24 năm gắn bó với bệnh nhân tâm thần

Bác sĩ Lợi cùng các bác sĩ Bệnh viện Tâm thần trung ương 2 vẫn cần mẫn ngày đêm túc trực, điều trị triệu chứng, giải quyết tình huống cho bệnh nhân tâm thần, hướng đến ổn định sức khỏe, giúp họ được về với gia đình, hòa nhập cộng đồng.

BS Nguyễn Lợi thăm khám và trò chuyện với nữ bệnh nhân tâm thần vô gia cư – Ảnh: X.MAI

“Càng làm tôi càng thấy yêu nghề” – đó là bộc bạch của BS CKII Nguyễn Lợi, trưởng khoa hồi sức cấp cứu Bệnh viện Tâm thần trung ương 2 (TP Biên Hòa, Đồng Nai) với 24 năm gắn bó với bệnh nhân tâm thần.

Không đếm xuể khó khăn

Tại Bệnh viện Tâm thần trung ương 2, tần suất bác sĩ, điều dưỡng bị tấn công, hành hung như chuyện cơm bữa bởi bệnh nhân là đối tượng mắc vấn đề tâm thần – không kiểm soát hành vi và suy nghĩ của mình, đặc biệt đối với bệnh nhân mới nhập viện.

Riêng khoa hồi sức cấp cứu, khó khăn dường như gấp bội khi các bác sĩ phải giải quyết tình trạng sức khỏe bệnh nhân như một bác sĩ đa khoa, chuyên tâm thần. Cụ thể, ngoài điều trị tâm thần, các bác sĩ còn điều trị thêm các bệnh lý ngoại khoa, nội khoa khác.

Theo BS Lợi, quan trọng là phải tìm ra các nguyên nhân tiềm ẩn gây nên tâm thần hay bệnh lý kết hợp với tâm thần. Điều này đòi hỏi các bác sĩ phải luôn theo dõi sát sao người bệnh để phát hiện triệu chứng. Khó nhất là điều trị cho bệnh nhân kích động, chống cự, đập phá, thậm chí hành hung y bác sĩ ngay trong lúc cấp cứu.

Song dữ đến mấy cũng đến lúc dịu êm, bệnh nhân tâm thần cũng thế, họ cũng có những khoảng thời gian như người bình thường. “Điều hay ở bệnh nhân tâm thần là khi được thăm khám, trò chuyện thường xuyên thì những lúc bình thường họ rất tình cảm và quý chúng tôi như người nhà” – BS Lợi tâm sự.

Cần sự quan tâm nhiều hơn!

Lĩnh vực tâm thần học đã có từ rất lâu nhưng trên thực tế vẫn còn mới lạ. Đây cũng là căn nguyên tồn tại suy nghĩ bệnh nhân tâm thần chỉ là người điên vẫn hiện hữu trong xã hội. Để hiểu một cách tổng quát, BS Lợi cho hay sức khỏe tốt bao gồm trạng thái thoải mái về thể chất lẫn tinh thần.

Những biểu hiện tâm lý bất thường chỉ là một phần rất nhỏ trong cả kho thông tin cơ bản của bệnh tâm thần. Theo bảng phân loại của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có đến hơn 300 rối loạn tâm thần do chấn thương sọ não hay viêm não, sử dụng rượu bia và ma túy, rối loạn lo âu, rối loạn lưỡng cực…

Tại khoa hồi sức cấp cứu ở bệnh viện này, ngoài tiếp nhận bệnh nhân tâm thần phân liệt, hậu quả của tai nạn giao thông thì bệnh tâm thần liên quan đến độc chất như rượu bia, ma túy nhiều nhất. Mỗi đêm trực, khoa tiếp nhận khoảng 10 ca bệnh thì có đến 6 ca là hậu quả từ rượu bia, ma túy.

Theo BS Lợi, mỗi bệnh nhân đều có những đặc điểm bệnh và khó khăn riêng. Vì thế, các bác sĩ tâm thần phải luôn “kề bên sát cánh” với bệnh nhân. Song song đó phải biết lắng nghe, thấu hiểu tâm lý bệnh nhân cũng như thân nhân mới có thể đem lại kết quả tốt.

Nghề bác sĩ tâm thần lắm gian truân nhưng với BS Lợi và toàn thể y bác sĩ Bệnh viện Tâm thần trung ương 2, chẳng có niềm vui nào sánh bằng khi sức khỏe tinh thần, thể chất bệnh nhân ổn định và họ được về với gia đình. Đây cũng chính là mong muốn và lý do “giữ chân” BS Lợi đến ngày hôm nay và trong tương lai.

Trò chuyện cùng bệnh nhân

Tại bệnh viện, một nữ bệnh nhân tâm thần 16 tuổi, vô danh, vô gia cư được các đoàn thể xã hội địa phương đưa đến bệnh viện từ tháng 7-2016 trong tình trạng chống đối, tiếp xúc hạn chế.

Dù biết bệnh nhân chẳng thể trả lời nhưng khi khám xong, BS Lợi cầm cánh tay phù nề của bệnh nhân hỏi: “Con đã ăn uống gì chưa?”. Cứ thế, đằng đẵng hơn 3 năm qua, BS Lợi cùng toàn thể y bác sĩ Bệnh viện Tâm thần trung ương 2 nhiệt tình điều trị, chăm sóc, trò chuyện cùng bệnh nhân vô danh này như người trong gia đình.

Theo tuoitre