70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Giáo sư Nga đ.ánh giá về bài học ‘Mưu, Trí, Dũng’
“Sức mạnh của quân đội Việt Nam trong trận Điện Biên Phủ trước hết là trí và mưu”. Đó là đ.ánh giá của Giáo sư Vladimir Kolotov, Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint Petersburg, khi chia sẻ với phóng viên TTXVN tại LB Nga nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024).
Giáo sư Vladimir Kolotov phân tích ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ với phóng viên TTXVN.
Trong cuộc trao đổi, Giáo sư Kolotov nhắc đến người thầy đáng kính của mình là Giáo sư V.Panphilov – người có quan hệ thân quen với Đại tướng Võ Nguyên Giáp và là nguồn cảm hứng để Giáo sư Kolotov bắt đầu nghiên cứu sâu sắc về lịch sử Việt Nam nói chung và sau này là lịch sử quân sự Việt Nam nói riêng. Qua lời kể người thầy của mình, Giáo sư Kolotov hiểu được rằng vị Đại tướng của Quân đội Nhân dân Việt Nam là người rất cởi mở, thân thiện và thẳng thắn. Đại tướng giống như một từ điển bách khoa về các trận đ.ánh lớn trên thế giới, đặc biệt là mối tương quan lực lượng trong các trận đ.ánh đó.
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, rõ ràng quân đội Việt Minh phải chống lại một quân đội mạnh hơn, đông hơn, hiện đại hơn. Và người chỉ huy của quân đội Việt Nam lúc bấy giờ đã tìm cách để đ.ánh trận bằng sự mưu trí. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã tính toán kịch bản trận đ.ánh từ trước và đó là yếu tố quyết định trong trận đ.ánh. Giáo sư Kolotov liên hệ yếu tố này với lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Biết mình biết người, trăm trận trăm thắng.
Theo ông, chính trên cơ sở nguyên tắc biết mình biết người này mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người được coi là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã tính toán ra kế sách đ.ánh bại kẻ thù.
Giáo sư Kolotov đặc biệt nhấn mạnh đến vũ khí bí mật của vị Đại tướng xuất thân nhà giáo – đó là đấu tranh chính trị. Ông đã lập được một đội ngũ chính trị viên làm nhiệm vụ giải thích tính chính nghĩa của cuộc chiến đấu của Việt Nam, tính chính nghĩa có sức thuyết phục và cổ vũ chiến sĩ, đồng bào, nhờ đó quân đội Việt Nam từ số 0 đã trở thành đội quân có thể khiến cho bất kỳ kẻ thù nào cũng phải kính nể. Theo Giáo sư Kolotov, vũ khí này sau này được giới chuyên gia, trong đó có các tướng Mỹ, đ.ánh giá rất cao.
Theo Giáo sư Kolotov, sức mạnh tiếp theo có thể gọi là “dũng”, dũng không chỉ trong chiến đấu mà trước đó trong công tác chuẩn bị cho chiến dịch bắt đầu từ năm 1953. Giáo sư Kolotov ví von, 10 người chiến đấu thì phải có cả trăm người hoạt động ở hậu phương, hỗ trợ cho mặt trận. Trong điều kiện núi rừng hiểm trở, không có đường đi và yêu cầu bí mật tuyệt đối, tất cả đạn pháo, đạn cao xạ, s.úng hỏa tiễn đã được bộ đội Việt Minh vận chuyển trong đêm tối vào mặt trận bằng xe đạp thồ và trên đôi vai của mình. Cả thực phẩm và người bị thương cũng cần phải được tổ chức vận chuyển an toàn. Điều đó nói lên công tác tổ chức phi thường, sau này đã có nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật ca ngợi chính công tác hậu cần này cho chiến dịch Điện Biên Phủ.
Video đang HOT
Theo Giáo sư Kolotov, chiến thắng Điện Biên Phủ đã tạo nên bước ngoặt trong cả cuộc chiến với kết quả là ký Hiệp định Geneva 1954 về đình chỉ chiến sự ở Việt Nam, mở ra một trang mới trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của Việt Nam.
Thành công về chiến thuật này đã dẫn đến thành công có tính chiến lược trong cả cuộc chiến. Điều đó cũng dẫn đến thành công trong ngoại giao là ký được Hiệp định Geneva. Với chiến thắng Điện Biên Phủ, Việt Nam trở thành hình mẫu cho rất nhiều dân tộc còn bị áp bức trên thế giới, trở thành nguồn động viên và khích lệ đối với con đường giải phóng dân tộc của các nước.
Giáo sư Kolotov kết luận, chiến thắng Điện Biên Phủ cho thấy rõ tính sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, ý nghĩa một trận đ.ánh, một chiến dịch trước hết nằm ở tính chính trị, chứ không chỉ ở góc độ chiến đấu đơn thuần.
Nhà sử học Anh đ.ánh giá chiến thắng Điện Biên Phủ là sản phẩm của thực tiễn chính trị và quân sự độc đáo
Những hy sinh to lớn làm nên chiến thắng quyết định ở Điện Biên Phủ năm 1954 là sản phẩm của thực tiễn chính trị và quân sự độc đáo, xuất phát trực tiếp từ những phẩm chất cá nhân và trí tuệ xuất chúng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, được vận dụng và phát triển trong tập thể Đảng Cộng sản Việt Nam, tạo nên con đường bền vững đi đến tự do, duy trì và nâng cao cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Nhà sử học Anh John Callow. Ảnh: Hải Vân/TTXVN
Nhà sử học người Anh John Callow đã khẳng định như vậy khi trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Anh về ý nghĩa của chiến thắng này.
Nhà sử học John Callow cho biết chiến thắng Điện Biên Phủ có ý nghĩa quan trọng trong việc chuyển đổi một mạng lưới ban đầu là các nhóm du kích không chính quy thành một quân đội tiêu biểu có khả năng đ.ánh bại các lực lượng phương Tây dày dạn kinh nghiệm, được trang bị kỹ càng và được huấn luyện bài bản trong một trận chiến được bày binh bố trận.
Ông John Callow chỉ ra rằng chiến thắng Điện Biên Phủ là kết quả của sự kết hợp sáng tạo giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh, một lãnh tụ có tầm nhìn xa, và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, một nhà lý luận quân sự, giúp tôi luyện Đảng Cộng sản Việt Nam và xây dựng một đội quân cách mạng có khả năng giải phóng đất nước, bảo vệ độc lập, thoát khỏi ách thống trị của các thế lực chính quyền và kinh tế nước ngoài.
Ông nhấn mạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp hiểu rất rõ chiến tranh là phương sách cuối cùng. Tuy nhiên, nếu không đấu tranh, thực dân Pháp và đế quốc Mỹ sẽ không bao giờ nhượng bộ.
Do đó phải có cách tiếp cận mới về đấu tranh vũ trang, theo đó khi tiến hành chiến tranh cách mạng" thì "phải đ.ánh cho thắng. Chắc thắng mới đ.ánh; không chắc thắng không đánh".
Ông John Callow cho rằng chiến thắng Điện Biên Phủ và sau này là việc thống nhất đất nước là kết quả của quá trình hoạch định cẩn thận, kiên định về nguyên tắc và vận dụng sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Marx vào điều kiện cụ thể của xã hội Việt Nam. Chủ nghĩa Marx, bắt nguồn từ bối cảnh công nghiệp phương Tây, đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh làm phong phú hơn rất nhiều, với việc áp dụng cốt lõi của chủ nghĩa Marx vào nhiệm vụ giải phóng dân tộc Việt Nam và chuyển đổi nền kinh tế nông nghiệp, vốn bị chi phối bởi chế độ địa chủ và chủ nghĩa đế quốc và bóc lột thuộc địa, thành một nhà nước hiện đại, nơi địa vị của những người nông dân vừa và nhỏ được nâng cao và thành quả của lao động sản xuất được chia sẻ vì lợi ích của tất cả mọi người, đảm bảo quyền về nhà ở, y tế, việc làm và phúc lợi xã hội.
Kết quả là Đảng trở thành nơi mở rộng nhận thức của người dân, đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của họ, đồng thời giữ vai trò lãnh đạo trung ương, đảm bảo ý chí chính trị tuyệt đối, có khả năng đương đầu với chủ nghĩa đế quốc. Ông John Callow nhấn mạnh, chiến thắng không chỉ mang dấu ấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp mà của cả dân tộc Việt Nam. Ông chỉ ra rằng, bằng cách này, Đảng Cộng sản có khả năng đảm nhận vai trò tiên phong trong các cuộc chiến tranh giải phóng và xây dựng nền hòa bình dựa trên độc lập dân tộc thực sự và xã hội hóa kinh tế và nhà nước một cách tiến bộ.
Đ.ánh giá về ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới tại thời điểm đó, nhà sử học John Callow khẳng định chiến thắng Điện Biên Phủ đã phá vỡ sự thống trị thuộc địa của phương Tây (dù là về quân sự, văn hóa hay kinh tế) và mở ra tầm nhìn giải phóng dân tộc cho các dân tộc trên toàn cầu.
Chiến thắng Điện Biên Phủ là nguồn cảm hứng trực tiếp cho những chiến sĩ đấu tranh chống lại thực dân Pháp ở Bắc Phi, khơi dậy phong trào kháng chiến ở Algeria và đưa ra chiến lược chính trị kết hợp quân sự, giúp cung cấp thông tin cho Cách mạng Cuba và các cuộc đấu tranh của phong trào giải phóng Frelimo ở Mozambique và nhóm MK (hay còn gọi là Ngọn giáo quốc gia) ở Nam Phi thời kỳ phân biệt chủng tộc.
Một mặt, chiến thắng Điện Biên Phủ chứng minh với tầng lớp cai trị của các cường quốc thuộc địa cũ như Anh, Pháp, Bồ Đào Nha và Bỉ, rằng cán cân quân sự đã thay đổi và họ không thể nắm giữ cũng như giành lại các đế chế, các hình thức thống trị, bóc lột mà họ từng thực hiện trước Chiến tranh Thế giới thứ 2. Mặt khác, chiến thắng truyền cảm hứng hành động cho nhiều thế hệ những người đấu tranh cho tự do như Ben Bella, Samora Machel, Che Guevara, Angela Davis, Thomas Sankara và Chris Hani.
Ông Callow cho rằng, chiến thắng Điện Biên Phủ góp phần vẽ lại bản đồ thế giới và phân phối lại quyền lực kinh tế và chính trị trên toàn cầu trên cơ sở công bằng hơn.
Bàn về sự phát triển của Quân đội nhân dân Việt Nam kể từ khi thành lập vào năm 1944, nhà sử học người Anh cho rằng sự ra đời của Việt Minh với tư cách là một Quân đội nhân dân thể hiện tinh thần đấu tranh và hy vọng của toàn dân tộc, đặt nền móng cho những thành công sau này của Quân đội nhân dân Việt Nam. Những người đàn ông và phụ nữ trong hàng ngũ quân đội không khác biệt với nhân dân mà là một phần quan trọng của nhân dân. Họ chiến đấu vì lý tưởng, tự do, vì sự đoàn kết dân tộc và vì một tương lai xã hội chủ nghĩa mang lại phẩm giá, bình đẳng và công lý cho tất cả mọi người.
Ông John Callow chỉ ra đây chính xác là điều mà các chỉ huy Pháp như tướng Navarre và đại tá De Castries không hiểu được. Họ không thể hình dung được nỗ lực chung của cả một dân tộc nhằm tạo ra các tuyến tiếp tế và vận chuyển đạn dược, pháo hạng nặng, gần như hoàn toàn bí mật, để có thể bao vây quân Pháp ở Điện Biên Phủ. Họ không thể tưởng tượng được sự kết hợp giữa sức mạnh và lòng nhân đạo đã tạo nên Quân đội Nhân dân Việt Nam. Theo ông Callow, chính điều này đã giúp Việt Nam giành chiến thắng trước thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Ông chỉ ra rằng, những tội ác chiến tranh như vụ t.hảm s.át ở Mỹ Lai, những đợt n.ém b.om các thành phố và vùng nông thôn, rải chất độc da cam lên những cánh rừng và vùng đất nông nghiệp Việt Nam đã hằn sâu vào ký ức của cả dân tộc, song những khổ đau và hy sinh đó được đổi lại bằng việc hiện thực hóa một xã hội tốt đẹp hơn.
Ông John Callow cũng cho rằng việc giải phóng Campuchia khỏi chế độ Pol Pot vào năm 1979 ngay sau khi miền Nam Việt Nam được giải phóng là bằng chứng mạnh mẽ về chủ nghĩa quốc tế và cam kết của Quân đội Nhân dân Việt Nam đối với nhân quyền phổ quát. Chính sự liên kết giữa người lính và những người họ phục vụ đã tạo nên sự khác biệt và mang lại vinh quang lâu dài cho Quân đội Việt Nam.
Đ.ánh giá về thành tựu của Việt Nam, nhà sử học John Callow cho biết, mặc dù đối mặt với nhiều thách thức lớn, Việt Nam vẫn là "ngọn hải đăng" cho các quốc gia đang phát triển, cũng giống như thời kỳ sau chiến thắng Điện Biên Phủ. Việt Nam đã đạt được những thành tựu lớn dựa trên quan điểm về tinh thần dân tộc, độc lập và tôn trọng luật pháp và các hiệp ước quốc tế, cũng như nhờ vào những nỗ lực không ngừng nhằm hiện thực hóa tầm nhìn của Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện trong các quyết định của Đại hội Đảng lần thứ XIII, đó là chống tham nhũng và bất bình đẳng; duy trì tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đình trệ; và phát triển các thành tựu văn hóa và chính trị đạt được thông qua lao động cả đời của tất cả những người tham gia cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
Nhà sử học John Callow, cựu Giám đốc Trung tâm lưu trữ, Bảo tàng Thư viện Marx tại London, là một người đã từng có nhiều năm nghiên cứu về Chủ tịch Hồ Chí Minh và là một người bạn lâu năm của Việt Nam.
Người Việt tại Macau (Trung Quốc) hòa chung niềm tự hào dân tộc Theo phóng viên TTXVN tại Trung Quốc, chiều 28/4, tại Khu hành chính đặc biệt Macau (Trung Quốc), Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hong Kong và Macau phối hợp với Hiệp hội người Việt Nam tại Macau, đã tổ chức chương trình giao lưu văn nghệ "Ký ức tháng Năm". Tiết mục "Liên khúc giải phóng miền Nam" của nhóm múa...
