“1001 câu hỏi” về Covid-19 và câu trả lời ngắn gọn nhất

Mọi thắc mắc về dịch bệnh Covid-19 cũng như virus SAR-CoV-2 gây ra dịch bệnh này đều được giải đáp tại đây.

CÂU HỎI CƠ BẢN

1. Dịch bệnh Covid-19 là gì?

Dich Covid-19 viêt tăt cua cum tư “Coronavirus disease 2019″, la dich bẹnh do virus Corona 2 gây ra hội chứng hô hấp cấp tính nặng (viết tắt là SARS-CoV-2) gây ra. Dich bẹnh nay xuât hiẹn đâu tien ơ thanh phô Vu Han, tinh Hô Băc, Trung Quôc, trong đo nhiêu nguơi cung bi viem đuơng ho hâp câp.

2. Tại sao có nhiều cái tên như Covid-19, 2019-nCoV, SAR-CoV-2,…?

- Covid-19 là tên gọi của dịch bệnh này (từ ngày 12/2 đến nay).

- nCoV-2019 là tên gọi cũ của dịch bệnh này (trước ngày 12/2).

- SAR-CoV-2 là tên của virus gây ra dịch bệnh Covid-19.

3. Nguồn gốc của Covid-19 từ đâu?

Virus Corona là một họ virus lớn, phổ biến ở nhiều loài động vật khác nhau bao gồm lạc đà, mèo và dơi. Đến nay, đa co ba bẹnh dich đạc biẹt nguy hiêm do virus Corona co nguôn gôc tư đọng vạt lay sang nguơi la SARS, MERS va COVID-19.

Các phân tích đang được thực hiện để biết nguồn gốc cụ thể của virus SAR-CoV-2 gây bệnh Covid-19. Trước đó, SARS là một loại virus Corona từng xuất hiện và lây nhiễm cho người, bắt nguồn loài từ cầy hương; trong khi MERS là một loại virus Corona khác lây nhiễm cho người, bắt nguồn từ lạc đà.

Dịch Covid-19 do virus SAR-CoV-2 gây ra.

4. Virus SAR-CoV-2 trông như thế nào?

Khi nhin duơi kinh hiên vi điẹn tư, chung co cac gai nho ra ơ mạt ngoai trong nhu hinh chiêc vuong miẹn.

5. Đã có thuốc điều trị và vắc-xin phòng bệnh Covid-19 chưa?

Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh Covid-19, vì vậy chủ yếu điều trị triệu chứng, phát hiện và xử trí kịp thời tình trạng suy hô hấp, suy thận và các tạng khác nếu có.

CÂU HỎI VỀ SỰ LÂY NHIỄM

6. Virus SAR-CoV-2 lay nhiêm vao con nguơi nhu thê nao?

Môi loai virus co cac câu truc đạc trung tren bê mạt hoat đọng nhu nhưng “moc cau” đê virus bam vao cac câu truc phu hơp vơi loai moc cau ây (đuơc goi la thu thê – receptor) tren bê mạt tê bao chu đê virus chui vao ben trong tê bao. Tê bao nao co câu truc giup cac “moc cau” cua virus “moc” vao đuơc se la tê bao “nhay cam” vơi virus va bi virus nhiêm vao.

Virus SAR-CoV-2 sư dung protein S lam “moc cau” đê găn vao thu thê cua no tren bê mạt mang tê bao niem mac đuơng ho hâp cua vạt chu, qua đo virus xam nhạp va nhan len gay bẹnh cho co thê.

Do cac tê bao cua đuơng ho hâp la mục đich tân cong cua virus SAR-CoV-2 (trong đo cac tê bao niem mac ơ mui, hong đuơc cho la cưa ngo đâu tien đê virus SAR-CoV-2 xam nhạp vao co thê) nen thuơng xuyen uông nuơc âm, khong đê hong bi kho la mọt biẹn phap đuơc khuyên cao đê bao vẹ hong, giam bơt kha nang tân cong cua virus vao cac tê bao niem mac hong.

7. Virus SAR-CoV-2 gay bẹnh cho co quan nao?

Biêu hiẹn bẹnh chu yêu cua nguơi nhiêm Covid-19 la viem đuơng ho hâp câp co nghia la Covid-19 gay bẹnh cho đuơng ho hâp.

Mọt sô bẹnh nhan nhiêm Covid-19 con co biêu hiẹn tieu chay va xet nghiẹm co virus trong phan. Du chua chăc chăn nhung khong loai trư kha nang Covid-19 gay tôn thuong cho cac tê bao niem mac khac, trong đo co đuơng tieu hoa.

Trong sô cac bẹnh nhan bi bẹnh kêt hơp con thây hiẹn tuơng tôn thuong chưc nang cua cac tang khac nhu gan, thạn… Tuy nhien, đay la hạu qua trưc tiêp do virus tân cong hay hạu qua gian tiêp tư tôn thuong phôi con đang đuơc cac nha khoa hoc lam ro hon.

8. Cơ chế lây lan của SAR-CoV-2 như thế nào?

Virus này ban đầu xuất hiện từ nguồn động vật nhưng có khả năng lây lan từ người sang người. Điều quan trọng cần lưu ý là sự lây lan từ người sang người có thể xảy ra liên tục. Đến thời điểm hiện tại, Bộ Y tế khẳng định, chỉ có 3 con đường cơ bản lây nhiễm: Qua việc tiếp xúc với giọt nước bọt từ người ho, hắt hơi, sổ mũi vào đường hô hấp; lây trực tiếp (khi tiếp xúc với người bệnh mà không thực hiện biện pháp phòng bệnh); và lây truyền qua bề mặt trung gian đã nhiễm bẩn.

9. Virus SAR-CoV-2 co nhan len trong moi truơng tư nhien khong?

Khong! SAR-CoV-2 noi rieng va virus noi chung khong tư nhan len đuơc. Virus phai “muơn” tê bao sông đê nhan len băng cach “không chê” tê bao chu “lam viẹc” cho virus. Sau khi nhiêm đuơc vao tê bao, virus se kiêm soat tê bao chu băng cach cai cac gen cua virus vao bọ gen cua tê bao chu, băt tê bao bi nhiêm virus tao ra cac thanh phân cua virus. Khi đa đu cac thanh phân cân thiêt, cac thanh phân nay lăp ghep lai vơi nhau đê hinh thanh nhiêu virus mơi, đông thơi lam tôn thuong cho tê bao bi nhiêm virus.

Trong moi truơng tư nhien, virus chi tôn tai nguyen dang va khong nhan len, do vạy thơi gian sông cua virus trong moi truơng tư nhien la thơi gian tôn tai cua mọt thê hẹ virus. Thơi gian nay la bao lau se phu thuọc vao ban chât cua virus va cac điêu kiẹn tư nhien. Thong thuơng, ơ nhiẹt đọ lanh virus se tôn tai lau hon, nhât la nhiẹt đọ lanh am sau; cac yêu tô khac nhu đọ âm, chât liẹu bê mạt (đât, gô, săt…) cung anh huơng đên thơi gian tôn tai cua virus; đạc biẹt anh sang mạt trơi co tac dung tieu diẹt virus rât hiẹu qua.

Đa co mọt sô nghien cưu cho thây virus SAR-CoV-2 co thê sông đuơc đên vai ngay, thạm chi đên 9 ngay trong moi truơng tư nhien. Vi thê, cac biẹn phap vẹ sinh moi truơng co vai tro hêt sưc quan trong trong viẹc triẹt tieu nguôn tac nhan gay bẹnh co trong moi truơng. Khong nen chu quan cho răng virus đa bi tieu diẹt bơi cac yêu tô tư moi truơng. Mạt khac, moi truơng sông thong thoang, co anh năng mạt trơi cung co y nghia rât tôt lam giam bơt cac tac nhan gay bẹnh, trong đo co virus SAR-CoV-2 trong moi truơng.

Cả thế giới đang chung tay chiến đấu với dịch bệnh Covid-19.

10. Virus SAR-CoV-2 có thể tồn tại ở vùng khí hậu nóng ẩm không?

Có! Virus này đã lan sang cả các quốc gia có khí hậu nóng và ẩm, cũng như lạnh và khô.

Dù ở bất cứ nơi nào và điều kiện thời tiết ra sao, điều quan trọng là cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Mặc dù vậy, vẫn nên tiêm vắc-xin phòng các bệnh về đường hô hấp để bảo vệ sức khỏe của minh.

11. Băt tay co lam lay Covid-19 khong?

Cho đên nay chua co băng chưng virus SAR-CoV-2 co thê xam nhạp qua da vao co thê. Tuy nhien, băt tay la hanh đọng co nguy co cao. Khi tay mọt nguơi bi nhiêm Covid-19 cham vao tay nguơi khac co thê truyên virus sang tay nguơi nay. Tư ban tay co virus co thê nhiêm tiêp vao đuơng ho hâp do cac hanh đọng khac nhu dui măt, ngoay mui, cho tay len miẹng hoạc kê ca cham tay len mạt, tao co họi (du nho) đê virus “bay” vao mui. Do vạy, thưc hanh rưa tay/sat trung tay va khong cham tay vao vung mạt (đạc biẹt la sau khi băt tay) la biẹn phap hiẹu qua đê ngan nguy co lay nhiêm do băt tay.

12. Sinh hoat tinh duc co lam lay Covid-19 khong?

Chua co nghien cưu chưng minh Covid-19 co lay qua niem mac đuơng sinh duc hay khong. Tuy nhien, do sinh hoat tinh duc co nhiêu hinh thưc, mưc đọ va đọng tac khac nhau nen sinh hoat tinh duc la hanh vi co nguy co. Nguy co lay nhiêm cao hay thâp tuy thuọc mưc đọ tuong tac giưa nhưng nguơi ban tinh tiêp xuc vơi dich tiêt đuơng ho hâp cua nguơi nhiễm Covid-19.

13. Covid-19 co lay qua đuơng mau khong?

Chua co thong tin vê vân đê nay. Tren quan điêm dư phong, bẹnh Covid-19 la bẹnh truyên nhiêm đạc biẹt nguy hiêm, moi khuyên cao vê bao họ nhan vien y tê đêu đuơc đạt len ơ mưc cao nhât truơc nguy co phoi nhiêm vơi mau cua nguơi bẹnh.

14. Covid-19 co lay tư me sang con khong?

Trong đơt dich nay, cac nha khoa hoc Trung Quôc đa theo doi 9 truơng hơp phu nư mang thai nhiêm Covid-19 va đa sinh con. Cac xet nghiẹm dich ôi, mau day rôn tre so sinh co me nhiêm Covid-19 va sưa me khong thây co virus SAR-CoV-2. Cung them cac thong tin vê SARS-CoV va MERS-CoV khong lay truyên doc tư me sang con khiên cho cac nha khoa hoc tam kêt luạn răng Covid-19 khong lay truyên doc tư me sang con. Mạc du vạy, cac quan sat mơi chi thưc hiẹn ơ 9 ca bẹnh nen cân co sô liẹu cua nhiêu nguơi hon đê co thê kêt luạn chăc chăn vê vân đê nay.

Luu y: Lay nhiêm doc đuơc hiêu la lay tư me sang con qua nhau thai. Viẹc cach ly con khoi me đê tranh lay nhiêm qua đuơng ho hâp hoạc đuơng tiêp xuc trưc tiêp vân la cân thiêt.

CÂU HỎI CÁCH PHÒNG TRÁNH

15. Làm thế nào để bảo vệ bản thân?

Bộ Y tế khuyến cáo người dân và cộng đồng chủ động thực hiện tốt nhiều biện pháp như:

- Tránh đi lại, du lịch nếu đang có sốt, ho hoặc khó thở. Đến ngay cơ sở y tế khi có triệu chứng nghi ngờ. Đồng thời, chia sẻ lịch trình di chuyển của bạn với nhân viên y tế.

- Tránh tiếp xúc với người bị sốt, ho. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, tránh chạm tay vào mắt, mũi, miệng.

- Khi ho, hắt hơi hãy che kín miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc tay áo. Sau khi sử dụng khăn giấy bỏ vào thùng rác rồi rửa tay sạch sẽ.

- Nếu thấy có dấu hiệu ốm khi đi lại, du lịch cần thông báo ngay cho nhân viên hàng không, đường sắt, ô tô và tìm đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.

- Chỉ sử dụng các loại thực phẩm chín.

- Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng. Tránh tiếp xúc gần với các động vật nuôi hoặc hoang dã.

- Đeo khẩu trang khi đi đến chỗ đông người hoặc khi tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh.

Nguồn: Bộ Y tế

16. Tai sao lai cân giam sat than nhiẹt đê kiêm soat dich bẹnh?

Giam sat than nhiẹt chi la mọt biẹn phap kiêm soat dich buơc đâu đê phat hiẹn nguơi co sôt khi nhạp canh, kham bẹnh. Hâu hêt cac ca bẹnh nhiêm Covid-19 đêu co sôt nen đay la buơc so bọ đê kiêm soat dich vi đon gian va dê thưc hiẹn. Tuy nhien, biẹn phap quan trong vân la phat hiẹn sơm, cach ly va phong ngưa trong lay nhiêm Covid-19.

Ngoai giam sat than nhiẹt con phai ke khai cac yêu tô dich tê nhu đên tư vung dich va theo doi cac triẹu chưng ho hâp; quan ly va cach ly cac nguơi đên tư vung dich, tiêp xuc nguơi bẹnh va nghi ngơ măc bẹnh.

17. Co ai co đê khang tư nhien vơi Covid-19 hay khong?

Hoan toan co thê co! Nhưng nguơi co đọt biên gen ma hoa thu thê danh cho virus lam cho virus khong thê chui đuơc vao ben trong tê bao la nguơi co kha nang đê khang tư nhien vơi virus.

Tuy nhien, con qua sơm đê tim ra nguơi co đê khang tư nhien vơi Covid-19. Hi vong cong nghẹ giai ma bọ gen nguơi hiẹn nay đa rât phat triên cho phep giai trinh tư toan bọ bọ gen nguơi trong thơi gian ngăn va gia thanh thâp se tao điêu kiẹn sang loc trong sô nhưng nguơi nhiêm hoạc phoi nhiêm vơi Covid-19 nhung khong bi bẹnh. Băng cach đo co thê se tim ra đuơc nhưng nguơi co đọt biên gen tao kha nang đê khang tư nhien vơi Covid-19.

18. Nguơi mắc Covid-19 mọt lân đa khoi, liệu co mắc lai bẹnh nay nưa khong?

Có thể mắc lại. Nêu Covid-19 tao đuơc miên dich bên vưng nhu virus sơi hoạc quai bi thi khong bi lai; tuy nhien điêu nay chua thê khăng đinh đuơc vi con qua sơm. Nêu miên dich khong bên vưng, trong giai đoan đâu mơi khoi bẹnh, luơng khang thê đu manh thi co thê khong bi lai; nhung đên giai đoan sau, luơng khang thê đạc hiẹu mât dân đi thi vân co thê bi lai.

19. Co thê nguơi đê khang vơi Covid-19 nhu thê nao?

La mọt virus hoan toan mơi, lân đâu tien xuât hiẹn ơ nguơi nen chua ai co đê khang đạc hiẹu vơi virus. Vi vạy, co thê nguơi mơi nhiêm Covid-19 lân đâu tien se đê khang chông virus băng nhưng phuong thưc tư nhien khong đạc hiẹu truơc (chu yêu la cac yêu tô hoa hoc trong dich tiêt cua niem mac đuơng ho hâp). Nêu co chê nay chiên thăng thi nguơi đo khong bi bẹnh. Nêu co chê nay thât bai thi nguơi đo bi nhiêm mâm bẹnh vao ben trong cac tê bao.

Đay la cuọc chay đua giưa mọt ben la sưc tân cong huy diẹt cua virus, vơi mọt ben la sưc đê khang cua co thê không chê sư nhan len va loai bo virus cọng vơi kha nang tai tao lai cac tê bao đa bi tôn thuong do virus. Nêu virus thăng thi bẹnh se tiên triên, nêu hẹ miên dich thăng thi nguơi bẹnh khoi bẹnh.

20. Thường xuyên rửa mũi bằng nước muối có giúp ngăn ngừa lây nhiễm Covid-19 không?

Không có bằng chứng cho thấy việc rửa mũi thường xuyên bằng nước muối có thể bảo vệ không bị nhiễm virus SAR-CoV-2. Một số bằng chứng hạn chế cho thấy, thường xuyên rửa mũi bằng nước muối có thể giúp mọi người phục hồi nhanh hơn khi mắc cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, việc làm này chưa được chứng minh là có khả năng ngăn ngừa các nhiễm trùng đường hô hấp.

21. Thê nao la tiêp xuc trưc tiêp, tiếp xúc gần vơi nguơi bẹnh?

Tiêp xuc trực tiếp là “da – cham – da”, hon hoạc quan hẹ tinh duc vơi nguơi bẹnh. Tiêp xuc trưc tiêp vơi mau va dich tiêt cua co thê nguơi bẹnh đuơc coi la tiêp xuc trưc tiêp vơi mâm bẹnh.

Tiếp xúc gần la tiêp xuc vơi bẹnh nhan trong cư ly 2m hoạc ơ trong cung mọt phong hay khu vưc cham soc mọt ca bẹnh đuơc khăng đinh co bẹnh hoạc kha nang bi bẹnh trong thơi gian keo dai.

Ngoài ra, Bộ Y tế còn phân loại người tiếp xúc gián tiếp, đó là những người tiếp xúc với người tiếp xúc gần với người nhiễm Covid-19.

22. Những người nào phải cách ly vì dịch Covid-19?

Bộ GTVT yêu cầu các hãng hàng không thông báo đến tất cả hành khách từ các nước trên thế giới nhập cảnh vào Việt Nam sẽ phải cách ly 14 ngày kể từ ngày nhập cảnh từ 00h00 ngày 21/3/2020.

Nguơi đi vê tư vung co dich du khong co biêu biẹn bi bẹnh hoạc nghi ngơ tiêp xuc vơi mâm bẹnh vân phai cách ly. Lý do là nhưng nguơi nay hoan toan co thê đã bị lay nhiêm virus tư vung co dich nhung chua co biêu hiẹn bẹnh. Nhom nguơi nay cân cach ly đê đam bao an toan cho cọng đông. Nêu khong cach ly nhom nguơi nay ma ho co xuât hiẹn triẹu chưng bẹnh thi sô nguơi phai cach ly tiêp theo la rât lơn va rât kho kiêm soat triẹt đê.

Người nhiễm Covid-19 (F0) được điều trị, theo dõi tại bệnh viện chuyên khoa. Qua điều tra dịch tễ F0, những người tiếp xúc trực tiếp (F1) sẽ được cách ly tại cơ sở y tế. Trong khi đó, những người tiếp xúc gián tiếp (người tiếp xúc với F1 là F2, với F2 là F3, với F3 là F4, với F4 là F5) cũng được khuyến nghị cách ly tại cơ sở y tế hoặc tự cách ly tại nhà.

Bộ Y tế đã công bố số điện thoại đường dây nóng cung cấp thông tin về bệnh Covid-19 là 19003228 và 19009095, miễn phí mọi cuộc gọi. Người dân cũng có thể liên hệ qua các đường dây nóng của các cơ sở y tế tại địa phương, báo cáo các thông tin về dịch bệnh qua ứng dụng NCOVI trên điện thoại thông minh.

Nguồn: Bộ Y tế

23. Thường xuyên rửa mũi bằng nước muối có giúp ngăn ngừa lây nhiễm Covid-19 không?

Không có bằng chứng cho thấy việc rửa mũi thường xuyên bằng nước muối có thể bảo vệ không bị nhiễm virus SAR-CoV-2. Một số bằng chứng hạn chế cho thấy, thường xuyên rửa mũi bằng nước muối có thể giúp mọi người phục hồi nhanh hơn khi mắc cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, việc làm này chưa được chứng minh là có khả năng ngăn ngừa các nhiễm trùng đường hô hấp.

24. Sử dụng chất khử trùng nào để lau các bề mặt, giúp bảo vệ khỏi Covid-19?

Nếu các bề mặt bị bẩn, trước tiên hãy lau sạch bằng xà phòng hoặc chất tẩy rửa thông thường và rửa sạch bằng nước. Sau đó sử dụng một chất khử trùng thường dùng trong gia đình như nước tẩy, vì hoạt chất của nó (sodium hypochlorite) có thể giết chết vi khuẩn, nấm và virus. Hãy nhớ luôn bảo vệ tay khi sử dụng thuốc tẩy (như đeo găng tay cao su), và pha loãng thuốc tẩy với nước theo hướng dẫn trên bao bì.

25. Cân vẹ sinh nha cưa nhu thê nao đê han chê lay nhiêm Covid-19?

Nen đê nha thoang khí, han chê hoạc khong sư dung điêu hoa vi lam khong khi tu đong trong nha. Nêu co điêu kiẹn nen mơ cưa đê cho khong khi luu thong. Quet don, lau chui nha cưa thuơng xuyen. Đạc biẹt, khi co anh năng mạt trơi nen mơ cưa đê thong khi va cho anh năng mạt trơi chiêu vao trong nha co tac dung tieu diẹt virus.

Nhưng đô vạt cân vẹ sinh thuơng xuyen đê han chê lay nhiêm Covid-19 la nhưng đô vạt nhiêu nguơi cung sư dung: Tay năm cưa, nut bâm thang may, tay vin câu thang, nut bâm điẹn thoai dung chung, mạt ban dung chung, thạm chi ca tiên mạt luan chuyên giưa nguơi nay vơi nguơi khac. Cac đô vạt cua ca nhan nhung tân suât tiêp xuc cao vơi ban tay hay vung mạt nhu điẹn thoai di đọng, ban phim may tinh, mạt ban lam viẹc,…

CÂU HỎI VỀ TRIỆU CHỨNG

26. Nguơi bi bẹnh Covid-19 co biêu hiẹn gi?

Cac triẹu chưng lam sang ban đâu hay gạp la sôt, ho khan, mẹt moi, đau co. Mọt sô truơng hơp co thê co đau hong, ngat mui, chay nuơc mui, đau đâu, ho co đơm, non va tieu chay. Nhưng truơng hơp nạng xuât hiẹn viem phôi; kho thơ do viem phôi nạng, họi chưng suy ho hâp câp tiên triên (ARDS); suy chưc nang cac co quan.

Nguơi nhiêm Covid-19 co thê tiên triên ơ nhiêu mưc đọ khac nhau, nạng co thê diên biên đên viem phôi nạng, suy ho hâp câp tiên triên, suy chưc nang cac co quan dân tơi tư vong. Bẹnh diên biên nạng thuơng xuât hiẹn ơ nhưng nguơi co bẹnh man tinh, suy giam miên dich.

Tại thời điểm này, các kiểm tra chẩn đoán Covid-19 chỉ có thể được thực hiện tại các cơ sở y tế được phép thực hiện xét nghiệm. Kỹ thuật xác định chủng virus SAR-CoV-2 đó là kỹ thuật Real time RT – PCR với bệnh phẩm là dịch đường hô hấp, đờm, dịch nội khí quản được thu thập bằng tăm bông và bảo quản trong môi trường phù hợp. Trong trường hợp có người nghi nhiễm Covid-19, các cơ sở y tế sẽ làm thủ tục lưu mẫu máu để chuyển đến các đơn vị được Bộ Y tế cho phép khẳng định.

Nguồn: Bộ Y tế

27. Nếu nghi ngờ nhiễm Covid-19, có nên đến các bệnh viện tuyến trung ương để khám và xét nghiệm?

Đôi vơi bẹnh Covid-19, người nghi ngờ nhiễm bệnh đuơc tiêp nhạn va theo doi cach ly triẹt đê, điêu tri ơ bẹnh viẹn tuyên huyẹn trơ len. Khi cân thiêt, nguơi bẹnh se đuơc chuyên tuyên tren. Do đo, nêu nghi bi măc bẹnh Covid-19, nguơi bẹnh hãy liên hệ với cơ sở y tế gần nhất hoặc đường dây nóng tiếp nhận thông tin dịch bệnh Covid-19 ( 19003228 và 19009095) để được hướng dẫn, thăm khám, khong nhât thiêt phai đên thăng cac bẹnh viẹn lơn tuyên trung uong đê kham va lam xet nghiẹm.

Nêu tinh hinh dich diên biên phưc tap hon, tuy theo câp đọ dich, Bọ Y tê va Cuc Quan y co thê se đua ra cac quy đinh khac vê phan tuyên, chuyên tuyên cach ly va điêu tri nguơi bẹnh.

28. Covid-19 co gay quai thai khong?

Mọt sô virus nhiêm vao phu nư mang thai anh huơng đên thai nhi nhu virus cum gay sưt moi hơ ham êch, virus Zika gay bẹnh đâu nho, mọt sô virus co thê gay sây thai nhu Rubella. Chua thê tra lơi đuơc liẹu Covid-19 co thê gay anh huơng gi len thai nhi hay không? Tren thưc tê, cân theo doi dai ngay hạu qua thai san cua nhưng truơng hơp bẹnh nhan la phu nư mang thai nhiêm Covid-19 ơ cac giai đoan sơm cua thai ky.

29. Co thê lây huyêt tuong cua nguơi bi bẹnh Covid-19 đa khoi bẹnh đê chưa cho nguơi đang bi bẹnh hay khong?

Co. Vi trong huyêt tuong (thanh phân dich long cua mau) nguơi bi bẹnh đa khoi co cac khang thê chông lai tac nhan gay bẹnh. Chinh cac khang thê nay la “vu khi” giup co thê nguơi bẹnh chông lai cac tac nhan gay bẹnh, gop phân giup nguơi đo khoi bẹnh.

Truyên huyêt tuong (hoạc san phâm khang thê tinh chê) cua nguơi bi bẹnh đa khoi cho nguơi đang bi bẹnh chinh la truyên cac yêu tô đa giup nguơi nay khoi bẹnh sang cho nguơi khac đang bi bẹnh, tuong tư nhu cung câp “vu khi” cho nguơi ây đê đanh giạc. Phuong phap nay đa đuơc cac bac si Hông Kong ap dung vơi bẹnh nhan SARS truơc đay.

Điêu nay đoi hoi nguơi khoi bẹnh phai thưc sư khoi bẹnh (khong con virus trong nguơi), xet nghiẹm mau co khang thê trung hoa đuơc virus SAR-CoV-2 va nguơi đo đu sưc khoe co thê hiên mau tach huyêt tuong chưa khang thê khang Covid-19 đê truyên cho bẹnh nhan. Ngoai ra, con phai xem xet cac yêu tô khac, bao gôm ca hoa hơp nhom mau ABO va cac xet nghiẹm an toan truyên mau khac, đê tranh cac tai biên trong điêu tri băng huyêt thanh. Thưc tê hiẹn nay, cac bac si Trung Quôc cung đang băt đâu nghien cưu thi điêm biẹn phap nay cho cac bẹnh nhan nạng.

Diễn tập chuyển bệnh nhân vào khu cách ly. (Ảnh: hcmcpv)

CÂU HỎI THƯỜNG NGÀY

30. Phun cồn hoặc clo lên khắp cơ thể có diệt được virus SAR-CoV-2 hay không?

Không! Xịt các chất này lên người có thể gây hại cho quần áo và niêm mạc (mắt, miệng,…). Lưu ý rằng, cồn và clo có thể hữu ích để khử trùng bề mặt, nhưng chúng cần được dùng theo các khuyến cáo phù hợp.

31. Máy sấy tay có hiệu quả trong việc diệt virus SAR-CoV-2 hay không?

Không! Để bảo vệ bản thân khỏi virus Corona chủng mới, cần thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, hoặc dùng dung dịch rửa tay có cồn. Sau khi rửa tay, nên lau khô tay bằng khăn giấy hoặc bằng máy sấy tay.

32. Virus SAR-CoV-2 chỉ gây bệnh ở người già hay người trẻ cũng bị?

Mọi người ở tất cả các lứa tuổi đều có thể bị nhiễm virus SAR-CoV-2.

Những người lớn tuổi và những người có các bệnh nền (như hen, đái tháo đường, bệnh tim) có nhiều nguy cơ bị bệnh nặng bởi virus mới hơn. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, người dân ở tất cả các độ tuổi chủ động phòng bệnh cho mình, ví dụ bằng cách thực hiện tốt vệ sinh tay và vệ sinh hô hấp.

33. Vật nuôi trong nhà có truyền virus SAR-CoV-2 hay không?

Tổ chức Y tế Thế giới cho biết, hiện tại, không có bằng chứng cho thấy vật nuôi trong nhà như chó, mèo hay các thú cưng khác có thể nhiễm virus này. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo luôn luôn rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc với vật nuôi. Điều này còn bảo vệ bạn khỏi các vi khuẩn phổ biến và nguy hiểm khác có thể lây cho người như E.coli hay Salmonella.

Bộ Y tế khuyến cáo về việc cách ly, theo dõi sức khỏe trong phòng chống Covid-19:

- Đối với những người tiếp xúc gần với bệnh nhân dương tính với Covid-19: Phải cách ly ngay tại cơ sở y tế trong vòng 14 ngày, đồng thời lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm.

- Đối với người tiếp xúc với người tiếp xúc gần với bệnh nhân dương tính với Covid-19: Cách ly, theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú, cư trú trong vòng 14 ngày và thông báo với chính quyền cơ sở (phường, xã, thị trấn) và phải theo dõi chặt chẽ tình hình sức khỏe. Nếu thấy có biểu hiện sốt, ho, hắt hơi, sổ mũi, mệt mỏi, ớn lạnh hoặc khó thở thì lập tức cho cách ly ngay tại cơ sở y tế và lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm.

- Thường xuyên đeo khẩu trang, che miệng khi ho, hắt hơi.

- Rửa tay bằng xà phòng liên tục để tránh nguy cơ lây truyền bệnh cho những người khác.

- Chia sẻ lịch trình di chuyển của bản thân với nhân viên y tế.

- Gọi ngay đến đường dây nóng thông báo thông tin: 19003228 và 19009095.