AI được “thả rông”, điều gì sẽ xảy ra với con người?

Nguyễn Nguyễn11:49 01/11/2021

“Netflix biết bạn muốn xem gì, Amazon biết bạn sẽ bỏ tiền vào đâu. Sau 10 hoặc 20, 30 năm nữa, các thuật toán như vậy có thể cho biết bạn học đại học nào, làm việc ở đâu”, Yuval Harari cho biết.

Yuval Harari – một nhà triết học và đồng thời là tác giả sách “best seller” đang kêu gọi quy định toàn cầu về trí tuệ nhân tạo (AI) để dữ liệu của con người không thể bị đánh cắp bởi các tập đoàn công nghệ hàng đầu.

Ông chỉ ra rằng Thung lũng Silicon ở Mỹ và Trung Quốc dường như đều đang trong một cuộc chạy đua để phát triển công nghệ bằng cách sử dụng các thuật toán nhằm thu thập, phân tích dữ liệu cá nhân của con người.

Theo lập luận của Yuval Harari, các ứng dụng như Instagram và WhatsApp đã bán được hàng tỷ USD cho các nhà đầu tư không phải vì chúng tạo ra doanh thu, mà vì chúng cho phép chủ sở hữu kiểm soát nguồn dữ liệu khổng lồ. Ông thậm chí so sánh việc thu thập dữ liệu với khái niệm “Bức màn sắt” thời Chiến tranh Lạnh.

Tuy nhiên, điểm khác biệt là các dữ liệu thời nay có thể cho phép thao túng thị trường tài chính toàn cầu, Yuval Harari cho biết.

Yuval Harari cảnh báo nguy cơ AI và thu thập dữ liệu nằm ngoài kiểm soát.

Trả lời đài CBS trong một buổi phỏng vấn truyền hình, tác giả sách “best seller” gợi ý rằng phạm vi tiếp cận của trí tuệ nhân tạo (AI) có thể cho phép dữ liệu con người nằm trong tay của một số ít “ông lớn”.

“Đại dịch đã hậu thuẫn các tập đoàn thu thập dữ liệu y tế của chúng ta. Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo về “dữ liệu sinh trắc học”, chẳng hạn như hình ảnh khuôn mặt, dấu vân tay, hoặc thậm chí là DNA”, Yuval Harari nói.

Video đang HOT

Qua đó, ông tin rằng tổ chức chính phủ và tập đoàn nào kiểm soát nhiều dữ liệu nhất sẽ “kiểm soát thế giới” trong những năm tới. “Netflix biết bạn muốn xem gì, Amazon biết bạn sẽ bỏ tiền vào đâu. Sau 10 hoặc 20, 30 năm nữa, các thuật toán như vậy có thể cho biết bạn học đại học nào, làm việc ở đâu, kết hôn với ai, và thậm chí bỏ phiếu cho ai”.

Viễn cảnh này càng trở nên đáng sợ, nếu như dữ liệu cá nhân của một ai đó bị rơi vào tay những tổ chức với mục đích xấu, hay thậm chí bị bán lên “chợ đen”.

Theo Yuval Harari, các quốc gia cần nhanh chóng làm việc cùng nhau để ngăn chặn điều này bằng cách điều chỉnh AI và thu thập dữ liệu ở mức phù hợp hơn.

Đây là một "bí mật" của Facebook mà Mark Zuckerberg không bao giờ muốn bạn biết

Bạn sẽ mất một chút thời gian để sử dụng tính năng này vì nó được Facebook "che chắn" khá kỹ.

Những thứ xuất hiện hàng ngày trên Bảng tin (News Feed) của chúng ta đều có sự tham gia của thuật toán. Từ nội dung, cách thức thông tin xuất hiện trên Bảng tin cho đến những gợi ý kết bạn,... tất cả đều đã được Facebook nghiên cứu kỹ lưỡng để khiến mạng xã hội này trở nên gây nghiện với người dùng hơn.

Tác động của Facebook và thuật toán lên người dùng thậm chí còn kinh khủng hơn khi những tài liệu nội bộ của công ty được Frances Haugen - một cựu nhân viên Facebook, công bố cho The Wall Street Journal (WSJ) và Thượng Viện Mỹ trong thời điểm gần đây.

CEO Facebook Mark Zuckerberg điều trần trước Quốc hội Mỹ năm 2018 sau bê bối Cambridge Analytica

Frances Haugen có nhiều năm làm việc về chuyên ngành thuật toán và tự nhận có kiến thức nền tảng về "quản lý sản phẩm theo thuật toán". Trong cuộc phỏng vấn với WSJ ngày 3/10 và điều trần trước Thượng viện Mỹ ngày 5/10, bà liên tục nhấn mạnh thuật toán của Facebook được thiết kế để hiển thị cho người dùng những nội dung mà họ có xu hướng tương tác nhiều nhất.

"Điều này dẫn đến nhiều vấn đề với Facebook, như làm gia tăng thông tin sai lệch và nhiều nội dung độc hại khác", Haugen nói. "Facebook thừa hiểu nếu làm cho thuật toán an toàn hơn, mọi người sẽ dành ít thời gian hơn trên nền tảng và bấm vào ít quảng cáo hơn, dẫn tới doanh thu giảm đi."

Thuật toán Facebook là gì?

Trong bài báo đăng trên tạp chí Time năm 2015, Giám đốc Sản phẩm Facebook Chris Cox từng cho biết, thuật toán cho News Feed là điều cần thiết vì có quá nhiều thông tin hiển thị đến người dùng.

Thuật toán của Facebook được thiết kế để hiển thị cho người dùng những nội dung mà họ có xu hướng tương tác nhiều nhất

Có thể liên tưởng thuật toán với công thức nấu ăn, trong đó nguyên liệu là đầu vào và món ăn là đầu ra. Với trường hợp của Facebook và các mạng xã hội khác, người dùng và hành động của họ - những gì họ chia sẻ, tương tác - là đầu vào. Còn những gì mạng xã hội hiển thị, có thể là bài đăng từ bạn bè hay nội dung quảng cáo về sản phẩm nào đó, là kết quả đầu ra.

Mặt tốt, các thuật toán sẽ cá nhân hóa Bảng tin để giúp người dùng khám phá những người bạn mới và nội dung mới, phù hợp với sở thích của họ dựa trên hoạt động trước đó. Nhưng mặt xấu, như Haugen và các chuyên gia khác chỉ ra, là nguy cơ khiến họ tiếp xúc với nội dung độc hại hoặc chứa thông tin sai lệch. Những nội dung này có thể giữ mọi người ở lại lâu hơn, từ đó giúp Facebook kiếm nhiều tiền hơn bằng cách hiển thị nhiều quảng cáo hơn.

Cách để không bị chi phối bởi thuật toán khi sử dụng Facebook

Theo cây viết chuyên về công nghệ Brian Barrett của Wired, bạn hoàn toàn có thể loại bỏ sự chi phối bởi thuật toán khi sử dụng Facebook nếu muốn bằng cách sử dụng một tuỳ chọn có sẵn trên mạng xã hội này (nhưng rất ít người biết đến).

Đây là những gì sẽ diễn ra khi bạn sử dụng Facebook mà không qua thuật toán

Nói một cách công bằng, Facebook không ẩn tùy chọn này. Tuy nhiên, bạn sẽ mất một chút thời gian để sử dụng tính năng này vì nó được "che chắn" khá kỹ.

- Với người dùng Facebook nền tảng máy tính:

Với người dùng Facebook nền tảng website (máy tính), bạn hãy nhìn vào góc trái màn hình, nơi Facebook cung cấp một loạt tuỳ chọn. Tại đây, bạn hãy nhấn "Xem thêm" để Facebook hiển thị hết tất cả tuỳ chọn

Tiếp đến, bạn hãy nhấn vào tuỳ chọn "Gần đây nhất"

- Với người dùng Facebook nền tảng smartphone:

Với người dùng Facebook nền tảng smartphone, tại giao diện chính của ứng dụng bạn hãy ấn chọn phần Menu (biểu tượng 3 gạch)

Tại đây, bạn hãy ấn vào tuỳ chọn "Gần đây và yêu thích"

Sau khi bạn chọn sử dụng tính năng này, Facebook sẽ hiển thị bài đăng theo thứ tự thời gian đăng tải chứ không còn dựa vào thuật toán.

AI 'hồi sinh' kiệt tác bị thiêu rụi của danh họa Klimt Nhờ trí tuệ nhân tạo (AI), người xem có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp trong bộ ba bức tranh của họa sĩ Gustav Klimt, dù tác phẩm thật đã biến mất từ lâu. Năm 1945, trận hỏa hoạn tại một lâu đài ở phía đông bắc nước Áo đã thiêu rụi hàng loạt bức tranh của danh họa Gustav Klimt. Trong Thế chiến...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Ngô Thanh Vân lộ video vòng 2 lùm lùm trong tiệc sinh nhật, có động thái che chắn nhưng không đáng kể!01:15

Đôi Vbiz "phim giả tình thật" đang sống chung nhà, bí mật bại lộ bởi 1 tíc tắc diễn ra trên sóng livestream00:46

Video sốc: Chụp ảnh check in, thanh niên 20 tuổi bất ngờ bị sóng "nuốt gọn" ngay trước mắt bạn bè00:31

Xót xa tiếng khóc bất lực của nữ chủ quán Đà Nẵng khi chứng kiến toàn bộ phòng trà bị thiêu rụi ngay trước mắt00:25

Vì sao Văn Toàn dễ dàng cho Hoà Minzy vay 4 tỷ nhưng lần thứ hai cô bạn thân hỏi vay tiếp thì say "No"?00:44

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Khoảnh khắc "tiên tử kết màn" gây bão của người đàn ông tóc xanh mặc đẹp số 1 Hàn Quốc05:14

Tiếng khóc nghẹn của nữ sinh tố cáo chủ trọ hành hung vì tiền đặt cọc ở Hà Nội00:27

Video: Va chạm giao thông, 2 người phụ nữ xô xát với người đàn ông lớn tuổi00:20

Ca sĩ Mỹ Tâm ăn tối sang chảnh ở Mỹ, Lý Nhã Kỳ gợi cảm00:52

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

15:45:56 16/01/2024

Đã đến lúc bỏ lại các công cụ chỉnh sửa cũ và chấp nhận giải pháp thay đổi cuộc chơi. Gặp gỡ Trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut - giải pháp sẽ nâng cao, nâng cao và cách mạng hóa thế giới sáng tạo nội dung trực quan của bạn

Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

22:01:27 21/12/2022

Chắc hẳn là ai trong chúng ta cũng luôn muốn các bài đăng trên Facebook có được nhiều lượt thích và chia sẻ. Tuy nhiên, làm thế nào để tối ưu bài đăng thì không phải ai cũng biết

Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

21:03:46 21/12/2022

Louisiana và Tây Virginia là hai bang mới nhất cấm công chức sử dụng TikTok trên thiết bị công do lo ngại Trung Quốc có thể theo dõi người Mỹ và kiểm duyệt nội dung

Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

20:03:41 21/12/2022

Microsoft đã cập nhật thỏa thuận cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ trực tuyến của mình. Việc khai thác tiền điện tử trên dịch vụ của Microsoft cần có sự cho phép bằng văn bản của công ty, nhưng cũng chỉ nhằm mục đích thử nghiệ...

Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

20:01:24 21/12/2022

Meta (công ty mẹ của Facebook) cho biết họ đã ngăn chặn không dưới 200 hoạt động bí mật, trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp kể từ năm 2017 tại khoảng 70 quốc gia

Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

19:01:39 21/12/2022

Ủy ban Châu Âu - cơ quan điều hành của EU cho biết, đã phát hiện Meta vi phạm các quy tắc chống độc quyền của EU bằng cách bóp méo sự cạnh tranh trên thị trường quảng cáo trực tuyến. Meta có thể phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới ...

Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

15:01:33 21/12/2022

Người dùng Twitter, các nhà đầu tư Tesla và chuyên gia phân tích trong ngành đều cho rằng Elon Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

14:01:42 21/12/2022

Muốn nhập được các mẫu bán chạy như iPhone 14 Pro/Pro Max, các chuỗi đại lý bán lẻ ủy quyền của Apple bắt buộc phải nhập thêm hàng loạt phụ kiện đi kèm

Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

09:38:18 21/12/2022

Sáng 20/12, tại Ngọ Môn, Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức Lễ Khai trương Hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR

'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

09:37:54 21/12/2022

Tính năng phát hiện tai nạn ôtô mới ra mắt trên Apple iPhone và Apple Watch sẽ tự động tìm kiếm sự trợ giúp từ bộ phận cấp cứu khi có nguy cơ xảy ra tai nạn