Âm nhạc và nhiệm vụ giữ gìn sự ‘trong sáng của tiếng Việt’

MV ‘ Như lời đồn’ do nữ ca sĩ Bảo Anh thể hiện phát hành giữa tháng 10, nhưng đến nay vẫn là tâm điểm gây tranh cãi vì tựa đề có cách đọc lái đi khá nhạy cảm. Trước đó, hàng loạt tựa đề ca khúc: Nắng cực (Trúc Nhân), Thu dẩm (LK), Thằng điên (JustaTee & Phương Ly), Oh My Chuối (Sỹ Thanh), Tự sướng (Mai Khôi), Suýt nữa thì (Andiez)… cũng bị chỉ trích là tựa đề ‘rác’.

Bêu tên chỉ vì…tựa đề

MV “Như lời đồn” của Bảo Anh thuộc thể loại Latin nghe khá lạ tai và sôi động. MV là những cảnh quay hóm hỉnh, tươi tắn mà Bảo Anh đóng cặp cùng nam diễn viên Kiều Minh Tuấn. Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu người ta không cố tình đọc lái tựa đề sang một từ tục tĩu khác. Vì thế, công sức sáng tạo của cả ekip MV không thể cứu vãn được làn sóng dư luận chỉ chăm chăm chú ý đến tựa đề. Không ít nhạc sĩ, ca sĩ và người nghe nhạc cùng tẩy chay ca khúc “Như tin đồn” vì tựa đề của nó làm mất đi sự trong sáng của Tiếng Việt, khó được số đông chấp nhận.

Ngay khi bị đưa vào tầm ngắm, Bảo Anh đã lịch sự để lại bình luận nhắc nhở khán giả dưới MV của cô: “Đề nghị các bạn trẻ ngưng đọc lái tên bài hát dưới mọi hình thức”.

MV Thằng điên

Sau đó, dù nhận nhiều chỉ trích không hay về tựa đề nhưng Bảo Anh vẫn tự tin hát live ca khúc “Như lời đồn” trong một đêm ca nhạc và thẳng thắn chia sẻ: “Lúc em ra mắt ca khúc này, rất nhiều người cũng hỏi tại sao tác giả lại đặt tên như thế, thì xin thưa với mọi người là ở trong cuộc sống ai cũng có những lời đồn khiến mình hết hồn. Thế thôi cuộc sống có nhiều lời đồn hú hồn như thế nên mọi người lúc nào cũng phải tỉnh táo. Không phải lúc nào lời đồn cũng là sự thật”.

MV Tự sướng – Mai Khôi

Các fan của nữ ca sĩ Bảo Anh lên tiếng bênh vực với lý lẽ, tên ca khúc không có gì đen tối, chỉ do người đọc cố ý hiểu lái đi nhưng càng bênh, bài hát càng trở thành tâm điểm tranh cãi. Khắc Việt – anh trai Khắc Hưng, tác giả bài hát “Như lời đồn” thậm chí đã nổi điên, công khai chửi bới, hăm dọa những người công kích em mình chỉ vì cái tựa đề. Trước đó, bài hát “Như cái lò” do em trai Khắc Việt sáng tác cũng bị coi là một trong những tiêu đề nhạy cảm. Hàng loạt bài hát khác có tựa đề câu view, lấp lửng cũng bị bêu tên như: Oh My Chuối (Sỹ Thanh), Tự sướng (Mai Khôi)…

Nhạc sĩ Dương Cầm thẳng thắn, nếu có thể anh sẽ cấm hoàn toàn ca khúc “Như lời đồn”. Theo anh, sự sáng tạo, phá cách trong nghệ thuật chỉ nên nằm trong phạm vi cho phép. “Tôi không bao giờ đồng tình với kiểu đặt tên kích động như vậy. Nó làm mất đi sự đẹp đẽ, trong sáng của âm nhạc” – nhạc sĩ Dương Cầm nhấn mạnh.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cũng bức xúc: “Là nghệ sĩ đúng nghĩa, nên định hướng khán giả chứ đừng hùa theo. Vì nói thẳng, đại đa phần khán giả trẻ dân trí còn thấp. Nếu chúng ta cứ cười xuề xòa… rồi biện minh rằng do mọi người nhạy cảm, suy diễn chứ tôi chẳng ý gì thì sớm muộn cũng nhan nhản bài hát như vậy”.

Lỗi tại công chúng?

Vài chục năm trước, những ca khúc nhạc trẻ hầu hết đều mang ca từ và tựa đề dễ nghe, dễ nhớ, dễ đi vào lòng người. Giờ, khi “vấn nạn” câu view tràn lan, tựa đề có nhiệm vụ gây ấn tượng, tạo scandal và hút người nghe. Rõ ràng việc đặt tiêu đề “Nắng cực”, “Thu dẩm”… hoàn toàn là tính toán của nhạc sĩ nhằm câu khách, nhưng theo nhiều nhạc sĩ có thâm niên trong nghề, việc tính toán quá nhiều đến tựa đề sẽ làm hỏng cả bài hát.

1 sản phẩm của Tăng Nhật Tuệ

Cũng theo ý kiến của nhiều nhạc sĩ, một phần tựa đề ca nhạc đang được đặt giật gân, câu khách và rẻ tiền là do lỗi công chúng. Nếu công chúng phản ứng gay gắt thì nghệ sĩ sẽ phải tự suy nghĩ lại, nhưng đáng tiếc là công chúng lại “hùa theo”, thậm chí những ca khúc có tựa đề lấp lửng leo nhanh lên các bảng xếp hạng, với số lượt nghe không hề nhỏ. Sự tò mò về tựa đề, tò mò nội dung bài hát đã góp phần đáng kể khiến ca khúc gây ấn tượng ngay từ ban đầu, ai mà chẳng ham?

Bày tỏ trước báo chí, nhạc sĩ Dương Khắc Linh – người từng lớn lên và có thời gian khá dài hoạt động âm nhạc ở nước ngoài cho rằng, anh cảm thấy những tựa đề ca khúc “Như lời đồn”, “Như cái lò”… rất bình thường. Ở nước ngoài, nghệ sĩ được tự do, thoải mái sáng tạo nghệ thuật, người nghe không thích thì không nghe. Đó là quyền của nghệ sĩ và khán giả vẫn luôn tôn trọng. Nhưng theo anh, “đừng đổ hết lỗi cho nghệ sĩ, mà cũng một phần do cách nói chuyện của giới trẻ bây giờ. Tôi thấy trên mạng xã hội đầy rẫy những cụm từ nhạy cảm và trở thành một thói quen trong giao tiếp của giới trẻ”.

Theo Báo Mới