Sáng 17/1, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Lê Tiến Phương (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận) và 16 bị cáo khác về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Thẩm phán Vũ Quang Huy được phân công làm chủ tọa phiên tòa; 5 kiểm sát viên Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử. 20 luật sư đăng ký tham gia phiên tòa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo.

Trong số 17 bị cáo hầu tòa, có 14 người là cựu lãnh đạo, cán bộ của tỉnh Bình Thuận. Ngoài cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận Lê Tiến Phương, còn một số bị cáo khác là cựu lãnh đạo như: Nguyễn Ngọc (cựu Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Thuận), Nguyễn Văn Phong (cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận), Xà Dương Thắng (cựu Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận, cựu Bí thư Huyện ủy Bắc Bình), Hồ Lâm (cựu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận), Đỗ Ngọc Điệp (cựu Chủ tịch UBND TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận), Nguyễn Xuân Phong (cựu Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Thuận).

Theo thông báo của thư ký phiên tòa, sáng nay, bị cáo Nguyễn Xuân Phong có đơn xin xét xử vắng mặt. Theo triệu tập của tòa án, đại diện UBND tỉnh Bình Thuận, Công ty cổ phần Rạng Đông và Công ty TNHN Du lịch biển Phan Thiết, Công ty cổ phần Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam và 18 cá nhân đều có mặt với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Bị cáo Nguyễn Ngọc, cựu Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Thuận.

Viện KSND tối cao đánh giá, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh Bình Thuận. Bị cáo Phương với cương vị người đứng đầu UBND tỉnh Bình Thuận biết rõ đồ án quy hoạch chi tiết và cơ cấu sử dụng đất tại Khu đô thị Du lịch biển Phan Thiết nhưng vẫn để xảy ra sai phạm.

Theo đó, năm 1993, Công ty Regent International OverSeas Corp (Hong Kong) được Chính phủ đồng ý cho đầu tư Dự án sân golf Phan Thiết với quy mô 62 ha bằng hình thức thuê đất 50 năm. 20 năm sau, OverSeas Corp chuyển nhượng 100% vốn cho Công ty cổ phần Rạng Đông, tổng giá trị hợp đồng 2,5 triệu USD.

Từ giai đoạn này, Công ty cổ phần Rạng Đông được tiếp tục thực hiện dự án, nộp hồ sơ đề nghị điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư. Tháng 11/2013, bị cáo Phương cấp giấy chứng nhận cho Công ty cổ phần Rạng Đông kế thừa toàn bộ nghĩa vụ, quyền lợi của chủ đầu tư cũ.

Sau khi có giấy phép, Công ty cổ phần Rạng Đông lại đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận xin chuyển đổi đất sân golf sang đất ở đô thị. Do việc chuyển đổi này có tính chất nhạy cảm, ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan thiên nhiên, lợi ích của số đông nhân dân nên bị cáo Phương tổ chức họp UBND tỉnh.

Tháng 3/2014, bị cáo Phương ký công văn báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận xem xét đề nghị của Công ty cổ phần Rạng Đông.

Sau khi phân tích, đánh giá mọi mặt, tỉnh Bình Thuận chấp thuận việc chuyển đổi này. Thủ tướng Chính phủ sau đó chấp thuận đưa sân golf Phan Thiết ra khỏi quy hoạch sân golf Việt Nam để đầu tư xây dựng khu đô thị.

Quá trình triển khai dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết, bị cáo Phương trực tiếp phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thành phố Phan Thiết. Bị cáo Phương cũng trực tiếp cấp giấy phép quy hoạch cho chủ đầu tư, phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết tỷ lệ 1/500; phê duyệt cho chuyển mục đích sử dụng đất sân golf sang đất ở đô thị cho dự án này.

Theo quyết định do bị cáo Phương ký, 620.000 m2 đất xây dựng cơ sở thể dục, thể thao được chuyển thành 363.000 m2 đất ở đô thị và 257.000 m2 đất công trình công cộng...

Viện kiểm sát đánh giá, bị cáo Phương đã ký duyệt giá đất tại dự án với giá 2,577 triệu đồng/m2, là trái với Luật Đất đai và quy định khác. Các bị cáo là cựu cán bộ tỉnh Bình Thuận bị cáo buộc vai trò đồng phạm khi cố ý làm trái nhiệm vụ.

Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự kết luận, giá trị quyền sử dụng đất là 1.574 tỷ đồng. Nhưng thực tế, Công ty cổ phần Rạng Đông chỉ nộp gần 957 tỷ đồng. Số tiền chênh lệch do đó là 617 tỷ đồng.

Việc tính giá đất sai quy định tại Dự án Khu đô thị Du lịch biển Phan Thiết đã gây thiệt hại ngân sách hơn 308 tỷ đồng, ông Lê Tiến Phương, cựu chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận cùng 16 người sắp bị đưa ra xét xử ở Hà Nội.

Công ty Rạng Đông là phía được hưởng lợi từ sự chênh lệch giá. Quá trình làm việc, ông Nguyễn Văn Đông, Chủ tịch HĐQT Công ty này, cũng là chủ đầu tư dự án, cam kết sẽ tham gia khắc phục hậu quả, nộp bổ sung số tiền sử dụng đất tại dự án. Viện kiểm sát ghi nhận, tổng số tiền các bị cáo đã nộp khắc phục là 150 tỷ đồng. Công ty cổ phần Rạng Đông nộp 90 tỷ đồng.

Trong số 17 bị cáo xét xử trong vụ án này, nhiều bị cáo đã từng bị phạt tù liên quan đến vi phạm về quản lý và sử dụng đất: Bị cáo Đỗ Ngọc Điệp (cựu Chủ tịch UBND TP Phan Thiết) bị TAND tỉnh Bình Thuận tuyên phạt 2 năm tù treo; bị cáo Hồ Lâm (cựu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận) bị tuyên phạt 5 năm tù; bị cáo Lê Nguyễn Thanh Danh (cựu Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận) bị tuyên phạt 3 năm 6 tháng tù; bị cáo Nguyễn Thanh Cho (cựu Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai tỉnh Bình Thuận) bị tuyên phạt 2 năm tù cùng về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Riêng bị cáo Nguyễn Văn Phong (cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận) bị tuyên phạt 2 năm tù về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng"