Alfonso Cuarón và tấm chân tình gửi tới những người đàn bà cô độc trong “Roma”
Dựa trên những ký ức tuổi thơ, đạo diễn tài hoa người Mexico Alfonso Cuarón đã đem đến tấm chân dung về những người phụ nữ bé mọn trong “Roma”. Đây không phải lần đầu ông kể về phụ nữ, với sự trân trọng và tinh tế đủ để họ tự nói lên câu chuyện của mình.
“Bất kể họ nói với chúng ta điều gì, đàn bà chúng ta luôn luôn đơn độc”.
Người mẹ 4 con trung lưu Sofía (Marina de Tavira) đã nói với cô giúp việc Cleo (Yalitza Aparicio) trong bộ phim của đạo diễn Alfonso Cuarón. Tác phẩm được ra mắt trên Netflix là một trong những ứng cử viên hàng đầu tại Oscar năm nay với 10 đề cử, tôn vinh gương mặt những phụ nữ vô danh như Cleo. Nhìn lại sự nghiệp điện ảnh của Alfonso Cuarón, không khó để bắt gặp những phiên bản của Cleo thấp thoáng trong các tác phẩm của ông. Bốn tác phẩm lớn mà Cuarón được biết tới là Roma, Gravity, Children of Men, và Y Tu Mamá También đều xoay quanh hình tượng những phụ nữ đơn độc – mà bằng cách này hay cách khác – đang đối mặt với những khó khăn bủa vây lấy họ.
Từ tuổi thơ bất hạnh tới sự thiếu vắng tính nam trong Roma
Lấy bối cảnh thập niên 70 tại Mexico City trên nền trắng đen, Roma bắt đầu bằng cảnh ông bác sĩ Antonio – dựa trên hình mẫu người cha của Alfonso – lái chiếc xe Ford Galaxie vương giả vào phần sân chật hẹp, bánh xe đè lên một đống phân chó chưa dọn. Cái sân nhỏ tới mức Antonio phải lách người qua phần cánh cửa thì mới chui ra ngoài được.
Không lâu sau đó, chúng ta nghe thấy Antonio khục khặc với vợ, hờ hững với con. Sofía cố gắng dỗ dành ông chồng, dù tâm can bà biết rằng chồng mình đã ngoại tình. Ngày hôm sau tâm trạng Antonio còn tồi tệ hơn. Ông ta đùng đùng bỏ đi, giẫm lên đám phân chó. Sofía khóc lóc, quay sang chửi bới Cleo đang đứng đó. Cleo trở vào nhà, hót đống phân và lau dọn cái sân.
Hầu hết bộ phim trở về sau là hình ảnh của gia đình gồm 3 người phụ nữ và 4 đứa trẻ mà không có sự xuất hiện của người đàn ông. Antonio đã bỏ nhà ra đi. Gã người tình Fermín của Cleo cũng bỏ rơi cô. Sự thiếu vắng nam giới trong Roma bắt rễ từ tuổi thơ của chính Alfonso Cuarón, khi cha ông cũng đã bỏ mẹ con ông mà đi.
Hồi còn nhỏ, gia đình của Cuarón cũng đã đổi từ chiếc ô tô cũ nát Valiant sang một chiếc Galaxie đắt tiền và cùng lúc đó là sự tan vỡ của cha mẹ ông. Chiếc Galaxie đã trở thành biểu tượng của tính nam quyền sặc mùi chủ nghĩa vật chất, như cái cách Antonio cố gắng không để chiếc xe bị chạm vào hai bên mép tường trong khi nó choán hết cả lối vào và khiến người lái phải loay hoay mãi mới chui ra được.
Cái chết của những đứa trẻ
Từ chuyện mang thai, mất con cho tới bệnh hoạn vì quan hệ, Alfonso Cuarón đã dành ra rất nhiều trang trong sự nghiệp của mình khắc họa chân dung muôn mặt của phụ nữ theo một cách đẹp đẽ và ám ảnh. Trong Y Tu Mamá También (2001), một người phụ nữ tên là Luisa (Maribel Verdú) đã có chuyến du lịch hoang dại với hai cậu trai trẻ Tenoch và Julio (Diego Luna, Gael García Bernal). Điều khiến bộ phim thoát khỏi cái mác một “rác phẩm” gợi lên chuyện tình “chơi ba” (threesome) là việc Luisa biết mình bị ung thư giai đoạn cuối, cô coi chuyến đi như một sự trốn chạy thực tại và giữ cho riêng mình. Sự thật cuối phim đã thay đổi tất cả cái nhìn của người xem dù chúng ta có đánh giá Luisa như thế nào trước đó.
Thú vị là bộ phim cũng có đề cập tới nhân vật người giúp việc – hình ảnh đã trở thành một phần trong tiềm thức tuổi thơ của Cuarón cũng như là đối tượng chính trong câu chuyện của Roma.
Ba tác phẩm gần đây nhất của vị đạo diễn đều ít nhiều xoay quanh những đứa trẻ đã chết. Bi kịch này thường được các nhà làm phim sử dụng như một động cơ cho nhân vật chính thực hiện các hành vi mang tính đột phá. Trong khi đó, Cuarón lại nhắc đến những đứa trẻ đã chết như một ẩn dụ về sự tuyệt vọng. Với Roma, đó là đứa trẻ ngạt trong bụng mà Cleo đã ôm ghì lấy khóc lên đầy ai oán và đớn đau trên giường đẻ. Với Gravity, việc mất đi đứa con đã khiến nữ chính suýt chút nữa từ bỏ tất cả. Trong Children of Men, tiếng than khóc của người cha mất con chính là tiếng khóc của cả xã hội vô sinh tuyệt tự khi đứa trẻ cuối cùng được sinh ra đã bị lấy mạng bởi đám đông ngu dốt.
Chân dung những người phụ nữ cô độc
Ở giữa nỗi đau, những người đàn bà một thân một mình lại càng trở nên nổi bật. Hầu hết thời lượng của Gravity xoay quanh hành trình tự giải cứu bản thân của nữ tiến sĩ Ryan Stone (Sandra Bullock) khi các thành viên trong đội bay của cô đều tử nạn. Bị trói buộc trong bộ đồ phi hành gia, lơ lửng trong khoảng không vô tận của vũ trụ, sự cô độc và nhỏ bé của Ryan Stone bóp nghẹt trái tim người xem.
Children of Men trong khi đó, lại tái hiện hành trình của đức mẹ đồng trinh Mary trong dáng hình cô gái da màu Kee (Clare-Hope Ashitey). Nhân loại khởi sinh từ châu Phi, vì thế hãy để thế giới hồi sinh lần nữa từ chính nơi nó bắt đầu. Kee đã phải chiến đấu với thế giới hoang tàn, ngay cả khi có sự giúp đỡ của những người đồng hành thì cuối cùng đến khi bộ phim khép lại, cô vẫn lẻ loi ngồi trên chiếc thuyền với đứa trẻ ẵm trong tay.
Sự đơn độc của những người phụ nữ lại càng trở nên rõ ràng hơn trong Roma với chân dung cần mẫn và lặng thinh của Cleo như một lớp những người phụ nữ bản địa làm nghề vú em cho các gia đình da trắng giàu có. Không có gia đình, không có người đàn ông bên cạnh, Cleo cô độc mang thai, rồi sinh con, rồi mất con. Bà chủ nhà Sofía (Marina de Tavira) thì lại cô độc theo một cách khác, trong căn nhà mà người chồng đã bỏ theo người phụ nữ khác. Sofía nén đau thương và giấu sự thật khỏi những đứa con. Dù đến từ hai tầng lớp, hai người đàn bà vẫn tìm thấy niềm xót xa chung trong sự cô độc của nhau.
Trong tất cả các bộ phim của mình, Cuarón đã sử dụng rất nhiều hình ảnh mang tính biểu tượng. Với Children of Men, cô gái Kee tượng trưng cho người phụ nữ là cái nôi của mọi sự sống. Trong Gravity, Ryan đã tái sinh khi thoát ra khỏi chiếc tàu, cởi bỏ bộ đồ phi hành gia và ngoi lên mặt nước. Đại dương trong Y Tu Mamá También và Roma thì lại đóng vai trò như một sự thanh tẩy. Luisa ở lại bãi biển khi hai bạn tình trẻ rời đi. Cleo cứu mạng những đứa trẻ của bà chủ Sofía sau khi cô ấy mất đi đứa con. Có một sự liên hệ tinh tế lặp đi lặp lại trong cả hai bộ phim giữa các yếu tố như nước, sự sinh nở, đại dương và du lịch – cho phép người phụ nữ được sống như chính mình.
Với 11 đề cử Oscar, 3 giải Quả Cầu Vàng, Alfonso Cuarón là một trong những nhà làm phim nổi tiếng nhất Mexico, cùng với Guillermo del Toro và Alejandro González Iárritu đã tạo nên ba trụ cột có ảnh hưởng sâu rộng tới điện ảnh Hollywood. Roma của Cuarón cũng như The Shape of Water của Guillermo del Toro năm ngoái, đang là ứng cử viên hàng đầu cho hạng mục Best Picture của Oscar.
Nếu như Guillermo del Toro tìm đến một thế giới kỳ ảo của những Labyrinth, của tình yêu người – cá, Iárritu miệt mài tìm cái đẹp trong thứ ngôn ngữ điện ảnh phá vỡ cấu trúc tường thuật truyền thống, thì Alfonso Cuarón thích nói về những người phụ nữ đi tìm tiếng nói của chính mình. Họ không cần phải lớn tiếng, họ không cần phải dời non lấp biển. Họ chỉ cần là họ mà thôi.
Trailer “Roma”
Theo trí thức trẻ
Xem ngay cẩm nang 8 điều cần biết trước thềm lễ trao giải Oscar 2019
Đến hẹn lại lên, một mùa Oscar mới lại đến. Với những "cú sốc" trong danh sách đề cử, lễ trao giải năm nay hứa hẹn sẽ mang đến những tình tiết vô cùng khó đoán.
Với "tuổi đời" lên tới 91, Oscar là một trong những giải thưởng điện ảnh lâu đời và danh giá bậc nhất thế giới. Bất chấp những tai tiếng và lùm xùm, tượng vàng Oscar vẫn là thứ mà hầu hết người trong giới làm phim muốn một lần chạm đến trong đời. Đây cũng là ngày hội của "mọt phim" để có thể chung vui với bộ phim mà mình yêu thích. So với lễ trao giải lần thứ 90 hồi năm ngoái, Oscar 2019 này có nhiều điểm khác biệt đáng lưu ý.
1. Sau 30 năm, mới lại có một Oscar không có người dẫn chương trình
Phong cách mở màn truyền thống của Oscar sẽ là một bài độc thoại vui nhộn, kéo dài khoảng 10 đến 15 phút và do người dẫn chương trình - một nghệ sĩ có tên tuổi thực hiện. Người này cũng sẽ đóng vai trò dẫn dắt, kết nối các tiết mục xuyên suốt thời lượng phát sóng.
Kevin Hart đưa ra lời rút lui chỉ sau khi được thông báo là host của Oscar 2019 có vài ngày.
Ban đầu, Viện Hàn lâm Khoa học và Điện ảnh Hoa Kỳ (AMPAS) đã mời Dwayne Johnson nhưng bị từ chối vì lịch trình phim ảnh bận rộn. Sau đó, danh hài Kevin Hart là người được chọn. Nhưng tranh cãi xung quanh những phát biểu phân biệt người đồng tính của Kevin trên mạng xã hội trong quá khứ đã khiến anh tuyên bố rời bỏ công việc vừa được giao.
Vì quá gấp gáp hoặc không thể chọn ra người đủ khả năng gánh vác, Viện Hàn lâm quyết định Oscar năm nay sẽ chẳng cần người dẫn chương trình nữa. Đây không phải là lần đầu tiên Oscar thiếu vắng người dẫn dắt. Cách đây tròn 30 năm, tại Oscar năm 1989, lễ trao giải đã diễn ra với tiết mục song ca kéo dài 11 phút giữa Rob Lowe và Snow White. Tuy nhiên, đây lại được đánh giá là màn mở đầu tồi tệ nhất trong lịch sử của giải thưởng này.
Oscar gần nhất không có host được đánh giá là lễ trao giải có phần mở màn tệ nhất lịch sử.
Việc Oscar không có MC có làm khán giả bớt quan tâm? Theo USA Today khảo sát trên trang bán vé trực tuyến lớn nhất nước Mỹ là Fandago.com thì có đến 95% trong số 3.000 khán giả được hỏi đã trả lời là, họ vẫn sẽ đón xem Oscar như thường lệ.
2. Quy tụ nhiều ngôi sao đảm nhận tiết mục giới thiệu và trao giải
Thay thế việc không có MC, Oscar lần thứ 91 sẽ là màn trình diễn của nhiều diễn viên nổi tiếng Hollywood. Nhiều nguồn tin cho biết, dàn diễn viên tham gia dòng phim siêu anh hùng sẽ hiện đông đủ, bao gồm: Chadwick Boseman, Michael B. Jordan, Danai Gurira, Tessa Thompson, Jason Momoa, Chris Evans, Angela Bassettvà Samuel L. Jackson.
Một số ngôi sao trong vai trò công bố giải thưởng.
Ngoài ra, còn có Jennifer Lopez, Awkwafina, Constance Wu, Dương Tử Quỳnh, Daniel Craig, Charlize Theron, Javier Bardem, Emilia Clarke, James McAvoy, Melissa McCarthy, nhà vô địch tennis Serena Williams, các nghệ sĩ hài Trevor Noah, Tina Frey, Amy Poehler cùng nhiều người khác.
3. Những tiết mục ca hát
Năm ca khúc được đề cử trong hạng mục Ca khúc nhạc phim hay nhất sẽ lần lượt được trình diễn trên sân khấu Oscar. Bao gồm: All the Stars ( Black Panther), The Place Where Lost Things Go ( Mary Poppins Returns), When a Cowboy Trades His Spurs for Wings ( The Ballad of Buster Scruggs), I'll Fight ( RBG) và tiết mục rất được mong đợi giữa Lady Gaga cùng Bradley Cooper với Shallow trong A Star is Born.
Năm đề cử Ca khúc Nhạc phim hay nhất.
Tuy nhiên, để cả 5 cùng được trình diễn thì các ca sĩ và diễn viên phải đấu tranh rất nhiều trước "chiêu bài" rút ngắn bài hát, tạo thành liên khúc hay thậm chí là bỏ luôn tiết mục của Viện Hàn lâm. Ngoài ra, để ăn mừng thành công của bộ phim Bohemian Rhapsody, nhóm nhạc Queen cùng ca sỹ Adam Lambert sẽ biểu diễn một ca khúc ở đầu chương trình.
4. Thiết kế sân khấu khác biệt so với mọi năm
Lễ trao giải năm nay vẫn sẽ diễn ra tại Rạp hát Dolby tọa lạc tại Hollywood, Los Angeles. Bên cạnh mái vòm gồm những viên đá và pha lê Swarovski để tạo ra "Crystal Cloud", sân khấu của lễ trao giải năm nay sẽ phủ sắc vàng, với các đường cong uốn lượn theo phong cách thiết kế nhà hát của kiến trúc sư danh tiếng Frank Gehry. Đảm nhận thiết kế sân khấu cho Oscar năm nay là David Korins, từng làm việc với sân khấu Broadway.
Có 42,650 viên Swarvoski được sử dụng, mất 2.100 giờ thi công cùng 15 chuyên viên thực hiện việc bài trí sân khấu năm nay.
David Korins bên phác thảo sân khấu.
5. Độ dài chương trình
Đài ABC - đơn vị truyền hình độc quyền của Oscar đã quyết định giữ nguyên thời lượng phát sóng, kéo dài hơn 3 giờ đồng hồ, khác với kế hoạch ban đầu của Viện Hàn lâm là "càng ngắn càng tốt".
Việc vướng vào nhiều thị phi đang khiến danh tiếng Oscar bị ảnh hưởng nặng nề.
Lo sợ của Viện Hàn lâm cũng không hẳn là không có lí do. Bởi theo nghiên cứu của Viện, việc thời lượng quá dài khiến cho khán giả ở bờ Đông cảm thấy mệt mỏi vì đến giờ đi ngủ, rồi thì đến bờ Tây và khiến rating chương trình giảm sút. Lễ trao giải năm ngoái kéo dài tới gần 4 giờ, chưa tính đến phần thảm đỏ.
Oscar có lượng khán giả theo dõi trung bình nhiều năm trước là 43,7 triệu người. Nhưng năm 2018, con số này chỉ còn 26,5 triệu người, giảm gần 20% so với năm 2017.
6. Tiệc chiêu đãi Oscar có gì?
Số thực khách có mặt trong đêm trao giải dự kiến là 1,500 người. Các thực khách sẽ được thưởng thức một bữa ăn với khoảng 60 món, gồm: bánh mì dẹt hình tượng Oscar cùng trứng cá muối và cá hồi hun khói, vang Pháp, sô cô la hình tượng Oscar, chim cút chiên, bánh gà với nấm truffle đen, bò Wagyu với đậu Hà Lan... ước tính, sẽ có không dưới 16 kg nấm truffle đen, 158 kg cá ngừ đại dương và 250 con tôm hùm Maine được sử dụng để chiêu đãi khách.
Bếp trưởng của tiệc Oscar vẫn là đầu bếp danh tiếng Wolfgang Puck - người đã theo chân Oscar suốt hơn 1 thập niên qua. Ông nói thực đơn gồm các món ăn đến từ nhiều nước để nhằm vinh danh những tác phẩm và diễn viên đến từ mọi nơi trên thế giới. Buổi lễ sẽ có khoảng 200 bếp phó cùng 850 nhân viên phục vụ.
7. Thể thức chọn ra người giành chiến thắng Oscar
Tháng 06/2018, Viện Hàn lâm thông báo đã mời thêm 928 thành viên mới, nâng con số hiện tại lên 7.902 người. Thành viên của Viện sẽ chia ra 17 nhánh, gồm diễn viên, đạo diễn, nhà sản xuất, thiết kế trang phục... Thành viên từ mọi nhánh được quyền bầu chọn ở tất cả hạng mục. Ở mọi hạng mục giải thưởng - trừ hạng mục Phim xuất sắc, đề cử nào nhận được nhiều phiếu bầu chọn nhất sẽ thắng.
Riêng giải quan trọng nhất được chọn theo cách dùng điểm sàn, với điểm sàn là 50%. Người chọn được yêu cầu xếp thứ tự các đề cử theo độ yêu thích. Tác phẩm nào dẫn đầu trong hơn 50% phiếu bầu sẽ thắng giải ngay lập tức. Nếu trường hợp này không xảy ra, bộ phim nào giành được ít số phiếu bầu xếp hạng 1 nhất sẽ bị loại. Số phiếu này sẽ được nhường lại bộ phim đứng vị trí 2 trong danh sách bầu chọn.
8. Ai đang có lợi thế tại Oscar
Roma của đạo diễn Alfonso Cuarón cùng với The Favourite của Yorgos Lanthimoshiện đang dẫn đầu với cùng 10 đề cử. Roma được xem là ứng cử viên hàng đầu cho hạng mục Phim xuất sắc.
Bản thân đạo diễn Alfonso Cuarón cũng được dự đoán sẽ mang về giải thưởng Đạo diễn xuất sắc. Nếu được gọi tên, Spike Lee của BlacKkKlansman sẽ là nhà làm phim da màu đầu tiên giành giải Đạo diễn xuất sắc.
Ở mục Nam chính xuất sắc, Rami Malek đã càn quét hầu hết các giải thưởng quan trọng tiền Oscar và đang là ứng cử viên số 1. Xếp sau anh là Christian Bale với màn hóa thân thành Dick Cheney trong Vice.
Cuộc đua giữa hai đối thủ nặng kí Glenn Close và Olivia Colman hứa hẹn sẽ khiến hạng mục Nữ chính xuất sắc trở nên gay cấn. Và đừng quên sự hâm mộ cuồng nhiệt được dành cho Lady Gaga.
Giải thưởng Viện Hàn lâm hay Giải Oscar là giải thưởng điện ảnh thường niên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh (AMPAS). Lễ trao giải Oscar lần thứ 91 nhằm vinh danh các tác phẩm xuất sắc nhất trong năm 2018 sẽ diễn ra tại nhà hát Dolby Theatre, Hollywood, Los Angeles, California vào lúc 8h sáng ngày 25/02/2019 và được phát sóng trên kênh truyền hình Mỹ ABC.
Theo trí thức trẻ
5 lần Oscar phá rào đề cử phim xuất sắc nhất cho các tác phẩm này vì quá đỉnh Không chỉ nhận được số đề cử nhiều nhất Oscar 2019, Roma của đạo diễn người Mexico Alfonso Cuarón còn đứng trước cơ hội tạo lập một kỉ lục hiếm có trong lịch sử giải thưởng điện ảnh danh tiếng nhất hành tinh. Sau một thời gian thử nghiệm từ năm 1947 đến 1955, Viện Hàn lâm (AMPAS) mới chính thức dành riêng...