Ăn kiêng giải độc để giảm cân?

Dưới đây là ý kiến của một số chuyên gia phân tích những góc độ khoa học của một phương pháp giảm cân đang phổ biến trong giới văn phòng: ăn kiêng kiểu detox (giải độc).

Phương pháp ăn kiêng kiểu detox: nhịn ăn hoàn toàn trong mười ngày, sáng sớm uống nước biển súc ruột, trong ngày chỉ uống 300ml nước mía pha với tí muối và ớt bột, ngoài ra không nạp thêm nguồn năng lượng nào khác. Chúng tôi ghi nhận ý kiến của một số chuyên gia phân tích những góc độ khoa học của phương pháp giảm cân này.

Nước mía pha muối và ớt bột: chưa có công trình khoa học nào kiểm chứng hiệu quả “giải độc” của loại nước này. Ảnh: Hồng Thái

TS.BS Trần Thị Minh Hạnh, phó giám đốc trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM:

Coi chừng giảm cả sức khoẻ!

Đâu tiên, cân xác định mục đích ăn kiêng là gì: giảm cân hay giải đôc?

Nêu mục đích là giảm cân thì phải xem có thât sự thừa cân hoặc béo phì trước đã. Có thê dùng chỉ sô khôi cơ thê (BMI: cân nặng (kg) chia cho bình phương chiêu cao (m)) đê xác định: trên 23 là có khuynh hướng thừa cân, trên 25 là đã thừa cân và trên 30 là béo phì.

Khi đó, viêc giảm cân mới cân thiêt và phải bằng phương pháp ăn kiêng khoa học kêt hợp với tâp luyên thê lực và thường xuyên vân đông. Khi đó, cân nặng giảm đi do giảm khôi mỡ chứ không phải khôi cơ.

Còn giảm cân bằng cách nhịn ăn như trên thì sẽ giảm cả khôi cơ và khôi mỡ sau thời gian nhịn ăn, rât dê tăng cân và tăng mỡ chứ không tăng khôi cơ. Hơn nữa, nhịn ăn như vây sẽ làm cơ thê thiêu cả các chât dinh dưỡng cân thiêt như vitamin (đặc biêt vitamin tan trong nước như vitamin C, vitamin nhóm B là các vitamin không dự trữ nhiêu trong cơ thê), chât khoáng (canxi, phospho, magne), các vi chât (sắt, kẽm…) Như vậy, viêc giảm cân sẽ kéo theo giảm cả sức khỏe!

Nêu ăn kiêng đê giải đôc thì nên dùng thực phâm tự nhiên và tinh khiêt đê không làm nặng gánh cho các cơ quan của cơ thê, đặc biêt là gan và thân. Thông thường, người ta có thê kiêng thịt, cá và chọn ăn thực phâm hữu cơ (không có thuôc trừ sâu và phân bón hoá học), thực phâm không qua chê biên công nghiêp (chọn các loại ngũ côc, hạt…), kêt hợp ăn rau và trái cây, uông nhiêu nước (khoảng 2 lít) môi ngày. Viêc ăn kiêng này thường được thực hiên ở nơi yên tĩnh, không gian thoáng, gân với thiên nhiên đê thư giãn, kêt hợp hít thở.

Đôi với cách ăn kiêng nghiêm ngặt (nhịn ăn hoàn toàn), phải được thây thuôc theo dõi sát sao đê tránh nguy hiêm. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có nghiên cứu khoa học chứng minh những phương pháp ăn kiêng giải đôc này có lợi cho sức khoẻ, mà chỉ nghe qua kinh nghiêm.

Cách ăn kiêng nói trên, theo tôi là phản khoa học. Nước biên được dùng phải phân tích rõ là loại nào. Nước muôi đẳng trương (NaCl 0,9%) thường chỉ dùng đê rửa bên ngoài (làm sạch vêt thương, nhỏ mắt, rửa mũi…) hoặc truyên tĩnh mạch (loại tinh khiêt hơn) dùng đê bù dịch chứ không dùng đê uông. Nêu đây là nước biên khơi thì lại càng không thê uông vì sẽ làm mât nước của cơ thê do nước biên mặn rât ưu trương. Nước mía cung câp chât đường nhưng sẽ hâp thu rât nhanh vào máu làm mức đường trong máu tăng nhanh rôi sau đó giảm cũng nhanh, nên không giữ được đường huyêt ôn định. Viêc pha tí muôi và ớt bôt vào nước mía chẳng những không cung câp thêm gì cho cơ thê mà còn kích thích dạ dày, là viêc nên tránh khi bụng đói.

Tốt nhất, nếu muốn giảm cân, cân đên gặp bác sĩ chuyên vê dinh dưỡng đê được xác định tình trạng dinh dưỡng và sức khoẻ hiên tại (có béo phì, thiêu máu…) đê có hướng ăn uông và tâp luyên phù hợp.

ThS.BS Hoàng Khánh Toàn, trưởng khoa đông y, bệnh viện Trung ương Quân đội 108:

Chưa có phương pháp nhịn ăn được y học công nhận

Chúng tôi đã từng nghiên cứu và thu thập nhiều tài liệu về vấn đề ăn kiêng và nhịn ăn, nhưng chưa nghe phương pháp nhịn ăn kiểu như thế. Trên thực tế, phương pháp này chỉ được gọi là tiết thực hoặc kiêng ăn. Bởi lẽ, nhịn ăn hay tuyệt thực là không ăn bất kỳ một thức gì dưới hình thức đặc hay lỏng mà chỉ uống nước thiên nhiên hay nước đun sôi để nguội. Ở đây, người giảm cân có uống nước biển và nước mía pha muối và ớt bột, có nghĩa là trong mười ngày tiết thực cơ thể vẫn được cung cấp một lượng nhất định chất dinh dưỡng, vitamin và các nguyên tố vi lượng…

Cho đến nay, mặc dù nhịn ăn là một trong những phương pháp đã có lịch sử lâu đời trong y học cổ truyền phương Đông và được không ít người áp dụng đem lại hiệu quả ngoài sức tưởng tượng, nhưng vẫn chưa được nền y học đương đại công nhận bởi lẽ: về lý thuyết nó đi ngược lại những gì mà sinh lý học và dinh dưỡng học hiện đại quan niệm, về thực hành nó chưa được nghiên cứu một cách khoa học bằng các công trình công phu đủ sức thuyết phục.

Nếu muốn áp dụng thử, ngoài việc theo dõi các chứng trạng chủ quan, định kỳ sau mỗi đợt tiết thực, nên đến các cơ sở y tế kiểm tra sức khoẻ tổng thể, xét nghiệm cận lâm sàng, để xem thực trạng cơ thể như thế nào nếu tốt hãy tiếp tục, còn xấu thì cần dừng lại và tham vấn ý kiến chuyên gia y tế và dinh dưỡng.

Theo Duy Nhân

Sài Gòn tiếp thị