“Ăn ong” ở rừng U Minh Hạ
Nghề gác kèo ong ở rừng quốc gia U Minh Hạ đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nghề truyền thống từ thuở các bậc tiền nhân khai hoang giờ đây trở thành sản phẩm du lịch thu hút du khách gần xa, với hành trình trải nghiệm “ăn ong”.
“Ăn ong” là cách nói của người dân địa phương về hành trình lấy mật ở tổ ong. Anh Phạm Duy Khanh, người dân sống ở U Minh Hạ và làm du lịch từ nghề gác kèo ong, cho biết: “Người thợ khi lấy mật ở tổ ong thường thưởng thức tại chỗ một phần mật và tàng ong non để thẩm định chất lượng mật cũng như tự thưởng cho mình. Bởi vì ăn ong ở trong rừng bao giờ cũng ngon hơn khi đem về nhà”. Mật ong rừng U Minh Hạ là đặc sản Cà Mau, nổi tiếng với chất lượng khó nơi nào sánh được. Bởi lẽ chỉ có loài ong hút mật hoa tràm mới có thể cho loại mật màu vàng trong vắt thoang thoảng mùi hương hoa dịu nhẹ cùng vị ngọt tinh khiết. Đặc biệt, đàn ong chỉ về làm tổ khi rừng tràm được trồng gần gũi tự nhiên trên diện tích rộng, rậm rạp. Với những khu rừng tràm bạt ngàn xanh tốt quanh năm, rừng quốc gia U Minh Hạ là nơi trú ngụ lý tưởng của loài ong. Đặc biệt, vào thời điểm hoa tràm nở rộ, rất nhiều đàn ong mật bay về làm tổ. Nắm bắt được tập tính này, gia đình anh Phạm Duy Khanh đã trồng tràm trên diện tích 60ha, tạo được môi trường sống thu hút đàn ong về và gìn giữ nghề gác kèo ong.
Theo chia sẻ của người dân địa phương, mùa “ăn ong” thường bắt đầu từ khoảng tháng 3 trở đi, thời điểm thời tiết hanh khô, nắng nóng thích hợp để hoa tràm nở và ong làm mật. Trước thời điểm này khoảng vài tuần, người dân đã chuẩn bị gác kèo để ong làm tổ. Bộ kèo này thông thường được làm từ cây tràm, thân suông, có đường kính từ 10-15cm, lột sạch vỏ, khô ráo. Kèo được gác theo hình mái nhà và thích hợp đặt tại vị trí có ánh mặt trời chiếu len lỏi. Thời gian ong làm tổ từ khoảng 20-30 ngày. Sau đó, người dân sẽ thăm chừng và đi lấy mật vào thời điểm thích hợp khi tổ ong đã hình thành. Để lấy mật, người thợ phải mang theo bình phun khói hoặc đuốc con cúi bằng xơ dừa, quần áo dài tay, lưới trùm đầu, bao tay, dao và các dụng cụ chứa tổ ong và mật. Thông thường, người thợ dùng dao cắt, tách phần mật ra khỏi phần tàng, họ chừa lại khoảng 1/3 tàng để ong làm tổ mới. Anh Phạm Duy Khanh chia sẻ: “Tập quán của ong khi lớn lên sẽ tách đàn làm tổ mới, do đó nó sẽ tiếp tục cho mật. Một tổ như thế này, nếu khai thác tốt có thể lấy mật từ 3-4 lần”.
Sau khi cắt lấy tàng ong ra khỏi tổ thì vắt hoặc ép lấy mật. Mỗi tổ ong trung bình cho khoảng 3-5 lít mật, có tổ cho đến 10 lít. Vào mùa khô mật ong nhiều và chất lượng tốt hơn mùa mưa. Khi nghề gác kèo ong được khai thác thành sản phẩm du lịch, du khách sẽ được trải nghiệm hành trình vào rừng lấy mật cùng những người thợ địa phương. Hành trình này mang đến nhiều thú vị, không chỉ có cảm giác hồi hộp len lỏi qua những cánh rừng, đầm nước; mà du khách còn được thưởng thức mật ong tại chỗ. Ong non cũng được chế biến thành những món ăn độc đáo. Đó là gỏi ong non, bánh xèo nhưn ong non, cháo ong non, mắm ong non hay ong non chiên giòn. Đây là điểm đặc biệt chỉ có thể trải nghiệm trực tiếp tại rừng U Minh Hạ.
Gác kèo ong là nghề đặc trưng của vùng rừng U Minh Hạ không chỉ có giá trị về kinh tế mà còn mang đậm bản sắc văn hóa địa phương. Từ đó hình thành một sản phẩm du lịch đang ngày càng thu hút nhiều du khách đến Cà Mau.
Video đang HOT
Về Cà Mau "săn" hàng tá món ngon nổi tiếng
Đặc sản Cà Mau hứa hẹn sẽ làm bạn mê quên lối về ngay từ lần đầu được thưởng thức với rất nhiều món ngon nổi tiếng
Cà Mau là nơi nổi tiếng với những món ăn mang đậm hương vị miền Tây sông nước. Nếu có dịp ghé thăm nơi này bạn hãy nếm thử một vài món ăn đặc sản Cà Mau dưới đây nhé!
Cá lóc nướng trui
Nếu có dịp ghé thăm miền Tây sông nước, du khách nên thử ít nhất một lần món cá lóc nướng trui, món ăn dân dã mà vô cùng hấp dẫn của vùng miền nơi đây. Tuy rằng chỉ là món ăn bình dị, nhưng cá lóc nướng trui rất được ưa chuộng không chỉ với người dân miền Tây mà với tất cả những ai đã từng đến với mảnh đất này, bởi thế mới có câu: Bắt con cá lóc nướng trui - Làm mâm rượu trắng đãi người bạn xa.
Thành phẩm món cá lóc nước xong ra lò có mùi thơm rất hấp dẫn, đó là sự hòa trộn tuyệt vời giữa mùi thơm của cá lóc, mùi thơm của rơm, của đồng quê không lẫn đi đâu được. Cá lóc nướng trui ngon nhất khi vừa chín tới, thịt trắng phau được bao bọc bởi lớp vảy cháy xém. Cá lóc nướng trui thường dùng với bánh tráng, rau thơm, khế, húng lủi, giá sống, chuối chát, dưa leo... và chấm kèm với nước mắm tỏi ớt, me.
Lẩu mắm U Minh
Lẩu mắm nói chung vốn dĩ là một đặc trưng của đồng Bằng Sông Cửu Long nên không quá ngạc nhiên khi lẩu mắm U Minh lại có tiếng đến mức được xem là thương hiệu của ẩm thực Cà Mau. Mùi mắm nồng, thậm chí khá khó ăn nhưng cũng là một mùi gây nghiện, mà nghiện rồi là khó cai.
Nấu nước lẩu thì nhất định phải chọn mắm cá sặc bướm để cho nước dùng thật thơm. Theo kinh nghiệm của người làm mắm, cá sặc bướm tuy nhiều xương nhưng thịt khá thơm, khá dậy mùi. Khác với các loại lẩu, nước dùng lẩu mắm chỉ cần nước mắm cá đã được nấu rã thịt, lược bỏ xương nhỏ và nêm mếm gia vị. Chọn bột ngọt, đường hoặc sử dụng bí quyết thay đường bằng sữa bò để giúp cho nước thơm, béo, sánh. Và tất nhiên không thể quên chút sả thơm băm nhuyễn.
Nếu nó được chế biến khéo thì chẳng khác gì liều thuốc kích thích khứu giác, vị giác, thị giác, xúc giác. Món ăn này nói không ngoa chính là cả một kho tàng đặc sản từ bình dân đến quý hiếm, là sự kết hợp tài hoa điêu nghệ của bàn tay ẩm thực gia.
Bánh tầm cay
Bánh tầm cay là đặc sản không thể không thử khi bạn có dịp ghé Cà Mau. Món ăn này còn hay được gọi bánh tằm cay, lý do là vì sợi bánh có hình dạng to mập trắng trẻo trông như những con tằm.
Để làm được bánh, người thợ phải mất khá nhiều công sức chọn nguyên liệu và chế biến. Người nấu phải chọn gạo ngon, ngâm qua đêm rồi sáng sớm đem xay thành bột. Thứ bột mịn sau khi hòa với nước theo tỉ lệ nhất định thì đem hồ trên bếp riu riu lửa. Sau đó người ta sẽ rắc một lớp bột khô lên chiếc mâm lớn hoặc đồ vật có bề mặt thật phẳng để chống dính, sau đó dùng đôi bàn tay dẻo dai tách hồ thành từ sợi to bằng ngón tay út. Cách làm thủ công mất nhiều thời gian công sức nhưng bù lại sợi bánh dai ngon hơn.
Sau khi chế biến xong sợi bánh, người ta thường điểm thêm các nguyên liệu khác như xíu mại, thịt nướng, cà ri... ăn cùng. Nhiều kiểu chế biến, nhiều hương vị khác nhau thế nhưng thực khách vẫn thích kiểu bánh tầm cay cà ri gà và xíu mại. Họ nói rằng vị cay nóng của cà ri với vị ngọt béo bùi của xíu mại kết hợp với sợi bánh tằm thơm là sự quyện hòa của ngũ vị giác quan, thể hiện cái hồn của ẩm thực miền Tây.
Sự dai ngon, thơm mùi gạo mới của bánh tầm kết hợp với vị cay the vừa vặn của nước dùng, giòn giòn của giá, ngọt, thơm, dai của thịt gà ta cùng sự gia giảm vừa vặn của từng viên xíu mại... khiến món ăn trở nên đặc sắc và xứng đáng với danh xưng "ăn một lần, thương nhớ cả một đời".
Gỏi ong non
Món gỏi nhộng ong U Minh thì đúng là "đệ nhất" món ngon của Cà Mau. Nhộng ong ở đây có vị bùi bùi và hơi béo, để thưởng thức món ngon này đòi hỏi người chế biến thật tỉ mỉ và công phu.
Nhộng ong sau khi làm sạch để riêng, phi chảo hành thật thơm rồi cho nhộng ong vào đảo đều, thêm chút gia vị nước mắm ngon, tiêu, chút đường cho đậm đà, rồi để riêng. Bắp chuối non bào sợi thật mảnh, rửa qua nước loãng pha chút giấm rồi vắt ráo, trộn chung với nhộng ong. Cuối cùng bạn chỉ cần cho ít rau thơm và đậu phộng rang vào và thưởng thức thôi.
Gắp một miếng gỏi ong non, cả vị giác dường như bừng tỉnh bởi sự kết hợp của bắp chuối giòn giòn, ngọt chua đúng điệu, kéo theo đó là vị béo bùi khó món ăn nào sánh được xuất phát từ ong và trứng ong non.
24 giờ khám phá Cà Mau Nếu chưa biết du lịch ở đâu trong những ngày cuối tuần ngắn ngủi, bạn có thể lựa chọn đến Cà Mau và khám phá những địa điểm nổi tiếng ở đây trong 24 giờ. Cà Mau là vùng đất linh thiêng nằm ở cực Nam Tổ quốc. Cà Mau trong tiếng Khmer có nghĩa là "nước đen", với màu đặc trưng của...