1001 thắc mắc: Loài rắn nào không có cánh mà vẫn biết bay?

Ngửi bằng lưỡi, sở hữu răng nhưng không nhai, khả năng bay trong không khí là một trong những điều thú vị về loài rắn.

Rắn là động vật bò sát, máu lạnh, cùng lớp với các loài vật có vảy như thằn lằn, tắc kè nhưng lại có răng. Ngoài ra, rắn còn là động vật không tai, không mũi, nhưng lại rất thính và rất tinh, có thể nghe và đánh hơi thấy mùi từ rất xa. Chưa hết, rắn còn có vũ khí sinh học rất lợi hại, đó là răng nanh và nọc độc…, nhưng vẫn còn nhiều điều chưa biết về loài động vật bò sát này.

Rắn có thể bay xa tới 15m

Chrysopelea paradisi hay còn gọi là rắn bay thiên đường là một loài rắn được tìm thấy ở châu Á. Chúng có thể cuộn chặt nửa thân mình ở phía đuôi rồi đột nhiên duỗi thẳng ra tạo một sức bật để phóng vào không trung như bay.

Loài rắn có thể bay hoặc “quăng xa” tới 50 feet (trên 15 mét), truyền từ cây nọ sang cây kia mà không phải bò xuống đất rồi lại leo lên.

Đúng hơn thì trạng thái bay của rắn ở đây chính là trượt hoặc rơi từ độ cao xuống. Để “bay” được, rắn phải làm “phẳng” cơ thể sau đó chuyển động ở trạng thái hình chữ S, mang tính tịnh tiến đều. Trước tiên là “làm phẳng” hệ thống xương sườn và tự chúng tạo ra một chuyển động hình đĩa để có thể “quăng” được từ cao xuống thấp, chuyển từ cây nọ sang cây kia. Loài rắn này dựa vào chiếc đuôi để điều khiển cân bằng khiến chúng có thể bay xa.

Rắn có thể ăn thịt đồng loại có độ dài hơn cả bản thân nó

Một nhóm các nhà khoa học ở ĐH tổng hợp Toronto (UOT) Canada, đứng đầu là chuyên gia sinh học K. Jackson đã tiến hành một nghiên cứu dài kỳ và phát hiện thấy, khi đói, rắn độc có thể “nuốt tươi” cả những con có độ dài lớn hơn chính bản thân nó.

Khoảng 3.000 loài rắn đang tồn tại trên hành tinh, trong đó khoảng 450 loài có độc. 250 loài rắn có nọc độc đủ mạnh để có thể giết người.

Ban đầu, nó dùng nọc độc để tấn công con mồi, sau khi con mồi bị hạ gục nó bắt đầu nuốt chửng từ phía đầu. Nó dùng hàm để ngoạm sau đó dùng cột sống để ép và kéo con mồi vào trong. Khi đã nuốt hết con mồi, con rắn bắt đầu nôn ói dịch tiết để giảm áp dạ dày và giúp cho việc tiêu hóa được dễ dàng.

Theo nghiên cứu, rắn là loài động vật ăn thịt đồng loại nhiếu nhất trong tự nhiên.

Rắn ăn thịt cả con của chúng

Nhóm chuyên gia sinh học ở ĐH Granade (UOG), Tây Ban Nha do 2 giáo sư là E. Mocino và K. Setser đã nghiên cứu và phát hiện thấy, loài rắn chuông có thể ăn cả những con rắn do chúng đẻ ra nếu như những con này quá yếu không thể tồn tại được.

Trong nghiên cứu, những con rắn mẹ đã ăn khoảng 11% số trứng và những con rắn con quá yếu không có khả năng sống được. Theo các nhà khoa học, sở dĩ có tình trạng này là do rắn chuông bị cạn kiệt năng lượng sau khi sinh nên buộc phải tồn tại bằng cách ăn thịt những con quá yếu và những quả trứng không có khả năng nở con. Đây cũng là những bí ẩn liên quan đến khả năng sinh tồn, chứa đựng nhiều bí ẩn mà con người chưa có điều kiện khám phá hết.

Không ăn nhiều tháng nhưng rắn vẫn phát triển bình thường

Theo nghiên cứu của ĐH Arkansas Mỹ (UOA) thì giống như trăn, rắn có thể không ăn hàng tháng trời nhưng vẫn phát triển bình thường về độ dài, điều này được thực hiện bằng cách tiết giảm quá trình trao đổi chất của cơ thể tới 70%.

Kết quả nghiên cứu trên của UOA được công bố trên tạp chí Zoology số tháng 9/2012, dựa trên nghiên cứu ở 62 con rắn chuông có màu sắc da khác nhau chuyên sống ở miền Tây nước Mỹ. Loài rắn này có những thay đổi hóa sinh rất đặc biệt nên giúp chúng có thể tồn tại mà không cần ăn hàng tháng.

Trong giai đoạn đầu không ăn, tốc độ đốt cháy calo của rắn mang tính lựa chọn, tiêu hao mỡ dự trữ, sau đó tốc độ chuyển hóa giảm dần để giúp chúng tồn tại và đây cũng là tiêu chí giúp cho rắn tiến hóa. Tuy đã thực hiện nhiều nghiên cứu nhưng những bí ẩn liên quan đến khả năng nhịn ăn của loài rắn đến nay con người vẫn chưa tường hết.

Và những đặc biệt về rắn

Rắn lớn nhất là rắn anaconda (thường gọi là mãng xà) dài tới 12,3m, còn rắn nhỏ nhất là rắn mùbà -la-môn (brahminy blind snake) chỉ dài có 0,9cm.

Rắn có 2 phổi, gan dài như cái que, thận và ruột đều dài. Một phần tư loài rắn có hậu môn nhỏ, có vẩy che và đuôi là một đoạn xương.

Khứu giác là giác quan nhạy nhất của rắn. Chúng ngửi bằng lưỡi. Nhờ chiếc lưỡi có hình dạng giống cái nĩa, rắn có thể xác định hướng của mùi. Tuy không có khả năng nghe nhưng rắn có thể cảm nhận rung động âm thanh. Thị lực của rắn rất kém.

Loài rắn vipe và trăn có cơ quan cảm nhiệt ở trên đầu, giúp chúng nhận ra sự thay đổi nhiệt độ tới 0,002 độ C, khiến chúng có khả năng săn mồi không cần nhìn, cả trong đêm tối. Tất cả các loài rắn đều bơi giỏi. Rắn biển tuy không có mang và cũng ít khi nổi lên mặt nước. Chúng dùng oxy hoà tan trong nước để thở.

Phần lớn rắn có răng, với hai hàng ở hàm trên và hai hàng ở hàm dưới. Nhưng rắn không nhai vì các răng đều quặp vào trong. Những chiếc răng này cắn và giữ mồi rất chặt. Chỉ những loài rắn độc mới có răng nanh.

Xương hàm dưới của rắn rất linh hoạt. Hai hàm của đa số loài rắn nối thẳng vào sọ, cho phép chúng tăng kích cỡ miệng để nuốt những con mồi to hơn đường kính thân của chúng. Một con rắn có thể nuốt con mồi có chiều rộng gấp 4 lần chiều rộng đầu của nó.

Thường rắn đẻ mỗi năm một lần. Nhiều loài rắn sinh sản bằng cách đẻ trứng. Vài loài giữ trứng đã được thụ tinh trong cơ thể tới khi chúng nở thành con rồi đẻ. Rắn thường chọn nơi ấm để đẻ trứng. Rắn con dùng răng cắn vỡ vỏ trứng để chui ra. Rắn bố mẹ mặc cho rắn con tự sống. Riêng hổ mang chúa làm tổ và chăm sóc trứng.

Rắn biển cái chỉ cần giao hợp một lần rồi tích lũy lượng tinh trùng đủ lớn để dùng dần trong 10 năm sau đó.

Tim rắn có thể trượt từ 1 đến 1,5 lần ra khỏi vị trí bình thường để con mồi có thể lọt vào dạ dày, vì có một túi bao quanh tim.

Rắn chuyển động bằng cách co và giãn các cơ dọc theo thân. Chúng di chuyển không nhanh, chừng 12 km/h nên không đuổi kịp được người.

Rắn không có mi mắt. Thay thế cho mi là chiếc vẩy trong suốt bảo vệ da. Rắn ngủ mở mắt và cuộn tròn thân lại. Nếu ăn no, rắn có thể ngủ cả ngày, thậm chí cả tuần. Mùa đông rắn ngủ hàng tháng trời.

Video kỳ thú loài rắn không có cánh mà vẫn biết bay:

Số người chết vì rắn cắn mỗi năm lên tới 100.000 người

Rắn cư trú ở khắp nơi trên thế giới : Các loài rắn còn sinh tồn được tìm thấy trên gần như mọi châu lục (ngoại trừ châu Nam Cực), trong lòng các đại dương như Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, và trên phần lớn các khối lục địa nhỏ hơn các ngoại lệ bao gồm một số đảo lớn như Ireland và New Zealand, và nhiều đảo nhỏ trong Đại Tây Dương và Trung Thái Bình Dương.

Vị trí nội tạng lạ kỳ

Để phù hợp với cơ thể thuôn và hẹp của mình, các cơ quan có cặp đôi của rắn như thận được bố trí theo kiểu cái này nằm phía trước cái kia thay vì ngang hàng ở hai bên, và phần lớn các loài rắn chỉ có một phổi hoạt động. Một vài loài vẫn duy trì một đai chậu với một cặp vuốt dạng vết tích ở một trong hai bên của lỗ huyệt.