Lấy đầu tư công thông điểm nghẽn
Nếu đưa được nguồn vốn đầu tư công khổng lồ đang “nằm im” vào nền kinh tế, có thể cứu vãn tốc độ tăng trưởng bị đe dọa bởi dịch bệnh
Xác định giải ngân đầu tư công là một trong các biện pháp tài khóa ưu tiên để ứng phó với dịch Covid-19, Chỉ thị 11 của Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu giao hết kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2020 ngay trong tháng 3; đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công còn lại của năm 2019 và 2020; sớm hoàn thành đưa vào sử dụng các công trình kết cấu hạ tầng lớn, quan trọng…
Cánh cửa sáng cho kinh tế
Không phải không có lý do khi từ Chính phủ đến các bộ, ngành và giới chuyên gia đều cho rằng giải ngân vốn đầu tư công có thể coi là “quả đ.ấm thép” vực dậy nền kinh tế trong giai đoạn khó khăn này. Khi cầu chi tiêu từ khu vực doanh nghiệp (DN) và người dân giảm mạnh, nhà nước cần đóng vai trò là đối tượng chi tiêu chính.
Ước giải ngân vốn đầu tư năm 2020 của các bộ, ngành, địa phương đến hết ngày 31-3 là hơn 61.591 tỉ đồng, tương đương gần 30 tỉ USD, đạt hơn 13% kế hoạch được giao năm nay. Mức giải ngân này cao hơn so với cùng kỳ nhiều năm trước nhưng vẫn còn thấp so với kỳ vọng. Do vậy, trong báo cáo mới đây về tình hình giải ngân vốn đầu tư công và kiến nghị đẩy nhanh tiến độ thực hiện, Bộ Tài chính một lần nữa điểm tên các dự án lớn, có tính chất lan tỏa thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội vùng và cả nước như dự án cao tốc Bắc Nam, cảng hàng không quốc tế Long Thành…
Du an Cai thien moi truong nuoc TP luu vuc kenh Tau Hu – Ben Nghe – Đoi – Te. Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) tuy cho rằng giá trị đầu tư của đầu tư công chỉ chiếm 25% tổng đầu tư toàn xã hội nhưng không phủ nhận giải ngân vốn đầu tư công rất quan trọng bởi khi các công trình hạ tầng thiết yếu được hoàn thành sẽ có tác động lan tỏa mạnh với phát triển kinh tế, cụ thể là hoạt động kinh doanh và dịch vụ ăn theo.
Tính toán của Tổng cục Thống kê cho thấy khi vốn đầu tư công giải ngân thêm được 1% sẽ góp phần giúp GDP tăng thêm 0,06 điểm phần trăm. Giải ngân vốn đầu tư công có thể coi là giải pháp trong tầm tay và có tác động trực tiếp trong bối cảnh Chính phủ đang phải căng mình thực hiện mục tiêu kép vừa khống chế dịch bệnh vừa duy trì đà tăng trưởng.
Tiêu t.iền cách nào?
Ủng hộ tính cần thiết của thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công nhưng câu hỏi đặt ra là làm sao tiêu được khoản t.iền không nhỏ này khi hàng loạt vướng mắc vẫn tồn tại nhiều năm qua?
Video đang HOT
Đã 3 năm nay, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM), luôn bày tỏ lo ngại về việc “có t.iền mà không tiêu được” khi đề cập đến đầu tư công. Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Cung nêu thực tế dù chính sách và quy định pháp luật đã rất thuận lợi để kích thích giải ngân đầu tư công nhưng thực tế hoạt động này vẫn rất trì trệ. “Làm sao đưa nguồn vốn đầu tư công kế hoạch năm 2020 và số vốn được chuyển nguồn tiếp tục giải ngân của kế hoạch năm 2019 vào nền kinh tế một cách nhanh nhất? Nếu thái độ và cách thức làm việc của cơ quan chức năng chưa thay đổi thì chưa làm được. Phải cùng nhau xem xét và có cơ chế giải quyết nhanh thì mới làm được, nếu không sẽ bỏ lỡ cơ hội giảm tốc độ suy giảm của nền kinh tế” – ông Cung nêu quan điểm.
TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), nhắc lại việc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam không được giao dự toán ngân sách nhà nước cho hoạt động bảo trì dù vẫn phải thúc 20 công ty CP tiếp tục thực hiện dịch vụ công ích. Câu chuyện cho thấy vướng mắc ở khâu phối kết hợp của các cơ quan nhà nước đã khiến việc giao nguồn t.iền từ ngân sách không được trơn tru. “Rõ ràng có t.iền mà không giải ngân được vì chưa giao đủ thẩm quyền, chức trách cho Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN, khiến họ không có t.iền giao cho DN. Từ đó có thể thấy những vướng mắc trong giải ngân còn nhiều và nếu không giải quyết được thì sẽ rơi vào tình trạng duy ý chí” – ông Lực nói.
TS Lực góp ý để “tiêu được t.iền”, các rào cản về quy trình, thủ tục liên quan đến đầu tư công nếu không cần thiết thì nên cắt bỏ. Đồng thời, nhiều chủ đầu tư bị tác động xấu từ dịch bệnh, cần thêm sự hỗ trợ từ phía nhà nước để họ đảm trách được nhiệm vụ sử dụng vốn công hiệu quả.
TS Đinh Tuấn Minh, thành viên Hội đồng Sáng lập Viện Nghiên cứu kinh tế và Chính sách, cũng đặt vấn đề giải ngân và sử dụng vốn hiệu quả trong bối cảnh dịch bệnh là không dễ dàng. “Nguồn cung từ nhập khẩu bị ách tắc có thể khiến DN rơi vào tình trạng được giải ngân nhưng không có thiết bị để triển khai, dễ dẫn đến rủi ro đọng vốn, treo dự án. Ngoài ra, các bộ, ngành cần sớm tháo gỡ các điểm nghẽn vĩ mô, trong khi thực tế đang ưu tiên nguồn lực cho khống chế dịch bệnh” – ông phân tích.
PGS-TS Pham Thê Anh, ĐH Kinh tê quôc dân, lưu ý để tránh lãng phí, đầu tư công phải đúng mục đích và chỉ nên giới hạn trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, y tế và giáo dục và đặt dưới sự giám sát chặt chẽ của Quốc hội.
“Vu khi” quôc hưu hoa đê chông dich Covid-19
Chinh phu môt sô nươc châu Âu chiu anh hương năng nê bơi dich Covid-19 đang xem xet lưa chon quôc hưu hoa cac công ty bi anh hương.
Chăng han, chinh phu Y đa nô lưc ngăn hang hang không Alitalia sup đô băng cach cung câp khoan giai cưu tri gia 600 triêu euro. Đây la môt phân kê hoach tai quôc hưu hoa Alitalia cua Rome sau khi không thê tim đươc ngươi mua hang hang không đang khó khăn trong nhiêu năm qua.
Trong khi đo, theo Reuters, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire vào tháng rồi cho biết chính phủ nước này sẵn sàng sử dụng mọi biện pháp cần thiết để hỗ trợ DN chịu thiệt hại bởi dịch Covid-19, trong đo co bơm vốn, mua cổ phần hoặc thậm chí là quốc hữu hóa, nếu cần. Quan chưc nay cung công bố gói hỗ trợ 45 ti euro cho các DN và người lao động chịu tác động của dịch Covid-19. Ngoai ra, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo chính phủ sẽ bảo đảm các khoản cho vay trị giá 300 ti euro để giúp các DN vượt qua cuộc khủng hoảng do dich Covid-19.
Đên ngay 3-4, tra lơi phong vân đai France 24, ông Le Maire nhăc lai Paris đang xem xet bươc đi quôc hưu hoa trong khoang thơi gian nhât đinh đôi vơi cac công ty chiu tac đông tiêu cưc cua dich Covid-19. Theo ông, chinh phu không co y đinh tham gia quan ly công ty thương mai nhưng co trach nhiêm bao vê cac tai san chiên lươc.
Ngay ca chinh phu Đưc cung tinh đên chuyên quôc hưu hoa nhưng công ty đang lao đao vi dich Covid-19 khi xem xet cac biên phap cưu trơ kinh tê. Trươc măt, Berlin đa thông qua khoan tiên 100 ti euro dung đê cho vay trưc tiêp hoăc mua cô phân cac công ty đang găp kho khăn. Đây không phai la lân đâu tiên chinh phu Đưc co bươc đi như thê. Trong cuôc khung hoang tai chinh hơn 10 năm trươc, Berlin đa mua 15% cô phân Ngân hang Commerzbank đê giup ngăn ngân hàng này sup đô.
PHƯƠNG NHUNG
VN- Index sẽ bứt phá trong năm 2020?
Theo SSI, VN-Index khởi đầu năm 2020 với mức P/E là 15,9 lần- mức thấp nhất kể từ tháng 2/2019. Định giá hấp dẫn như vậy sẽ giúp khị trường khởi sắc trong năm nay.
Diến biến của VN-Index trong năm 2019
Yếu tố vĩ mô tích cực
GDP đạt tăng trưởng trên 7% năm thứ 2 liên tiếp là một minh chứng cho thấy chính sách kinh tế của Việt Nam đang đi đúng hướng. Nghị quyết 10/2017 về phát triển kinh tế tư nhân đã bắt đầu tạo "trái ngọt". Tăng trưởng vốn đầu tư của khối tư nhân trong năm 2019 đạt 17,3%, gấp đôi tăng trưởng của khối FDI và gấp 4 lần tăng trưởng của khối Nhà nước.
Sự vươn lên của khối kinh tế tư nhân Việt Nam đã kéo tăng trưởng xuất khẩu của khối doanh nghiệp trong nước lên 17,7%, cao hơn nhiều khối FDI là 4%. Đây là cơ sở để tăng giá trị xuất siêu, tạo nguồn cung ngoại tệ dồi dào, giúp bình ổn thị trường t.iền tệ. Nhiều chuyên gia cho rằng, sự vươn lên của khối kinh tế tư nhân trong những năm tới sẽ tiếp tục là yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định vĩ mô, góp phần thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài.
Trong khi đó, giải ngân đầu tư công được kỳ vọng sẽ được thực thi quyết liệt hơn trong năm 2020. Những rào cản về pháp lý, thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng sẽ được tháo gỡ để khơi thông dòng vốn ngân sách và trái phiếu chính phủ. Đây là động lực tăng trưởng cho không chỉ kinh tế mà cả nhiều nhóm ngành trên TTCK như xây dựng, vật liệu xây dựng...
Định hướng giảm lãi suất của Chính phủ đã được triển khai ngay từ cuối năm 2019 và sẽ còn tiếp tục trong năm 2020. Tuy nhiên theo SSI, thời gian lãi suất giảm trong năm 2019 là khá ngắn, chưa đủ để có tác động đến kinh tế và doanh nghiệp. Sang năm 2020, nếu lãi suất tiếp tục giảm và kéo dài, không chỉ doanh nghiệp được hưởng lợi mà tâm lý thị trường cũng sẽ được củng cố.
Hai yếu tố tăng trưởng và lãi suất của Việt Nam sẽ hòa nhịp với xu hướng chung của thế giới, tạo nên sự khởi sắc của thị trường chứng khoán trong năm 2020.
Cẩn trọng tác động từ bên ngoài
Việc Mỹ và Trung Quốc tuyên bố tạm đình chiến thương mại khi chuẩn bị ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 là điểm khởi đầu cho tâm lý tích cực và dòng vốn đảo chiều. Tuy nhiên, dòng vốn vào cổ phiếu bắt đầu có sự phân hóa giữa thị trường phát triển và thị trường mới nổi. Trên chặng đường chinh phục các mốc cao mới của chỉ số chứng khoán Mỹ, dòng t.iền của các quỹ vào cổ phiếu Mỹ chưa khi nào ghi nhận 3 tuần tăng liên tiếp. Ngược lại, dòng vốn vào cổ phiếu tại các thị trường mới nổi ghi nhận có 21,2 tỷ USD trong 9 tuần liên tiếp, trong đó điểm đến chủ yếu là các quỹ toàn cầu (GEM) và khu vực Châu Á (ngoại trừ Nhật Bản).
Trong khi đó, TTCK Việt Nam được kỳ vọng sẽ chứng kiến nhiều quỹ ETF mới mô phỏng chỉ số VN30 cũng như bộ 3 chỉ số mới của sàn HOSE trong năm 2020. TTCK Việt Nam cũng đang được FTSE cân nhắc nâng hạng và chỉ còn một tiêu chí về thanh toán chưa thỏa mãn. Nếu đáp ứng được tiêu chí này, thì các nhà đầu tư ngoại sẽ nắm bắt thời cơ vào Việt Nam.
Mặc dù vậy, trong năm nay, TTCK Việt Nam vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Về tác động từ bên ngoài, căng thẳng địa chính trị, trong đó tâm điểm là căng thẳng chính trị giữa Mỹ và Iran, sẽ tác động mạnh đến tâm lý nhà đầu tư. Trong khi đó, sự bất ổn trong quan hệ Mỹ - Trung sẽ còn kéo dài. Ở trong nước, theo SSI, nhiều điểm yếu của nền kinh tế vẫn còn tồn tại. Việc Moody hạ triển vọng tín nhiệm của Việt Nam đã bộc lộ ra một trong những điểm yếu đó.
Theo nhận định của SSI, trong năm 2020, ở kịch bản cơ sở, VN-Index sẽ nhiều biến động tương đồng như năm 2019, theo đó sẽ sôi động trong khoảng thời gian đầu năm và sau đó lắng dịu. Khả năng giảm sâu dưới vùng 950 điểm là rất thấp, trừ khi các căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông và quan hệ Mỹ - Trung leo thang không kiểm soát.
Trong khi kịch bản tích cực với sác xuất xảy ra cao hơn là sau thời gian tích lũy, các yếu tố hỗ trợ trong nước bao gồm tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp, xu hướng giảm lãi suất cộng hưởng với các yếu tố hỗ trợ bên ngoài sẽ khiến thị trường hưng phấn, tạo thêm sóng mới cho VN-Index vào cuối năm nay.
Dù kịch bản nào xảy ra, thì TTCK Việt Nam vẫn sẽ ở trong trạng thái ổn định hướng đến tích cực.
Tôi có cái nhìn thận trọng về TTCK trong năm 2020 khi rủi ro chiến tranh thương mại vẫn còn và yếu tố địa chính trị sẽ gây khó khăn cho thị trường. Trong nước, tốc độ sản xuất có thể bị tác động tiêu cực do ảnh hưởng từ giảm tốc nền kinh tế toàn cầu, mặc dù vậy viễn cảnh có thể sẽ đỡ rủi ro hơn so với các quốc gia khác. Tôi đ.ánh giá tích cực thị trường trong quý I và đến gần giữa quý II/2020. Theo đó, VN-Index có thể sẽ quay trở lại mức 1.100-1.200 điểm trong đầu năm 2020, sau đó sẽ bước vào giai đoạn điều chỉnh.
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích CTCK Yuanta
Ngọc Anh
Theo enternews.vn
Hội Doanh nhân Trẻ Việt Nam gởi kiến nghị lên Thủ tướng vì 'trên nóng dưới lạnh' Dù Chính phủ và các Bộ, ngành rất quyết liệt về việc hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19, nhưng khâu thực thi còn chậm so với kỳ vọng của doanh nghiệp - ông Đặng Hồng Anh, Chủ tịch Hội doanh nhân trẻ Việt Nam cho biết. Mới đây, Hội DN trẻ Việt Nam đã kiến...
