Tăng trưởng lợi nhuận đã đạt đỉnh, dư địa phát triển nào cho các ngân hàng?
Theo VNDirect, chu kỳ tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng Việt Nam đã đạt đỉnh trong năm 2017 – 2018 và ngành ngân hàng đã chuyển sang giai đoạn tăng trưởng ổn định trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng giảm tốc. Dù vậy, dư địa tăng trưởng tín dụng trong phân khúc doanh nghiệp tư nhân và tiêu dùng vẫn còn nhiều.
Tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh, dư địa phát triển nào cho các ngân hàng?
Tăng trưởng tín dụng giảm tốc nhưng phân khúc doanh nghiệp tư nhân và tiêu dùng còn nhiều dư địa
“Chu kỳ tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng Việt Nam đã đạt đỉnh trong năm 2017 – 2018 và ngành ngân hàng đã chuyển sang giai đoạn tăng trưởng ổn định” – đây là nhận định đáng chú ý của Công ty Chứng khoán VNDirect đưa ra trong báo cáo ngành ngân hàng vừa công bố mới đây.
Đi sâu hơn, VNDirect cho hay tăng trưởng tín dụng đã giảm tốc trong năm 2019 do Ngân hàng Nhà nước thay đổi trọng tâm sang kiểm soát lạm phát, kéo theo đó là thắt chặt tăng trưởng tín dụng.
Công ty chứng khoán này dự báo năm 2019 và năm 2020, tăng trưởng tín dụng sẽ duy trì ở mức khoảng 14-15%.
Dù vậy, theo VNDirect, dư địa tăng trưởng tín dụng trong phân khúc doanh nghiệp tư nhân và tiêu dùng vẫn còn nhiều.
Về phân khúc tiêu dùng, tỷ lệ thâm nhập của tín dụng hộ gia đình ở mức 47,9% GDP vào thời điểm tháng 12/2018 vẫn thấp hơn so với các nước như Thái Lan (78,6%) và Malaysia (82,1%), trong khi các nước này có mức độ tín dụng/GDP tương đương Việt Nam (lần lượt ở mức 128% và 139% so với 130% ở Việt Nam).
Về phân khúc doanh nghiệp tư nhân, số lượng doanh nghiệp đăng ký kinh doanh mới tiếp tục tăng trưởng 16% trong năm 2018 trong khi số lượng doanh nghiệp đóng cửa giảm 5% so với năm 2017.
“Tuy nhiên chúng tôi tin rằng yếu tố chính giúp các ngân hàng thành công trong cạnh tranh ngân hàng bán lẻ là dịch vụ và nhân lực bán hàng. Khả năng phân phối và bán hàng sẽ là các yếu tố quan trọng để chiếm lĩnh thị phần trong phân khúc này. Do đó, ngân hàng có mạng lưới rộng, tập khách hàng lớn sẽ có lợi thế hơn”, VNDirect nêu quan điểm.
Riêng đối với phân khúc tài chính tiêu dùng, mặc dù tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng đang hạ nhiệt nhưng VNDirect tin rằng phân khúc này vẫn đầy tiềm năng trong dài hạn.
“Chúng tôi tin rằng thị trường tài chính tiêu dùng của Việt Nam vẫn còn đang trong giai đoạn sơ khai, với sản phẩm chưa đa dạng và tỷ lệ thâm nhập của thẻ tín dụng còn thấp, do đó còn nhiều dư địa để phát triển. Vì vậy, tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (NIM) của phân khúc này vẫn có thể cải thiện thêm mặc dù lãi suất cho vay đang được kiểm soát chặt chẽ bởi Ngân hàng Nhà nước”, các chuyên gia VNDirect cho hay.
Dẫn giải thêm, công ty chứng khoán này cho biết thứ nhất, tài chính tiêu dùng được hỗ trợ bởi mức độ gia tăng tiêu dùng đối với nhà cửa, xe và đồ gia dụng. Ngược lại, tài chính tiêu dùng giúp ngành tiêu dùng tăng trưởng nhanh hơn, tạo ra hiệu ứng cấp số nhân đến toàn nền kinh tế. Do tài chính tiêu dùng giúp cho người có thu nhập trung bình và thấp có điều kiện tiếp cận tín dụng nên các nhà hoạch định chính sách sẽ tiếp tục hỗ trợ tài chính tiêu dùng để thực hiện chính sách phát triển của chính phủ.
Video đang HOT
Thứ hai, tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam chiếm 17,3% tổng tín dụng tại thời điểm cuối tháng 6/2018, trong đó dư nợ của các công ty tài chính tiêu dùng (không phải ngân hàng) chỉ chiếm 8,0% tổng tín dụng (trong khi con số này ở nhóm ASEAN- 5 là 34,6% và ở Trung Quốc là 21,0%).
Cùng với đó, tổng mức độ thâm nhập của tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam (bao gồm tín dụng tiêu dùng của ngân hàng và công ty tài chính) ước tính ở mức 22,4% của GDP, thấp hơn các nước trong khu vực. Do đó, lĩnh vực tài chính tiêu dùng vẫn còn dư địa để phát triển từ mức thâm nhập thấp hiện nay.
Chu kỳ tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng Việt Nam đã đạt đỉnh trong năm 2017 – 2018
Những biến chuyển đáng chú ý
Nhận định về sự việc NIM tăng khiêm tốn ở một vài ngân hàng, VNDirect cho rằng điều này là do chi phí vốn tăng làm giảm tác động của việc lợi suất tài sản cải thiện.
Theo VNDirect, việc cải thiện NIM là rất quan trọng đối với lợi nhuận của các ngân hàng tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng cho vay bị hạn chế, do thu nhập lãi chiếm đến 80% tổng thu nhập hoạt động của ngân hàng. Do đó, việc chuyển hướng sang cho vay các phân khúc có lợi suất cao hơn là xu hướng tích cực, thể hiện bởi việc lợi suất tài sản được cải thiện trong các năm gần đây.
“Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng lợi suất tài sản cao hơn có thể bị bù trừ bởi các yếu tố như yêu cầu chặt chẽ hơn của Ngân hàng Nhà nước về cơ cấu vốn, mà điều này khiến cạnh tranh huy động dài hạn trở nên gay gắt hơn, khiến cho chi phí vốn tăng”, công ty chứng khoán này cho hay.
Dẫn chứng thêm về các yếu tố khiến chi phí vốn tăng, VNDirect cho biết về mặt pháp lý, quy định mới yêu cầu tăng hệ số rủi ro với các khoản cho vay, tiề.n gửi liên ngân hàng và chứng khoán nợ, cùng với đó là “siết” tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn, khiến lãi suất huy động có chiều hướng tăng.
“Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng chính phủ và Ngân hàng Nhà nước sẽ muốn giữ mặt bằng lãi suất cho vay ổn định để hỗ trợ sự phát triển của các doanh nghiệp SME và tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế nói chung, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế thế giới giảm tốc, gây ra thách thức cho tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam. Do đó, ngân hàng sẽ không thể chuyển hết phần tăng của chi phí vốn sang lãi suất cho vay”, VNDirect nhận định.
Do đó, công ty chứng khoán này dự báo NIM năm 2019 của ngành sẽ chỉ tăng nhẹ, thậm chí đi ngang mặc dù lợi suất tài sản cải thiện. Tuy nhiên, xu hướng NIM sẽ không giống nhau giữa các ngân hàng do mỗi ngân hàng có độ nhạy với lãi suất tiề.n gửi và nhu cầu vốn khác nhau. Lợi thế sẽ thuộc về các ngân hàng có dư nợ tín dụng/huy động (LDR) thấp, mạng lưới rộng lớn (giúp huy động dễ dàng hơn) và có tỷ lệ tiề.n gửi không kỳ hạn cao (giúp giảm chi phí vốn).
Bên cạnh sự thay đổi về NIM, một biến chuyển đáng chú ý khác trong hệ thống ngân hàng là việc tăng trưởng thu nhập ngoài lãi giảm tốc, dù vậy, thu nhập ngoài lãi vẫn chiếm tỷ trọng khá cao.
VNDirect dự báo thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng sẽ gia tăng nhờ thu nhập phí bancassurance và thu hồi nợ xấu, bên cạnh các dịch vụ thu phí thông thường như dịch vụ thanh toán, bảo lãnh và thẻ tín dụng.
Công ty chứng khoán này cho rằng phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng chính, sau làn sóng ký hợp đồng phân phối bảo hiểm hồi năm 2017 – 2018.
“Mặc dù đã có một làn sóng hợp tác bancassurance độc quyền trong năm 2017 – 2018, một số ngân hàng vẫn chưa có đối tác bảo hiểm độc quyền. Do đó, các ngân hàng này có tiềm năng lớn cho tăng trưởng thu nhập ngoài lãi mạnh mẽ, đến từ phí trả trước từ các thỏa thuận bancassurance độc quyền mới”, VNDirect cho biết
Theo quan điểm của công ty chứng khoán này, một thỏa thuận bancassurance thành công sẽ tạo điều kiện tăng trưởng thu nhập mạnh mẽ cho các ngân hàng này trong vài năm tới. Do đó, các hợp đồng bancassurance độc quyền sẽ là yếu tố giúp tăng thu nhập cho các ngân hàng này.
Bên cạnh bancassurance, việc cải thiện thu hồi nợ xấu cũng có thể tạo ra thu nhập bất thường cho các ngân hàng, đồng thời giúp giảm chi phí dự phòng tín dụng. Tuy nhiên theo VNDirect, nợ xấu có thể sẽ tăng.
Trong khi nợ xấu tồn đọng trước đây đã được tích cực xử lý, nợ xấu mới vẫn tiếp tục hình thành. Tuy nhiên, VNDirect cho rằng khác với trước đây, nợ xấu trong quá khứ đến từ các khoản cho vay với mục đích đầu cơ và các hoạt động không phải ngành kinh doanh chính (như ngân hàng, chứng khoán, bất động sản) và cho vay các khoản đầu tư không hiệu quả của doanh nghiệp quốc doanh. Hiện tại, nợ xấu đến từ các khoản đầu tư của tư nhân và vay tiêu dùng của hộ gia đình và cá nhân, đặc biệt là ở các ngân hàng bán lẻ.
“Do đó, nợ xấu sẽ tăng nhiều nhất ở các ngân hàng mở rộng mạnh trong mảng bán lẻ, đặc biệt là tài chính tiêu dùng do hoạt động này rủi ro cao; và tăng chậm hơn ở ngân hàng có tiêu chuẩn cho vay khắt khe hơn và việc mở rộng cho vay bán lẻ thận trọng hơn”, công ty chứng khoán đán.h giá.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các ngân hàng không được mua trái phiếu doanh nghiệp với mục đích tái cơ cấu nợ cho doanh nghiệp phát hành thông qua thông tư số 15/2018/TT-NHNN, hiệu lực tháng 8/2018. Do đó, nợ xấu đã tăng vì ngân hàng phải rà soát và phân loại lại nợ xấu của doanh nghiệp.
“Nhìn chung, chúng tôi giữ quan điểm trung lập về ngành ngân hàng trong năm 2019 trong bối cảnh chính sách tín dụng thắt chặt, lãi suất tăng và khả năng lan tỏa của rủi ro kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng mỗi ngân hàng có những thách thức và cơ hội riêng biệt”, VNDirect nêu góc nhìn chung
Minh Tâm
Theo vietnamfinance.vn
Ngân hàng thu bao nhiêu tiề.n từ dịch vụ thanh toán, tiề.n mặt?
Lãi từ hoạt động dịch vụ của một số ngân hàng liên tục tăng mạnh qua từng năm. Tuy nhiên, có ngân hàng giờ tập trung vào bán bảo hiểm hơn là dịch vụ thanh toán.
Trước khi các ngân hàng bán thêm dịch vụ bảo hiểm đi kèm, phần lớn nguồn thu đều đến từ mảng thanh toán và tiề.n mặt. Tuy nhiên, lợi nhuận lớn cùng hoa hồng được chia từ mảng bảo hiểm khiến nhiều ngân hàng dần chuyển hướng. Một số ngân hàng giờ tập trung vào bán bảo hiểm hơn là dịch vụ thanh toán.
Dịch vụ thanh toán thua xa bán bảo hiểm
Thanh toán và tiề.n mặt là 2 dịch vụ chính mà ngân hàng cung cấp với các đối tác và khách hàng. Tại nhiều ngân hàng thương mại hiện nay, mảng kinh doanh này vẫn mang về hàng trăm tỷ đồng lãi thuần mỗi năm.
Hoạt động dịch vụ mang về hàng trăm tỷ đồng lãi thuần mỗi năm cho các ngân hàng.
Trong quý I, lãi từ hoạt động dịch vụ của các ngân hàng tăng trưởng mạnh. Một số nhà băng còn ghi nhận mức tăng trưởng này cao hơn thu nhập từ hoạt động cho vay.
Tại Vietcombank, nhà băng này thu về 1.069 tỷ đồng lãi thuần từ hoạt động dịch vụ trong quý I, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước. Nhiều ngân hàng khác, mức tăng trưởng còn cao hơn nhiều như BacABank tăng gần 5 lần (33 tỷ); TPBank tăng gấp 3 lần (217 tỷ); hay VIB tăng hơn 2,5 lần (348 tỷ)...
Tuy nhiên, tại một số ngân hàng, phần lớn nguồn thu trong mảng dịch vụ lại không đến từ thanh toán và tiề.n mặt mà đến từ việc bán bảo hiểm và hoa hồng được chia.
MBBank trong quý I thu về tới 759 tỷ lãi thuần hoạt động dịch vụ, tăng hơn 140%. Phần lớn số này đều là lãi thuần từ bán bảo hiểm. Trong khi dịch vụ thanh toán và tiề.n mặt chỉ đóng góp 150 tỷ đồng, chiếm chưa tới 20%.
Năm 2018 trước đó, MBBank cũng nằm trong top 5 ngân hàng có thu nhập dịch vụ lớn nhất, nhưng tỷ trọng từ dịch vụ thanh toán lại chỉ chiếm chưa tới 13%. Còn lại, hoạt động bán bảo hiểm mang về cho ngân hàng hơn 2.800 tỷ, chiếm 50% tổng thu nhập hoạt động dịch vụ trong năm.
Những năm trước đó, khi MBBank chưa tập trung mảng bảo hiểm, dịch vụ thanh toán và tiề.n mặt luôn là nguồn thu lớn nhất.
Tương tự, VIB thu về tới 348 tỷ đồng lãi thuần từ dịch vụ trong quý I, tăng 168%. Trong số này, có chưa tới 60 tỷ (17%) đến từ thanh toán, phần lớn còn lại là phí hoa hồng được chia từ việc bán bảo hiểm.
Tại TPBank, trong khi lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng mạnh trong quý I, tỷ trọng đóng góp từ dịch vụ thanh toán lại giảm đáng kể so với bảo hiểm.
Cùng kỳ năm trước, lãi thuần từ dịch vụ thanh toán của TPBank chiếm tới gần 30% tổng lãi thuần dịch vụ. Đến quý I, tỷ trọng này đã giảm xuống dưới 25%.
Thay vào đó, lãi thuần từ mảng dịch vụ bảo hiểm tăng từ 17% lên 31%. Bảo hiểm cũng là mảng dịch vụ tăng trưởng mạnh nhất của nhà băng này trong quý I, gấp 5 lần cùng kỳ (từ 17 lên 86 tỷ đồng).
Nguồn thu quan trọng của ngân hàng
Tuy vậy, tại nhiều ngân hàng, khi chưa tập trung vào mảng dịch vụ bảo hiểm thì thanh toán và tiề.n mặt vẫn là nguồn thu chính trong cơ cấu thu nhập hoạt động dịch vụ.
Nhiều nhà băng hiện nay vẫn duy trì tỷ lệ đóng góp của thanh toán vào tổng thu nhập dịch vụ ở mức cao.
Năm 2018, tới 5 ngân hàng ghi nhận tỷ trọng lãi thuần từ dịch vụ thanh toán chiếm trên 50% tổng lãi thuần. Đó là Eximbank (82%), MSB (78%) VietBank (66%), Vietcombank (65%) và ACB (53%).
Chia sẻ tại buổi hội thảo mới đây, bà Phùng Nguyễn Hải Yến, Phó tổng giám đốc Vietcombank, cho biết ban lãnh đạo đã đề ra chiến lược đến năm 2020 trở thành ngân hàng bán lẻ lớn nhất hệ thống.
Với việc tập trung vào mảng bán lẻ, thu nhập từ dịch vụ thanh toán của ngân hàng này sẽ càng tăng mạnh hơn. Năm 2018, dịch vụ thanh toán mang về cho Vietcombank tới 4.590 tỷ đồng thu nhập. Sau khi trừ chi phí, lãi thuần từ hoạt động này là hơn 1.683 tỷ.
Hay như MSB, nhà băng này cũng tăng lãi thuần từ dịch vụ từ 136 tỷ (năm 2017) lên 272 tỷ đồng (năm 2018).
Trong đó, dịch vụ thanh toán vẫn là nguồn thu lớn nhất, mang về 363 tỷ đồng cho MSB. Số thu này chiếm tới 78% tổng thu nhập hoạt động dịch vụ. Sau khi trừ chi phí liên quan, MSB cũng thu về 210 tỷ lãi thuần, tương đương biên lợi nhuận lên tới 58%. Trong khi biên lợi nhuận từ hoạt động tín dụng của nhà băng này cùng năm cũng chỉ đạt khoảng 39%.
Cũng trong năm 2018, thống kê tại 23 ngân hàng công bố báo cáo tài chính ghi nhận tổng cộng hơn 18.265 tỷ đồng thu nhập dịch vụ thanh toán, tăng 32% so với năm 2017, và biên lợi nhuận thuần đạt trên 55%.
Phí rút tiề.n ATM, chuyển khoản của ngân hàng nào rẻ nhất?
Trong khi các ngân hàng đẩy mạnh việc phát hành thẻ thanh toán, tín dụng, rất ít trong số này miễn phí các giao dịch rút tiề.n, chuyển khoản cho khách hàng.
Theo zing.vn
NHNN yêu cầu các ngân hàng rà soát với Thế Giới Di Động vụ nghi rò rỉ thông tin Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán rà soát, làm việc với Thế Giới Di Động để xác định nguyên nhân vụ rò rỉ thông tin giao dịch thẻ ngân hàng của khách hàng. Liên quan đến thông tin rò rỉ giao dịch thẻ...