Xung đột tại Syria diễn biến khó lường

Lực lượng quân sự đối lập tại Syria tiến về phía nam sau khi kiểm soát phần lớn TP.Aleppo, trong khi quân chính phủ tìm cách phản công với sự hỗ trợ của các đồng minh.

Các tay súng đối lập tại Syria ngày 1.12 tiếp tục bảo vệ những khu vực vừa giành quyền kiểm soát tại TP.Aleppo, trong khi tiến về phía nam hướng đến TP.Hama và tuyên bố kiểm soát thêm nhiều khu vực.

Cuộc tiến công bắt đầu từ ngày 27.11 do tổ chức Hayat Tahrir al-Sham (HTS) dẫn đầu đang đe dọa chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad do Nga và Iran hậu thuẫn. HTS (trước đây là Mặt trận Nusra) từng là một nhánh của al-Qaeda và hiện bị nhiều nước như Mỹ, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố.

Điểm xung đột: Syria rúng động; “ngốc” mới làm F-35?

Thông tin trái chiều

Những tay súng do HTS dẫn đầu tiến đến khu vực phía tây TP.Aleppo ngày 29.11 và đến tối đã lái xe trên đường, bóp còi và bắn chỉ thiên ăn mừng.

Các tay súng đối lập di chuyển tại tỉnh Idlib ngày 30.11. ẢNH: AFP

Tờ The Washington Post dẫn lời các nhân chứng cho biết lực lượng này một ngày sau đó kiểm soát phần lớn thành phố. Theo một nguồn tin tại Aleppo, lực lượng chính phủ đến tối 30.11 chỉ còn kiểm soát một học viện quân sự trong thành phố. Sau diễn biến trên, lực lượng đối lập tại tỉnh Idlib tiến xuống phía nam, tuyên bố giành quyền kiểm soát thêm nhiều thị trấn. Trong một đoạn phim đăng trên mạng xã hội, một tay súng đối lập cho biết mình đang ở thị trấn Ltamenah ở tỉnh Hama, gần ranh giới với tỉnh Idlib. Đêm 30.11, HTS tuyên bố kiểm soát một số khu vực vùng ven tại TP.Hama, thủ phủ tỉnh cùng tên.

Trong khi đó, quân đội Syria tuyên bố “sẵn sàng đẩy lùi bất cứ cuộc tấn công khủng bố nào” nhằm vào TP.Hama. “Chúng tôi kêu gọi người dân đừng tin những lời đồn và nói dối đang lan truyền về tình hình thực địa”, quân đội Syria kêu gọi. Ít nhất 4 xe bọc thép của lực lượng này tập trung tại một vòng xoay phía bắc thành phố, theo một đoạn phim đăng trên mạng xã hội tối 30.11.

Động thái của Nga, Iran

Cuộc tiến công trên diễn ra trong thời điểm nhạy cảm, khi các đồng minh của Tổng thống al-Assad như Nga đang tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine, còn Iran cùng các lực lượng đồng minh gồm Hezbollah ở Li Băng và Hamas ở Gaza đang đối phó Israel.

Máy bay Nga, Syria tăng cường ném bom vùng phiến quân kiểm soát

Đài RT ngày 1.12 đưa tin lực lượng chính phủ Syria với sự hỗ trợ của không quân Nga đã không kích đáp trả các tay súng đối lập. Đại tá Oleg Ignasyuk, phó lãnh đạo Trung tâm hòa giải Syria của Nga, cho biết các cuộc không kích của Moscow từ ngày 28.11 đã tiêu diệt ít nhất 600 tay súng. Đáng chú ý, tờ The Jerusalem Post ngày 1.12 dẫn lại các hãng truyền thông Ả Rập loan tin thủ lĩnh HTS Ahmed Hussein al-Shar’a, còn gọi là Abu Mohammad al-Julani, có thể đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Nga, dù HTS chưa lập tức bình luận. Nhân vật này bị Mỹ treo thưởng 10 triệu USD truy lùng đặc biệt.

Về phần mình, Iran tuyên bố ủng hộ chính phủ Syria, đồng thời sẽ phản ứng với HTS sau khi nhóm này tấn công Lãnh sự quán Iran tại Aleppo khiến thiếu tướng Kiyumars Pourhashemi của Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran thiệt mạng. Trong cuộc điện đàm với Tổng thống UAE Mohammed bin Zayed ngày 30.11, Tổng thống al-Assad tuyên bố rằng với sự hỗ trợ từ các đồng minh và bạn bè, Syria sẽ đánh bại lực lượng đối lập “cho dù những cuộc tấn công khủng bố của chúng có mạnh mẽ đến đâu”.

Về phía Mỹ, phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Sean Savett cho biết hội đồng này đang theo dõi sát sao tình hình, đồng thời cho rằng việc Syria từ chối tham gia các tiến trình chính trị, cũng như việc lệ thuộc vào Nga và Iran “đã tạo ra những điều kiện cho diễn biến hiện nay, bao gồm cả sự sụp đổ của các tuyến phòng thủ” ở tây bắc Syria.