Ai là trọng tài FIFA đầu tiên của Việt Nam?

Đến giờ, người ta vẫn cho ông Nguyễn Tuấn Hùng (1962 – 2012) là trọng tài FIFA đầu tiên của Việt Nam khi ông được phong cấp trọng tài FIFA vào năm 1995. Nhưng mới đây ông Phan Chi, một cổ động viên cao tuổi của Việt Nam lại khẳng định người Việt Nam đầu tiên được phong trọng tài FIFA chính xác phải là Trương Văn Ký (1921 – 1964) quê Gia Định, nay thuộc thành phố Hồ Chí Minh.

6 năm cầm còi được phong trọng tài FIFA

Theo ông Phan Chi, ông Trương Văn Ký vốn là người đam mê sân cỏ, 16 tuổi đã trở thành cầu thủ Hội Bóng Tròn Thủ Dầu Một (1937 – 1939), đội bóng Hội Cảnh Sát (1939 -1942). Kết thúc sự nghiệp cầu thủ, từ năm 1948 ông bắt đầu cầm còi, trở thành trọng tài xuất sắc được cả ban trọng tài người Việt lẫn Pháp quý phục và đề nghị FIFA cấp phù hiệu trọng tài quốc tế vào năm 1954, tính ra chỉ mất 6 năm. Đây là một thành tích mà không nhiều trọng tài Việt Nam hiện nay được đào tạo bài bản có được.

Các trọng tài Việt nam tham gia kiểm tra thể lực. Ảnh VFF.

Không chỉ là cầu thủ bóng đá giỏi, ông Ký còn từng lập kỷ lục điền kinh Đông Dương. Người ta nhớ lại năm 1941, khi là học viên trường thể dục thể thao Phan Thiết, Trương Văn Ký tham gia cuộc du đấu biểu diễn vòng quanh Đông Dương và tại thành phố Vinh. Tại đây, ông gây sửng sốt giới điền kinh khi lập kỉ lục Đông Dương ở hai cự ly tốc độ 100 m và 200 m với thành tích 11 giây và 22 giây mà mãi đến 30 năm sau kỉ lục trên mới bị phá! Nên nhớ mãi đến năm 2018, tại ĐH TDTT toàn quốc mới đây thì vận động viên Ngần Ngọc Nghĩa lập kỷ lục quốc gia nội dung 100m nam, nội dung danh giá nhất của môn điền kinh, với thành tích 10 giây 47.

Năm 1954, ở tuổi 33 Trương Văn Ký được chính thức công nhận là trọng tài FIFA sau một thời gian thử thách, bắt đầu điều khiển nhiều trận đấu quốc tế, trong đó có trận Nhật Bản-Hàn Quốc trong khuôn khổ Á vận hội ở Tokyo.

Đêm 8/2/1964, tức 25 tết Giáp Thìn âm lịch, Trương Văn Ký đột ngột từ trần vì “đứt gân máu” sau khi điều khiển trận cầu quốc tế cuối cùng giữa Hội Bold Club (Thụy Điển) với đội tuyển Nam Kỳ, để lại trong lòng khán giả hâm mộ nỗi thương tiếc khôn nguôi.

Đẳng cấp trọng tài Việt

Rất tiếc là do trước đây công tác lưu trữ không tốt nên ngoài ông Trương Văn Ký, chúng ta không có nhiều tư liệu về các trọng tài FIFA khác. Chỉ biết ông Đậu Văn Du tổ trọng tại điều khiển trận giao hữu ngay sau ngày thống nhất đất nước giữa Cảng Sài Gòn và Tổng cục Đường sắt (0-2) diễn ra trên sân Thống Nhất vào ngày 7 tháng 11 năm 1976 cũng là một trọng tài FIFA.

Giấy chứng nhận trọng tài FIFA do FIFA cấp 17 tháng 2 năm cấp cho ông Đậu Văn Du. Ảnh gia đình cung cấp.

Hiện gia đình ông ở Vinh còn giữ được Giấy chứng nhận trọng tài FIFA do FIFA cấp 17 tháng 2 năm. Ông Đậu Văn Du sinh 1924 tại Vinh- Nghệ An, vào Sài Gòn từ năm 1939 đá cho CLB Ngôi sao Gia Định ở vị trí trung vệ.

Những tư liệu trên cho thấy trước đây phong trào bóng đá của Việt Nam đã phát triển từ khá sớm. Trọng tài Việt Nam tự hào vì có người cầm còi điều khiển Á vận hội ở Tokyo 1958. Điều khá buồn là 63 năm sau Việt Nam chỉ còn 2 người đạt đẳng cấp trọng tài FIFA, đó là ông Hoàng Ngọc Hà và Ngô Duy Lân.