Ai ‘bảo kê’ VN Pharma hợp thức hóa, trúng thầu thuốc ung thư giả?
Sau khi VN Pharma được ông Trương Quốc Cường cấp phép nhập khẩu thuốc giả về Việt Nam, Nguyễn Minh Hùng liên danh dự thầu và trúng thầu tại Sở Y tế TP.HCM, cung cấp hơn 471.000 viên thuốc trong các bệnh viện tại TP.HCM.
Bị cáo Nguyễn Minh Hùng tại tòa vào sáng nay 24.9 Ảnh: Ngọc Dương
Sau khi kết thúc phần thủ tục, đại diện Viện KSND TP.HCM (gọi tắt VKS) công bố bản cáo trạng số 53 ngày 30.6.2019 của Viện KSND tối cao liên quan đến vụ án buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh xảy ra tại Công ty Cổ phần VN Pharma – VN Pharma đối với bị cáo Nguyễn Minh Hùng (41 tuổi, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc VN Pharma), Võ Mạnh Cường (41 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty TNHH TM hàng hải Quốc tế H$C) cùng 10 đồng phạm.
Xét xử vụ án thuốc giả rúng động dư luận tại công ty VN Pharma
VN Pharma trúng thầu bán thuốc ung thư giả vào các bệnh viện tại TP.HCM
Theo cáo trạng, VN Pharma được thành lập từ tháng 10.2011. Từ năm 2012, Nguyễn Minh Hùng nhận thấy thị trường có nhu cầu về thuốc chữa trị ung thư nên bàn với Võ Mạnh Cường nhập khẩu thuốc H-Capita 500mg, nhãn mác Công ty Helix Canada, chữa ung thư vú, ung thư đại tràng.
Thuốc H-Capita chưa có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam nên Hùng yêu cầu cung cấp hồ sơ pháp lý, tuy nhiên Cường chỉ cung cấp được: giấy chứng nhận lưu hành tự do của thuốc H-Capita và giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc do Bộ Y tế Canada cấp cho Công ty Helix Canada, được đóng dấu hợp pháp hóa Lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada và ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền. Quá trình điều tra, Viện Khoa học hình sự Bộ Công an giám định và kết luận “con dấu hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada và chữ ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền là giả”.
Bị cáo Võ Mạnh Cường, 41 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty TNHH TM hàng hải Quốc tế H$C Ảnh: NGỌC DƯƠNG
Do Cường không cung cấp được “Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc” theo quy định tại Thông tư 47/2010 của Bộ Y tế nên Hùng thuê bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ) làm giả tài liệu này, được viết bằng tiếng anh và có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, mang tên nhà sản xuất Công ty Helix Canada. Giá thỏa thuận 2.000 USD. Đồng thời, Hùng chỉ đạo cấp dưới thiết kế 2 bộ nhãn dự kiến lưu hành tại Việt Nam, để hợp thức đủ hồ sơ pháp lý thuốc H-Capita.
Sau khi hoàn thiện việc làm giả hồ sơ pháp lý, Hùng chỉ đạo cấp dưới lập đơn hàng số 225/2013, đề nghị Cục Quản lý dược cấp phép nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita Caplet thông qua nhà cung cấp là Công ty Austin Hồng Kông (đã hết hạn giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu thuốc tại Việt Nam từ ngày 6.10.2013).
Trên cơ sở bộ hồ sơ giả do VN pharma cung cấp, Cục Quản lý dược thành lập Tổ thẩm định đơn hàng 225 nhưng vẫn không phát hiện và đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu, và Cục trưởng Cục Quản lý dược, thời điểm đó là ông Trương Quốc Cường ký cấp phép nhập khẩu đơn hàng trên. Từ đó, Hùng thống nhất với Cường làm giả hợp đồng mua bán thuốc H-Capita thông qua Công ty Austin Hồng Kông để nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita. Đồng thời, Hùng liên danh với Công ty CP dược phẩm T.Ư 1 Pharbaco dự thầu và trúng thầu tại Sở Y tế TP.HCM, cung cấp hơn 471.000 viên thuốc (tương đương 15.709 hộp) trong các bệnh viện tại TP.HCM.
Thứ tự các bị cáo từ trái qua: Nguyễn Trí Nhật (nguyên Phó tổng giám đốc VN Pharma), Ngô Anh Quốc (nguyên Phó tổng giám đốc VN Pharma), Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Công ty TNHH TM hàng hải Quốc tế H&C) NGỌC DƯƠNG
H-Capita chứa 97,5% hoạt chất là thuốc kém chất lượng
Ngày 11.4.2014, lô hàng 9.300 hộp thuốc H-Capita được nhập về Việt Nam. Giá thực tế của lô thuốc là 251.100 USD (hơn 5,3 tỉ đồng) nhưng VN Pharma khai báo giá trị hơn 14,6 tỉ đồng.
Thời điểm khởi tố vụ án vào tháng 4.2014, kết quả điều tra thể hiện thuốc không có nguồn gốc sản xuất tại Canada. Bởi trên các thùng hàng thuốc có dán tem kiểm tra an ninh tại một sân bay của Ấn Độ và dán tem vận chuyển từ Ấn Độ về Singapore, phù hợp với văn bản trả lời ủy thác của Singapore. Và qua kiểm tra, mã vạch, mã số in trên vỏ hộp thuốc không được đăng ký bởi quốc gia nào. Còn về chất lượng lô thuốc, kết luận giám định của Bộ Y tế thể hiện lô thuốc H-Capita 500mg nói trên chứa 97,5% hoạt chất capecitabine là thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người.
Tháng 7.2017, TAND TP.HCM từng đưa vụ án ra xét xử, tuyên phạt Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng 12 năm tù về tội buôn lậu. 7 bị cáo đồng phạm trong vụ án bị kết án về tội buôn lậu và tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức. Sau khi bản án sơ thẩm được tuyên, dư luận đã có nhiều ý kiến phản đối mạnh mẽ vì cho rằng hành vi của các bị cáo là buôn bán thuốc chữa bệnh giả chứ không phải hành vi buôn lậu.
Tháng 10.2017, toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND TP.HCM đã cấp phúc thẩm tuyên hủy để điều tra lại. Quá trình điều tra lại, cơ quan điều tra đã khởi tố thêm 3 bị can gồm Phan Xuân Thiện (nguyên phó tổng giám đốc VN Pharma); Hoàng Trúc Vy (nhân viên phòng nghiên cứu phát triển VN Pharma) và Phạm Quỳnh Trang (nhân viên Công ty TNHH hàng hải quốc tế H&C), nâng tổng số bị can trong vụ án lên 12 người. Đồng thời, 12 bị can trong vụ án đều bị thay đổi tội danh sang tội “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường vắng tại tại phiên xử
Trong phần thủ tục của HĐXX, đại diện Viện KSND TP.HCM tham gia phiên tòa có ý kiến cần xác định thêm Công ty VN Pharma ngoài tư cách tố tụng người liên quan, thì cần xác định thêm họ là người bị hại. Tuy nhiên, chủ tọa Phạm Lương Toản thay mặt HĐXX giải thích HĐXX không xác định VN Pharma là người bị hại nên chỉ triệu tập VN Pharma với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Đối với những cá nhân được tòa triệu tập đến tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người làm chứng, trong đó có Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường, theo đại diện Viện KSND TP.HCM, sự vắng mặt của những người này không ảnh hưởng đến vụ án nên nếu trong quá trình xét xử, xét thấy cần thiết thì HĐXX cần triệu tập bổ sung.
Về vấn đề này, theo HĐXX, những người này đã có đơn xin vắng mặt, đồng thời họ có lời khai đầy đủ tại cơ quan điều tra nên quá trình xét xử, các luật sư, VKS sẽ sử dụng lời khai của họ tại cơ quan điều tra, và HĐXX sẽ xem xét, đánh giá. Xét cần thiết cần phải triệu tập lần nữa thì HĐXX sẽ xem xét.
Ngoài ra, HĐXX cũng thông báo cho những người tham gia phiên tòa, rằng trong hồ sơ vụ án, có những tài liệu được đóng dấu mật, tuyệt mật chưa được giải mật vì vậy đề nghị trong quá trình sử dụng thì các luật sư cần lưu ý. Ai đó vì sử dụng tài liệu mà lộ tài liệu mật thì sẽ bị xử lý theo quy định.
Theo thanhnien
Vụ án thuốc ung thư giả của Công ty Cổ phần VN Pharma: Cục Quản lý Dược phải chịu trách nhiệm?
Các bị can trong vụ án đều bị truy tố về tội "buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh" thay vì tội "buôn lậu" và "làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức" như trước đó.
Ảnh Internet
Với những tình tiết mới, dư luận kì vọng vụ án về thuốc ung thư giả của Công ty Cổ phần VN Pharma sẽ được xử một cách minh bạch và công tâm.
Thay đổi tội danh
Cáo trạng nêu rõ, Nguyễn Minh Hùng làm Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc của Công ty Cổ phần VN Pharma từ tháng 10/2011. Từ năm 2012, Nguyễn Minh Hùng nhận thấy thị trường có nhu cầu về thuốc chữa trị ung thư nên đã bàn với Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Công ty TNHH thương mại hàng hải Quốc tế H&C) để nhập khẩu loại thuốc chữa ung thư H-Capita 500mg Caplet (viết tắt là H-Capita 500mg) về Việt Nam.
Thuốc có chứa hoạt chất Capecitabine, dùng để chữa các bệnh ung thư vú, ung thư đại trực tràng mang nhãn mác Công ty Helix Pharmaceuticals Inc Canada (viết tắt là Công ty Helix Canada) để bán và đấu thầu cung cấp cho các bệnh viện ở Việt Nam với giá 0,9 USD/viên.
Do thuốc H-Capita chưa có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam nên cần phải có hồ sơ pháp lý nộp cho Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế để thẩm định, cấp phép nhập khẩu. Vì vậy, Nguyễn Minh Hùng đã thực hiện việc làm giấy tờ giả.
Sau khi hoàn thiện việc làm giả hồ sơ pháp lý, Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo nhân viên lập Đơn hàng số 225/ĐH/VNP-NK ngày 16/10/2013, đề nghị Cục Quản lý Dược cấp phép nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita Caplet do Công ty Helix Canada sản xuất; thông qua nhà cung cấp là Công ty Austin Pharma Specialities Co., (công ty này đã được Bộ Y tế cấp Giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu làm thuốc từ năm 2002).
Kèm theo hồ sơ pháp lý gồm: Giấy chứng nhận FSC, GMP giả; hộp thuốc gốc và toa thuốc gốc giả do Võ Mạnh Cường cung cấp; Tiêu chuẩn, phương pháp kiểm nghiệm thuốc và Tờ hướng dẫn sử dụng giả bằng tiếng Việt; nhãn mác lưu hành tại Việt Nam do Phòng Nghiên cứu phát triển Công ty VN Pharma tự thiết kế. Hồ sơ giả nộp Cục Quản lý Dược có một số nội dung không đồng nhất giữa FSC, Tiêu chuẩn chất lượng và Hướng dẫn sử dụng về thành phần tá dược, hạn dùng, nhiệt độ bảo quản...
Trao đổi về vụ việc này, luật sư Phùng Thanh Sơn, Công ty Luật TNHH Thế giới luật pháp, Đoàn Luật sư TPHCM bày tỏ quan điểm:
Kinh doanh bất cứ cái gì cũng cần có đạo đức chứ không riêng gì kinh doanh thuốc. Tuy nhiên, do thuốc chữa bệnh, phòng bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ và tính mạng của con người nên hành vi sản xuất, buôn bán thuốc giả cần phải được xử lý nghiêm và nặng hơn đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả khác.
Thực tế, Bộ luật Hình sự năm 1999 cũng đã phản ánh tinh thần này. Nếu hàng hoá bị làm giả là hàng hoá thông thường thì sẽ xử lý theo Điều 156 (Tội sản xuất, kinh doanh hàng giả) còn nếu hàng hoá bị làm giả là thực phẩm, thuốc chữa bệnh thì sẽ bị xử lý theo Điều 157 (tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh).
Mức cao nhất khung hình phạt của Điều 156 chỉ 15 năm tù trong khi đó mức cao nhất khung hình phạt của Điều 157 lên đến tử hình. Tinh thần này vẫn được Bộ luật Hình sự 2015 kế thừa tại các Điều 192, 193, 194.
Theo luật sư Phùng Thanh Sơn, việc sản xuất, kinh doanh thuốc giả không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, sức khoẻ của người dùng mà còn ảnh hưởng uy tín ngành y và "chảy máu" ngoại tệ. Bởi, ngay cả khi bác sĩ khám, lên phác đồ điều trị và kê toa đúng nhưng vì thuốc giả, thuốc kém chất lượng mà việc điều trị sẽ không hiệu quả.
Người dân không biết rõ nguyên nhân sẽ đổ lỗi cho việc khám chữa bệnh yếu kém. Từ đó, người dân không còn tin tưởng vào việc khám chữa bệnh trong nước và có khuynh hướng đi nước ngoài để điều trị. Việc này về lâu dài làm giảm động lực phát triển của ngành y trong nước, khiến ngành y trong nước bị tụt hậu so với các nước khác.
Không để lọt tội phạm
Quá trình xảy ra vụ án, trên cơ sở hồ sơ giả do Công ty VN Pharma cung cấp, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã thành lập Tổ thẩm định gồm 3 nhóm: Nhóm thẩm định tiêu chuẩn chất lượng; Nhóm thẩm định dược lý, lâm sàng; Nhóm thẩm định pháp chế.
Tổ thẩm định đã tiến hành thẩm định Đơn hàng 225 cùng với hồ sơ pháp lý thuốc H-Capita của Công ty VN Pharma từ ngày 5/11/2013 - 25/12/2013. Mặc dù, rất nhiều tài liệu trong hồ sơ nhập khẩu thuốc được làm giả như đã nêu, nhưng Tổ thẩm định đã đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu và đề nghị Cục Quản lý Dược cấp phép nhập khẩu đơn hàng trên.
Rõ ràng, để xảy ra vụ việc nhập khẩu lô thuốc H-Capita chữa bệnh ung thư giả vào Việt Nam, Cục quản lý Dược Bộ Y tế cũng phải chịu trách nhiệm.
Tài liệu điều tra có căn cứ xác định các chuyên gia và cán bộ Cục Quản lý Dược tham gia thẩm định, cấp phép nhập khẩu lô thuốc đã không làm hết trách nhiệm, bỏ qua các điều kiện để cấp phép nhập khẩu lô thuốc H-Capita cho Công ty VN Pharma. Từ sai phạm trong việc cấp phép đã dẫn đến Công ty VN Pharma nhập thuốc chữa bệnh ung thư giả vào Việt Nam.
Về vấn đề này, luật sư Phùng Thanh Sơn cho rằng, đối với những cán bộ tại Cục Quản lý Dược có liên quan, cơ quan điều tra chỉ cần căn cứ vào quy định pháp luật, quy định nội bộ để xác định trách nhiệm, quyền hạn của từng cá nhân liên quan rồi đối chiếu với hồ sơ lưu thì sẽ biết họ đã làm hết trách nhiệm hay chưa. "Tôi hy vọng cơ quan điều tra không để "chìm xuồng" trách nhiệm của các cá nhân liên quan tại Cục Quản lý Dược. Có như vậy thì mới đủ tính răn đe và nâng cao chất lượng quản lý Nhà nước về dược phẩm để người dân được an tâm khi dùng thuốc".
Trong quá trình điều tra nếu chứng minh được các cán bộ Cục Quản lý Dược biết rõ đây là thuốc giả, không đúng với hồ sơ đăng ký nhưng vẫn cố tình cấp phép nhập khẩu lô thuốc nói trên thì có thể bị truy cứu trách nhiệm về tội buôn bán hàng giả với vai trò là đồng phạm giúp sức.
Nếu những cán bộ này nhận tiền hoặc lợi ích vật chất khác để "bật đèn xanh" cho các sai phạm hoặc bỏ qua các yêu cầu luật định để cấp phép cho VN Pharma nhập khẩu lô thuốc thì cần phải truy cứu những cán bộ này về tội "Nhận hối lộ".
Châu Anh
Theo giaoducthoidai
Thứ trưởng Bộ Y tế tiếp tục vắng mặt phiên tòa xử VN Pharma bán thuốc ung thư giả Được triệu tập lần 2 nhưng Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường tiếp tục vắng mặt trong phiên xử vụ Công ty cổ phần VN Pharma buôn bán hàng giả. Ngày 24/9, Tòa án nhân dân (TAND) TP.HCM xét xử sơ thẩm lần 2 vụ án mua bán thuốc ung thư giả xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma...