80% bác sĩ nhầm lẫn giữa viêm da tiếp xúc do côn trùng và zona
Viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng nhưng chẩn đoán nhầm là Zona là rất phổ biến (nghiên cứu cho thấy lên đến 80,4%) và sự nhầm lẫn này từ các tuyến chuyển đến tại phòng khám khoa Da liễu, Bệnh viện TƯ Huế trong 3 năm gần đây.
Thời gian qua, tại TT Huế đã có nhiều đợt bệnh xảy ra do côn trùng làm cho người bệnh hoang mang, lo lắng. Với những lý do trên, bác sĩ CK I Dương Hữu Thành, Phó trưởng khoa Da liễu Bệnh viện TƯ Huế, sẽ chỉ ra những đặc điểm chính về mặt lâm sàng để phân biệt, lưu ý những hậu quả của việc chẩn đoán nhầm, đưa ra hướng điều trị thích hợp:
Viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng (một số tác giả gọi là viêm da phospho) và bệnh zona (người dân thường gọi là bệnh dời leo) về mặt lâm sàng có một vài đ.iểm gần giống nhau, chúng tôi theo dõi và nhận thấy ở các tuyến chuyển đến thường chẩn đoán chung là zona, đến nỗi nhiều người lầm tưởng hai bệnh này là một
1.Viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng:
Một số hình ảnh viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng
Nguyên nhân: Có nhiều loại côn trùng gây viêm da, ở đây chỉ đề cập đến trường hợp viêm da tiếp xúc do côn trùng có lâm sàng gần giống với zona.
Viêm da tiếp xúc do côn trùng trước đây thường xuất hiện vào những tháng thời tiết giao mùa, có mưa bão, đã có nơi thành dịch. Cho đến nay vẫn chưa xác định chính xác loại côn trùng nào gây bệnh. Một số tác giả cho rằng nguyên nhân có thể là do kiến khoang (tuỳ theo từng địa phương mà có các tên như: kiến kim, kiến lác, kiến cong đít, kiến nhốt, kiến cằm cặp…), tên khoa học là Paedérus – thuộc họ Staphylinidae, là loại côn trùng cánh cứng có ở khắp nơi trên thế giới nhưng thường thấy ở những vùng nhiệt đới nóng ẩm như châu Á và châu Phi. Chúng có nhiều giống khác nhau nhưng thường gặp là P.Literlis, P. Fiscipes, P. Caligatus. Thân dài mảnh, khoảng 7 – 10 mm, có 3 đôi chân, thân có 2 vòng đỏ, 3 vòng đen, có khả năng bay và chạy rất nhanh, thích ánh đèn nhất là đèn huỳnh quang. Ở côn trùng tìm thấy chất pederin, giống như cangtaridin ở sâu ban miêu và phospho ở con giời.
Thường ẩn náu ở bờ ruộng, dưới những đống vật liệu dư thừa, quanh gốc rạ, bãi cỏ, bụi cây, ruộng rau, những nơi đang xây dựng dở dang, những bãi rác thải, sau những cơn mưa bị ngập nước không còn nơi cư trú chúng bay vào trong nhà theo ánh đèn đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu chăn màn… khi da người tiếp xúc vào chất tiết của chúng qua những vật dụng đó hoặc vô ý đ.ập làm cho côn trùng c.hết trên da thì sẽ xuất hiện bệnh ngay tại vùng đó.
Triệu chứng:
- Vị trí: bệnh thường xuất hiện đột ngột sau buổi sáng ngủ dậy, ở những vùng hở như: cổ, mặt, tay, chân…cũng có thể ở những vùng da khác nhưng ít gặp hơn, thường là một thương tổn nhiều hơn là nhiều thương tổn, ở một hoặc hai bên, viêm đỏ giống như vết cào xước, có xu hướng tạo thành vệt dài, người bệnh cảm thấy bỏng rát, phù nhẹ, ít ngứa, kèm theo nhiều mụn nhỏ có màu vàng nhạt giống như mụn mủ, ở những nếp gấp thì thương tổn có thể bị cả 2 bên mặt, nếu điều trị đúng thì sau khoảng 5 – 7 ngày tổn thương sẽ khô, toàn trạng thường không mấy thay đổi, có thể bội nhiễm hoặc lan rộng và thành dịch.
- Chẩn đoán chủ yếu dựa vào lâm sàng.
Điều trị:
- Tại chỗ: rửa thương tổn bằng các dung dịch như nước muối sinh lý, hoặc nước sạch để trung hoà hoá chất gây bỏng do côn trùng gây ra, dùng các thuốc bôi làm dịu như: hồ nước, kem kẽm, kem corticoid… nếu n.hiễm t.rùng ta có thể dùng thêm kem kháng sinh tại chỗ. Kháng histamin thường chỉ có tác dụng làm giảm kích ứng và giảm ngứa mà thôi.
Video đang HOT
- Toàn thân: hầu như không cần can thiệp gì trừ khi có biểu hiện bội nhiễm.
Tiến triển:
Nếu điều trị đúng và kịp thời, khỏi trong khoảng 1 tuần, không để lại sẹo.
Phòng bệnh:
- Nếu cửa sổ không có lưới che thì nên đóng lại mỗi khi có mưa vào buổi chiều tối và cẩn thận khi làm việc dưới ánh đèn.
- Kiểm tra khăn mặt, quần áo, giường, chiếu …trước khi sử dụng.
- Làm sạch các đống vật liệu, đống rác quanh nhà.
- Không phơi quần áo, khăn mặt ở bên ngoài mỗi khi có mưa vào buổi chiều tối.
- Nếu phát hiện côn trùng thì tránh tiếp xúc trực tiếp, tìm cách loại chúng đi mà không để côn trùng tiếp xúc với da của mình.
- Nên đi khám chuyên khoa Da Liễu, không tự ý mua thuốc điều trị.
2. Vài nét về bệnh zona ( herpes zoster, zoster, shingles)
Nguyên nhân: Do Varicella – Zoster virus ( VZV).
Triệu chứng: Thường gặp ở những người trước đó đã bị thuỷ đậu, sau đó vi-rút di chuyển đến sống tiềm ẩn tại các hạch cảm giác (sensory ganglion) ở thần kinh vùng thắt lưng (dorsal nerve). Khi cơ thể suy nhược, mệt mỏi, hoặc sau những ngày làm việc căng thẳng, mắc các bệnh khác làm suy giảm miễn dịch như bệnh lao, AIDS… thì virus sẽ theo đường thần kinh tái hoạt gây bệnh.
- Khởi đầu thường sốt nhẹ khoảng 38oC, nhức đầu, mệt mỏi, đau xương sống, đau nhức dọc theo dây thần kinh vùng da chuẩn bị nổi thương tổn và chỉ xuất hiện ở một bên người (trừ trường hợp ở bệnh nhân AIDS).
- Tiếp theo là nổi những mụn nước, thường liên kết lại với nhau (dính chùm), quan sát kỹ có thể thấy lõm giữa trên bề mặt của mụn nước.
- Đau nhức chứ không ngứa, t.uổi càng lớn mức độ đau nhức càng tăng.
- Vị trí hay gặp là liên sườn.
- Thường có viêm hạch liên quan.
Điều trị: Bằng Acyclovir đường uống và đường bôi, chống viêm, giảm đau và an thần
Tiến triển: Bệnh sẽ khỏi trong 2 đến 3 tuần, sau khi lành bệnh có thể để lại dấu hiệu giảm sắc trên da, ở bệnh nhân lớn t.uổi thì đau sau zona là rất thường gặp.
BS.CKI. Dương Hữu Thành
Phó trưởng khoa Da liễu Bệnh viện TƯ Huế
Theo Dân trí
Vô sinh vì son môi kém chất lượng
Son môi chứa nhiều hợp chất hóa học nguy hiểm đến sức khỏe con người, đặc biệt làm giảm hoạt động của cơ tim, gây vô sinh ở nữ giới.
Viêm da, mẩn ngứa từ son môi
Ngoài các loại mỹ phẩm như phấn trang điểm, kem dưỡng ẩm, sơn móng tay... thì son môi với đa dạng kiểu dáng, màu sắc nhưng không rõ nguồn gốc cũng đang được bán tràn lan trên thị trường với giá... không phải là quá đắt. Vẫn biết rằng "tiền nào của nấy" nhưng nhiều chị em vẫn phớt lờ những độc hại của các sản phẩm này và "nhắm mắt" mua về sử dụng.
Chị Phương Linh (ở Cầu Giấy, Hà Nội) có một sở thích "sưu tầm" son môi. Vì thế thường xuyên ghé qua các cửa hàng mỹ phẩm để mua hàng. Vẫn biết rằng, nhiều loại son môi của các hãng không uy tín có thể có hại cho sức khỏe nhưng vì dùng nhiều năm không thấy hậu quả gì nên chị Linh cũng không cảm thấy lo lắng quá.
Thế nhưng, mới tuần trước, chị thấy da vùng môi có biểu hiện bong tróc, mẩn ngứa, môi sưng phồng... Đến khi đi khám da liễu chị mới biết bị viêm da vùng môi do nhiễm độc chì.
Nguy cơ nhiễm độc không chỉ ở son môi không rõ nguồn gốc mà ngay cả những sản phẩm có thương hiệu cũng gây bệnh. Cách đây không lâu, ở Mỹ đã phát hiện hơn 400 sản phẩm son môi có tiếng bị nhiễm độc chì, trong đó có nhiều nhãn hiệu đang có bán tại Việt Nam. Ngoài việc gây viêm da, mẩn ngứa, chì trong son môi còn ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của phụ nữ.
Son môi kém chất lượng rất hại sức khỏe.
Như trường hợp của chị Huyền Trang (Tây Hồ, Hà Nội) là một ví dụ cho dù chị không dám dùng hàng chợ mà chọn những loại son của các hãng nổi tiếng. Có thói quen trang điểm và dùng son môi đậm từ khi còn là con gái, nhưng chưa bao giờ chị Trang nghĩ rằng sự bất thường k.inh n.guyệt của mình lại là do chính thói quen đó gây nên.
Nhiều tháng nay chị hay gặp rắc rối chu kỳ k.inh n.guyệt, có tháng thấy 2 lần, khi thì 2 tháng không có kinh. Đi khám, bác sĩ cho biết chị rối loạn chức năng sinh sản do các độc tố hóa học mà chủ yếu là từ các loại son môi chị dùng và rất có thể đó là những loại son giả chứ không phải chính hãng. Vì thường xuyên sử dụng son môi nên khi ăn uống, một ít son môi sẽ theo thức ăn vào bên trong cơ thể.
Tô son chị em đối diện nguy cơ bệnh tim và vô sinh
Độc tố có trong son môi không chỉ gây viêm da, mẩn ngứa còn ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của cơ tim, chức năng sinh sản phụ nữ, thậm chí gây vô sinh ở nữ giới.
Bác sĩ chuyên khoa da liễu Lê Quang Lộc cho rằng, hàm lượng chì ít hay nhiều, kể cả trong phạm vi cho phép nếu dùng lâu ngày cũng ảnh hưởng đến sức khoẻ. Việc sử dụng son có chì tuy không có biểu hiện thấy ngay cũng không thể khẳng định nó vô hại đối với sức khỏe. Người dùng son môi lâu dài rất có thể mắc các bệnh về da như viêm da, dị ứng da...
Chứng minh thêm về tác hại của son môi đối với sức khỏe con người. Gần đây nhất, một nhóm chuyên gia ở Mỹ đã chứng minh được rằng trong những hợp chất hóa học như triclosan, cadmium, chì, mathacrylate, parabens... có trong son môi thì chất triclosan ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của cơ tim và có khả năng gây vô sinh ở nữ giới.
Triclosan được sử dụng nhiều trong ngành công nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm đặc biệt là son môi. Chất này khi vào cơ thể đã làm gián đoạn dòng chảy của các ion canxi, có nhiệm vụ dẫn truyền các tín hiệu từ não đến các mô cơ. Theo đó các nhà khoa học kết luận rằng chỉ cần 20 phút phơi nhiễm với triclosan cũng làm giảm 25% chức năng hoạt động của tim.
Thường xuyên sử dụng hay tiếp xúc với triclosan sẽ là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ. Phụ nữ sử dụng son môi từ quá sớm khiến cơ thể hấp thụ triclosan trong một thời gian khá dài sẽ làm tăng đáng kể việc sản xuất hàm lượng hormone nam trong cơ thể phụ nữ dẫn đến sự rối loạn của chu kỳ k.inh n.guyệt ảnh hưởng đến thiên chức làm mẹ.
Bằng mắt thường không thể phân biệt loại son nào có chứa chất độc hại hay không. Vì vậy, bác sĩ Lộc khuyên chị em nên hạn chế dùng son, rửa sạch môi khi xong công việc. Một việc cần thiết nữa là cần có kiến thức khi chọn son môi. Những loại son không rõ nguồn gốc hoặc được làm giả các nhãn hiệu nổi tiếng là những nguồn gây bệnh chính. Ngoài ra, không nên để son tiếp xúc nhiều với thức ăn, đồ uống.
Theo Lê Hường (Tri thức trẻ)
N.hiễm t.rùng vì nhai gạo nếp, đỗ xanh đắp vết “giời leo” Những ngày gần đây các bệnh viện da liễu tiếp nhận khá đông bệnh nhân đến khám "giời leo". Nhiều bệnh nhân đến viện với vết thương bị n.hiễm t.rùng nặng, do nhai gạo nếp, đỗ xanh đắp vào vết "giời leo". Các bác sĩ khuyến cáo, khi thời tiết giao mùa rất nhiều người bị bệnh viêm da do côn trùng, người...
