10 thảm họa liên quan khí hậu xảy ra gần đây

Từ hàng loạt vụ cháy rừng nghiêm trọng cùng các trận lũ lụt lịch sử xảy ra trong mùa hè, cho tới các đợt sương giá bất thường và những “cơn bão châu chấu” phá hủy mùa màng, các chuyên gia nhận định biến đổi khí hậu do con người gây ra đang tàn phá thời tiết trên thế giới.

Hãng tin AFP thống kê một số thảm họa do biến đổi khí hậu gây hậu quả nặng nề nhất trong 2 năm qua:

Cháy rừng ở khu vực Địa Trung Hải

Lửa cháy rừng bùng phát dữ dội tại Skinos, phía Nam thủ đô Athens, Hy Lạp. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Đợt nắng nóng nghiêm trọng nhất ở Hy Lạp trong nhiều thập kỷ đã làm bùng phát những đám cháy rừng gây thương vong. Hỏa hoạn cũng thiêu rụi gần 100.000 hécta rừng trong năm nay. Thủ tướng Hy Lạp gọi đây là “thảm họa sinh thái lớn chưa từng có trong nhiều thập kỷ” ở nước này.

Các vụ cháy trong mùa hè vừa qua đã cướp đi sinh mạng của 80 người tại Algeria và Thổ Nhĩ Kỳ. Italy và Tây Ban Nha cũng chịu nhiều thiệt hại do các đám cháy lớn không thể kiểm soát.

Các nhà khoa học cho biết vành đai Địa Trung Hải là một “điểm nóng” về biến đổi khí hậu khi tình hình ngày một trầm trọng hơn.
“Vòm nhiệt” Canada

Cuối tháng 6 vừa qua, một “vòm nhiệt” không khí nóng đã khiến nhiệt độ như thiêu đốt kéo dài nhiều ngày ở phần lớn miền Tây Canada và Tây Bắc nước Mỹ. Cư dân thị trấn Lytton thuộc tỉnh bang British Columbia ghi nhận nhiệt kế đo được 49,6 độ C trong ngày 30/6 và đây là mức nhiệt cao chưa từng có ở Canada. Một vụ cháy rừng những ngày sau đó đã thiêu rụi phần lớn thị trấn này.

Hiệp hội Khoa học World Weather Attribution (WWA) cho rằng mức nhiệt khắc nghiệt này “gần như không thể xảy ra” nếu không có tình trạng biến đổi khí hậu do con người gây ra.

Nhiều thị trấn ở châu Âu ngập lụt

Cảnh ngập lụt do mưa lũ tại Cologne, Đức ngày 16/7/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Trận lũ lụt nghiêm trọng nhất ở Đức vào tháng 7 năm nay đã khiến 165 người thiệt mạng sau khi các đợt mưa lớn trút xuống quốc gia này cũng như Thụy Sĩ, Luxembourg, Hà Lan, Áo và Bỉ – nơi ghi nhận 31 người thiệt mạng.

WWA cho biết khí hậu ấm lên khiến lượng mưa trong vòng 2 ngày sau lũ tăng khoảng 20%. Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết nhiều vùng tại châu Âu chỉ trong 2 ngày 15 và 16/7 đã hứng chịu lượng mưa tương đương lượng mưa trong 2 tháng. Trong khi đó, các nhà khoa học cho biết với mỗi độ C Trái Đất ấm lên, bầu khí quyển có thể chứa thêm khoảng 7% hơi ẩm.

Hệ thống tàu điện ngầm ở Trung Quốc bị nhấn chìm

Xe ô tô trên một tuyến đường bị ngập lụt tại thành phố Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc, ngày 22/7/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Trận lũ lụt vào tháng 7 ở Trung Quốc đã cướp đi sinh mạng của trên 300 người khi thành phố Trịnh Châu, miền Nam nước này, hứng chịu đợt mưa lớn chưa từng có. Lượng mưa trong 3 ngày tương đương lượng mưa trong suốt cả năm. Nước lũ làm ngập nhiều hầm đường bộ và hệ thống tàu điện ngầm, khiến nhiều người chết đuối.

Lũ lụt kinh hoàng tại Australia

Cảnh ngập lụt sau mưa lớn tại Penrith, Australia, ngày 20/3/2021. Ảnh: AFP/ TTXVN

Tháng 3/2021, những trận mưa dữ dội trút xuống miền Đông Australia, buộc hàng nghìn người phải sơ tán để tránh trận lũ lụt chưa từng có trong nhiều thập kỷ – chỉ một năm sau khi khu vực này bị hạn hán và cháy rừng nghiêm trọng.

Mưa dài ngày không ngớt đã khiến mực nước sông ở New South Wales – bang đông dân nhất Australia – dâng lên mức cao nhất trong vòng 3 thập kỷ trở lại đây.

Các nhà khoa học cảnh báo Australia có thể sẽ thường xuyên hứng chịu các hiện tượng thời tiết cực đoan hơn nữa do biến đổi khí hậu.

Sương giá gây thiệt hại nặng nề tại Pháp

Mùa xuân năm nay, một đợt sương giá muộn khi nhiệt độ giảm sâu đã tàn phá các vườn nho ở Pháp. Hiện tượng thời tiết cực đoan này đã làm giảm khoảng 30% sản lượng nho của nước này, gây thiệt hại tới 2 tỷ euro (2,3 tỷ USD). Phân tích của WWA nêu rõ biến đổi khí hậu đã gây đợt giá lạnh lịch sử, tàn phá khoảng 70% các vùng sản xuất rượu vang của Pháp.

Bão Ida tàn phá nghiêm trọng

Ngập lụt do hoàn lưu bão Ida gây mưa lớn tại khu vực Lafitte, bang Louisiana (Mỹ) ngày 2/9/2021. Ảnh: AP/TTXVN

Cuối tháng 8 vừa qua, cơn bão Ida đã cướp đi sinh mạng của trên 100 người và gây thiệt hại khoảng 100 tỷ USD khi càn quét từ bang Louisiana, miền Nam nước Mỹ, cho tới khắp khu vực Đông Bắc nước này. Cơ quan Quản lý Đại dương và Khí quyển quốc gia Mỹ cho biết 4 trong số 6 cơn bão lớn nhất nước Mỹ, trong đó có Ida, xảy ra trong vòng 5 năm qua.

Nạn châu chấu, lũ quét và lở đất ở Đông Phi

Một bầy châu chấu tại khu vực làng Lerata ở Samburu, Kenya. Ảnh: AFP/TTXVN

Các chuyên gia nhận định thời tiết khắc nghiệt do biến đổi khí hậu – bao gồm cả lượng mưa chưa từng có – đã khiến hàng tỷ con châu chấu sinh sôi, tràn sang Đông Phi trong tháng 1/2020, đe dọa gây khủng hoảng lương thực tại khu vực này. Những “đám mây côn trùng dày đặc” tràn từ Ethiopia và Somalia sang cả Kenya.

Trước đó, những trận mưa như trút nước vào tháng 10/2019 đã khiến hàng chục nghìn người ở Somalia phải sơ tán. Trong khi đó, tất cả các thị trấn ở Nam Sudan chìm trong nước lũ. Hàng chục người thiệt mạng do lũ quét và lở đất ở Kenya, Ethiopia và Tanzania. Một hiện tượng khí hậu cực đoan ở Ấn Độ Dương có mức độ tàn phá hơn bất kỳ hiện tượng nào từng thấy trong nhiều năm qua đã dẫn tới các trận mưa và lũ lụt tàn phá nghiêm trọng khắp Đông Phi.

“Siêu hạn hán” nghiêm trọng nhất trong 500 năm

Hồ Oroville ở miền Bắc California đang cạn kiệt với tốc độ đáng lo ngại trong bối cảnh hạn hán nghiêm trọng. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo một nghiên cứu trên tạp chí Science, khu vực miền Tây nước Mỹ có thể tiếp tục hứng chịu đợt “siêu hạn hán” nghiêm trọng nhất ở khu vực này trong ít nhất 500 năm qua. Hiện tượng ấm lên toàn cầu có thể khiến tình trạng hạn hán tiếp diễn trong nhiều thập kỷ.