3 vụ mất tích bí ẩn của các hoàng tử Ả rập bất mãn với hoàng gia
Trước khi xảy ra cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi gần đây, 3 hoàng tử Ả rập Xê út có quan điểm bất mãn với chính quyền cũng được cho là đã mất tích bí ẩn trong khoảng thời gian 2015-2017.
Thái tử Mohammed bin Salman và nhà báo Khashoggi (Ảnh: RT)
Ả rập Xê út những tuần gần đây đã trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng quốc tế liên quan tới vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị mất tích sau khi vào lãnh sự quán của nước này tại thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2/10. Ả rập Xê út xác nhận ông Khashoggi đã chết trong một vụ ẩu đả tại lãnh sự quán, song Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng ông là mục tiêu của một âm mưu sát hại được chuẩn bị từ trước.
Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ dẫn các nguồn tin cho biết Thái tử Ả rập Xê út Mohammed bin Salman được cho là đã liên lạc với nhà báo Khashoggi qua điện thoại chỉ vài phút trước khi ông qua đời. Cuộc điện thoại này dường như nhằm thuyết phục ông Khashoggi về nước sau khi ông chuyển tới Washington, Mỹ cách đây một năm vì sợ bị trả thù do thường xuyên chỉ trích chính quyền Ả rập.
Nhà báo Khashoggi làm việc cho Washington Post và từng nhiều lần công kích Ả rập Xê út. Việc thuyết phục ông Khashoggi về nước là một phần trong chiến dịch của Ả rập Xê út nhằm ngăn chặn các đối thủ của nước này chiêu mộ những người có quan điểm bất mãn với chính quyền.
Theo News.com.au, nhà báo Khashoggi không phải người bất đồng chính kiến duy nhất vướng vào các vụ lùm xùm với chính quyền Ả rập Xê út. Ngay cả những hoàng tử có tiếng nói đối nghịch với hoàng gia cũng từng là nạn nhân của các vụ mất tích bí ẩn.
Hoàng tử Sultan bin Turki bin Abdulaziz
Hoàng tử Sultan bin Turki (Ảnh: BBC)
Hoàng tử Sultan bin Turki bị phát hiện mất tích vào tháng 2/2016 sau khi đáp chuyến bay tới Cairo, Ai Cập. Trước đó, hoàng tử này từng chỉ trích nặng nề chính quyền Ả rập Xê út vì vấn đề lạm dụng nhân quyền.
Theo News.com.au, Hoàng tử Sultan bin Turki bị các đối tượng người Ả rập Xê út bắt cóc cùng 20 thành viên trong đoàn tùy tùng đi cùng trên chuyến bay. Trong bộ phim tài liệu mang tên “Bắt cóc! Những hoàng tử mất tích của Ả rập Xê út”, hai người phương Tây trong đoàn tùy tùng của Hoàng tử Sultan bin Turki đã mô tả khoảnh khắc họ phát hiện máy bay chở họ không hạ cánh ở Cairo như trong lịch trình. Thay vào đó, máy bay này chuyển hướng quay về Riyadh, Ả rập Xê út.
Các nguồn tin nói rằng hoàng tử đã đập cửa buồng lái của phi công nhưng sau đó bị các đối tượng có vũ trang trong phi hành đoàn khống chế. Khi máy bay hạ cánh, Hoàng tử Sultan bin Turki bị đưa đi trong tình trạng “gào thét và đấm đá”. Ông cũng nói với đoàn tùy tùng rằng tất cả họ đã bị bắt cóc và họ nên báo tin cho các đại sứ quán của nước họ.
Video đang HOT
Hoàng tử Sultan bin Turki không bao giờ được nhìn thấy xuất hiện trở lại trong khi các thành viên khác trong đoàn tùy tùng của ông được thả vài ngày sau đó. Trước khi mất tích, hoàng tử từng tiên đoán được số phận của mình và nói với những người bạn rằng: “Nếu các bạn không tìm thấy tôi, họ có thể đã đưa tôi tới Riyadh. Hãy cố gắng làm điều gì đó”.
Hoàng tử Turki bin Bandar
Hoàng tử Turki bin Bandar (trái) gặp Bộ trưởng Tài chính Pakistan năm 2003. (Ảnh: Getty)
Hoàng tử Turki bin Bandar từng là cảnh sát trưởng tại Ả rập Xê út. Ông được giao nhiệm vụ bảo vệ hoàng gia Ả rập Xê út.
Tuy nhiên, theo New.com.au, một cuộc tranh cãi gay gắt nổ ra trong nội bộ hoàng gia liên quan tới quyền thừa kế đã đẩy hoàng tử Turki bin Bandar vào tù. Sau khi được thả vào năm 2012, hoàng tử này đã tới Paris và bắt đầu đăng những video kêu gọi cải cách ở Ả rập Xê út lên trang chia sẻ video trực tuyến Youtube.
Hoàng tử Turki bin Bandar mất tích vào năm 2015 sau khi ông nhận được những bức thư với nội dung: “Chúng tôi sẽ đưa ông về giống như Hoàng tử Sultan”.
Hoàng tử Turki bin Bandar đã để lại một bản sao của cuốn sách mà ông từng viết chung với người bạn Wael, trong đó ông đã đưa ra những dự đoán về số phận của mình.
“Gửi Wael, những thông tin này không được phép chia sẻ trừ khi tôi bị bắt cóc hoặc bị ám sát. Tôi biết tôi sẽ bị bắt cóc hoặc họ sẽ ám sát tôi. Tôi biết họ đã lạm dụng quyền của tôi cũng như quyền của người dân Ả rập Xê út”, hoàng tử Bandar viết.
Nơi ở của hoàng tử Turki bin Bandar hiện vẫn là một ẩn số. Trong khi đó một tờ báo ở Morocco đưa tin các nhà chức trách nước này đã bắt giữ hoàng tử Turki bin Bandar tại Morocco khi ông chuẩn bị trở về Pháp. Sau đó hoàng tử bị trục xuất về Riyadh theo yêu cầu của chính quyền Ả rập Xê út.
Hoàng tử Saud bin Saif al-Nasr
Hoàng tử Saud bin Saif al-Nasr (Ảnh: BBC)
Cùng khoảng thời gian Hoàng tử Turki bin Bandar mất tích, Hoàng tử Saud bin Saif al-Nasr cũng chịu chung số phận tương tự.
Hoàng tử Saud bin Saif bắt đầu viết các dòng chỉ trích chính quyền Ả rập Xê út trên mạng xã hội Twitter từ năm 2014. Cũng trong năm này, ông yêu cầu truy tố các thành viên trong hoàng gia Ả rập Xê út – những người đã hậu thuẫn cho việc lật đổ Tổng thống Ai Cập Mohamed Morsi.
Năm 2015, Hoàng tử Saud bin Saif công khai ủng hộ 2 bức thư kêu gọi đảo chính lật đổ Quốc vương Ả rập Xê út. Hành động này bị coi là tội phản quốc và Hoàng tử Saud bin Saif sau đó bị phát hiện mất tích. Kể từ đó hoàng tử này không được nhìn thấy xuất hiện trở lại.
Một hoàng tử bất đồng chính kiến khác từng tiết lộ với BBC rằng Hoàng tử Saud bin Saif có thể đã bị lừa để lên môt máy bay đưa về Ả rập Xê út. Hiện chưa rõ hoàng tử này giờ đang ở đâu.
“Bây giờ số phận của Hoàng tử Saud cũng tương tự Hoàng tử Turki, người đang ở trong tù”, nguồn tin cho biết.
Thành Đạt
Theo Dantri/ News.com.au
Vì sao ông Trump đổi giọng cứng rắn với Saudi Arabia vụ nhà báo mất tích?
Chính quyền Tổng thống Donald Trump cảnh báo, Saudi Arabia sẽ phải gánh chịu hậu quả "nặng nề" nếu đứng sau cái chết của nhà báo Khashoggi.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 18/10 khẳng định gần như chắc chắn nhà báo mất tích Jamal Khashoggi - cây viết kì cựu của Washington Post, đã chết và cảnh báo Saudi Arabia sẽ phải gánh chịu hậu quả "nặng nề" nếu đứng sau cái chết của nhân vật này.
Làn sóng biểu tình sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi mất tích - Ảnh: Reuters.
Phát biểu với báo chí, ông Trump cho biết, chính quyền ông đang "chờ đợi kết quả của 3 cuộc điều tra khác nhau" trước khi có phản ứng đáp trả. Nhà báo Khashoggi đã mất tích từ hôm 2/10, sau khi ông vào lãnh sự quán Saudi Arabia ở thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ để làm thủ tục đăng ký kết hôn. Trước đó có nhiều thông tin cho rằng, nhà báo người Mỹ gốc Saudi Arabia này đã bị tấn công bên trong lãnh sự quán, sau đó bị tra tấn, giết hại và phân xác. "Ý tôi là các biện pháp đáp trả sẽ rất nghiêm khắc. Nhưng chúng ta sẽ thấy những gì đã xảy ra", ông Trump nói.
Tuyên bố trên là dấu hiệu mới nhất cho thấy chính quyền Tổng thống Donald Trump đang phải chịu sức ép ngày càng gia tăng về việc phải hành động, hơn 2 tuần sau khi ông Jamal Khashoggi - nhà báo thường chỉ trích chính quyền Saudi Arabia bị mất tích. Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã rút khỏi hội nghị đầu tư tại thủ đô Riyadh sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thông báo với ông Mnuchin và Tổng thống Trump về kết quả chuyến đi của ông tới Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia hồi đầu tuần. Trả lời báo chí tại Nhà Trắng, ông Pompeo cho biết: "Chúng tôi đã thể hiện rõ quan điểm với họ rằng chúng tôi đang xem xét vụ việc ông Khashoggi một cách nghiêm túc. Saudi Arabia cũng nhất trí với điều này và cho biết, họ sẽ tiến hành cuộc điều tra đầy đủ và toàn diện về tất cả các tình tiết liên quan đến ông Khashoggi và sẽ làm công việc này trong thời gian sớm nhất".
Một quan chức Mỹ cho biết, chính quyền ông Trump đã cho Saudi Arabia thời hạn hai ngày để đưa ra lời giải thích về những gì đã xảy ra với Khashoggi, đồng thời cảnh báo về hậu quả mà quốc gia này phải đối mặt. Trong khi đó, tờ New York Times dẫn 3 nguồn thạo tin cho biết, các nhà cầm quyền của Saudi Arabia đang xem xét đổ trách nhiệm về vụ sát hại ông Khashoggi cho một quan chức tình báo cao cấp, thân cận với Thái tử Mohammed.
Hiện tại, chính quyền ông Trump cũng đang phải đối mặt với sự giận dữ ngày càng gia tăng từ lưỡng đảng tại Quốc hội Mỹ về vai trò của Saudi Arabia trong vụ nhà báo Khashoggi mất tích.
VOA dẫn lời Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Kennedy tại bang Louisiana cho biết: "Ông Khashoggi đã chết. Tôi không nghĩ rằng những người ngoài hành tinh đã bắt cóc ông. Tôi không cho rằng ông ấy đã rơi vào lỗ hổng thời gian. Tôi nghĩ ông ấy đã chết và người Saudi Arabia là thủ phạm."
Trong khi các nghị sỹ Mỹ đe dọa trừng phạt chính phủ Saudi Arabia, thì chính quyền Tổng thống Donald Trump - vốn đang khai thác những lợi ích từ mối quan hệ hợp tác chặt chẽ đối với quốc gia này lại bày tỏ quan điểm thận trọng. Trong tuyên bố đưa ra hôm 18/10, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ liên minh lâu dài giữa Mỹ và Saudi Arabia. "Họ là một đồng minh chiến lược quan trọng với Mỹ và chúng ta cần quan tâm đến điều đó".
Mâu thuẫn trong chính giới Mỹ
Các nghị sỹ Mỹ tỏ ra không hài lòng với quan điểm nêu trên của chính quyền ông Trump. Trong bài viết trên trang Twitter ngay sau phát biểu của ông Pompeo, Thượng nghị sỹ Cộng hòa Marco Rubio, bang Florida cho biết: "Không thể chấp nhận một mối quan hệ liên minh chiến lược với Saudia Arabia mà đòi hỏi chúng ta phải im lặng khi họ sát hại một nhà phê bình chính trị". Ông kêu gọi tất cả các bên cần có trách nhiệm về vấn đề này, và cho rằng, Mỹ phải làm rõ lập trường về những điều mà nước này mong muốn nếu Saudi Arabia muốn bảo tồn liên minh với Mỹ.
Sự khác biệt quan điểm rõ rệt giữa Quốc hội và chính quyền Tổng thống Donald Trump cho thấy Nhà Trắng vẫn coi trọng quan hệ với Saudi Arabia hơn Đồi Capitol. Không chỉ riêng vụ việc nhà báo bị sát hại, mà từ lâu, nhiều nghị sỹ Mỹ đã mất lòng tin với Saudi Arabia liên quan đến vụ tấn công Tòa tháp đôi tại Mỹ ngày 11/9/2001, cũng như sự can dự của nước này trong cuộc chiến ở Yemen và tình hình chính trị Lebanon.
Về phía chính quyền Mỹ, Ngoại trưởng Pompeo cho biết, Saudi Arabia đã cam kết với ông rằng cuộc điều tra sẽ minh bạch, rõ ràng và kết quả sẽ được công bố công khai. "Chúng tôi tin rằng với những nỗ lực của hai nước, bức tranh toàn cảnh về vụ việc liên quan đến nhà báo mất tích sẽ thực sự trở nên rõ ràng", ông Pompeo nói.
Quốc hội sẽ ra tay?
Liệu Quốc hội Mỹ sẽ hành động chống lại Saudi Arabia bất chấp thái độ lưỡng lự của ông Trump? Nếu điều này xảy ra thì đây sẽ là một thất bại của chính quyền ông Trump liên quan đến các vấn đề đối với Saudi Arabia. Thượng nghị sỹ Kenedy cho biết, các biện pháp mà Mỹ đang cân nhắc bao gồm trục xuất các nhà ngoại giao Saudi Arabia tại Mỹ, thúc đẩy một nghị quyết của Liên Hợp Quốc lên án hành vi của Saudi Arabia, cắt giảm bán vũ khí hoặc ban hành lệnh trừng phạt đối với các quan chức nước này. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã phản đối các biện pháp đó vì ông cho rằng, thỏa thuận bán vũ khí cho Saudi Arabia trị giá 110 tỷ USD sẽ giúp tạo ra 500.000 công ăn việc làm tại Mỹ.
Ông Trump đã lựa chọn Saudi Arabia là điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị Tổng thống và chính quyền của ông cũng coi Saudi Arabia là một con bài chủ chốt trong chính sách của Mỹ về Trung Đông khi Mỹ đang tìm cách cô lập Iran về mặt tài chính lẫn ngoại giao. Saudi Arabia đã trở thành một đối tác quan trọng trong nỗ lực này của Mỹ và Tổng thống Trump luôn tìm cách bảo vệ đồng minh của mình, ngay cả khi Saudi Arabia mạnh tay trấn áp nạn tham nhũng trong hoàng tộc hoặc can dự vào cuộc xung đột tại Yemen. Giới phân tích cho rằng, Tổng thống Donald Trump có thể sớm phải đối mặt với một cuộc bỏ phiếu áp đảo về áp đặt các biện pháp trừng phạt với Saudi Arabia - quốc gia mà ông luôn tìm cách cải thiện quan hệ./.
Hồng Anh
Theo VOV.VN/ Bloomberg
Thổ Nhĩ Kỳ không hài lòng với kết luận về vụ nhà báo bị sát hại Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng nhấn mạnh, ông sẽ không nghi ngờ độ chân thật của Quốc vương Saudi Arabia Salman nếu chi tiết vụ việc được làm rõ. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan ngày 23/10 cho biết, ông không hài lòng với việc Saudi Arabia đổ lỗi cho một số nhân viên tình báo về vụ sát hại...