Ả Rập Xê Út tìm kiếm nhà đầu tư ngoại giữa lúc giá dầu thấp

Ả Rập Xê Út cho hay nước này đặt mục tiêu tăng gấp đôi dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ( FDI) trong 10 năm tới và tập trung phát triển các lĩnh vực mới, giữa lúc ngành năng lượng đang chật vật vì giá giảm.

Ông Abdullatif al-Othman tại buổi phỏng vấn với hãng tin Reuters hôm 24.1 – Ảnh: Reuters

Theo Reuters, tuyên bố trên được ông Abdullatif al-Othman, người đứng đầu Cơ quan Đầu tư của Ả Rập Xê Út (SAGIA) đưa ra và đây là một phần trong kế hoạch sửa đổi căn bản của chính sách kinh tế giữa lúc quốc gia Trung Đông bắt đầu tìm cách thích ứng với thời đại dầu giá rẻ. Các lĩnh vực mới mà Ả Rập Xê Út sẽ gia tăng tập trung là khai thác mỏ, y tế, công nghệ thông tin.

Trong quá khứ, đầu tư nước ngoài vào nhà xuất khẩu dầu hàng đầu thế giới chủ yếu tập trung ở các lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt, cũng như các ngành công nghiệp xử lý dầu khí như hóa dầu.

Song việc giá cả lao dốc 18 tháng qua đã khiến chiến lược trên dần thay đổi. Ông Othman thông tin SAGIA giờ đây cho hay Ả Rập Xê Út muốn tìm kiếm nguồn vốn nước ngoài trong một loạt lĩnh vực không có liên kết trực tiếp đến dầu thô.

“Chúng tôi hy vọng sẽ tăng gấp đôi hoặc gấp ba con số FDI trung bình trong vòng 10 năm tới”, ông Othman nói. Nguồn vốn FDI chảy vào nước này đạt đỉnh 40 tỉ USD vào năm 2009, song đã giảm dần kể từ đó và chỉ còn 8 USD trong năm 2014.

SAGIA phải đối mặt với những trở ngại lớn. Hệ thống cơ quan nhà nước chậm chạp, hệ thống pháp luật chưa phát triển đã ngăn cản nguồn đầu tư nước ngoài trong quá khứ. Hiện tại, giá dầu thấp đang làm kinh tế Ả Rập Xê Út tăng trưởng chậm lại. Những căng thẳng địa chính trị trong khu vực cũng đặt áp lực lên nền kinh tế.

Ả Rập Xê Út đặt mục tiêu di chuyển ra xa hơn khỏi việc chỉ khai thác tài nguyên, một phần vì nó cần tạo ra hàng trăm nghìn việc làm cho dân số đang gia tăng. Tháng 9.2015, chính phủ nước này cho hay họ sẽ cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100%, thay vì 75% như trước đó, các doanh nghiệp bán lẻ và bán buôn.

Dù chật vật vì giá dầu thấp, người Ả Rập Xê Út vẫn thể hiện quyết tâm không thay đổi chiến lược giữ sản lượng, giành thị phần.

Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tổ chức ở Davos (Thụy Sĩ) vào tuần trước, Khalid al-Falih, Chủ tịch hãng năng lượng Saudi Aramco của Ả Rập Xê Út cho hay: “Chúng tôi sẽ không chấp nhận giảm sản lượng để nhường thị phần cho nước khác. Đây là vị trí mà chúng tôi đã có được và chúng tôi sẽ không để lại vị trí này cho người khác”.

Ông Khalid al-Falih nói rằng trong quá khứ, Ả Rập Xê Út từng đóng vai trò của một “ngân hàng dự trữ” trong thị trường dầu thô, làm giảm bớt các cú sốc ngắn hạn. Nước này đã hành động vào lúc khủng hoảng tài chính cùng thời điểm bất ổn và chiến tranh tại các vùng sản xuất dầu. Song hiện giờ, nước này sẽ không hành động để cân bằng thị trường đang cực kỳ dư cung.

Ông Khalid al-Falih nói thêm: “Ả Rập Xê Út không bao giờ có chủ trương rằng nước này sẽ đóng vai trò duy nhất trong việc giữ thị trường cân bằng, chống lại sự mất cân đối về cơ cấu. Nếu phải thực hiện điều chỉnh ngắn hạn và các nhà sản xuất khác cũng đồng ý hợp tác, Ả Rập Xê Út mới sẵn sàng hợp tác. Nếu giá dầu tiếp tục thấp, chúng tôi sẽ có thể chịu đựng được nó trong thời gian rất, rất dài”.

Thu Thảo

Theo Thanhnien