5 cuộc gặp thượng đỉnh của Tổng thống Mỹ với “phe đối địch” làm thay đổi lịch sử

Cuộc gặp gỡ lịch sử giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Singapore không phải lần đầu tiên một Tổng thống Mỹ tham gia vào một cuộc gặp cấp cao với nhà lãnh đạo phe đối đầu.

Nhiều người tiền nhiệm của ông Donald Trump cũng đã tạonên nhiều chuyển biến mới, làm nên lịch sử thế giới nhờ những buổi đàm phán cấp cao như thế này.

Hội nghị Yalta thảo luận về tương lai của Châu Âu sau Thế chiến II ( từ 4-2 đến 11-2-1945)

Tham gia Hội nghị có 3 vị nguyên thủ của 3 cường quốc là: Franklin D. Roosevelt (Tổng thống Hoa Kỳ), Joseph Stalin (Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô), và Winston Churchill (Thủ tướng Anh). Hội nghị đưa ra các thỏa thuận, trong đó quy định sự đầu hàng vô điều kiện của Đức Quốc xã, việc chia tách Berlin thành bốn khu vực bị chiếm đóng, sự tham gia của Liên Xô vào Liên hợp quốc và việc lên kế hoạch truy tố tội phạm chiến tranh.

Trong khi được xây dựng để trở thành một cuộc họp cấp cao giữa các quốc gia chiến thắng trong Thế chiến II và để chia chiến lợi phẩm sau chiến tranh, Hội nghị Yalta đã mâu thuẫn gay gắt sau khi Mỹ – Liên Xô bước vào thời kì Chiến tranh lạnh.

Các nguyên thủ gặp nhau trong Hội nghị Yalta

Hội nghị Vienna (Đức) năm 1961

Vào giai đoạn căng thẳng nhất của cuộc Chiến tranh lạnh, Tổng thống Mỹ Kennedy đã chủ động gặp gỡ nhà lãnh đạo Liên bang Xô viết bấy giờ, ông Nikita Khrushchev, để bàn bạc phương án giải quyết đối với các vấn đề liên quan tới cuộc khủng hoảng giữa hai bên Đông và Tây Berlin, tình trạng bất ổn ở Lào và sự kiện vịnh Con Lợn do những người Cuba lưu vong dưới sự giúp đỡ của Mỹ muốn nổi dậy ở Cuba.

Nhiều tờ báo thời ấy đưa tin rằng, cuộc gặp gỡ cấp cao là một thắng lợi lớn của ông Kennedy. Nhưng ông Kennedy sau đó đã chia sẻ rằng ông nghĩ Khrushchev, một người Nga thẳng thắn, nổi danh với những bài diễn văn đầy màu sắc, người đã từng dám phản bác mạnh mẽ các quyết định của Liên hợp quốc, đã “hạ gục” ông hoàn toàn.

Tổng thống Mỹ Kennedy gặp gỡ nhà lãnh đạo Liên bang Xô viết Nikita Khrushchev

Chuyến thăm cấp cao tới Trung Quốc, gặp gỡ chủ tịch Mao Trạch Đông của Tổng thống Nixon

Cuộc gặp từ 21-2 đến 28-2-1972đã trở thành mấu chốt lật ngược tình hình căng thẳng trước đây trong mối quan hệ Trung – Mỹ. Đây là lần đầu tiên một vị tổng thống Hoa Kỳ tới thăm Cộng hòa dân chủ nhân dân Trung Hoa. Cuộc gặp này đã chấm dứt gần hai thập kỷ quan hệ phi ngoại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Nhà ngoại giao Mỹ thời bấy giờ, Winston Lord, người tham dự cuộc gặp lịch sử miêu tả chuyến viếng thăm như một cuộc “động đất”, đặt nền móng cho sự trỗi dậy của Trung Quốc trở thành một cường quốc thế giới. Cuộc gặp này đã kéo Mỹ và Trung tới gần nhau hơn cả về hợp tác chính trị, kinh tế.

Hiệp ước Trại Davids: Tổng thống Mỹ Jimmy Carter gặp gỡ lãnh đạo Israel và Ai Cập

Các nhà lãnh đạo của Hoa Kỳ, Ai Cập và Israel gặp nhau trong 12 ngày đàm phán bí mật tại cuộc họp cấp cao ở Maryland tháng 9-1978. Được coi là khởi nguồn cho sự phát triển chính trị Trung Đông, các hiệp định được ký kết đã mở ra một kỷ nguyên hòa bình giữa Ai Cập và Israel sau nhiều thập kỷ thù địch.

Ký kết vào ngày 17-9, các thỏa thuận lịch sử quy định việc sơ tán của người Israel khỏi phạm vi Sinai, đặt nền móng cho việc ký kết một thỏa thuận hòa bình cuối cùng, và vạch ra một khuôn khổ rộng mở hơn để đạt được hòa bình ở Trung Đông.

Để đạt được cam kết này không phải điều dễ dàng, tổng thống Carter cho biết.

Hội nghị thượng đỉnh Geneva tìm cách giải quyết Chiến tranh Lạnh và cuộc chạy đua vũ trang

Cuộc gặp gỡ cấp cao tại lâu đài Maison de Saussure từ 19-11 đến 20-11-1985, nhà lãnh đạo Liên Xô Gorbachev cho biết ông xem đây là cuộc họp lịch sử “không mang nhiều kỳ vọng, nhưng chúng tôi vẫn mong buổi gặp gỡ này sẽ đặt nền móng cho những cuộc đối thoại nghiêm túc trong tương lai”. Về phía Tổng thống Mỹ Reagan, ông coi đây như một nhiệm vụ hòa bình.

Đây là cuộc gặp gỡ cấp cao đầu tiên giữa những nhà lãnh đạo hai cường quốc trong suốt 3 năm tiếp theo của nhiệm kì. Reagan nói với Gorbachev rằng mặc dù cả hai là lãnh đạo của 2 quốc gia hùng mạnh nhất thế giới, nhưng họ có xuất thân giống nhau, cả hai đều được sinh ra ở các vùng nông thôn tại quốc gia của mình.

Theo Minh Hạnh

An ninh thủ đô