeepSeek - AI 'siêu việt' của Trung Quốc

21:59:15 31/01/2025

Trước đó, một số nhân viên quốc phòng Mỹ cũng đã tải xuống phiên bản DeepSeek vào máy trạm của họ sớm nhất là vào mùa thu năm 2024, theo nguồn tin của Bloomberg.

Tổng hành dinh độc đáo của Amazon

21:48:38 31/01/2025

Là tập đoàn có vốn hóa lớn thứ 4 toàn cầu (tính đến tháng 11.2024), Amazon tạo nên dấu ấn sâu sắc đối với Seattle - thành phố cảng biển ở vùng tây bắc Thái Bình Dương.

Kiểm soát xuất khẩu từ Mỹ không thể kiềm chế sự tiến bộ AI của Trung Quốc

21:46:31 31/01/2025

Bài học từ trường hợp DeepSeek cho thấy, trong kỷ nguyên số hiện nay, việc kiểm soát sự phát triển công nghệ thông qua các biện pháp hạn chế xuất khẩu có thể không còn phù hợp.