5 phát minh cổ thách thức người hiện đại lý giải
Những phát minh này bị chôn vùi trong lớp áo thời gian. Đến nay, câu hỏi về nguồn gốc và cách tạo ra chúng vẫn là ẩn số, khiến nhiều nhà khoa học muốn giải mã.
Hàng nghìn năm trước, tổ tiên của loài người đã sáng tạo ra những sản phẩm độc đáo với cách làm đặc biệt.
Đến nay, nhiều phát minh biến mất, không thể tìm lại được, khiến giới nghiên cứu khó lòng tìm ra lời giải cho những sáng tạo kỳ lạ.
Tranh vẽ đoàn thuyền của Đế quốc Byzantine tấn công tàu địch bằng lửa Hy Lạp. Nguồn: Britannica.
Greek fire – vũ khí quân sự bí ẩn
Theo BBC History Revealed, “Lửa Hy Lạp” – “Greek fire” – bắt đầu được sử dụng vào những năm 670 sau Công nguyên. Trong chiến tranh, Đế quốc Byzantine đã ném chất bí ẩn vào kẻ thù khi chiến đấu trên biển.
Chất lỏng này bắn qua một ống hút, cháy trong nước và chỉ có thể dập tắt bằng giấm, cát và nước tiểu. Đặc biệt, “Lửa Hy Lạp” nổi trên mặt nước, không bị nước cuốn trôi như các ngọn lửa thông thường khác.
Điều đó khiến nhiều người hiện đại đặt ra câu hỏi thành phần tạo ra ngọn lửa kỳ bí. Theo History Extra, “Greek fire” do một người Do Thái là Callinicus tại thành phố Heliopolis (thuộc Ai Cập cổ) tạo ra. Nhưng công thức cụ thể là bí mật không được tiết lộ.
Nhiều nhà nghiên cứu phỏng đoán thành phần của nó gồm dầu mỏ, naphta, vôi và lưu huỳnh. Tuy nhiên, câu trả lời bị chôn vùi cùng sự sụp đổ của Đế quốc Byzantine. “Lửa Hy Lạp” biến mất từ thế kỷ XV.
Flexible Glass – thủy tinh dẻo quý giá
Câu chuyện về thủy tinh dẻo vẫn còn là ẩn số chưa có lời giải. Người đầu tiên kể về Flexible Glass là vị quan Petronius.
Một chiếc bình thủy tinh làm thủ công ở thời La Mã. Ảnh: Ancientpages.
Video đang HOT
Theo ông, thủy tinh dẻo do một người thợ thủy tinh tặng cho Hoàng đế Tiberius (trị vì từ năm 14 đến 37 Sau Công nguyên).
Khi bị ném xuống sàn, chiếc bình thủy tinh không hề vỡ mà chỉ méo móp. Thậm chí, sau khi người thợ làm kính chau chuốt, nó nhanh chóng trở lại hình dáng ban đầu.
Lo sợ chất quý này bị nhiều người biết đến và đánh chiếm, vua Tiberius ra lệnh giết hại nhà phát minh để chôn vùi bí mật.
Nhà sử học Dio Cassius cũng kể câu chuyện trên nhưng với một cái kết khác. Theo ông, thợ thủy tinh thực chất là pháp sư. Nguyên nhân là vì khi ném xuống sàn, anh ta đã định hình lại nó bằng tay không mà không cần đến lò nhiệt hun chảy thủy tinh.
Năm 2012, công ty Corning giới thiệu loại thủy tinh có tên Will Will Glass. Sản phẩm này chịu được nhiệt và đủ mềm dẻo để cuộn lại. Nó được chứng minh là thích hợp để chế tạo các tấm pin mặt trời.
Nếu người La Mã cổ đã chế tạo ra thủy tinh dẻo đúng như các truyền thuyết, họ đã đi trước thời đại cả nghìn năm.
Thuốc giải mọi loại chất độc
Một loại thuốc được cho là có thể giải mọi loại độc tố trên thế giới (universal antidote) do Vua Mithridates VI của Pontus (cai trị từ năm 120-63 trước Công nguyên) điều chế cùng bác sĩ riêng của Hoàng đế Nero.
Cũng như “Greek fire”, công thức ban đầu của loại thuốc giải vạn năng cũng bị chôn vùi cùng thời gian. Nhà nghiên cứu dân gian Adrienne Mayor tại Đại học Stanford, trong bài báo năm 2008 có tiêu đề “Lửa Hy Lạp, mũi tên độc & bom bọ cạp: Chiến tranh sinh – hóa trong thế giới cổ đại”, cho hay thành phần của nó gồm thuốc phiện, rắn lục xắt nhỏ kết hợp lượng nhỏ thuốc độc khác. Loại thuốc này được đặt tên Mithridatium, theo tên theo Vua Mithridates VI.
Ông Adrienne Mayor cho biết thêm năm 1992, Serguei Popov, nhà nghiên cứu vũ khí sinh học hàng đầu của dự án Biopreparat tại Liên Xô, đã cố gắng tạo ra chất Mithridatium hiện đại.
Thành phần của universal antidote, được cho là thuốc giải mọi loại độc tố, là bí ẩn chưa có lời giải. Ảnh: Getty.
Bê tông La Mã độ bền nghìn năm
Các công trình cổ đại đồ sộ tồn tại hàng nghìn năm là minh chứng rõ ràng nhất cho phát minh không tưởng từ tổ tiên loài người – bê tông La Mã. Những loại bê tông ngày nay chỉ sử dụng được khoảng 50 năm là có dấu hiệu xuống cấp.
Trung tâm Tin tức Đại học California Berkeley, trong bài báo xuất bản năm 2013, lần đầu mô tả bí mật khiến bê tông La Mã bền bỉ qua thời gian. Đó là hợp chất canxi – nhôm – silicate – hydrate (CASH) liên kết với nhau.
Khi kết hợp lại, chúng phản ứng và tạo ra lượng khí thải carbon dioxide thấp hơn so với quá trình sản xuất bê tông hiện đại. Một số nhà nghiên cứu khác cho rằng thành phần bí mật của loại bê tông siêu bền này là tro núi lửa.
Tuy nhiên, bê tông La Mã cũng có nhược điểm như lâu khô, tuổi thọ dài nhưng lại yếu hơn bê tông hiện đại.
Bê tông La Mã có thể tồn tại hàng nghìn năm mà không hư hại, xuống cấp? Ảnh: Getty.
Thép Damascus siêu cứng
Thời trung cổ, cái nôi sản sinh ra những thanh kiếm là Trung Đông. Tại đây, người thợ rèn lấy nguyên liệu thô là thép Wootz ở châu Á, sau đó chế tạo ra thép Damascus, rồi mới đem rèn thành các thanh vũ khí.
Điều đáng nói là chúng đều có độ bền khó hiểu. Mãi đến cuộc cách mạng công nghiệp, kim loại mạnh mới cho độ cứng như thép Damascus.
Bí mật của quá trình chế tạo Damascus Steel ở Trung Đông đã được tái hiện dưới kính hiển vi điện tử trong các phòng lab hiện đại. Lần đầu tiên, loại hợp chất này được sử dụng là vào khoảng 300 năm trước Công nguyên. Đến thế kỷ XVIII, công thức về thép Damascus bị thất truyền, nguyên nhân được cho là cạn kiệt tài nguyên.
Một thanh kiếm làm bằng thép Damascus. Ảnh: Ancient-origins.
Năm 2006, nhóm nghiên cứu của chuyên gia Peter Paufler tại Đại học Dresden, thông qua bài viết trên tạp chí Nature, đưa giả thuyết các chất tự nhiên của vật liệu có nguồn gốc từ châu Á, khi kết hợp hỗn hợp chất tại lò rèn Trung Đông, tạo ra phản ứng mạnh. Nó hình thành cấu trúc vi mô, còn được gọi là ống nano carbon. Các ống này bao phủ bề mặt thanh kiếm và mang lại cho nó độ cứng đáng nể.
Cũng theo giả thuyết, các vật liệu được thêm vào quá trình sản xuất thép Damascus, bao gồm vỏ cây Cassia auriculata, cỏ sữa, vanadi, crom, mangan, coban, niken và một số nguyên tố quý hiếm được cho là lấy từ các mỏ ở Ấn Độ.
Thiên Nhan
Bí ẩn của cá mập voi đã có lời giải đáp
Đối với các nhà nghiên cứu sinh học, tuổi thọ của loài cá mập voi quý hiếm vẫn là một ẩn số chưa có lời giải.
Vào những năm 1950-1960, các quốc gia phát triển, trong đó có Mỹ và Liên Xô đã thực hiện nhiều lần thử bom hạt nhân. Điều này làm tăng số lượng đồng vị phóng xạ (carbon-14) trong bầu khí quyển toàn cầu. Các đồng vị carbon sau khi được giải phóng, rơi xuống mặt đất, lẫn vào chuỗi thức ăn và được tìm thấy ở tế bào mô động vật.
Gần đây, các nhà khoa học tìm thấy đồng vị phóng xạ carbon trong đốt sống của một số cá thể cá mập voi. Điều này mở ra hướng đi mới trong việc sử dụng phương pháp "bomb radiocarbon" để xác định tuổi của giống loài đặc biệt này.
Biết được tốc độ tăng trưởng của cá mập voi giúp các nhà quản lý xác định số lượng khai thác phù hợp. Ảnh: Wayne Osborn.
Để kiểm tra tính khả thi của phương pháp, các nhà khoa học sử dụng 2 mẫu xương đốt sống cá mập voi từ những nghiên cứu trước đó. Một mẫu lấy từ ngư dân săn cá mập ở Đài Loan và một mẫu lấy từ xác của cá mập voi mắc cạn ở Pakistan.
Về cách thức thực hiện, các nhà khoa học sử dụng kỹ thuật đo khối phổ gia tốc (AMS) để tính toán số lượng của đồng vị carbon-14 tồn tại trong mẫu xương.
Phương pháp này về cơ bản là tăng tốc cho các hạt để chúng tách ra khỏi nhau, từ đó có thể đếm được thành phần carbon-14 trong mẫu xét nghiệm. Hơn thế nữa, họ còn lựa chọn môi trường nước biển để bài kiểm tra thành phần carbon-14 chính xác hơn.
Kết quả phân tích mẫu cá mập voi ở Đài Loan có phần lõi tăng trưởng được hình thành từ năm 1972. Trong khi đó, mẫu cá mập voi ở Pakistan được xác định 50 tuổi và là cá thể già nhất từng được ghi nhận, theo Marine Science.
Tuổi của cá mập voi trước đây vẫn là bí ẩn chưa có lời giải. Ảnh: Tom Cannon.
Nếu biết được tuổi và kích cỡ của một loài cá, các nhà khoa học có thể tính được tốc độ tăng trưởng của giống loài đó. "Điều này giúp các nhà quản lý xác định được số lượng khai thác hợp lý để tránh trường hợp đánh bắt quá mức", ông Mark Meekan, nhà nghiên cứu về sinh học cá tại Viện Khoa học Hàng hải Australia chia sẻ.
Với cá mập voi, các nhà khoa học khẳng định sự tăng trưởng của loài này là rất chậm. Một cá thể trưởng thành cần tới 30 năm. Vì vậy, nếu mật độ loài giảm mạnh, sẽ cần rất nhiều thời gian để chúng phát triển giống nòi trở lại.
"Phương pháp định tuổi bằng đồng vị carbon cũng có hạn chế khi chỉ áp dụng được với những loài sống lâu năm và từng vượt qua sự thay đổi định vị carbon-14 trong môi trường sống. Ngoài ra, việc phân tích đồng vị carbon-14 trong môi trường nước biển cũng rất phức tạp", Meekan giải thích thêm.
Kim Cang
Lời giải chấn động giấc mơ tiên tri khủng khiếp nhiều người trải qua Tháng 10/1966, sau trận mưa kéo dài, nửa triệu tấn bùn than chôn vùi trường tiểu học Pantglas ở làng Aberfan, Anh. Hậu quả là 144 học sinh và giáo viên thiệt mạng. Trước đó, ít nhất 22 người có cùng giấc mơ tiên tri về thảm kịch tồi tệ này. Một số người trên thế giới có những giấc mơ tiên tri...