2 người mắc dịch hạch ‘Cái chết Đen’ ở Trung Quốc
Hai người ở Trung Quốc bị chẩn đoán mắc bệnh dịch hạch, căn bệnh gắn liền với thảm họa “Cái chết Đen” trong lịch sử châu Âu, cướp đi sinh mạng của hàng trăm triệu người.
Dịch hạch là bệnh do vi khuẩn Yersinia pestis gây ra và thường xuất hiện ở ba thể: thể hạch, thể máu và thể phổi. Dịch hạch thể hạch có lẽ được biết đến nhiều hơn cả vì là nguyên nhân của những trận đại dịch lớn nhất lịch sử, bao gồm “Cái chết Đen” khiến châu Âu mất đi khoảng 60% dân số vào thế kỷ XIV.
Hai ca mới đang được điều trị tại một bệnh viện ở Bắc Kinh là dịch hạch thể phổi, được cho là nghiêm trọng hơn cả dịch hạch thể hạch, theo Guardian.
Việc phát hiện 2 ca bệnh gợi nhớ tới thảm họa “Cái chết Đen” đang gây lo lắng và tranh luận trên mạng xã hội Weibo của Trung Quốc.
“Tôi chỉ muốn biết hai bệnh nhân đó đã tới Bắc Kinh bằng đường nào?”, một tài khoản Weibo viết. “Họ đi bằng tàu, máy bay hay tự lái xe”.
“Năm con gà thì có dịch cúm gia cầm, năm lợn thì gặp dịch tả lợn châu Phi”, một người khác ngao ngán. “Năm tới là năm chuột, dịch hạch đang tới rồi…”.
Đây không phải là lần đầu tiên trong lịch sử gần đây Trung Quốc chứng kiến sự xuất hiện của dịch hạch. Năm 2014, thành phố Yumen bị phong tỏa và 151 người bị cách ly sau khi một người đàn ông chết vì căn bệnh này.
Vi khuẩn Yersinia pestis gây ra dịch hạch. Ảnh: AP.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), dịch hạch thường bị lây cho những người tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh hoặc với người bị cắn bởi bọ chét cư trú trên động vật nhiễm bệnh. Tuy nhiên, dịch hạch thể phổi có thể lây qua đường hô hấp khi người nhiễm bệnh ho. Dịch hạch thể phổi có nguy cơ lây nhiễm cao và thường gây chết người nếu không điều trị nhanh chóng bằng kháng sinh.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói cơ quan này được biết những người có liên hệ gần gũi với hai bệnh nhân ở Trung Quốc đang được theo dõi và kiểm soát.
“Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc đang tiến hành các nỗ lực để khống chế và điều trị các ca bệnh cũng như tăng cường giám sát”, Fabio Scano, đại diện WHO Trung Quốc, cho hay.
Theo WHO, dịch hạch vẫn xuất hiện ở châu Á, châu Phi và Nam Mỹ trong thời gian gần đây, chủ yếu tại các vùng sâu, vùng xa. Báo cáo của cơ quan này cho biết có 3.248 ca mắc bệnh và 584 trường hợp tử vong được ghi nhận trên toàn thế giới từ năm 2010 đến năm 2015.
Video đang HOT
Năm 2015, đại dịch dịch hạnh xảy ra ở Madagascar, với 2.348 ca mắc bệnh và 202 người chết, trong đó 1.791 ca là dịch hạch thể phổi.
Tại Mỹ, dịch hạch vẫn xuất hiện tại các vùng hẻo lánh bao gồm bắc Arizona, nam Colorado và nam Oregon, đa số là dịch hạch thể hạch. Năm 2014, 16 ca mắc bệnh và 4 người chết được ghi nhận.
Theo Zing
Những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong lịch sử
Dịch hạch khiến 30-60% dân số châu Âu tử vong trong thế kỷ 14, là một trong những đại dịch gây chết chóc nhiều nhất.
Dịch hạch
Bệnh gây ra bởi trực khuẩn Yersinia pestis lưu hành trong quần thể các loài gặm nhấm đào hang, trong đó có chuột và bọ chét sống ký sinh trên chuột.
Các triệu chứng ban đầu là sốt cao, đổ mồ hôi, gặp vấn đề tiêu hóa, người bệnh sau đó nổi hạch màu xanh đen trên người, đặc biệt ở nách và háng. Nếu không được trích bỏ kịp thời, hạch sẽ hóa mủ, tự vỡ, chảy dịch, người bệnh tử vong vì nhiễm độc. Song, trích hạch cũng rất nguy hiểm đến tính mạng, hơn thế có thể khiến nguồn bệnh lây lan trong không khí.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo đây là bệnh truyền nhiễm tối nguy hiểm bởi tốc lây lan mạnh, tỷ lệ tử vong cao (trên 70%) và diễn tiến nhanh. Dịch hạch từng làm rung chuyển châu Âu vào thế kỷ 14. Dịch hạch lần đầu tiên được ghi nhận là ở Justinian (năm 541-542) cướp đi sinh mạng khoảng 5.000 người châu Âu, Bắc Phi và Nga.
Ngày nay, dịch hạch vẫn được xem là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất trong lịch sử y khoa, dù đã có vắcxin phòng bệnh.
Trực khuẩn Yersinia pestis. Ảnh: MicrobeWiki
Đậu mùa
Bệnh đậu mùa do virus variola gây ra, dễ dàng lây lan qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc. Bệnh được đánh giá rất nguy hiểm với tỷ lệ tử vong 30%. Người sống sót sẽ bị biến chứng do nhiễm trùng như sẹo, viêm khớp, mù lòa.
Bệnh đậu mùa được cho là xuất hiện lần đầu khoảng 12.000 năm trước. Chứng tích xưa nhất của bệnh đậu mùa là những vết mụn mủ trên xác ướp của Pharaon Ramses V thời Ai Cập cổ đại. Vào thế kỷ thứ 6, căn bệnh đã có mặt tại châu Âu, châu Á và châu Phi. Cuối thế kỷ 15 đầu thế kỷ 16, thực dân châu Âu câm chiếm châu Mỹ mang theo virus đậu mùa và lây lan tại châu lục này. Ước tính, khi ấy gần 90% người Mỹ bản địa tử vong do bệnh đậu mùa, nhiều hơn rất nhiều so với số người Mỹ chết trong chiến tranh thời trung cổ.
Căn bệnh đã giết chết khoảng 400.000 người dân châu Âu mỗi năm trong những năm cuối thế kỷ 18, trong đó có 5 quốc vương đương tại vị. Cuối năm 1960, dịch đậu mùa hoành hành tại châu Á và châu Phi, khoảng 2 triệu ca tử vong mỗi năm.
Thế kỷ 18, bác sĩ Edward Jenner, Anh, tìm ra vắcxin phòng đậu mùa. Năm 1800, tiêm chủng phổ biến ở hầu hết các nước châu Âu, sau đó lan rộng ra toàn thế giới, đẩy lùi đại dịch. WHO chính thức tuyên bố xóa sổ dịch bệnh đậu mùa vào năm 1979.
Bại liệt
Ngày nay, bại liệt là căn bệnh hiếm gặp. Trước khi Jonas Salk phát triển vắcxin bại liệt năm 1957, bệnh dễ dàng lây lan qua phân hoặc nước bọt, trở thành một trong những vấn nạn sức khỏe cộng đồng đáng sợ nhất thế giới. Năm 1952, Mỹ chứng kiến đợt bùng phát tồi tệ nhất với gần 58.000 ca nhiễm, 3.145 người chết, 21.269 người sống sót với di chứng bại liệt.
Bệnh bại liệt thường không xuất hiện triệu chứng. Tuy nhiên, khi các triệu chứng xuất hiện, cơ thể người bệnh sẽ suy nhược rất nhanh, cơ thể tê liệt, phải thở máy hay phổi sắt mới có thể hô hấp bình thường. Bệnh nhân bị liệt sau khi nhiễm virus bại liệt không thể hồi phục trở lại.
Bệnh nhân bại liệt được điều trị trong phổi sắt. Ảnh: E Squared Research
Lao
Lao là căn bệnh nhiễm trùng đường hô hấp chết người, có hai thể: lao tiềm ẩn và lao hoạt động. Lao tiềm ẩn không lây nhiễm, hệ miễn dịch của con người có thể tự chống lại bệnh. 1/3 dân số thế giới mắc lao tiềm ẩn.
Những người có hệ miễn dịch kém có thể mắc lao hoạt động. Các triệu chứng gồm ho dai dẳng, đau ngực dữ dội, đổ mồ hôi vào ban đêm, chán ăn.
Đầu thế kỷ 19, ước tính cứ 7 người lại có một người chết vì bệnh lao. Nguyên nhân gây bệnh thời đó chưa được xác định, người dân thường đến các bệnh xá và tin rằng nghỉ ngơi, hít thở không khí sạch tại các bệnh xá sẽ khiến bệnh thuyên giảm.
Giữa những năm 1800, một số lượng lớn bò sữa nhiễm bệnh lao bò, khiến sữa bò bị nhiễm khuẩn.
Năm 1882, bác sĩ người Đức Robert Kock phát hiện nhiều trẻ sơ sinh tử vong có liên quan đến sữa bò nhiễm trùng. Sữa bò là trung gian lây lan nhiều mầm bệnh, trong đó có lao. Phương pháp thanh trùng sữa cũng ra đời trong khoảng thời gian này, giúp giảm đáng kể số ca nhiễm lao do uống sữa bò.
Sốt rét
Sốt rét là bệnh lây lan từ người qua người bởi muỗi nhiễm ký sinh trùng. Sau khi bị muỗi đốt, ký sinh trùng từ muỗi theo đường máu tấn công phổi con người, rồi sinh sản trong phổi, gây ra các triệu chứng như sốt cao, run rẩy, ớn lạnh, đau người. Trường hợp nguy hiểm, người bị sốt rét có thể bất tỉnh hoặc tử vong. Sốt rét là một trong những bệnh gây chết người nhiều nhất trên thế giới. Năm 2016, có hơn 200 triệu người mắc bệnh, trong đó 500.000 người chết.
Nguyên lý truyền bệnh sốt rét giúp các nhà khoa học hiểu biết cơ bản về các vectơ truyền bệnh, cũng như những phương pháp ngăn chặn sự lây lan một số nguồn bệnh.
Nhà kho được tận dụng làm nơi chữa bệnh nhân trong đại dịch cúm 1918. Ảnh: BBC.
Cúm
Đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 do một trong những mầm bệnh nguy hiểm nhất thế kỷ 20 gây ra. 1/3 dân số toàn cầu khi ấy nhiễm virus cúm, 20 triệu đến 50 triệu người tử vong, trong đó có một số lượng lớn lính tham gia chiến tranh thế giới thứ nhất. Các đợt dịch bùng phát tại Mỹ và các nước châu Âu khiến căn bệnh lây lan toàn cầu. Vắcxin phòng cúm được tìm ra vào những năm 1940.
Tả
Đây là căn bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Vibrio cholerae sống trong môi trường nước ấm, mặn, hoặc đồ ăn sống gây ra. Người bệnh thường bị tiêu chảy, dẫn đến mất nước. Nghiêm trọng có thể tử vong.
Theo WHO, mỗi năm có khoảng 1,3 đến 4 triệu người trên thế giới mắc bệnh, từ 21.000 đến 143.000 người tử vong.
Lê Hằng
Theo Listverse/VNE
Cẩn trọng khi dùng chuột làm thức ăn Thịt chuột được xem là đặc sản của nhiều vùng miền, tuy nhiên món ăn này vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh cho con người. Từ lâu, thịt chuột được xem là đặc sản của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Vào những mùa lúa chín, hoặc mùa nước lên, xuôi về miền Tây chúng ta...