10 thảm họa máy tính khủng khiếp nhất trong lịch sử nhân loại (Phần 1)

Chỉ một sai sót nhỏ trong phần mềm cũng khiến cho các hãng thiệt hại hàng triệu thậm chí tỉ đô, hoặc khiến cho cả một đất nước náo loạn.

1. Thảm họa hạt nhân giả

Ngày mùng 9 tháng 11 năm 1979, toàn bộ chiến đấu cơ và các đầu đạn hạt nhân của nước Mỹ đều được đặt trong tình trạng báo động và sẵn sàng đối mặt với ngày tận thế. Tại các trung tâm chỉ huy quân sự trên khắp nước Mỹ, các màn hình đều thông báo một lượng cực lớn tên lửa hạt nhân của Liên Xô đang chỉ thẳng vào họ. Chiếc máy bay khẩn cấp “Doomsday” dành cho tổng thống Mỹ cũng chuẩn bị cất cánh.

Nhưng sau đó họ kiểm tra lại dữ liệu đến từ các vệ tinh của hệ thống phòng thủ tên lửa hạt nhân và nhận ra rằng một cuốn băng diễn tập đã vô tình được đưa vào trong hệ thống và khiến cho cả nước Mỹ hoảng hốt.

2. Windows xịn bị biến thành đểu

Vì một lỗi trong công cụ chống vi phạm bản quyền (Windows Genuine Advantage) mà Microsoft đã cáo buộc hàng nghìn khách hàng là kẻ cắp.

Nổi tiếng khó chịu với những bước xác nhận rối rắm, WGA đã lầm tưởng hàng ngàn bản Windows “xịn” thành hàng nhái. Theo Microsoft, sự cố này xảy ra bởi một thành viên trong nhóm phát triển WGA đã upload nhầm phần mềm lỗi lên máy chủ của hãng và nó tự động xóa code cài đặt trên Windows, sau đó nhóm WGA đã tổ chức ăn nhậu mà quên không test lại phần mềm này.

Kết quả là vào ngày hôm sau, bất cứ máy tính nào kết nối vào máy chủ WGA đều bị coi là dùng Windows vi phạm bản quyền. Những khách hàng dùng Windows XP bị cảnh báo đang sử dụng phần mềm trái phép, trong khi người dùng Vista bị chặn một số tính năng.

3. Mất mạng vì lỗi phần mềm

Người quản lý hệ thống mạng của AT&T chỉ có thể nhìn trong vô vọng khi màn hình 72 inch của hãng hiển thị những dòng đỏ chót, đánh dấu sự sụp đổ hệ thống mạng điện thoại của hãng. Trong một ngày làm ăn “khấm khá”, nhà mạng này có thể thực hiện đến 70% các cuộc gọi đường dài tại Mỹ, khoảng 115 triệu cuộc. Tuy nhiên ngày 15 tháng 1 năm 1990 không phải là một ngày “khấm khá” đối với AT&T.

Vấn đề xuất phát tại New York, khi mà 114 mạch tín hiệu của AT&T (mỗi chiếc có thể thực hiện khoảng 700.000 cuộc gọi mỗi giờ) bỗng nhiên tắt trong 4 giây và khởi động lại vì quá tải. 114 mạch này được nối với nhau dưới hệ thống mạng dạng cascading và song song để tìm đường dây tốt nhất cho mỗi cuộc gọi. Và các mạch đều thông báo lại cho nhau trạng thái hoạt động của mình.

Khi các mạch này trở lại trạng thái hoạt động, chúng gửi tín hiệu thông báo rằng đã online và sẵn sàng để nhận cuộc gọi. Sau đó khoảng 0,01 giây một tín hiệu xác nhận cần phải được chuyển đi, nhưng vì phần mềm trên mạch gặp trục trặc nên tín hiệu này lại được gửi trước tín hiệu thông báo online. Sự cố này đã khiến cho AT&T không thể xử lý 50% cuộc gọi của họ trong vòng 9 tiếng, và bản báo cáo sau đó đánh giá rằng họ đã thiệt hại tới 60 triệu USD.

4. Bảo hộ tai nạn xe hơi thất bại thê thảm

Hãng xe Volvo rất coi trọng vấn đề bảo hộ tại nạn xe hơi và là người tiên phong trong lĩnh vực giảm thiểu tai nạn. Tuy nhiên chúng lại xảy ra trong những hoàn cảnh bất ngờ nhất. Cả 2 lần Volvo công bố với cả thế giới tính năng bảo hộ mới, cả 2 lần đều thất bại thảm hại.

Trong khi hãng này đang trình diễn hệ thống tránh va chạm trên chiếc S60 thì động cơ của nó bất ngờ bốc cháy và thiêu trụi cả chiếc xe. Chiếc S60 được thiết kế để dự đoán trước những va chạm sắp xảy ra, nhưng vấn đề giữa hệ thống điều khiển và pin đã làm Volvo phải ê mặt.

Không nản chí, hãng tiếp tục thử nghiệm chiếc S60 với màn trình diễn hệ thống điểu khiến có khả năng tránh người đi bộ. Hệ thống này sử dụng bộ cảm biến và camera để xác định vị trí người đi đường và thực hiện cú phanh gấp nếu dự đoán thấy vạ chạm. Và trong thử nghiệm này chiếc xe của Volvo đã kịp phanh trước 9 trong số 12 hình nộm, số còn lại thì bị hất tung lên trời.

Các chuyên gia đã trả lời trường hợp này ra sao? Một nghiên cứu tại đại học Washington đã hack vào hệ thống điều khiển của nhiều chiếc xe khác nhau và phát hiện ra rằng những hệ thống này có thể tự động kích hoạt điều khiển gần như toàn bộ chức năng của xe và không tuân theo sự điều khiển của người cầm lái, bao gồm cả phanh.

5. Máy bay “nửa nặc nửa mỡ”

Mùa xuân năm 2005, chiếc Airbus A380 đang chuẩn bay thử lần đầu tại Toulouse thì các kỹ sư nhận được một thông báo lỗi từ phần mềm trên máy bay. Lỗi đó đã khiến hãng hàng không này thiệt hại tới 6 tỉ USD vì phải hoãn chuyến bay khách đầu tiên đến tận 2 năm sau đó.

Vấn đề là hãng hàng không của Pháp sử dụng phần mềm CATIA 5 để thiết kế cho phần trước, trong khi đối tác bên Đức sản xuất phần đuôi máy bay lại dùng phiên bản CATIA 4. Dễ hiểu tại sao chúng không tương thích với nhau. Sự khác biệt giữa 2 phần mềm sẽ dẫn đến việc những đoạn dây cáp hoạt động sai chức năng, và cần phải nối lại những đầu dây này.

Ngay cả khi người ta viết code để giúp chúng tương thích với nhau thì vẫn cần 1 dây dẫn tín hiệu riêng để kết nối cả 2 đầu máy bay. Tuy nhiên các kỹ sư thì cho rằng chiếc Airbus A380 không đủ không gian để nối thêm một dây tín hiệu cách dây điện một khoảng cách đủ xa để tránh tình trạng nhiễu tín hiệu. Có lẽ nhiều người nghĩ rằng chỉ cần nối khớp các đầu dây cáp là xong, tuy nhiên nên nhớ rằng dây cáp trên A380 có tổng độ dài lên đến 530km, hơn 100.000 dây khác nhau và 40.000 đầu kết nối.

Theo Bưu Điện VN