1001 thắc mắc: Vì sao gấu trúc khổng lồ nhưng sinh con lại bé xíu?

Gấu trúc trưởng thành có thể nặng tới hơn 100 kg, nhưng khi mới sinh, cá thể con bé xíu chỉ nặng chưa đầy 100 gram. Tại sao lại có điều kì quặc đến vậy?

Gấu trúc là một loài động vật thuộc họ gấu (Ursidae) và có nguồn gốc từ Trung Quốc. Chúng phân bố chủ yếu ở vùng Tứ Xuyên, Cam Túc và đôi khi cũng xuất hiện ở Thiểm Tây. Đặc điểm nhận biết dễ dàng nhất của loài gấu này là các mảng màu đen ở mắt, 2 tai và tứ chi.

Tên gọi gấu trúc cũng bắt nguồn từ tập tính chúng sinh sống ở các rừng trúc và ăn lá trúc, tre. Chúng thường sống đơn độc và dành phần lớn thời gian đi lang thang trong trong các rừng trúc, tre ở vùng đồi núi Tân Lĩnh.

Tuy là một loài trong bộ ăn thịt nhưng thức ăn chủ yếu của gấu trúc có tới 99% là lá tre và lá trúc.

Ngoài ra, những cá thể gấu trúc sống trong môi trường tự nhiên đôi khi cũng ăn củ, cỏ dại hoặc thịt chim, động vật gặm nhấm, xác thối.

Trong điều kiện nuôi nhốt ở những vườn thú, loài gấu này có thể ăn mật ong, cá trứng và các loại hoa quả như cam, chuối và một số loại thức ăn khác.

Gấu trúc khổng lồ thường nặng đến 120 kg. Con đực to hơn con cái. Tuy nhiên, khi mới sinh, chúng hoàn toàn không có trọng lượng nổi bật. Trung bình, gấu trúc khổng lồ mới sinh chỉ nặng khoảng 100 gram, bằng con mèo sơ sinh. Siêu nhỏ so với cá thể mẹ.

Tại sao gấu trúc đẻ con lại bé xíu?

Nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Duke, Mỹ đã nghiên cứu về bộ xương gấu trúc con để tìm ra câu trả lời.

Gấu trúc sơ sinh chỉ có trọng lượng khoảng 90 đến 130 gram, tương đương kích thước của một con mèo con. Khi mới sinh, gấu trúc có màu hồng nhạt, mù và cực kỳ nhỏ, tỷ lệ khối lượng của con so với mẹ dao động trong khoảng 1:900.

Gấu trúc sơ sinh bé xíu như con mèo.

Đó là tỷ lệ cân nặng khi sinh thấp nhất trong tất cả các động vật có vú, vì hầu hết các động vật có vú đều gần 1:26.

Thực tế cho thấy, so với hầu hết các loài động vật có vú khác, giai đoạn phát triển của gấu trúc con khi được sinh ra được coi là sinh non. Gấu trúc khổng lồ được sinh ra ở giai đoạn mang thai tam cá nguyệt thứ ba nếu so với con người.

Các nhà khoa học cho rằng trọng lượng sơ sinh của gấu nhiều khả năng liên quan đến việc ngủ đông. Quá trình mang thai trùng với thời gian ngủ đông, sẽ khiến con mẹ phải nhịn ăn, đó có thể dẫn đến việc sinh sớm hơn.

Dựa vào phân tích xương cho thấy chúng được sinh ra vài tuần trước khi đến hạn, vào khoảng 70% thời kỳ mang thai của nó. Điều đó sẽ giống như một bào thai của con người 28 tuần.

Tại sao gấu trúc có màu đen và trắng?

Các nhà khoa học cho thấy rằng hầu hết các con gấu trúc – có mặt, cổ, bụng, mông – là màu trắng để giúp nó ẩn trong môi trường sống đầy tuyết. Tay và chân có màu đen, giúp chúng lẩn trốn trong bóng râm.

Họ cho rằng, hai màu sắc này bắt nguồn từ chế độ ăn uống nghèo nàn là tre và khả năng tiêu hóa một lượng lớn thực vật. Điều này có nghĩa là nó không bao giờ có thể lưu trữ đủ chất béo để đi ngủ vào mùa đông, như một số loại gấu khác. Do vậy, gấu trúc hoạt động quanh năm, băng qua các khoảng cách xa và sống trong các môi trường sống đa dạng từ núi tuyết đến khu rừng nhiệt đới.

Tuy nhiên, dấu hiệu trên đầu của nó không được sử dụng để ẩn náu những kẻ săn mồi, mà là để giao tiếp. Tai màu tối có thể giúp chuyển tải một cảm giác hung dữ, một lời cảnh báo cho những kẻ săn mồi. “Mảng vá đen” ở mắt giúp chúng nhận ra nhau hoặc tín hiệu gây hấn đối với đối thủ gấu trúc cạnh tranh.

Gấu trúc vô dụng sao nhiều người lại thích chúng? Clip nguồn youtube.

Theo số liệu thống kê năm 2013, ở Trung Quốc có 1864 con gấu trúc trong tự nhiên. Trong đó 75% ở Tứ Xuyên, 25% còn lại ở Thiểm Tây và Cam Túc. Ngoài ra, tính đến tháng 11/2018, số lượng gấu trúc nuôi trên toàn thế giới là 548 con, trong đó ở Tứ Xuyên là 482 con.

Châu Anh (t/h)