2 người nhập viện cấp cứu vì làm việc dưới trời nắng nóng
Đang làm việc, anh P. cảm thấy nóng bức, vã mồ hôi, khát nước, nôn nhiều lần, đến tối xuất hiện thêm triệu chứng co rút tay chân, nóng bừng toàn thân nên nhập viện cấp cứu.
Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, Phú Thọ vừa cấp cứu cho 2 trường hợp say nắng, say nóng.
Ca bệnh đầu tiên là anh H.M.P, 33 tuổ.i, quê ở Hà Giang đang làm việc tại nhà máy gạch trên địa bàn huyện Cẩm Khê.
Đến khoảng 13h chiều 29/5, do môi trường làm việc thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao, cộng hưởng với mức nhiệt cao ngoài trời, anh P. cảm thấy nóng bức, vã mồ hôi, khát nước, nôn nhiều lần, đến tối xuất hiện thêm triệu chứng co rút tay chân, nóng bừng toàn thân nên nhập viện cấp cứu.
Bệnh nhân nhập viện cấp cứu vì say nắng, say nóng.
Tại thời điểm nhập viện, bệnh nhân có mạch nhanh (97 lần/phút), huyết áp tụt 80/50mmHg. Được chẩn đoán sốc giảm thể tích, sau 01 giờ bù nước và điện giải, mạch huyết áp trở về mức ổn định. Chiều cùng ngày, cảm thấy trong người khỏe mạnh nên cam kết xin ra viện.
Ca bệnh thứ hai là là bệnh nhân N.T.T, 57 tuổ.i, trú tại huyện Cẩm Khê, làm việc thường xuyên ở môi trường ngoài trời. Trong khi đang làm việc, bệnh nhân T cảm thấy nóng bừng toàn thân, mệt mỏi, vã mồ hôi, khó thở, khát nước, nhiệt độ cơ thể 39 độ C. Bệnh nhân T nhập viện chiều ngày 29/5, được chẩn đoán say nóng, chỉ định bù nước và điện giải, hiện sức khỏe ổn định.
Cách xử trí khi gặp người bị say nắng, say nóng
Theo BS CKII Huỳnh Tuấn Vũ, Khoa Y Dược cổ truyền, Đại học Y Dược TP HCM, xử trí say nắng, say nóng bao gồm 6 bước:
- Bước 1: Nhanh chóng gọi dịch vụ cấp cứu khẩn cấp 115 hoặc y tế địa phương.
Video đang HOT
- Bước 2: Trong thời gian chờ xe cấp cứu, di chuyển người bị say nắng đến nơi râm mát.
- Bước 3: Cởi bỏ bớt quần áo không cần thiết.
- Bước 4: Thường xuyên kiểm tra nhiệt độ cơ thể.
- Bước 5: Làm mát cơ thể bằng bất cứ cách nào như: xịt mát cơ thể bằng nước, dùng quạt phun sương; đặt túi nước đá hoặc khăn mát lên vùng cổ, nách và bẹn; cho người say nắng uống nước mát để bù nước (nếu có thể)…
- Bước 6: Đán.h giá mức độ tỉnh táo người say nắng (lay gọi, tiếp xúc…).
Nếu nạ.n nhâ.n tỉnh táo thì cho nạ.n nhâ.n uống bổ sung nước, chất điện giải…
Nếu nạ.n nhâ.n chưa tỉnh táo tiếp tục làm mát cơ thể trong khi chờ xe cấp cứu.
Nếu nạ.n nhâ.n bất tỉnh, không có dấu hiệu tuần hoàn (thở, ho hoặc cử động) thì thực hiện hô hấp nhân tạo.
Biểu hiện khi bị say nắng
- Sốt từ 40 độ C trở lên.
- Thay đổi về trạng thái tinh thần hoặc hành vi (như lú lẫn, kích động, nói lắp).
- Chóng mặt và choáng váng.
- Da khô, nóng hoặc tăng tiết mồ hôi.
- Buồn nôn và ói mửa.
- Da ửng đỏ.
- Yếu cơ hoặc chuột rút.
- Thở nhanh.
- Đau đầu.
- Vô thức.
- Co giật.
Nhận biết cách phòng, chữa bệnh mùa hè theo đông y
Ông Phạm Ngọc Thuần, Chủ tịch Hội Đông y tỉnh cho biết: Mùa xuân vừa qua mưa nhiều, ẩm thấp kéo dài, phong ôn kèm thấp lưu trú trong người; do mùa hè năm nay khả năng nắng nóng kéo dài hơn các năm trước, phong thấp nhiệt nung nấu có thời cơ phát tác, con người dễ phát sinh các bệnh, như: sởi, tiết tả, say nắng, say nóng (trúng thử).
Cụ thể, sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra. Bệnh lây từ người sang người qua đường hô hấp. Sởi thường hay xảy ra vào mùa đông xuân, lây lan ở những khu vực đông người, như: Nhà trẻ, trường học, khu đông dân cư... dễ gây thành dịch. Các triệu chứng thường gặp: sốt, phát ban và kèm theo ít nhất một trong các dấu hiệu, như: ho, chảy mũi, đau mắt đỏ, nổi hạch, sưng đau khớp.
Nếu thấy trẻ mới phát ban nhẹ thì dùng các bài thuố.c, vị thuố.c thanh nhiệt, tiêu độc cho uống; tùy theo các thể bệnh để có bài thuố.c phù hợp theo hướng dẫn của thầy thuố.c và dùng sài đất, chè xanh, kim ngân, bồ công anh... đun nước tắm. Đồng thời, cách ly để không lây lan sang trẻ khác; không cho trẻ ra gió, nghịch nước. Nếu bệnh nặng toàn thân có nhiều ban chẩn, sốt cao, tinh thần không tỉnh táo thì phải đưa đến các bệnh viện để khám và điều trị, tuyệt đối không để trẻ điều trị tại nhà. Để phòng ngừa, cần: tiêm vắc-xin phòng sởi; giữ vệ sinh cho trẻ và môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát; tránh cho trẻ tiếp xúc với người đang nhiễm bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh sởi.
Bác sỹ y học cổ truyền Trần Đức Việt (Hội Đông y tỉnh) bắt mạch khám bệnh, tư vấn cách phòng bệnh mùa hè cho người dân.
Đối với bệnh say nắng, say nóng (trúng thử), nguyên nhân là do ảnh hưởng của khí hậu nắng nóng mùa hè hoặc hoạt động lâu trong vùng nóng kết hợp với độ ẩm cao, đặc biệt là sự thay đổi thời tiết của bốn mùa gây ra ôn độ trái thường.
Bệnh phát chủ yếu về mùa hè. Khi nhiệt độ và độ ẩm bên ngoài đều cao liên tục, cơ thể khó thải nhiệt mà mồ hôi lại bị ra nhiều, tấu lý không đóng kín làm cho tân dịch của tạng phủ cơ thể bị hao kiệt, tổn thương nghiêm trọng đến âm dịch mà gây ra bệnh. Biểu hiện lâm sàng: Nếu nhẹ gọi là thương thử; nặng gọi là trúng thử.
Triệu chứng đối với trường hợp nhẹ, bệnh nhân thấy đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, tức ngực, lợm giọng, buồn nôn, khát nước, da nóng, không có mồ hôi, toàn thân mệt mỏi rã rời hoặc có biểu hiện bồn chồn, vật vã; nặng thì ngoài các triệu chứng trên còn có thêm sắc mặt nhợt nhạt, vã mồ hôi, chân lạnh, thậm chí xuất hiện hôn mê bất tỉnh, co giật tứ chi. Cách xử trí, trường hợp nhẹ, di chuyển người bệnh vào chỗ râm mát, thoáng gió, hạn chế tập trung đông người, cởi bỏ bớt quần áo và nới rộng thắt lưng, áo ngực, chườm nước mát ở trán, hõm nách... Trường hợp nặng, người bệnh bất tỉnh thì lập tức dùng ngón tay cái bấm mạnh vào huyệt nhân trung (vị trí huyệt nằm ở vùng môi trên, chính giữa của vùng rãnh lõm nối liền sống mũi và môi), bấm thêm huyệt thập tuyên (ở đỉnh cao nhất giữa 10 đầu ngón tay.
Bài thuố.c chữa chứng say nắng, say nóng, gồm bột sắn dây hòa vào nước đun sôi để nguội, thêm một ít đường uống 2 lần/ngày; hoặc nước mía tươi uống 2 lần/ngày; hoặc rau má, trúc diệp (lá tre), hương nhu tía mỗi thứ một nắm, cát căn (củ sắn dây) 15g, cúc hoa 12g sắc uống ngày một thang, uống ba thang. Chú ý dù người bệnh đã tỉnh hẳn vẫn không nên cho trở lại làm việc trong điều kiện nắng nóng, mà phải được nghỉ ngơi để cơ thể hồi phục sức khỏe.
Cách phòng bệnh cần tập thể dục, thể thao để rèn luyện thân thể nâng cao sức khỏe; hạn chế đi ra ngoài trời hoặc làm việc dưới trời nắng nóng. Sử dụng một số loại nước uống thanh nhiệt, như: Trà xanh, nhân trần, cúc hoa, đậu đen sao, mướp đắng, rau diếp cá, lá sen, dưa hấu... ; đồ ăn mát, như chè bột sắn dây, chè đậu xanh hạt sen, chè đậu đen, cháo đậu xanh, cháo đậu đen, gạo lứt, bí đao, rau má, rau sam, ngó sen, canh mướp đắng nấu với thịt lợn...
Đối với bệnh tiết tả (gọi tắt là tiết hoặc tả), triệu chứng: đại tiện đi lỏng, thậm chí đi như nước, đi nhiều lần trong ngày. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là các tà phong, hàn, thấp, thử, nhiệt xâm phạm tràng vị hoặc ăn no, uống quá nhiều (bạo thực, bạo ẩm), ăn nhiều mỡ béo, ăn nhiều đồ sống lạnh, ăn nhầm phải những đồ ăn không vệ sinh sạch sẽ làm tổn thương tỳ vị... Bệnh chia làm hai thể chính, gồm: Tiết tả cấp tính, bệnh phát sinh rất gấp, rất nhanh, thời gian gây bệnh tương đối ngắn. Tiết tả mạn tính, thời gian mắc bệnh kéo dài.
Chứng tiết tả cấp tính do ngoại nhân thường gặp nhiều và ở đối tượng trẻ nhỏ; thời điểm thường xuất hiện vào xuân, hè khí hậu ẩm ướt thất thường. Để phòng bệnh, mỗi người cần thường xuyên giữ gìn sức khỏe, ăn chín uống sôi; vệ sinh cá nhân, nhất là vệ sinh cho tr.ẻ e.m; vệ sinh nhà ở và môi trường xung quanh. Duy trì chế độ dinh dưỡng cho tr.ẻ e.m có đủ sức để chống đỡ với thời tiết, khí hậu. Nếu bị bệnh cần được điều trị theo hướng dẫn, bài thuố.c của các thầy thuố.c, hoặc đến cơ sở y tế để được thăm khám, chữa trị kịp thời. Với các thầy thuố.c, cần nắm bắt kịp thời, dự báo diễn biến bệnh tật phát sinh theo mùa để hướng dẫn cho nhân dân cách phòng, chống bệnh và chủ động chuẩn bị cơ số thuố.c đầy đủ để chữa trị kịp thời, không để chuyển thành dịch ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của nhân dân.
Mẹo chống say nắng khi nhiệt độ tăng cao Say nắng, say nóng thường xảy ra vào những ngày nắng nóng cao điểm, nhiệt độ tăng cao đột ngột. Mùa hè thường xuyên mang đến cảm giác nóng bức và khó chịu. (Ảnh: ITN) Mùa hè là khoảng thời gian lý tưởng cho các hoạt động ngoài trời: đi bộ đường dài, câu cá, chèo thuyền và các bộ môn thể thao...