Ăn uống đảm bảo dinh dưỡng và an toàn thực phẩm trong mùa lũ
PGS.TS Trịnh Bảo Ngọc – Viện Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Đại học Y Hà Nội khuyến cáo cách ăn uống đảm bảo dinh dưỡng và phòng bệnh đường ruột.
Thiếu nước sạch và thực phẩm do lũ có thể khiến người dân miền Trung mắc các bệnh đường tiêu hóa. PGS.TS Trịnh Bảo Ngọc – Viện Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Đại học Y Hà Nội khuyến cáo cách ăn uống đảm bảo dinh dưỡng và phòng bệnh đường ruột.
PGS.TS Trịnh Bảo Ngọc – Viện Y học Dự phòng và Y tế công cộng – Đại học Y Hà Nội.
- Phóng viên: Thưa bác sĩ, chế độ dinh dưỡng của người dân nên điều chỉnh như thế nào để hồi phục sức khỏe sau lũ?
- PGS Trịnh Bảo Ngọc: Có những nguyên tắc cần đảm bảo đó là ăn đủ dinh dưỡng và không bỏ bữa. Việc ăn no là cần thiết nhưng trong điều kiện lũ lụt thì việc có đủ thực phẩm để ăn no là điều rất khó khăn. Chính vì thế, có thể sử dụng nhiều loại thực phẩm trong nhóm lương thực và các sản phẩm chế biến từ nhóm này như gạo, mì, ngô, khoai, sắn, mì tôm, bánh đa khô….
Cố gắng bổ sung chất đạm như: Thịt, trứng, cá, tôm, cua, trai, ốc, đậu đỗ, vừng lạc…. Có thể tận dụng các thực phẩm dễ kiếm từ nguồn ao, hồ, sông, đồng ngập nước. Cần quan tâm nhất ở đây là bổ sung đạm, dầu mỡ đó những chất bị thiếu hụt khi phải nhịn đói nhiều ngày.
Cần có những bữa ăn hằng ngày với đầy đủ các chất dinh dưỡng theo nhu cầu của cơ thể một cách từ từ, lượng thức ăn sẽ tăng dần lên cho đến khi nhịp sống trở lại bình thường. Nhóm vitamin và chất khoáng cũng không thể thiếu, có thể ăn rau xanh, quả chín là nguồn cung cấp chủ yếu vitamin và chất khoáng trong bữa ăn.
Nên tận dụng các loại rau, củ quả có thể kiếm được ở địa phương. Ngoài rau trồng, còn có thể sử dụng nhiều loại rau mọc hoang tại địa phương. Rau quả nên dùng tươi, tránh sử dụng rau quả dập nát, nấu xong rồi ăn ngay để tránh hao hụt vitamin. Ngoài ra, có thể mua một số vitamin sẵn có bằng chế phẩm và đa khoáng chất. Uống liên tục từ 7-10 ngày. Những chất này cần thiết đặc biệt là cho người cao tuổ.i và tr.ẻ e.m.
- Phóng viên: Bác sĩ khuyến cáo người dân cần lưu ý gì để đảm bảo an toàn thực phẩm sau lũ?
- PGS Trịnh Bảo Ngọc: Trong mọi hoàn cảnh phải lưu ý lựa chọn thức ăn sạch, an toàn, chế biến dạng luộc, hầm để dễ tiêu hóa, dễ hấp thu. Người dân nên ăn chín uống sôi. Ăn rau quả tươi, tránh để dập.
Video đang HOT
Chọn thực phẩm tươi sống phải còn tươi. Các thực phẩm đóng hộp, đóng gói sắn phải có nhãn ghi đầy đủ nội dung và còn hạn sử dụng. Nước ngập khó tránh việc các loại thực phẩm khô như lạc gạo, đậu … bị ẩm hoặc mốc, bà con tuyệt đối không nên tận dụng để ăn vì có thể gây ảnh hưởng sức khỏe.
Dùng nước sạch, an toàn để chế biến thức ăn đồ uống và rửa dụng cụ. Khu chế biến phải được vệ sinh sạch sẽ. Thực sự khó khăn khi nguồn nước sạch không có ngay một lúc.
Chúng ta vẫn có thể khắc phục được bằng cách đun sôi toàn bộ bát đũa, dùng hàn the để lọc thô, lắng cặn những chất bẩn để làm sạch nước. Đợi đến có nước sạch về thì lại đun sôi những đồ dùng này lần nữa để phòng ngừa bệnh tiêu chảy, nhiễm khuẩn đường ruột, rối loạn đường ruột….
- Phóng viên: Thưa bác sĩ, để phòng tránh các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, bà con cần tuân thủ những nguyên tắc gì trong bảo quản thức ăn đã qua chế biến?
- PGS Trịnh Bảo Ngọc: Cần bảo quản cẩn thận thức ăn đã nấu chín và đun kỹ lại thức ăn cũ trước khi ăn. Lưu ý thức ăn cũ cần chú ý không để bị ôi thiu, khi thức ăn bị hỏng cần đổ bỏ. Thức ăn cần được che đậy để tránh bụi, ruồi nhặng hay sự xâm nhập của côn trùng, gặm nhấm và các động vật khác. Không để lẫn thực phẩm sống và thức ăn chín vì dễ nhiễm vi khuẩn. Bà con tuyệt đối không nên để các hóa chất, thuố.c bảo vệ thực vật hoặc các chất gây độc khác ở trong khu vực chế biến thực phẩm.
- Xin cảm ơn bác sĩ./.
Bệnh tiêu chảy: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh
Sau mùa mưa lũ, dịch bệnh bắt đầu hoành hành, nhất là bệnh tiêu chảy là căn bệnh liên quan đến đường ruột và hệ tiêu hóa do thực phẩm không được đảm bảo an toàn.
Sau mưa, lũ, vô số vi sinh vật từ đất, bụi, chất thải,... hòa vào dòng nước là nguy cơ và mầm mống tạo ra dịch bệnh với con người. Nước bị ô nhiễm nặng nề, mất đi nguồn điện và nước sạch, lương thực thực phẩm không đủ để cung cấp cho người dân, ăn mì tôm sống, nước không đun sôi... dẫn đến bệnh tiêu chảy ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Nguyên nhân bệnh tiêu chảy
Nguyên nhân bệnh tiêu chảy (Ảnh minh họa)
Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ: Khoảng 88% trường hợp t.ử von.g liên quan đến tiêu chảy là do nước không an toàn, vệ sinh không đầy đủ và không đủ vệ sinh. Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp và gây ra khoảng 40% nhập viện vì tiêu chảy ở trẻ dưới 5 tuổ.i.
Ngoài nguyên nhân chính là rotavirus, bệnh tiêu chảy cũng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân phổ biến khác như: nhiễm khuẩn đường ruột, vệ sinh kém, rối loạn vi sinh đường ruột, không hấp thu đường, ngộ độc thực phẩm, hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng,..
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy
Bệnh tiêu chảy rất dễ lây nhiễm và bùng phát thành dịch, tuy nhiên Bộ Y tế khuyến cáo những người có nguy cơ cao dễ mắc tiêu chảy bao gồm:
Những người ăn uống và sống gần với người bị tiêu chảy dễ mắc bệnh nếu không áp dụng các biện pháp phòng bệnh;
Dân cư tại những khu vực sử dụng nhà tiêu không hợp vệ sinh, đổ thẳng phân ra cống, mương, ao, hồ, sông, suối...;
Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm;
Có tập quán ăn uống không hợp vệ sinh, hay ăn rau sống, thủy hải sản chưa nấu chín kỹ;
Sử dụng phân tươi hoặc phân chưa được xử lý đảm bảo vệ sinh trong trồng trọt;
Dân cư tại khu vực bị ngập lụt và sau ngập lụt...
Triệu chứng nhận biết bệnh tiêu chảy
Dấu hiệu và triệu trứng bệnh tiêu chảy (Ảnh minh họa)
Bệnh tiêu chảy là một rối loạn tiêu hóa phổ biến, mỗi người có thể gặp phải ít nhất vài lần mỗi năm. Tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, người bệnh cần điều trị sớm nếu xuất hiện các triệu chứng tiêu chảy:
Đầy bụng, sôi bụng;
Tiêu chảy liên tục, nhiều lần, lúc đầu phân lỏng, sau toàn nước (trong trường hợp bị bệnh tả: phân toàn nước đục như nước vo gạo);
Nôn, lúc đầu nôn ra thức ăn, sau chỉ nôn ra toàn nước trong hoặc màu vàng nhạt;
Người mệt lả, có thể bị chuột rút, biểu hiện tình trạng mất nước từ nhẹ đến nặng như: khát nước, da khô, nhăn nheo, hốc hác, mắt trũng, mạch nhanh, huyết áp hạ, có khi không đo được huyết áp, tiểu tiện ít hoặc vô niệu, chân tay lạnh... và có thể dẫn đến t.ử von.g.
Cách điều trị bệnh tiêu chảy
Đối với tiêu chảy nhẹ, việc điều trị thường chỉ là bồi hoàn lại đủ số dịch bị mất. Điều này có nghĩa bạn cần phải uống nhiều nước, hoặc uống các thức uống có chứa chất điện giải. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, bạn có thể cần phải đến bệnh viện để truyền nước vào cơ thể qua đường tĩnh mạch. Nếu bạn bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể cho bạn dùng thuố.c kháng sinh.
Bác sĩ hoặc dược sĩ có thể cho bạn uống một loại dung dịch bù nước, đây là loại nước uống được pha chế đặc biệt để ngăn ngừa hoặc điều trị mất nước, đặc biệt là do tiêu chảy. Dung dịch này có thể cung cấp đường, muối và các khoáng chất quan trọng khác đã bị mất trong quá trình tiêu chảy. Dung dịch bù nước đường uống thích hợp cho cả tr.ẻ e.m và người lớn, có bán tại các hiệu thuố.c trên toàn quốc.
Cách ngăn ngừa các bệnh đường ruột do bão, lụt Liên tiếp bão và áp thấp nhiệt đới đổ bộ vào miền Trung đã làm nhiều người chế.t, mất tích, nhiều nhà cửa bị phá hủy. Sau bão, tình trạng môi trường sống, nguồn nước sinh hoạt thay đổi nhanh chóng bởi sự tàn phá của bão kèm theo mưa, lũ lụt làm hư hỏng các công trình vệ sinh, từ đó các...