1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam

Theo dõi VGT trên

Cách đây gần 20 năm, bóng đá Việt Nam đã có được một vài dấu ấn “để đời”, nhưng đi cùng với đó cũng là những nuối tiếc về giấc mơ vinh quang còn dang dở.

Người đóng thế cho “cú lừa” đau đớn của VFF

Tháng 4 năm 2002, VFF chọn ông Christian Letard vào ghế HLV trưởng ĐTQG và U23 Việt Nam, với niềm tin vào một chiến lược gia có “triết lý bóng đá rất hay, hồ sơ đẹp”, khi được đích thân cựu HLV trưởng đội tuyển Pháp, Aime Jacquet giới thiệu. Mục tiêu hàng đầu dành cho ông Letard khi ấy không gì ngoài tấm huy chương vàng SEA Games 22.

Tiếc thay chỉ sau 4 tháng tại vị, trình độ làng nhàng của HLV này đã khiến VFF “ngán tận cổ” và quyết định sa thải.

1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam - Hình 1

Quyết định này về sau đã khiến VFF mất hơn 200.000 USD đền bù hợp đồng, còn vào thời điểm đó, đội Olympic Việt Nam chuẩn bị tham dự ASIAD 14 rơi vào cảnh “bơ vơ”. Trước tình thế cấp bách, HLV Nguyễn Thành Vinh được mời ra nhận nhiệm vụ.

“Năm 2002, tôi được VFF mời ra dẫn đội Olympic Việt Nam để dự ASIAD 14, thay thế ông Letard vừa bị cắt hợp đồng. Tôi ra nhận thì cũng gặp nhiều khó khăn vì thời gian thì gấp, mà tôi lại chưa nắm được hết khả năng của các cầu thủ trên đội.

Trong cuộc họp có trưởng đoàn Nguyễn Sỹ Hiển, anh Mai Đức Chung đưa tôi một danh sách gồm hơn 30 người. Tôi mới bảo anh Chung ghi ra cho tôi vị trí cụ thể của mỗi người, ai thường xuyên đá chính thức, ai dự bị nhiều, từ đó mới dần lọc ra danh sách chính thức đội Olympic Việt Nam sang Busan, Hàn Quốc dự giải”.

1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam - Hình 2

Theo lời kể của HLV Nguyễn Thành Vinh, trong quá trình dẫn dắt SLNA ông được VFF tạo điều kiện cho đi học nhiều lớp HLV để trau dồi kiến thức.

Đáng chú ý, trong hành trình tham dự ASIAD 14 năm đó, thầy trò HLV Nguyễn Thành Vinh đã lần đầu tiên giúp Việt Nam giành được điểm số ở giải đấu này. Tiếc rằng, việc rơi vào bảng đấu quá mạnh, cộng với một biến cố từ quê nhà khiến đội bóng phải sớm dừng bước.

“Lúc đó tính ra tôi chỉ có 20 ngày chuẩn bị thôi, nhưng được cái các cháu rất ủng hộ, tinh thần thi đấu tốt. Việt Nam khởi đầu cũng khá thành công khi hòa được đội rất mạnh là UAE. Hòa trận đó, các anh Lê Thế Thọ, Lê Hồng Minh và nhiều quan chức đoàn thể thao Việt Nam đều ùa xuống chúc mừng đội.

Nhưng đá xong trận ấy thì đội lại có biến cố. Chuẩn bị gặp Thái Lan thì có tin bố của trung vệ Huy Hoàng qua đời. Cậu ấy khóc nhiều lắm. Chúng tôi cũng động viên để Huy Hoàng cố gắng vượt qua nhưng trong thâm tâm đều hiểu tâm lý học trò sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều.

Lực lượng ngày ấy đội cũng không có nhiều ngôi sao đâu. Chỉ có một số cái tên nổi bật như Huy Hoàng, Như Thành, Hồng Minh hay Văn Quyến. Lực lượng không đồng đều, sau đó chúng ta để thua Thái Lan và Yemen. Được cái tinh thần của các cầu thủ đều rất cố gắng nên bà con Việt Nam lao động bên Hàn Quốc rất ủng hộ”.

1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam - Hình 3

Minh Phương, Tài Em, Văn Quyến cùng các đồng đội tại ASIAD 14. (Ảnh do HLV Nguyễn Thành Vinh chụp)

Bầu Đức thấy thương, thêm cho mỗi người 1 triệu đồng

Cũng trong câu chuyện về đội Olympic Việt Nam ngày dự ASIAD 14, HLV Nguyễn Thành Vinh có nhắc đến một chi tiết khá tế nhị. Đó là về tiền lương.

“Phải nhấn mạnh trước, tôi kể lại để nhớ lại chuyện xưa của mình thôi chứ không phải có ý gì cả.

Ngày đó từ HLV đến cầu thủ đều chỉ được trả lương 3 triệu/tháng, bằng lương chuyên nghiệp ở một đội bóng. Trong một cuộc họp của VFF mà tôi được mời dự, ông Lê Hùng Dũng có phát biểu rằng các anh trả cho ông Letard 3000, 4000 USD/tháng, vậy liệu khi giao cho anh Vinh làm HLV trưởng đội Olympic thì có trả lương như thế cho anh ấy không? Tất cả ngồi rất đông nhưng đều im hết, không ai lên tiếng cả.

Thời kỳ làm HLV trưởng đội Olympic, đi từ Trung tâm Nhổn về trụ sở Liên đoàn (18 Lý Văn Phức) tôi đều phải đi xe ôm, chứ không có xe riêng đưa đón gì đâu. Trong quá trình đó, anh Đoàn Nguyên Đức thương anh em, thưởng thêm cho tôi và cầu thủ mỗi người 1 triệu, nên mỗi tháng lương cũng được 4 triệu. Anh Đức vốn đã quan tâm đội tuyển từ những ngày xưa như vậy rồi.

Lúc ấy báo chí cũng hỏi nhiều lắm, rằng sao lương của tôi lại thấp như thế. Nhưng tôi chỉ bảo tôi là cán bộ biên chế nhà nước, bây giờ được mời ra làm việc thì đây là trách nhiệm của tôi. Khi đó, tôi không muốn mọi thứ bị bàn luận quá nhiều”.

1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam - Hình 4

Ông Vinh (áo đen) cùng các học trò dự ASIAD 14.

Hoàn thành nhiệm vụ dẫn dắt Olympic Việt Nam dự ASIAD 14, HLV Nguyễn Thành Vinh trở lại với công việc ở SLNA. Đến tháng 7 năm 2003, VFF mời HLV Riedl về làm việc, nhận nhiệm vụ dẫn đội U23 Việt Nam chuẩn bị cho SEA Games 22 trên sân nhà và ông Vinh cũng được chọn làm trợ lý số 1.

Nhưng ngoài SEA Games, đội U23 Việt Nam còn được cử tham dự vòng loại Asian Cup 2004 và cũng tạo nên một thành tích đáng nhớ.

Video đang HOT

Bí quyết đằng sau trận thắng lịch sử đội hạng tư thế giới

Nhớ lại quá trình từ việc quyết định cử đội U23 tham dự đến sự chuẩn bị cho vòng loại Asian Cup 2004, ông Vinh kể:

“Khi đá vòng loại Asian Cup 2004 (diễn ra vào tháng 9, 10 năm 2003), Việt Nam nằm cùng bảng với Hàn Quốc, Oman và Nepal. Họ dùng ĐTQG còn ta chỉ dùng đội Olympic, với chiến lược để chuẩn bị cho SEA Games 22. Mà thực ra có dùng ĐTQG thì cũng đang trong giai đoạn chuyển giao thế hệ, không còn nhiều cầu thủ trụ cột của lứa trước trụ lại nữa. Thành ra Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban TDTT Nguyễn Danh Thái và VFF đồng ý với phương án này.

Lượt đi diễn ra ở Hàn Quốc, Việt Nam thắng Nepal 5-0 nhưng thua Hàn Quốc 0-5 và thua Oman 0-6. Khi đi ra xe sau trận đầu thua Hàn Quốc, ông Riedl mới bảo: “Anh Vinh ơi, tôi thấy tinh thần anh em kém quá”. Tôi mới bảo: “Không phải tinh thần kém đâu, mà cái chính là trình độ thể lực của ta yếu”. HLV Riedl đồng tình và quyết định sẽ tập thể lực cho đội ở quãng nghỉ trước lượt về”.

1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam - Hình 5

U23 Việt Nam ăn mừng chiến thắng 1-0 trước Hàn Quốc tại vòng loại Asian Cup 2004 (Ảnh do HLV Nguyễn Thành Vinh chụp).

“Tôi đưa ra đóng góp rất chân tình và HLV tin tưởng mình. Trước đây HLV Riedl đơn thuần chỉ huấn luyện các bài tập với bóng. Nhưng sau lượt đi thì ông ấy thay đổi. Tập thể lực thuần túy nhiều hơn, cường độ tập cao hơn. Chính nhờ thế mà mọi thứ tốt lên sau gần 1 tháng chuẩn bị cho lượt về ở Oman. Trước khi lên đường, anh Nguyễn Danh Thái có gọi điện và tôi khẳng định lần này thành tích sẽ khác vì trình độ thể lực của các cháu rất tốt. Và đúng như thế thật.

Đá với Hàn Quốc ở trận đầu tiên và ta thắng họ 1-0. Mà phải nói trận ấy thể lực Việt Nam không thua kém gì đối thủ đâu. Trận tiếp theo mình thắng tiếp Nepal nhưng tiếc là trận cuối lại thua Oman. Nhưng trận này ta thua 2 bàn trong hiệp 2, chứ không phải để đối phương thắng như chẻ tre 5-0 sau hiệp 1 như lượt đi. Như thế để thấy thể lực quan trọng thế nào”.

Còn một chi tiết nữa để minh chứng cho việc ông Vinh là trợ lý đắc lực của HLV Riedl. Ấy là tại giải LG Cup diễn ra tại TP.HCM trước SEA Games 22:

“Khi ấy tiền vệ trái Đặng Thanh Phương bị chấn thương, ông Riedl hỏi tôi giờ thay ai vào được. Tôi nói ngay để Tài Em đá ở đó đi, cậu ấy thường được HLV Calisto cho đá tiền vệ trái khi ở CLB mà.

1 triệu của bầu Đức, chiếc khăn tang trước giờ bóng lăn và chuyện chưa kể về U23 Việt Nam - Hình 6

Thực tế trước thời điểm ấy, Tài Em đang được xếp đá tiền vệ trụ ở U23 Việt Nam. Giờ tôi đề xuất kéo Tài Em sang trái, đưa Quốc Vượng vào đá với Hữu Thắng (TP.HCM). HLV Riedl liền đồng ý. Giải đấu đó chúng ta thắng tưng bừng Olympic Bulgaria 5-0 và lên ngôi vô địch.

Điều này cũng làm khán giả rất ngạc nhiên vì trước đó LG Cup từng được tổ chức nhiều lần, với nhiều khách mời mạnh. ĐT Việt Nam cũng tham gia nhưng không vô địch được, mà giờ U23 Việt Nam lại lên ngôi. Từ đó trở đi, đội hình U23 Việt Nam cũng được dựng bộ khung như thế”.

Nỗi day dứt SEA Games 22

“Thực tế với SEA Games 22, có nhiều chuyện khá đáng buồn mà bản thân tôi giờ cũng không muốn khơi lại chuyện cũ nữa. Điều đó gây ảnh hưởng nhiều đến trận chung kết của Thái Lan, chứ nếu đủ người thì ta cũng không phải ngại gì họ”, tâm sự của HLV Nguyễn Thành Vinh như lời báo trước về những ký ức buồn vẫn khiến ông còn đau đáu ở giải đấu năm đó.

“Trước trận chung kết, hậu vệ trái Văn Trương dính 2 thẻ vàng, bị treo giò. HLV Riedl gặp tôi bảo thử kiểm tra xem Lâm Tấn và Đức Tuấn ai mạnh dạn, tự tin hơn để thay thế vị trí này.

Lúc đó Lâm Tấn là cầu thủ của SLNA, cao to, chân trái tốt. Tôi mới hỏi: “Tấn ơi, trận chung kết với Thái Lan, liệu cháu đá thay chỗ Văn Trương được không?”. Cậu ấy lại bảo: “Cháu không tự tin lắm”. Tôi nghe thế mới ngớ người ra. Cầu thủ đáng lẽ được hỏi thế thì phải phấn khởi lắm, nhưng cậu ấy lại trả lời vậy.

Tôi thấy thất vọng và đi hỏi Đức Tuấn. Cậu này thì trước giờ chưa bao giờ đá hậu vệ trái cả, chỉ chơi tiền vệ thôi. Nhưng cậu ấy lại đồng ý ngay, bảo cháu đá được. Tiếc là khi vào trận, chỉ mấy phút phút đầu Việt Nam đã để Thái Lan ghi bàn ở chính vị trí đó, khi Đức Tuấn mắc sai lầm.

Ngay cả như Vũ Như Thành, nếu có thể dự giải thì hàng phòng ngự của Olympic Việt Nam sẽ rất vững chắc. Cậu ấy là một trung vệ chơi đầu óc, kỹ thuật, cực kỳ ít phạm lỗi, lấy bóng khôn khéo”.

Cũng ở giải đấu năm đó, bóng đá Việt Nam chứng kiến những ngôi sao mới nổi lên trở thành niềm kỳ vọng mới như Văn Quyến, Quốc Vượng… Và đến bây giờ khi nhắc về những cầu thủ trưởng thành từ lò SLNA này, HLV Nguyễn Thành Vinh vẫn có những nỗi niềm riêng, những câu chuyện còn chưa kể.

Linh Đan

Bóng đá Việt Nam và những cuộc 'cách mạng' về chiến thuật

Cùng với sự phát triển của bóng đá thế giới, bóng đá Việt Nam nói chung và ĐTQG cũng có con đường thay đổi, "tiến hóa" mô hình, sơ đồ chiến thuật tương đối rõ nét dù có thể chậm hơn ở từng thời điểm.

Tuy nhiên, với 3-4-3 và bản biến thể của nó, HLV Park Hang-seo đang giúp chúng ta có những bước đi tiên phong.

Sơ đồ chiến thuật sơ khai WM

Theo một số nguồn tài liệu, sơ đồ phổ biến của bóng đá thế giới vào năm 1930 là "WM". Tại Anh, ông bầu CLB Arsenal, Herbert Chapman đã hệ thống hóa một kinh nghiệm đã được làm thử ở Scotland và ông đã làm cho WM trở thành một chiến thuật phổ cập.

Sơ đồ W là ba hậu vệ và hai tiền vệ ở khu phòng ngự, M là hai tiền vệ và ba tiền đạo của hàng tấn công. Bóng đá hiện đại có thể tạm gọi đây là sơ đồ 3-2-2-3. Trong 1 thời gian dài thời kỳ Pháp thuộc, các đội bóng Việt Nam sử dụng đội hình WM và được duy trì trong suốt những năm 50.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 1

Sơ đồ chiến thuật WM. Ảnh minh họa

Kể từ khi khai sinh, sơ đồ WM đã tồn tại trong khoảng 30 năm trên thế giới trước các biến động của bóng đá. Người Hungary đã mở đầu cho sự thay đổi, gần như từ bỏ WM từ Olympic Helsinki 1952 và sau đó người Brazil biến đổi WM thành 4-2-4, và WM đi vào dĩ vãng.

Sơ đồ 4-2-4 đến 5-3-2

Để phá rối hàng phòng ngự trong WM và lối mòn một kèm một, người Hungary và Brazil tăng cường từ 3 hậu vệ, sơ đồ 4-2-4 có 4 hậu vệ, 2 tiền vệ trung tâm và số tiền đạo từ 3 trở thành 4. Sơ đồ 4-2-4 phổ biến trong những năm 60. Đây là sơ đồ có nhiều đất hoạt động cho các tiền đạo cánh.

Đến những năm 70, xu hướng 4-3-3 xuất hiện bằng việc một tiền đạo được kéo xuống thấp hơn để hỗ trợ kiểm soát trung tuyến. Vai trò của các tiền đạo cánh cũng đa năng hơn không chỉ dừng lại ở những quả tạt bóng thuần túy. Sơ đồ chiến thuật này đã giúp CLB Thể Công không có đối thủ trong thời kỳ đó.

Theo HLV Quang Tùng, đặc điểm chung và cũng là sự khác biệt của 4-2-4 và 4-3-3 ở bóng đá Việt Nam giai đoạn 1960/1970 là 2 trung vệ, họ không chơi dàn hàng ngang mà thường có xu hướng 1 người đá dập (kèm trung phong), người còn lại bọc lót "thòng" được chơi tự do "libero" đúng nghĩa.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 2

Đội hình 4-3-3 vô đối của Thể Công những năm 70. Ảnh: BLV Quang Tùng

Đến giữa những năm 80, khi Bóng đá Việt Nam khó khăn vì cơ chế, chất lượng đi xuống. Việc có được các tiền vệ chất lượng rất hạn chế, tâm lý đá để "không thua" 5-3-2 trở nên phổ biến. Đó là khi 1 tiền vệ có xu hướng phòng ngự được kéo xuống thấp ngang trung vệ kèm người thành cặp trung vệ dập, vẫn có trung vệ "thòng". Và 5-3-2 có thêm đất diễn cho các cầu thủ cánh khi họ quán xuyến cả một hành lang dài.

Sơ đồ 5-3-2 trong một thời gian dài không có nhiều sự tiến bộ, đặc biệt là ở các trung vệ, vì kỹ năng phòng ngự được đề cao trong khi khả năng chuyền bóng, tham gia tổ chức lối chơi ít có cải thiện. Trong giai đoạn này có một vài thời điểm ở ĐT Việt Nam xuất hiện 4-4-2, nhưng cực kỳ hiếm hoi và nhìn chung là chưa thành công.

Tại SEA Games 1995 diễn ra ở Chiang Mai (Thái Lan), trận gặp thắng Campuchia 4-0, vì đối thủ yếu nên HLV Weigang đã giữ lại Mạnh Cường - Hữu Thắng chơi trung vệ, đưa Chí Bảo vào thay trung vệ Anh Dũng, hợp cùng Công Minh thành một cặp tấn công ở cánh phải. Các trận còn lại ở SEA Games năm đó, 5-3-2 vẫn là phổ biến.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 3

Thế hệ vàng không ngai của đội tuyển Việt Nam với 2 HCB liên tiếp Tiger Cup 98 và SEA Games 1999. Ảnh: VFF

Một thời điểm khác là 1998 giai đoạn đầu của HLV A. Riedl khi chuẩn bị cho Tiger Cup 1998 nhưng chưa phù hợp và buộc phải quay lại 5-3-2 truyền thống. Với bóng đá Việt Nam, 5-3-2 của HLV A. Riedl thực sự hoàn hảo ở SEA Games 1999 tại Brunei với trung vệ "thòng" Đỗ Khải, hai bên là trung vệ "dập" Phạm Như Thuần - Mai Tiến Dũng đã giữ sạch lưới cho đến trước trận chung kết.

Cuộc "cách mạng" 4-4-2

Không rõ 4-4-2 được hình thành chính xác từ bao giờ trong lịch sử bóng đá thế giới, nhưng thời kỳ Hoàng Kim nhất của sơ đồ tiên tiến này là những năm 1990. CLB AC Milan dưới thời của HLV Arrigo Sacchi (1987-1991) và Fabio Capello hay Manchester United của Sir Alex Furguson với hàng chục danh hiệu lớn nhỏ.

Đây là sơ đồ tối ưu hóa được khả năng của những trung phong hàng đầu, sát thủ trong vòng cấm thời gian sau đó như Ruud van Nistelrooy, Filippo Inzaghi, Van Basten, Fernando Torres... Trong bóng đá hiện đại về sau, sơ đồ 4-4-2 đã được biến tấu rất đa dạng thành 4-2-2-2-, 4-4-1-1, 4-3-1-2 hoặc 4-1-3-2.

So với bóng đá thế giới, 4-4-2 được áp dụng chính thức khá muộn tại Việt Nam. Sau khi HLV A. Riedl chia tay đội tuyển cuối năm 2000, ĐT Việt Nam liên tục có những sự thay đổi trên băng ghế huấn luyện, từ HLV Dido (2001), Calisto (2002). Và người mạnh dạn áp dụng 4-4-2 cho đội tuyển Việt Nam chính là HLV Nguyễn Thành Vinh - cựu HLV trưởng SLNA và là trợ lý đội tuyển Việt Nam thời điểm đó.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 4

Đội hình U23 Việt Nam tại LG Cup năm 2003 và SEA Games 22. Ảnh: NVCC

Nhà cầm quân xứ Nghệ là một trong số 4 HLV Việt Nam được VFF cử đi học lớp cao cấp tại Hàn Quốc do Bộ Ngoai giao Pháp, chủ nhà Hàn Quốc và FIFA tổ chức cho các huấn luyện viên tiêu biểu tại châu Á. Bên cạnh những bài lý thuyết, họ được thực hành và dự khán gần 10 trận đấu tại World Cup 2002. Tại đây, giảng viên của FIFA đã đưa ra những lời ưu, nhược của 5-3-2 mà các đội châu Á đang áp dụng.

Sau khi trở về Việt Nam, HLV Thành Vinh được giao nhiệm vụ tạm quyền dẫn dắt đội U23 Việt Nam từ tháng 9/2002. Qua 3 trận giao hữu gặp các CLB Nhật Bản, Hàn Quốc (có tỷ số 0-0,1-1,0-0) để chuẩn bị cho Vòng loại Asian Cup 2004 và SEA Games 22, đội U23 Việt Nam (đại diện cho ĐTQG) đã được tập huấn thuần thục sơ đồ 4-4-2. Sự thay đổi này đã nhận được sự đồng tình cao của những chuyên gia nước ngoài đang làm việc tại VFF và ĐT U19 Việt Nam thời điểm đó.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 5

HLV Nguyễn Thành Vinh là người đã mạnh dạn áp dụng 4-4-2 cho U23 Việt Nam (ĐTQG) khi tạm quyền dẫn dắt đội tuyển. Đồ họa: TK

Tháng 6/2003, khi HLV Alfred Riedl trở lại dẫn dắt đội tuyển và U23 Việt Nam, khi HLV Nguyễn Thành Vinh cho biết đội U23 Việt Nam đang tập luyện theo sơ đồ chiến thuật 4-4-2. Ông đã thốt lên rằng: "Nếu U23 chơi với sơ đồ 4-4-2 thì tốt quá!". Bởi trước đó, ông Riedl từng bị chỉ trích vì không từ bỏ 5-3-2, cái cách nửa vời. Sau khi trở lại tiếp quản công việc, HLV Riedl gần như giữ nguyên bộ khung mà trợ lý của mình đã xây dựng.

Theo HLV Nguyễn Thành Vinh, một trong những nguyên nhân khiến ông từ bỏ sơ đồ cũ 5-3-2 (3-5-2 khi tấn công) là bởi sơ đồ này đòi hỏi chất lượng từng cầu thủ một cách khá khắt khe. Các cầu thủ ngoài có nền tảng thể lực tốt thì 3 trung vệ còn phải có chiều cao, kỹ thuật cá nhân tốt và đặc biệt là vị trí hậu vệ cánh phải biết vận hành một cách trơn tru. Và với 4-4-2, tấn công là cách phòng ngự tốt nhất.

Giải đấu đầu tiên mà đội tuyển thực hành 4-4-2 là tại LG Cup 2003 tại TP Hồ Chí Minh diễn ra vào tháng 8. U23 Việt Nam đã mang về thành công bước đầu khi giành chiến thắng 3-2 trước CLB Kookmin của Hàn Quốc trong trận chung kết kịch tính kéo dài gần 120 phút. Trước đó, các đội bóng của Việt Nam đã 3 lần giành quyền vào trận tranh Cup này trong 4 kỳ tổ chức gần đây, nhưng đều thất bại.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 6

Đội hình U23 Việt Nam năm 2003 vô địch LG Cup năm 2003. Đồ họa: TK

Đây cũng là giải đấu mà cặp trung vệ Huy Hoàng (đá dập), Như Thành (đá thòng) thi đấu đầy ấn tượng. Nếu như Huy Hoàng trở thành cầu thủ xuất sắc nhất trận chung kết thì Như Thành cũng được đánh giá là mẫu trung vệ có lối chơi đầy kỹ thuật, thông minh, hiệu quả và đặc biệt là rất hiếm khi phạm lỗi.

Với đội hình này, U23 Việt Nam thi đấu cực hay tại SEA Games 22 nhưng cũng chỉ có thể giành được tấm HCB vì không có sự phục vụ của những trụ cột như Như Thành, Quốc Vượng trong trận chung kết gặp Thái Lan (Văn Quyến ghi bàn thua 1-2). Dẫu vậy, SEA Games 22 chưa phải là giới hạn cực đại mà sơ đồ 4-4-2 mang lại.

Đỉnh cao 4-4-2 của bóng đá Việt Nam thời điểm này là tại lượt về Vòng loại Asian Cup 2004 diễn ra vào tháng 10. Sau lượt đi liên tục để thua vì không chuẩn bị tốt thể lực, U23 Việt Nam gây chấn động với chiến thắng 1-0 trước Hàn Quốc bằng pha lập công của Văn Quyến và tiếp tục đánh bại Nepal 2-0 trước khi thua Oman 0-2.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 7

Đội hình xuất phát 4-4-2 trận chung kết lượt về AFF Cup 2008 gặp Thái Lan. Đồ họa: TK

Chiến thắng đó thực sự khiến bóng đá châu Á phải sửng sốt bởi ĐT Hàn Quốc thời điểm đó là "tứ đại anh hào" của bóng đá thế giới. Và đội tuyển Việt Nam lúc đó thực chất là U23 Việt Nam với những cầu thủ đã thi đấu thành công tại LG Cup 2003 trước đó, vốn được thay mặt cho ĐTQG.

Và từ đó về sau, sơ đồ 4-4-2 đều được các đời HLV trưởng của ĐT Việt Nam áp dụng. Cũng với 4-4-2, ĐT Việt Nam thi đấu thành công tại Asian Cup 2007 và vô địch AFF Cup lần đầu tiên vào năm 2008 dưới thời HLV Calisto. Sau thời HLV Toshiya Miura đến HLV Hữu Thắng, sơ đồ có sự biến đổi đôi chút với 4-4-1-1 hoặc 4-1-4-1.

Sơ đồ 3-4-3 "Made in Vietnam"

Cuối năm 2017, ĐT Việt Nam và U23 Việt Nam được tiếp quản bởi HLV Park Hang-seo. Sau một trận gặp Afghanistan tại VL Asian Cup 2019, HLV người Hàn Quốc quyết định tạo nên một cuộc cách mạng khi cho U23 Việt Nam thi đấu bằng sơ đồ 3-4-3 tại M-150 Cup diễn ra tại Thái Lan.

Việc HLV Park từ bỏ sơ đồ 4 hậu vệ để chuyển sang 3 hậu vệ đã gây ra những hoài nghi nhất định. Rất ít CLB và đội tuyển trên thế giới vẫn còn sử dụng sơ đồ này bởi sự khắt khe, yêu cầu về con người và sự tiêu hao thể lực cũng như cách vận hành phức tạp của nó. CLB Chelsea dưới thời HLV Antonio Conte là một ví dụ hiếm hoi sử dụng 3-4-3.

Tuy nhiên, thực tế đây là một chiến thuật giúp đội tuyển có được hệ thống phòng ngự rất chắc chắn và linh hoạt. Nếu một hậu vệ cánh lên tham gia tấn công và chưa kịp lui về, hậu vệ cánh đối diện sẽ lùi sâu, kết hợp với 2 tiền vệ trung tâm, 3-4-3 vẫn đảm bảo 6 cầu thủ nơi hàng phòng ngự. Khi tấn công, một cầu thủ hậu vệ cánh (Trọng Hoàng hoặc Văn Hậu) dâng cao, ĐT Việt Nam có đến 6 cầu thủ tấn công.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 8

Đội hình U23 Việt Nam tại VCK U23 châu Á. Ảnh: VFF

Và M-150 Cup là giải đấu mà U23 Việt Nam chập chững chơi với sơ đồ mới rồi đánh bại Thái Lan 2-1 trong trận tranh hạng Ba với cú đúp bàn thắng của Công Phượng. Sơ đồ 3-4-3 cũng đã cùng các ĐTQG giành được rất nhiều danh hiệu, những trận thắng lẫy lừng suốt hơn 2 năm qua. Tại SEA Games 30, 3-4-3 được HLV Park Hang-seo biến đổi thành 3-5-2, 5-3-2 tùy thời điểm.

Dưới thời HLV Park, U23 Việt Nam thường có thành tích rất tốt khi đối đầu với kình địch Thái Lan, nhưng ở cấp ĐTQG, ĐT Việt Nam vẫn chưa một lần đánh bại được Thái Lan trong những trận đấu chính thức. Và King's Cup 2019 là giải đấu hiếm hoi mà chúng ta vượt qua được người Thái.

Với những yêu cầu cấp thiết về việc làm mới hàng tấn công, thời gian tới HLV Park Hang-seo buộc phải thay đổi để có thêm nhiều phương án khi đối đầu với các đội bóng tại bảng G - Vòng loại World Cup 2022 và AFF Cup 2020. Những phương án như 3-4-1-2, 3-1-4-2 hay 3-5-1-1 đã được ông thầy người Hàn Quốc chuẩn bị.

Bóng đá Việt Nam và những cuộc cách mạng về chiến thuật - Hình 9

HLV Park Hang-seo và các trợ lý đang bàn bạc về kế hoạch nâng cấp chiến thuật cho ĐT Việt Nam. Ảnh: VFF

Nhìn sang các nước Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, thậm chí là đối thủ UAE tại bảng G - Vòng loại World Cup 2022, tất cả những đối thủ này đều đang trung thành với sơ đồ 4-2-3-1, chiến thuật tối ưu nhất, được cho là thịnh hành nhất giai đoạn này của bóng đá thế giới. Sơ đồ này cũng có 2 tiền vệ trung tâm án ngữ trước hàng hậu vệ, nhưng luôn thường trực 4 cầu thủ trên hàng tấn công.

Đến thời điểm này với những gì đã đạt được, sự thay đổi táo bạo của HLV Park Hang-seo là một cuộc cách mạng thành công nhất. Cuộc cách mạng này thành công ngoài công lao đến từ HLV người Hàn Quốc còn nhờ vào việc bóng đá Việt Nam đang sở hữu một thế hệ cầu thủ tương đối toàn diện về mặt thể hình, thể lực và kỹ thuật.

Trung Kiên

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tin đang nóng

Sau Lê Phương, thêm 1 sao nữ lên livestream ẩn ý về người diễn giả trân trong tang lễ của Quý BìnhSau Lê Phương, thêm 1 sao nữ lên livestream ẩn ý về người diễn giả trân trong tang lễ của Quý Bình
19:30:40 11/03/2025
NÓNG: Lộ ảnh Kim Soo Hyun hôn má Kim Sae Ron và tin nhắn van xin thống khổ gây sốc của cố diễn viênNÓNG: Lộ ảnh Kim Soo Hyun hôn má Kim Sae Ron và tin nhắn van xin thống khổ gây sốc của cố diễn viên
17:01:24 11/03/2025
Kim Soo Hyun chính thức "phản đòn" livestream bóc phốt: Nghe mà hoang mang tột độ!Kim Soo Hyun chính thức "phản đòn" livestream bóc phốt: Nghe mà hoang mang tột độ!
20:56:02 11/03/2025
Chảy máu vùng miệng không ngừng, cô gái trẻ được chẩn đoán suy thận giai đoạn cuốiChảy máu vùng miệng không ngừng, cô gái trẻ được chẩn đoán suy thận giai đoạn cuối
17:05:30 11/03/2025
Hoá ra Kim Sae Ron công khai ủng hộ Kim Soo Hyun khi mới 13 tuổi, bắt đầu bị thao túng từ đây?Hoá ra Kim Sae Ron công khai ủng hộ Kim Soo Hyun khi mới 13 tuổi, bắt đầu bị thao túng từ đây?
17:47:41 11/03/2025
Đại gia đang bị con trai tố cáo bao nuôi cùng lúc Trịnh Sảng và 9 cô "vợ bé" khác ở Mỹ là ai?Đại gia đang bị con trai tố cáo bao nuôi cùng lúc Trịnh Sảng và 9 cô "vợ bé" khác ở Mỹ là ai?
20:51:46 11/03/2025
Cặp đôi chú cháu Kim Soo Hyun - Kim Sae Ron bị bóc hẹn hò từ 5 năm trước, nguyên nhân chia tay mới sốc?Cặp đôi chú cháu Kim Soo Hyun - Kim Sae Ron bị bóc hẹn hò từ 5 năm trước, nguyên nhân chia tay mới sốc?
17:39:26 11/03/2025
Dân mạng soi được điểm thay đổi bất thường của Kim Sae Ron từ 2015, nghi dấu hiệu Kim Soo Hyun thao túng tâm lýDân mạng soi được điểm thay đổi bất thường của Kim Sae Ron từ 2015, nghi dấu hiệu Kim Soo Hyun thao túng tâm lý
17:41:44 11/03/2025

Tin mới nhất

Hùng Dũng là đội trưởng tuyển Việt Nam ở AFF Cup 2022

Hùng Dũng là đội trưởng tuyển Việt Nam ở AFF Cup 2022

13:10:48 21/12/2022
HLV Park Hang Seo tiếp tục giao băng đội trưởng đội tuyển Việt Nam cho tiền vệ Đỗ Hùng Dũng ở AFF Cup 2022.Ở hai kỳ AFF Cup gần nhất, đội tuyển Việt Nam đều đá trận mở màn gặp Lào. Năm 2018, Việt Nam thắng dễ 3-0 trên sân vận động quốc ...
Quang Hải là 'ứng viên đặc biệt' tại AFF Cup 2022

Quang Hải là 'ứng viên đặc biệt' tại AFF Cup 2022

12:23:01 21/12/2022
Trang chủ AFF Cup 2022 chỉ ra 8 ứng viên sáng giá cho danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất giải, trong đó Quang Hải là trường hợp đặc biệt
AFF Cup 2022: Đội tuyển Việt Nam đặt mục tiêu giành 3 điểm trong trận ra quân

AFF Cup 2022: Đội tuyển Việt Nam đặt mục tiêu giành 3 điểm trong trận ra quân

12:18:07 21/12/2022
AFF Cup 2022 là giải đấu cuối cùng của chiến lược gia Park Hang-seo trên cương vị HLV trưởng của đội tuyển Việt Nam
Thái Lan đề nghị mua bản quyền 8 trận AFF Cup 2022 nhưng bị từ chối

Thái Lan đề nghị mua bản quyền 8 trận AFF Cup 2022 nhưng bị từ chối

12:16:05 21/12/2022
Các CĐV Thái Lan vẫn đang hy vọng sẽ có một đài truyền hình trong nước mua bản quyền AFF Cup 2022 sau khi Voi chiến đá trận ra quân
Tuyển Việt Nam và bài học trước Lào

Tuyển Việt Nam và bài học trước Lào

11:41:11 21/12/2022
Cú sút phạt đền hỏng của Vũ Văn Thanh ở AFF Cup 2020 trước Lào khiến Việt Nam mất ngôi đầu bảng B và kết thúc giải ở bán kết
Top 5 ngôi sao đắt giá nhất của ĐT Việt Nam

Top 5 ngôi sao đắt giá nhất của ĐT Việt Nam

11:33:49 21/12/2022
Cùng Cauthu.com.vn điểm qua top 5 cầu thủ có giá trị chuyển nhượng cao nhất của ĐT Việt Nam tại AFF Cup 2022.Sở trường của Tiến Linh nằm ở khả năng đánh hơi bàn thắng cũng như không chiến. Nếu giữ được phong độ ổn định, anh sẽ là họng s...
Đội trưởng Campuchia nói gì sau chiến thắng trước Philippines?

Đội trưởng Campuchia nói gì sau chiến thắng trước Philippines?

11:18:59 21/12/2022
Phát biểu sau trận đấu với Philippines, hậu vệ đội trưởng của Campuchia bày tỏ sự vui mừng khi có được 3 điểm đầu tiên ngay trên sân nhà
ĐT Việt Nam loại 2 cầu thủ, chốt danh sách dự AFF Cup 2022

ĐT Việt Nam loại 2 cầu thủ, chốt danh sách dự AFF Cup 2022

11:06:58 21/12/2022
Nguyễn Hải Huy và Khuất Văn Khang là 2 cái tên bị loại khi đội tuyển Việt Nam chốt danh sách chính thức 23 tuyển thủ dự AFF Cup 2022
Đội hình tuyển Việt Nam đắt giá nhất AFF Cup 2022

Đội hình tuyển Việt Nam đắt giá nhất AFF Cup 2022

10:54:38 21/12/2022
Đội hình đội tuyển Việt Nam lần đầu tiên được định giá cao nhất ở một kỳ AFF Cup.Lý do quan trọng giúp đội tuyển Việt Nam đứng đầu bảng xếp hạng này và đẩy Thái Lan xuống hạng 3 nằm ở sự xáo trộn trong đội hình đối thủ. Đội bóng xứ chùa...
Trụ cột ĐT Indonesia chấn thương trước trận đầu tại AFF Cup 2022

Trụ cột ĐT Indonesia chấn thương trước trận đầu tại AFF Cup 2022

10:46:25 21/12/2022
Hậu vệ trái của đội tuyển quốc gia Indonesia, Pratama Arhan, đã dính chấn thương trước trận khai mạc AFF Cup 2022
Indonesia có giá trị đội hình cao nhất tại AFF Cup 2022

Indonesia có giá trị đội hình cao nhất tại AFF Cup 2022

10:37:15 21/12/2022
Theo định giá của Transfermarkt, ĐT Indonesia là đội bóng có giá trị đội hình cao nhất tại AFF Cup 2022. Đứng thứ 2 về giá trị đội hình chính là ĐT Việt Nam. Nhà cựu vô địch World Cup 2018 có tổng giá trị là 7,45 triệu euro. Đây là lần ...
AFF Cup 2022: Thái Lan lộ diện, thầy Park có mừng thầm

AFF Cup 2022: Thái Lan lộ diện, thầy Park có mừng thầm

10:25:03 21/12/2022
ĐKVĐ AFF Cup Thái Lan thắng đậm Brunei trong trận ra quân, nhưng những gì thể hiện lại làm HLV Park Hang Seo phần nào trút đi nhiều sự thấp thỏm

Có thể bạn quan tâm

Muốn phòng khách vượng khí, tài lộc dồi dào, chọn ngay 3 loại cây cảnh 'năng lượng dương' này

Muốn phòng khách vượng khí, tài lộc dồi dào, chọn ngay 3 loại cây cảnh 'năng lượng dương' này

Trắc nghiệm

23:05:37 11/03/2025
Đây là 3 loại cây cảnh không chỉ làm đẹp cho không gian mà còn giúp gia chủ hút tài lộc, may mắn.Luộc tôm sợ tanh, cứ thả nắm lá này vào, tôm đỏ au, thơm nức 10 con ngọt cả 10
6 bí quyết làm bánh xèo giòn rụm, không bị ướt bột

6 bí quyết làm bánh xèo giòn rụm, không bị ướt bột

Ẩm thực

22:57:20 11/03/2025
Bánh xèo vàng giòn, thơm phức với nhân tôm thịt hấp dẫn là món ăn khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, nếu không biết cách chế biến, bánh có thể bị mềm, ướt bột hoặc không giòn lâu.
Nghi vấn Kim Sae Ron bị ép tiếp khách vào ngày xảy ra vụ say rượu lái xe?

Nghi vấn Kim Sae Ron bị ép tiếp khách vào ngày xảy ra vụ say rượu lái xe?

Sao châu á

22:44:33 11/03/2025
Mạng xã hội Weibo mới đây xôn xao trước thông tin nóng liên quan tới nguyên nhân dẫn tới vụ Kim Sae Ron say rượu lái xe rồi gây tai nạn trên đường.
Hoa hậu Thùy Tiên xuất hiện giữa ồn ào, Chi Bảo và vợ kém 16 tuổi mặn nồng

Hoa hậu Thùy Tiên xuất hiện giữa ồn ào, Chi Bảo và vợ kém 16 tuổi mặn nồng

Sao việt

22:39:52 11/03/2025
Hoa hậu Thùy Tiên dự một sự kiện của thương hiệu quốc tế giữa ồn ào quảng cáo lố . Diễn viên Chi Bảo tận hưởng hạnh phúc bên vợ kém 16 tuổi Lý Thùy Chang.
Cận cảnh cây hoa sưa hot nhất Hà Nội khiến người người xếp hàng dài, chen chân từng mét để có bức ảnh "sống ảo"

Cận cảnh cây hoa sưa hot nhất Hà Nội khiến người người xếp hàng dài, chen chân từng mét để có bức ảnh "sống ảo"

Netizen

21:59:02 11/03/2025
Cây hoa sưa gây sốt nhất Hà Nội đang khiến dân tình đổ xô check-in, thậm chí sẵn sàng xếp hàng dài, chen từng mét chỉ để chớp được khoảnh khắc giữa sắc trắng tinh khôi.
Ronaldo U40 đánh bại bản thân trước tuổi 30

Ronaldo U40 đánh bại bản thân trước tuổi 30

Sao thể thao

21:57:47 11/03/2025
Siêu sao Cristiano Ronaldo một lần nữa cho thấy, tuổi tác không phải là vấn đề đối với anh. Ngôi sao của Al Nassr đạt được cột mốc mới đáng chú ý sau khi ghi bàn thắng thứ 927 trong sự nghiệp ở chiến thắng tại AFC Champions League.
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Dự kiến giảm khoảng 50% số tỉnh, 60-70% số xã

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Dự kiến giảm khoảng 50% số tỉnh, 60-70% số xã

Tin nổi bật

21:49:37 11/03/2025
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết tại phiên họp đã thống nhất dự kiến trình cấp có thẩm quyền phương án sau khi sắp xếp sẽ giảm khoảng 50% tỉnh và giảm khoảng 60 - 70% đơn vị hành chính cấp cơ sở so với hiện nay.
Chủ quán karaoke "bật đèn xanh" cho nhân viên bán ma túy để thu hút khách

Chủ quán karaoke "bật đèn xanh" cho nhân viên bán ma túy để thu hút khách

Pháp luật

21:39:05 11/03/2025
Để khách đến quán karaoke của mình, Phương bật đèn xanh để Tâm bán ma túy cho khách, thu hút lượng lớn khách đến quán hàng đêm, đa phần là con nghiện...
Sao Hollywood 5 đời vợ Nicolas Cage bị bạn gái cũ kiện

Sao Hollywood 5 đời vợ Nicolas Cage bị bạn gái cũ kiện

Sao âu mỹ

21:37:09 11/03/2025
Weston Coppola Cage, con trai của tài tử Nicolas Cage và bạn gái cũ Christina Fulton, đã bị bắt vì tội tấn công mẹ mình bằng vũ khí vào tháng 4.2024.
Hoàng Hiệp kể về giai đoạn trầm cảm trong thời gian sinh sống tại Mỹ

Hoàng Hiệp kể về giai đoạn trầm cảm trong thời gian sinh sống tại Mỹ

Tv show

21:23:25 11/03/2025
Ca sĩ Hoàng Hiệp đã trải lòng cùng Thúy Nga về cuộc sống thăng trầm trong 12 năm định cư tại Mỹ: trải qua nhiều khó khăn, từng đóng cửa cô đơn trong phòng thu vì chứng trầm cảm.
Album mới của Jennie (BlackPink) được Grammy vinh danh

Album mới của Jennie (BlackPink) được Grammy vinh danh

Nhạc quốc tế

21:18:37 11/03/2025
Trang web chính thức của giải Grammy cũng xếp Ruby vào danh sách những album nhất định phải nghe trong tháng 3, sánh vai cùng Lady Gaga