Ai sẽ cứu binh sĩ Ukraine bị bao vây ở Pokrovsk?

Khi cỗ xe “tử thần” của Nga lăn về phía Tây, Ukraine đang bước vào giai đoạn mà chỉ cần vài trăm binh sĩ Nga xâm nhập cũng có thể khiến cả thành phố sụp đổ, nhà báo Svitlana Morenets viết.

Binh sĩ Ukraine hành quân trên một chiếc xe chiến đấu bộ binh (Ảnh minh họa: AFP).

Điều gì quan trọng hơn với mỗi bên tham chiến ở Ukraine: lãnh thổ hay sinh mạng của binh lính? Đối với Kiev, ưu tiên hàng đầu là ngăn chặn đối phương đồng thời giảm thiểu thương vong.

Bộ chỉ huy quân sự Ukraine không phải lúc nào cũng giữ được sự cân bằng đó, đôi khi họ chấp nhận để lực lượng bị bao vây và tổn thất thay vì ra lệnh rút lui kịp thời. Ngay thời điểm này, sự lựa chọn tương tự mang ý nghĩa sinh tử đang được đưa ra ở Pokrovsk .

Cuộc chiến giành thành phố pháo đài này ở vùng Donetsk đã diễn ra ác liệt trong gần 2 năm, kể từ khi quân đội Nga tiến vào Pokrovsk sau khi chiếm được thành phố Avdiivka hồi tháng 2/2024.

Trong những tuần gần đây, giao tranh tại Pokrovsk đã đạt đến đỉnh điểm khi ít nhất 250 biệt kích Nga xâm nhập vào thành phố dưới màn sương mù và mưa, vô hình trước UAV Ukraine và lực lượng Kiev vốn đang bị dàn mỏng. Sau đó họ bắt đầu săn lùng các binh sĩ đối phương với ưu tiên trên hết là những người điều khiển UAV, vốn là những mục tiêu giá trị nhất trong giai đoạn này.

Những tay súng đặc nhiệm Nga cũng đã phục kích những nhóm binh sĩ đối phương di chuyển ra – vào 2 thành phố song sinh Pokrovsk – Mirnograd. Do UAV Nga cắt đứt gần như toàn bộ hậu cần trong khu vực, lính Ukraine buộc phải đi bộ tới hơn 15km để đến được vị trí của mình, nhưng thường họ không đi được xa đến vậy vì đã tử trận trong các cuộc đấu súng dọc hành trình.

Bộ chỉ huy Kiev đã phủ nhận việc Nga đột phá ở Pokrovsk cho đến khi những người lính bị mắc kẹt trong thành phố tiết lộ sự thật cho giới truyền thông vào cuối tuần trước.

Theo Ukrainska Pravda, tính đến cuối tuần trước, khi Bộ Tổng tham mưu Ukraine đành phải thừa nhận rằng quân đội Nga đang ở bên trong trung tâm thành phố. Các nhóm nhỏ của đối phương, xuất phát từ phía nam đã xuyên thủng phòng tuyến Pokrovsk và đang giao tranh ở vùng ngoại ô phía bắc.

Tướng Alexander Syrsky – Tổng tư lệnh quân đội Ukraine – nhanh chóng đến khu vực Donetsk để gặp trực tiếp các chỉ huy lữ đoàn đang bảo vệ thành phố lần đầu tiên, tuyên bố rằng ông đã ‘lắng nghe những đề xuất của họ nhưng lúc này có lẽ đã quá muộn.

Giờ đây, từ phía đông bắc và tây nam, quân đội Nga đang siết chặt vòng vây quanh một khu vực rộng gần 20km2, trải dài từ Pokrovsk đến Mirnograd, với hàng nghìn binh sĩ Ukraine bị mắc kẹt bên trong. Tuyến đường thoát hiểm chính, dưới bầu trời do UAV Nga kiểm soát, đã nhanh chóng thu hẹp từ 10km xuống còn chưa đầy 2km.

Bản đồ chiến sự Nga – Ukraine tại Pokrovsk – Mirnograd ngày 5/11. Moscow kiểm soát phần màu nâu, các khu vực bao quanh bởi nét đứt màu cam là nơi họ mới giành được và tiếp tục tấn công theo các mũi tên màu cam. Lực lượng Kiev đang tháo chạy theo mũi tên xanh (Ảnh: Suriyakmaps).

Cách duy nhất để tránh tổn thất nặng nề sau khi lệnh sơ tán được ban hành (nếu có) là binh lính Ukraine phải rút lui thành từng nhóm nhỏ qua “nút cổ chai” nhỏ hẹp, bỏ lại tất cả vũ khí hạng nặng. Như ở Avdiivka và gần đây hơn là ở vùng Kursk của Nga, một số người sẽ phải ở lại để yểm trợ cho cuộc rút lui, đối mặt với cái chết chắc chắn hoặc bị bắt làm tù binh.

Trong khi Tổng thống Nga Valdimir Putin đang tự tin đề nghị một “lệnh ngừng bắn” kéo dài 5-6 giờ để chào đón các nhà báo nước ngoài vào thành phố, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn khẳng định rằng không có sự bao vây nào.

“Tình hình rất khó khăn, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát”, ông tuyên bố, nhưng nhấn mạnh rằng quân đội Ukraine đang bị áp đảo về quân số với tỷ lệ khoảng 1 chọi 8.

Lực lượng Moscow đã tập trung khoảng 170.000 quân tại khu vực này, trong khi tình trạng thiếu hụt bộ binh của Ukraine từ lâu đã trở nên thảm khốc do các tuyến phòng thủ bị kéo căng quá mức, tình trạng đào ngũ hàng loạt và việc huy động không đầy đủ.

Với lập trường công khai của Kiev, quân đội Ukraine sẽ tử thủ, quyết giữ vững thành phố cho đến khi quá muộn để rút lui mà không phải chịu tổn thất nặng nề.

“Khi bánh xe tử thần và hủy diệt của quân đội Nga lăn về phía Tây, Ukraine đang bước vào một giai đoạn mới của cuộc chiến, giai đoạn mà chỉ cần vài trăm lính Nga xâm nhập cũng có thể khiến cả thành phố sụp đổ”, nữ nhà báo Svitlana Morenets của trang tin The Spectator (Anh) nhận định.