8 bệnh nan y đã bị khống chế

Bệnh dại, uốn ván, ho gà, sốt vàng da, bại liệt, sởi… là những căn bệnh đã bị khống chế trên phạm vi toàn cầu, theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Mother Natural Network thống kê vào đầu thế kỷ 20, tuổi thọ trung bình của con người chỉ dưới 40, đến nay con số này là 70. Sở dĩ có sự nhảy vọt về tuổi thọ trung bình trên phạm vi toàn cầu là nhờ những tiến bộ của ngành y tế đã giúp kiểm soát nhiều căn bệnh nguy hiểm. Trong đó, phải kể đến vai trò của văcxin, thuốc kháng sinh và những công nghệ hiện đại trong lĩnh vực sức khỏe.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, con người vẫn đang chạy đua trong cuộc đấu tranh chống lại nhiều căn bệnh nan y, nhưng đây là thời kỳ đầu tiên trong lịch sử nhân loại, loài người có quyền nghĩ đến một ngày không xa có thể chiến thắng tất cả bệnh dịch. Sự phát triển trong ngành y tế đã giúp tìm ra các phương pháp điều trị cho nhiều căn bệnh đáng sợ nhất trong lịch sử, và một số đã bị loại trừ. Theo báo cáo, có 8 bệnh nan y đã được khống chế nhờ khoa học hiện đại như:

1. Uốn ván

Mặc dù căn bệnh này liên quan nhiều đến gỉ sắt và nhiễm trùng do đinh gỉ, nhưng thực sự uốn ván không phải do gỉ sắt. Bệnh này là do vi khuẩn Clostridium tetani, những bào tử thường được tìm thấy trên bề mặt gỉ sắt. Đặc trưng của căn bệnh này là đau co thắt cơ, thường ở hàm (thuật ngữ trong Y văn gọi là “chứng khít hàm”).

Uốn ván có thể được ngăn ngừa bằng cách tiêm chủng thường xuyên. Căn bệnh này gần như đã bị xóa sổ. Theo CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Mỹ), chỉ có 233 trường hợp bị uốn ván tại Mỹ từ năm 2001 đến 2008, nguyên nhân chủ yếu là người chủ quan không tiêm phòng và khi nhiễm thì chậm trễ trong việc điều trị.

Một đứa trẻ được tiêm phòng uốn ván ở Lobaye, Nước Cộng hòa Trung Phi. Ảnh: mnn.

2. Bệnh dại

Bệnh dại là mối đe dọa cho hầu hết động vật có vú. Đặc trưng của nó là bị kích thích, hoang tưởng, lo lắng, bối rối và thậm chí là sợ nước. Chứng “ứa nước bọt” cũng là triệu chứng phổ biến, làm cho bất kỳ động vật nào cũng bị sùi bọt mép ở miệng một cách kinh khủng. Bệnh này lây nhiễm qua lại giữa các loài vật, thường do bị cắn.

Bệnh dại được ngăn ngừa bằng cách tiêm chủng, có hiệu quả với cả trường hợp mới bị lây nhiễm. Mặc dù bệnh dại rất khó kiểm soát trong thế giới hoang dã, những nó đã bị triệt tiêu trên các loài chó ở Mỹ.

3. Bại liệt

Chiến thắng bệnh bại liệt là một trong những câu chuyện ly kỳ nhất của khoa học y tế hiện đại. Đây là một trong những căn bệnh đáng sợ nhất ở trẻ em, hiện nay người ta đã loại trừ hầu hết ở các nước phát triển. Mặc dù nó vẫn xuất hiện ở những nước đang phát triển, nhưng chiến dịch tiêu diệt căn bệnh này trên phạm vi toàn cầu vẫn đang được tiến hành. Một thế giới không có bệnh bại liệt có thể sẽ trở thành hiện thực trong một vài năm tới.

Một trong những người nổi tiếng nhất bị mắc bệnh bại liệt là Tổng thống Franklin Delano Roosevelt, bị chẩn đoán mắc bệnh này khi ông 39 tuổi. Bức ảnh này được chụp tại Hội nghị Yalta vào năm 1945 với Thủ tướng Anh Winston Churchill (trái) và Lãnh đạo Liên Xô Joseph Stalin. Ảnh: mnn.

4. Sốt vàng da

Sốt vàng da lây truyền qua muỗi, tên của căn bệnh này có từ triệu chứng vàng da và vàng mắt (hoặc vàng da), đây cũng được xem là một triệu chứng nhiễm trùng. Vàng da là một dấu hiệu của tổn thương gan, có thể dẫn đến tử vong.

Mặc dù chưa có phương pháp điều trị nào cho căn bệnh này một khi bị nhiễm, những nó có thể được ngăn chặn hoàn toàn nhờ tiêm phòng. Ngày nay bệnh đã bị xóa sổ hoàn toàn ở Mỹ, song vẫn xảy ra ở vùng nhiệt đới Nam Mỹ và châu Phi. Do đó khách du lịch đến các khu vực này thường được yêu cầu tiêm phòng.

Bệnh sốt vàng da về cơ bản đã được khống chế. Ảnh: mnn.

5. Bệnh dịch trâu bò

Bệnh dịch trâu bò chủ yếu là ở gia súc bị nhiễm virus sởi. Mặc dù nó không phải là mối nguy hiểm đối với con người (chỉ lây trên gia súc và một số loài nhai lại, như trâu và hươu), virus này vẫn là mối đe dọa lớn cho nhân loại vì con người rất cần đến những loài gia súc này.

Sau khi văcxin tiêm chủng được phát minh, Tổ chức Thú y Thế giới năm 1994 đã nhắm đến việc xóa sổ căn bệnh này ở phạm vi toàn cầu. Trường hợp cuối cùng bị mắc căn bệnh này là năm 2001. Đến năm 2011 các nhà khoa học tuyên bố dịch trâu bò đã chính thức bị loại trừ.

6. Ho gà

“Bệnh ho gà” được phát hiện sau khi nó gây ra triệu chứng ho không thể kiểm soát. Nguyên nhân là một loại vi khuẩn ho gà “Bordetella” rất dễ lây. Cơn ho thường có thể kéo dài dai dằng hàng tuần.

Mặc dù bệnh này có thể ngăn ngừa hoàn toàn qua tiêm chủng, nhưng nó đã quay trở lại trong những năm gần đây. Do đó văcxin vẫn được khuyên sử dụng cho những nhóm người có nguy cơ.

Bệnh ho gà từng là nỗi ám ảnh của nhiều người. Ảnh: mnn.

7. Sởi

Đặc trưng phổ biến nhất của bệnh sởi là phát ban, ban đầu các nốt ban xuất hiện trên mặt sau đó lan rộng khắp cơ thể. Bệnh này có thể dẫn đến nhiễm trùng não và tử vong. Mặc dù đây là bệnh đã tàn phá nặng nề trong lịch sử nhân loại, song nó đã được ngăn chặn dần dần kể từ đầu những năm 1960, sau khi các nhà khoa học tìm ra văcxin ngăn ngừa sởi. Ngày nay, hầu hết trẻ em ở Mỹ được tiêm chủng sởi MMR.

Năm 2011, ở Mỹ có 222 trường hợp bị sởi, mức cao nhất trong 15 năm qua. Trước đó, chỉ có khoảng 50 trường hợp bị sởi theo báo cáo hàng năm của quốc gia này.

8. Bệnh đậu mùa

Đậu mùa là nguyên nhân gây ra cái chết của khoảng 500 triệu người trong thế kỷ 20. Bệnh này được xem là một trong những tai họa khủng khiếp nhất của loài người. Virus đậu mùa chủ yếu tấn công các tế bào da, gây ra những vết ban đặc trưng, nổi trên toàn bộ cơ thể (bệnh đậu mùa không phải là bệnh thủy đậu).

Văcxin ngừa bệnh đầu mùa lần đầu tiên được khám phá bởi Edward Jenner vào năm 1796, ông phát hiện những người bị nhiễm virus đậu bò sau đã khỏi thì dường như miễn dịch với virus đậu mùa. Chiến dịch tiêu diệt bệnh đầu mùa trên toàn thế giới vào thế kỷ 20 cuối cũng cũng đẩy lùi được căn bệnh này. Cho đến nay, nó vẫn được xem là virus tai hại nhất với loài người và được loại trừ 100%. Trường hợp cuối cùng được ghi nhận mắc bệnh này là ở Somalia năm 1977.

Theo VNE