Vụ án Alibaba: Vì sao khối tài sản liên quan 4.500 bị hại vẫn chưa thể xử lý?

Sau gần 2 năm kể từ khi Bản án phúc thẩm vụ án Alibaba có hiệu lực, việc xử lý tài sản của Nguyễn Thái Luyện vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc chưa thể thực hiện.

Vì vậy, 4.500 bị hại vẫn phải mòn mỏi chờ nhận bồi thường.

Cục Thi hành án dân sự TPHCM (THADS) cho hay, việc thi hành án dân sự đối với vụ án Alibaba gặp rất nhiều khó khăn. Bởi, vụ án có số lượng bị hại đạt con số kỷ lục, lớn nhất trong các vụ án hình sự về lĩnh vực bất động sản (4.500 người), tổng số tiền chiếm đoạt trên 2.448 tỷ đồng.

Cũng theo Cục THADS TP, do số lượng tài sản quá lớn, trải dài ở nhiều tỉnh, thành nên cục này đã ủy thác xử lý tài sản cho các chi cục huyện Hàm Tân ( Bình Thuận) 5 tài sản; huyện Xuân Lộc 19 tài sản và huyện Long Thành (Đồng Nai) 175 tài sản; thị xã Phú Mỹ (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) 248 tài sản.

Tuy nhiên, các chi cục THADS khi nhận sự ủy thác cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn. Đại diện của Chi cục THADS Long Thành cho biết, qua kiểm tra các tài sản nhận ủy thác xử lý thì có tới 9 trường hợp lệnh kê biên không trùng khớp số tờ, số thửa; 18 tài sản là đất nông nghiệp đã hết thời hạn sử dụng và các văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai không thể gia hạn được đối với các trường hợp này.

Nguyễn Thái Luyện tại phiên phúc thẩm

Cục THADS TPHCM cho biết thêm, do lượng đơn yêu cầu thi hành án của các bị hại trong vụ án lớn nên cơ quan này đã xây dựng kế hoạch tổ chức thi hành; thành lập tổ tiếp nhận đơn, tổ chấp hành viên; thiết kế các phần mềm, biểu mẫu… Khối lượng công việc quá lớn, trong khi đó chấp hành viên lại quá ít nên gây nhiều khó khăn trong việc thi hành án phần dân sự của vụ án Alibaba.

Để sớm giải quyết, ngày 13/6/2024, Tổng cục THADS, Bộ Tư pháp có văn bản gửi UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị tỉnh này chỉ đạo một số sở, ngành phối hợp với cơ quan THADS trong việc xác minh, xử lý các tài sản đã kê biên.

Nguyễn Thái Luyện và các đồng phạm tại phiên sơ thẩm

Đồng thời, Bộ Tư pháp đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo Sở Tài chính, Sở Tư pháp thực hiện giám sát việc thẩm định giá, bán đấu giá đối với các tài sản kê biên xử lý trong vụ Alibaba trên địa bàn.

Bộ Tư pháp cũng đề nghị tỉnh Đồng Nai quan tâm hỗ trợ một số khoản kinh phí đặc thù cho việc tổ chức thi hành án như hỗ trợ trực tiếp cho Ban Chỉ đạo THADS cấp huyện; hỗ trợ cho tổ công tác chỉ đạo nghiệp vụ; chi khen thưởng đột xuất cho các tập thể, cá nhân có thành tích nổi bật…

Trước đó, giữa tháng 5/2023, TAND Cấp cao tại TPHCM đã bác đơn kháng cáo, tuyên y án chung thân đối với Nguyễn Thái Luyện (Chủ tịch HĐQT Công ty CP địa ốc Alibaba). Theo bản án phúc thẩm, lợi dụng sự thiếu hiểu biết pháp luật của nhiều người dân trong việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, Nguyễn Thái Luyện đã thành lập 22 công ty trực thuộc Công ty Alibaba, giao những người thân trong gia đình hoặc thân tín làm người đại diện pháp luật. Sau đó, các công ty này mua một số lượng lớn đất nông nghiệp ở các tỉnh, thành như: Đồng Nai, Bình Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu… rồi san lấp mặt bằng, xây dựng hạ tầng trái phép, vẽ ra các dự án ma, quảng bá hoành tráng là dự án khu dân cư đẳng cấp để bán cho khách hàng. Công ty Alibaba còn hứa hẹn sẽ thanh toán linh hoạt, mua lại thửa đất với giá cao, trả lãi cao dựa trên số tiền khách hàng đóng vào hoặc thuê lại… Dòng tiền có được từ các dự án ma được chuyển về công ty mẹ. Luyện giao cho vợ, em ruột phối hợp cùng kế toán là Huỳnh Thị Kim Thắng sử dụng một phần tiền để vận hành hệ thống trả lương nhân viên, mặt bằng, mua các khu đất vẽ dự án ma, còn phần lớn tiền chuyển lòng vòng, che giấu nguồn gốc thực sự. Bằng các thủ đoạn nêu trên, Nguyễn Thái Luyện và đồng bọn đã lừa đảo chiếm đoạt hơn 2.448 tỷ đồng. Tháng 9/2019, cơ quan CSĐT Công an TP.HCM phối hợp cùng Bộ Công an triệt phá tập đoàn lừa đảo Alibaba.