‘Ẩn số chết người’ trong lăng mộ Võ Tắc Thiên: Chuyên gia khảo cổ cũng không dám khai quật
Hơn 1.300 năm qua, lăng mộ của Võ Tắc Thiên, nữ hoàng đế đầu tiên trong lịch sử Trung Hoa, vẫn còn là ẩn số, đặc biệt là những cạm bẫy bên trong.
Võ Tắc Thiên (624-705) là mỹ nhân, chính trị gia nổi tiếng thời nhà Đường, đồng thời là một trong những nữ nhân bí ẩn nhất trong lịch sử của Trung Quốc.
Vào thời kỳ xã hội trọng nam nhân, một nữ nhi ‘liễu yếu đào tơ’ như Võ Tắc Thiên có thể chèo lái cả một vương quốc lớn và trở thành nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử quả là điều cực kỳ hiếm thấy.
Trong bộ sử ‘ Tư trị thông giám‘, sử gia nổi tiếng thời nhà Tống, Tư Mã Quang đã đưa ra đánh giá về Võ Tắc Thiên là một người có tài trị nước, đồng thời là một nhà lãnh đạo quyết đoán.
Ngày nay, các chuyên gia sử học ngày càng phát hiện thấy nhiều văn tự cổ mô tả về bà như là một nhà lãnh đạo thông thái và giai đoạn thịnh trị của nhà Đường cũng như triều đại Võ Chu do bà trị vì.
Võ Tắc Thiên là nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Quốc.
‘Vô tự bia’ ở bên ngoài Càn Lăng cũng là một trong những ẩn số mà các nhà nghiên cứu chưa thể lý giải về nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên.
Trong số hơn 300 vị vua và hoàng đế trong lịch sử Trung Hoa, Tần Thủy Hoàng và Võ Tắc Thiên là hai trong những nhân vật đặc biệt, khiến nhiều sử gia tranh luận trong suốt một thời gian dài.
Nếu như Tần Thủy Hoàng nổi danh là vị hoàng đế đầu tiên trong lịch sử của đất nước tỷ dân thì Võ Tắc Thiên lại được biết tới là nữ hoàng đế có 1-0-2, thậm chí bà còn thiết lập nên cả một triều đại thịnh trị như Võ Chu (690 – 705). Đây thực sự là một chuyện hiếm thấy trong lịch sử.
Hình tượng Võ Tắc Thiên trên một bộ phim truyền hình.
Sinh trưởng ở hai thời đại khác nhau, nhưng cả Tần Thủy Hoàng và nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên đều có một điểm chung, đó là rất ‘yên bình’ sau khi qua đời.
Cả hai vị hoàng đế này đều có sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho hành trình sang thế giới bên kia của mình.
Không chỉ có quy mô rất lớn, hai lăng mộ hàng nghìn năm này còn dường như ‘bất khả xâm phạm’ khi chưa ai có thể xâm phạm vào khu vực địa lăng, đánh cắp hay đào bới.
So với ‘gã khổng lồ’ là nơi yên nghỉ của hoàng đế Tần Thủy Hoàng, Càn Lăng của nữ hoàng Võ Tắc Thiên và chồng là Đường Cao Tông Lý Trị có quy mô nhỏ hơn rất nhiều.
Tuy nhiên, xét về kỹ thuật cũng như những cạm bẫy ngầm bên trong thì chưa chắc Càn Lăng đã thua kém.
Bằng chứng là đã có nhiều ghi chép lịch sử về việc Càn Lăng từng không ít lần bị mộ tặc xâm phạm. Nhưng ngặt một nỗi là dù lộ thiên, nhưng lăng mộ này lại không thể đào được.
Càn Lăng, nơi yên nghỉ ‘bất khả xâm phạm’ của nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên
Nằm ở núi Lương Sơn, thuộc huyện Càn, tỉnh Thiểm Tây (cách thành cổ ở Tây An khoảng 85km về phía tây bắc), Càn Lăng là khu lăng mộ có địa thế đẹp cả về mặt địa lý lẫn yếu tố phong thủy.
Bắt đầu được khởi công xây dựng từ năm 684, nhưng lăng mộ lộ thiên này phải mất tới 23 năm để hoàn thành.
Càn Lăng là nơi yên nghỉ của hai vị hoàng đế thời nhà Đường và được xây dựng trong thời kỳ cực thịnh nên số lượng của cải được bồi táng theo chắc hẳn không hề ít.
Đây chính là một trong các yếu tố thu hút mộ tặc. Tu nhiên, việc xâm phạm và khám phá ‘giấc ngủ’ của vợ chồng nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên lại không hề dễ dàng và thậm chí là chưa một lần thành công.
Càn Lăng vẫn còn nguyên vẹn sau khi bị mộ tặc đào bới rất nhiều lần.
Trong hơn 1.000 năm qua, Càn Lăng từng bị mộ tặc ‘ghé thăm’ tới 17 lần nhưng kỳ lạ là vẫn không hề hấn gì.
Video đang HOT
Cụ thể, theo ghi chép lịch sử trong thời Ngũ Đại (907-960), Tiết độ sứ Diệu Châu Ôn Thao được biết tới là một mộ tặc có tiếng khi từng đào bới tới 17 lăng mộ của hoàng gia nhà Đường, thu được nhiều chiến lợi phẩm lớn.
Đương nhiên với ước tính quy mô kho báu rất lớn cùng lượng đồ vật bồi táng có giá trị thì Càn Lăng cũng là một trong những mục tiêu mà ‘đạo chích’ khét tiếng này không thể bỏ qua.
Ôn Thao cũng từng huy động lực lượng lên tới 2 vạn người để tiến hành khai quật Càn Lăng.
Thế nhưng, cứ hễ đào bới thì trời bỗng nhiên nổi giông bão, sấm sét đến độ khiến nhiều người sợ hãi.
Chưa hết, nhóm những người tham gia khai quật cũng liên tiếp không may qua đời vì bệnh tật hoặc lý do bất ngờ.
Sau vài lần không làm được gì, cuối cùng Ôn Thao cũng phải từ bỏ ý định xâm phạm Càn Lăng và ‘mơ ước’ chiếm đoạt kho báu của nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên.
Ngay cả những vũ khí uy lực như thuốc nổ cũng không thể làm gì Càn Lăng.
Sau đó, mặc dù nhiều lần mộ tặc xâm phạm, thậm chí dùng cả thuốc nổ để phá núi nhưng Càn Lăng vẫn vô cùng vững chãi và dường như chẳng hề hấn gì.
Điều này khiến nhiều sử gia và các chuyên gia nghiên cứu ngạc nhiên. Một số người thậm chí còn cho rằng có thể nữ hoàng đế đã tiên liệu về việc lăng mộ hợp táng của bà và chồng sẽ mộ tặc dòm ngó nên đã ngầm bố trí những cạm bẫy ở khu vực yên nghỉ của mình.
Nhưng việc bà đã làm ra sao và những cái bẫy mà dân gian thường đồn thổi về lời nguyền đáng sợ khi xâm phạm Càn Lăng đến nay vẫn còn là một ẩn số.
Vào năm 1958, một số người dân địa phương vô tình chạm tới gần lăng mộ của Võ Tắc Thiên khi thực hiện hoạt động khai thác đá, nhưng sau đó, khu vực này đã bị các cơ quan chức năng phong tỏa.
Vì sao chưa thể khai quật Càn Lăng?
Hiện nay, nhiều nhà sử học ở Trung Quốc đã thừa nhận rằng Càn Lăng chính là lăng mộ hoàng tộc thời nhà Đường duy nhất còn nguyên vẹn, dựa trên bằng chứng là lối vào lăng mộ này vẫn còn ở trong tình trạng tốt.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa có ý định thực hiện khai quật khảo cổ tại khu lăng mộ bề thế này.
Võ Tắc Thiên được đánh giá là vị hoàng đế có tài trị quốc.
Theo các nhà khảo cổ học, nguyên nhân khiến cho những cơ quan chức năng cùng nhiều chuyên gia chưa dám mạo hiểm khai quật lăng mộ của Võ Tắc Thiên vì điều kiện công nghệ chưa đáp ứng.
Cụ thể, những cổ vật hơn 1.300 năm trong lăng mộ này sẽ có thể bị phân hóa ngay lập tức một khi chúng được đưa ra bên ngoài và tiếp xúc với không khí.
Nói cách khác, những nhà khảo cổ học phải được trang bị đầy đủ cả về kiến thức cũng như công nghệ để bảo tồn cổ vật trước khi tiến hành công tác khai quật.
Chính vì vậy, những bí mật ở ‘thế giới bên kia’ của hoàng đế Võ Tắc Thiên cùng Đường Cao Tông có lẽ vẫn còn chưa được hé lộ.
Tính đến nay, Càn Lăng vẫn là một trong những lăng mộ bí ẩn nhất trong lịch sử Trung Hoa.
Tham khảo ảnh/nguồn: Sohu, Ancientorigins
Nguyễn Hằng
Theo Trí thức trẻ
Bí ẩn Vua Rắn, chiến binh tối cao, và giấc mơ về đế quốc Maya hùng mạnh
Tham vọng xây dựng đế quốc Maya hùng mạnh, các vị Vua Rắn đã không ngừng thực hiện nhiều chính sách liên minh chính trị đặc biệt, nhằm củng cố quyền lực tối thượng.
LTS: Maya được cho là một trong những nền văn minh lớn và bí ẩn bậc nhất trong lịch sử loài người.
Bài viết của phóng viên National Geographic danh tiếng Erik Vance sẽ cho chúng ta thấy bí ẩn về hành trình tìm kiếm dấu vết của đế chế 'bị lãng quên' hùng mạnh dưới sự trì vì của Vua Rắn trong lịch sử nền văn minh Maya huyền bí, thông qua trải nghiệm thực tế và chia sẻ của những nhà khảo cổ hàng đầu.
Bài 1: 'Vua Rắn - 'mảnh ghép ' bí ẩn bậc nhất của người Maya: Giới khảo cổ điên đầu giải mã'
Bài 2: Bí ẩn Vua Rắn-chiến binh tối cao: Giấc mơ xây dựng đế quốc Maya hùng mạnh
Dần dà, những thành phố đồng minh của Tikal cũng dần đứng về phía vương quốc của vua rắn. Sự kiên nhẫn và tầm nhìn chính trị nổi bật của các vua rắn đã giúp lôi kéo các thành phố lúc bấy giờ của Maya, tạo thành thế gọng kìm khổng lồ nhắm 'siết chặt' đối thủ của họ.
Tuy nhiên, không may là vị vua rắn đầu tiên băng hà trước khi hoàn thành tham vọng mở rộng vương quốc, xây dựng đế chế hùng mạnh. Sau đó, vị vua rắn trẻ đã kế nghiệp vua cha.
Theo những chữ khắc trên hương án ở Caracol, vị vua trẻ được cho là đã kết thúc triều đại của Tikal vào ngày 29/4/562. Vào lúc đó, có thể thành phố Holmul đã di chuyển về phía tây.
Do vậy, người Holmul gần như đã phá hủy bức tranh tường mà nhà khảo cổ Estrada-Belli tìm thấy sau hơn 1.400 năm. Đây được cho là một dấu hiệu trung thành với vị vua mới, thời kỳ cai trị của vua rắn ở Tikal đã bắt đầu.
Mong muốn thống trị và xây dựng đế quốc Maya hùng mạnh, Vua Rắn đã tấn công và kết thúc giai đoạn thịnh trị của vương thành Tikal vào ngày 29/4/562. Vương triều của Vua Rắn lên tới đỉnh cao của quyền lực. Ảnh: Tomer Hanuka
'Giấc mơ' vương quốc Rắn hùng mạnh
Trong 30 năm tiếp sau đó, lịch sử Maya có chút mờ nhạt. Nhờ các nhà khảo cổ học người Mexico Enrique Nalda và Sandra Balanzario, mà chúng ta ngày nay mới biết rằng vị vua rắn trẻ đã băng hà chỉ 10 năm sau khi hoàn thành sự nghiệp xây dựng đế quốc Maya hùng mạnh.
Khi mất nhà vua ở độ tuổi 30.
Theo đó, vào năm 2004, hai nhà khảo cổ học đã phát hiện ra nhiều ngôi mộ ở trong một kim tự tháp ở Dzibanché.
Mặt nạ ngọc bích trong một hầm mộ của người Maya cổ đại. Ảnh: HeritageDaily
Họ ngạc nhiên khi phát hiện một cây kim bằng xương được dùng cho các nghi lễ máu, nằm xen lẫn các mặt nạ ngọc bích, ngọc trai và hắc diện thạch ở bên dưới lớp bụi chu sa dày.
Những dấu tích chữ viết được khắc dọc theo một bên của cây kim, viết rằng: ' Đây là máu dâng cho vị vua rắn này'.
Trong 8 vị vua rắn từng cai trị tại Tikal (giai đoạn gián đoạn của thành phố này trong lịch sử), vị vua trẻ tuổi này là một trong hai người có hài cốt được tìm thấy cho đến ngày nay.
Sau đó, vương quốc của các vua rắn dời đô về phía Tây, nơi có thành phố Palenque. Đô thành này có nhiều kim tự tháp và các vọng gác nằm ở chân các dãy núi dẫn đến Vịnh Mexco và vùng cao nguyên.
Palenque là nơi có nhiều nước nhờ vào sự dồi dào của những con sông và thác nước, thậm chí ở đây còn có thể tồn tại nhà vệ sinh sử dụng nước.
Dù không phải là một đô thành lớn, với dân số chỉ khoảng 10.000 người, nhưng Palenque lại là biểu tượng của nền văn minh Maya và là cửa ngõ cho các hoạt động thương mại, buôn bán với phương Tây.
Những năm đó, đế quốc Maya được cai trị bởi một vị vua rắn mới. Vị quân vương này cũng tiến hành nhiều chính sách chính trị nhằm gia tăng và củng cố quyền lực, bằng cách lôi kéo và ủy thác cho các liên minh của mình.
Sự xung đột và tranh giành quyền lực, sức ảnh hưởng của vua rắn là không thế tránh khỏi. Và cuộc tấn công vào Palenque là một phần của kế hoạch lớn hơn. Trong khi đó, những vua rắn tham vọng muốn tạo ra một đế chế của riêng họ.
Tàn tích kim tự tháp gắn với triều đại của các vị Vua Rắn ở Maya. Ảnh: Intenet
Ý tưởng về việc xây dựng đế chế hùng mạnh của vua rắn đã gây tranh cãi giữa các nhà khảo cổ học. Tuy nhiên, không khó để nhận ra mô hình vương quốc của vua rắn mở rộng.
Họ làm đồng minh với các đô thành lớn nhất ở phía đông, chinh phục những người ở phía nam và giao dịch, buôn bán với nhiều người ở phía bắc. Có lẽ vì vậy là đô thành Palenque được mô tả là một góc của thế giới Maya về phía tây.
Xuất hiện vị Vua Rắn 'kiệt xuất'
Tuy nhiên, vào năm 635, các vua rắn đã dựng ra một công trình và cho rằng mình là chủ nhân của thành phố đó. Một năm sau đó, một vị vua Maya vĩ đại nhất đã xuất hiện và lên ngôi báu. Ông vua 'xuất sắc' trong lịch sử Maya có tên là Yuknoon Cheen II.
Là vị vua xuất chúng, Yuknoon Cheen II đã sử dụng tài năng ngoại giao tài ba để gia tăng vây cánh liên minh, chống lại hành vi hối lộ, đồng thời cũng tiếp tục củng cố vương vị trong vùng đất thấp của người Maya.
Đây có lẽ là cách trị nước không giống với bất kỳ vị vua Maya nào trước và sau đó.
Nhờ tài năng vượt trội, Yuknoon Cheen II đã nắm vững vương quyền của mình trong suốt 50 năm. Người ta cho rằng cách tốt nhất để tìm hiểu về một đế chế thường là nhìn vào thành phố 'liên minh' của họ.
Điều thú vị là ở triều đại này, có một thành phố nhỏ thể hiện rõ nhất sự cai trị của vua rắn, đó là Saknikte.
Hình ảnh một bức phù điêu ở La Corona, Guatemala, từng thuộc về thành phố cổ Saknikte. Chữ tượng hình trên bức phù điêu tiết lộ niên đại của nó là ngày 11/2/635.
Các nhà khảo cổ học từng khám phá nơi đây ít nhất 2 lần. Điều ngạc nhiên là trên di tích còn lưu giữ nhiều hình tượng về con rắn cười, một số đoạn văn bản,... Các chuyên gia đã đặt yên cho nơi đây là 'Di chỉ Q'
Từ đó, 'Di chỉ Q' đã trở thành niềm mơ ước khám phá đối với các nhà khảo cổ học như Marcello Canuto. Vào một buổi chiều nóng bức tháng 4/2005, nhà khảo cổ Canuto cùng với các nhà nghiên cứu lập bản đồ cho một địa điểm có tên là 'La Corona' ở trong rừng Petén.
Canuto khi đó đi tới một cái rãnh mà trước kia bọn trộm cổ vật cắt ra khi chúng xâm nhập vào bên trong kim tự tháp. Nhưng bất ngờ ông nhìn thấy một cái lỗ hổng có kích cỡ bằng chiếc ví, được chạm khắc trên bức tường.
Nhà khảo cổ Canuto chia sẻ: ' Tôi có thể thấy các nét chữ viết nguệch ngoạc trên đá. Thật bất ngờ! Tôi đã nhìn thấy thứ mà mình mơ ước bấy lâu nay.
Sau khi chăm chú nhìn lại lần nữa, tôi nhận thấy thứ tôi phát hiện còn hơn cả những nét chữ nguệch ngoạc, đó là một dòng văn tự.
Dưới những lớp bụi bẩn và tấm thảm thực vật leo bám xung quanh, là những dòng chữ được chạm khắc tinh tế nhất mà tôi từng thấy ở đây. Ngay sau đó, chúng tôi biết rằng đây là di chỉ Q'.
'Chiến binh tối cao - Vua của các vị vua'
Thành phố nhỏ Saknikte dường như từng có một vị thế đặc biệt trong vương quốc rắn của người Maya.
Các hoàng tử của đô thành này đã đến Calakmal để học tập, và ba người trong số họ đã kết hôn với các công chúa của vua rắn. Không giống như thành phố 'chiến tranh' Waka ở phía nam, Saknikte không tham chiến nhiều trận đánh.
Những bức tượng gốm nhỏ mô tả một nghi lễ thần thoại ở thế giới bên kia trong một ngôi mộ hoàng gia, có niên đại vào khoảng năm 656. Trong ảnh là tượng vua Yuknoom Cheen II (bên phải) và con gái của ông (bên phải).
Theo một số thông tin mà nhóm khảo cổ của Canuto tìm được thì vị vua rắn Yuknoom Cheen II đã từng đến Saknikte trước khi kinh đô của Maya được chuyển tới Calakmul.
Những bức họa cho thấy cảnh tượng vua Yuknoom Cheen II đang ngồi thư giãn, liếc nhìn sang vị vua của Saknikte.
Saknikte không phải là nơi duy nhất mà ông vua rắn này đang xây dựng ảnh hưởng. Tên tuổi của vua Yuknoon Cheen II liên tục xuất hiện trong đế quốc Maya.
Ông đã kết hôn với con gái của vị tiểu vương của thành Waka, người sau này trở thành một nữ hoàng chiến binh dũng cảm và uy quyền.
Yuknoon cũng thiết lập một tuyến thương mại mới ở phía tây cho vương quốc của mình và liên kết các đồng minh khác nhau. Qua quá trình tìm hiểu, các nhà khoa học đã nhận thấy một sự kỳ quặc của những thành phố chư hầu này.
Cụ thể, hình như một số thành phố đồng minh này không có biểu tượng của riêng mình và các vị vua của họ đã không sử dụng tên hiệu khi họ rơi vào tầm kiểm soát của Vua Rắn.
Trong khi đó, các vị vua rắn ở đô thành Calakmul lại lấy một tên hiệu 'đáng sợ': Chiến binh tối cao - Vua của các vị vua.
Tomás Barrientos, nhà khảo cổ học người Guatemala, cho biết: ' Tôi nghĩ họ đã thay đổi cách thức về chính trị. Cá nhân tôi coi đó là một bước đột phá trong lịch sử Maya'.
Tham khảo nguồn: NatGeo/Ảnh: David Coventry
Nguyễn Hằng
Theo Trí thức trẻ
Ba hiện vật lịch sử bí ẩn nhất Trung Quốc: Không ngừng thách thức trí tuệ nhà khoa học Tân Thuy Hoang, Vo Tăc Thiên, Viêt Vương Câu Tiên la ba nhân vât găn liên vơi bi ân đên tư cac hiên vât lich sư ma khoa hoc vân chưa giai thich đươc. Ngươi xưa đa dung cach nao đê chê tao môt thanh kiêm ngan năm không ri vân con la bi ân. (Anh: Zhuanlan.zhihu.com) 01.Việt Vương Câu Tiễn Thanh kiêm...