Alumin Nhân Cơ Đắk Nông: Cần điều chỉnh quy hoạch để dân an tâm

Cả 2 sự cố môi trường nghiêm trọng là sụt lún và tràn bùn đỏ vừa xảy ra tại Đắk Nông đều nằm ngoài khuôn viên dự án Alumin Nhân Cơ.

Sự cố tràn nước rửa quặng tại hồ chứa bùn thải đuôi quặng ra khu vực bên ngoài. Ảnh: P.V

Và đương nhiên là nằm ngoài ĐTM ( Báo cáo đánh giá tác động môi trường ). Đáng nói là trước khi vào hoạt động, tỉnh Đắk Nông từng nhiều lần yêu cầu chủ đầu tư dự án bổ sung, điều chỉnh các nội dung trong ĐTM dự án này vì chưa phù hợp với điều kiện thực tế. Chủ đầu tư khẳng định dự án Alumin đảm bảo an toàn, không ảnh hưởng đến việc sinh sống của người dân, nhưng thực tế đã diễn ra ngược lại. Sự cố môi trường liên tiếp xảy ra, vượt giới hạn, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt, sản xuất của người dân bên ngoài dự án…

Cần điều chỉnh báo cáo đánh giá tác động môi trường

Trước lo lắng của người dân tại khu vực xã Nghĩa Thắng (huyện Đắk R’Lấp) về việc nước màu đỏ từ hồ chứa bùn thải đuôi quặng của Cty Nhôm Đắk Nông tràn ra môi trường xung quanh có độc hại đến sức khỏe và môi trường, UBND huyện Đắk R’lấp cùng Cty Nhôm Đắk Nông đã lập đoàn kiểm tra và kết luận: Rạng sáng 9.9, trên địa bàn xã Nghĩa Thắng có xảy ra mưa nên lượng nước mưa cuốn theo bùn thải đuôi quặng chảy ra khu vực phía bên ngoài. “Toàn bộ lượng nước của hồ thải bùn sau tuyển rửa là không có ảnh hưởng đến các hộ dân vì đây là nước rửa, không có hóa chất” – ông Mai Chiến Thắng – Phó Giám đốc Cty Nhôm Đắk Nông – khẳng định.

Việc đoàn kiểm tra của Sở TNMT cùng Cty Nhôm Đắk Nông kết luận nguồn nước chảy tràn ra suối khiến người dân phần nào an tâm, tuy nhiên về lâu dài, người dân mong muốn lãnh đạo Cty Nhôm Đắk Nông cần rà soát lại quy trình vận hành hồ chứa bùn thải đuôi quặng, không để những sự cố đáng tiếc xảy ra.

“Trước khi hồ chứa bùn thải đuôi quặng đi vào hoạt động, chính địa phương và lãnh đạo Cty Nhôm Đắk Nông từng cam kết, việc hoạt động của hồ chứa bùn thải đuôi quặng của Cty Nhôm Đắk Nông là an toàn, không để xảy ra sự cố môi trường nhưng thực tế thì nước rửa quặng vẫn chảy tràn ra môi trường xung quanh!” – ông Cường, người dân xã Nghĩa Thắng, nói.

Tương tự, sau sự cố đất sản xuất nông nghiệp của người dân tại xã Nhân Đạo (huyện Đắk R’Lấp), gần khu vực giáp với hồ chứa bùn đỏ của Cty Nhôm Đắk Nông bị sụt lún nghiêm trọng nhưng đến nay chủ đầu tư vẫn đang giải quyết dứt điểm cho người dân. Ông Trần Có (trú tại thôn 1, xã Nhân Đạo, có diện tích gần 5.000m2 đất bị sụt lún) cho biết, tình trạng sụt lún đã diễn ra từ lâu nhưng gia đình ông chưa được đền bù. Ông Có mong muốn Cty Nhôm Đắk Nông sớm đền bù và có biện pháp khắc phục, không để diện tích đất sụt lún lan rộng trong thời gian đến.

Sẽ điều chỉnh quy hoạch?

Sở TNMT tỉnh Đắk Nông từng kiến nghị Cty Nhôm Đắk Nông sớm hoàn thiện việc điều chỉnh, bổ sung quy hoạch hồ chứa bùn đỏ trong báo cáo đánh giá tác động môi trường chung của tổng thể dự án, trình Bộ TNMT phê duyệt. Điều này được hiểu là hồ chứa bùn đỏ ngay từ đầu chưa được chủ đầu tư quan tâm, xem xét điều chỉnh, bổ sung trong quy hoạch tổng thể. Về việc này, ông Mai Chiến Thắng – Phó Giám đốc Cty Nhôm Đắk Nông – nói: “Tại thời điểm làm dự án cũng là dự án mới của đất nước nên có những cái chưa phù hợp với thực tế. Từ đó, chúng tôi cần phải xin điều chỉnh” .

Theo ông Thắng, hiện tại vẫn chưa có quy định về khoảng cách vành đai an toàn tại hồ bùn đỏ ở huyện Đắk R’lấp. Vì lý do này nên Cty Nhôm Đắk Nông đã phối hợp với Sở TNMT có văn bản xin ý kiến của Bộ TNMT xem xét, bổ sung; quy định rõ bán kính hành lang an toàn hồ bùn đỏ là bao nhiêu…

Về việc người dân cho rằng, qua các sự cố xảy ra trên địa bàn huyện Đắk R’lấp, công tác đánh giá tác động môi trường của dự án Alumin Nhân Cơ đang bị động, ông Thắng cho rằng, việc này liên quan đến nhiều yếu tố khác theo quy định của pháp luật . Về lâu dài, khi Bộ TNMT cho ý kiến về quy định hành lang an toàn hồ bùn đỏ thì Cty Nhôm Đắk Nông sẽ tiến hành khảo sát, đo và lập các phương án để không xảy ra các sự cố tương tự.

Ông Lê A – Phó Trưởng phòng TNMT huyện Đắk R’lấp – cho biết, thời gian qua, dưới góc độ chính quyền địa phương, Phòng TNMT đã ghi nhận những phản ánh của người dân về các sự cố để báo cáo lên cấp trên. “Sau các sự cố như sụt lún, nước rửa quặng tràn ra bên ngoài, chúng tôi đã thống kê cụ thể các thiệt hại cho người dân để từ đó có cơ sở cho chủ đầu tư khắc phục và đền bù thiệt hại trong thời gian đến” – ông Lê A nói.

Theo Báo cáo của dự án là Cty Cổ phần Alumin Nhân Cơ thì Dự án khai thác bauxite và luyện alumin Nhân Cơ được xây dựng trên diện tích 270ha ở huyện Đắk R’lấp. Với công suất 650.000 tấn alumin (giai đoạn I), và nâng lên 1,2 triệu tấn (giai đoạn II), mỗi năm, dự án sẽ sử dụng gần 2,9 triệu mét khối nước, xả ra 6.000 tấn khí bụi, 3.200 tấn chất thải rắn và 1,2 triệu tấn bùn đỏ.

HỮU LONG

Theo Laodong