80 năm công trình thủy lợi thế kỷ miền Trung

50 dân phu đã ngã xuống trong quá trình xây dựng hệ thống thủy nông Đồng Cam (Phú Yên) – công trình thủy lợi thế kỷ của miền Trung tưới tiêu cho hơn 30.000 ha lúa một năm.

Sáng 7/9, tại đập đầu mối kênh Bắc, xã Hòa Hội (huyện Phú Hòa, Phú Yên), UBND tỉnh Phú Yên tổ chức kỷ niệm 80 năm ngày khánh thành hệ thống thủy nông Đồng Cam (7/9/1932-7/9/2012). Tổng lãnh sự Pháp tại TP HCM Fabrice Mauries, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục thủy lợi Vũ Văn Thặng, Phó vụ trưởng Vụ Quản lý công trình thủy lợi (Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn) Đặng Duy Hải… tham dự.

Công trình hệ thống thủy nông Đồng Cam được các kỹ sư Pháp khảo sát, thiết kế từ năm 1904, đến năm 1923 được khởi công xây dựng với tổng kinh phí khoảng 3,65 triệu đồng Đông Đương lúc ấy (tương đương 2.250 tỷ đồng hiện nay).

Công trình đầu mối gồm một đập dâng có chiều dài 680 m, hai cửa cống lấy nước bắc – nam, hai cống xả cát và hệ thống kênh tưới gồm kênh chính bắc, chính nam, kênh nhánh cấp 1.

Bề mặt đập thủy lợi Đồng Cam. Ảnh: Thiên Lý.

Để hoàn thành công trình này, hàng nghìn dân phu đã phải đào hơn 2 triệu m3 đất, phá hơn 385.000m3 đá, sử dụng hàng trăm khối gỗ, hàng trăm tấn sắt, thép để thi công hơn 20.000m3 bê tông và 19.000m3 xây dựng. Toàn bộ công trình đều được xây dựng bằng đá granit và những công việc này đều được thực hiện thủ công.

Bình quân mỗi ngày có khoảng 1.200 người tham gia xây dựng trên công trình, lúc cao điểm lên đến 5.000 người. Ước tính đến khi hoàn thành công trình đã sử dụng khoảng 5.350.000 ngày công lao động, 54 dân phu đã ngã xuống khi thi công xây dựng công trình này vào năm 1930 và miếu thờ Sơn thần trên đỉnh đồi ở cạnh đập.

Trong suốt 80 năm hoạt động, hệ thống thủy nông Đồng Cam đã phục vụ tưới ổn định cho hơn 30.000 ha lúa một năm cho khu vực vựa lúa miền Trung, cấp nước sinh hoạt cho người dân quanh khu vực, tạo cảnh quan môi trường sinh thái và là điểm đến du lịch hấp dẫn về văn hóa, lịch sử…

Theo VNE