Vàng Thị Chim -cô giáo đầu tiên đến dạy tại “cụm dân cư 8 không” Đắk R’Măng
Những ngày đầu vào dạy tại “cụm dân cư 8 không” ở xã Đắk R’măng, huyện Đắk G’Long, cô giáo Vàng Thị Chim phải nhờ anh trai chở đi vì đường lầy lội, trơn trượt, hai bên đều là vực thẳm.
Gắn bó với điểm trường vì sợ trẻ thất học
Xã Đắk R’Măng là một xã khó khăn của tỉnh Đắk Nông, là nơi sinh sống của hàng ngàn người Mông, di cư từ phía Bắc vào gần 20 năm nay.
Nằm khuất sau rẫy cà phê của người dân là căn nhà nhỏ của cô Vàng Thị Chim (SN 1993, giáo viên trường Tiểu học La Văn Cầu, xã Đắk R’măng, huyện Đắk G’Long). Căn nhà mới chỉ được dựng cách đây hơn 1 tháng, chưa có cửa nên vẫn còn che chắn tạm bằng tấm bạt lớn.
Cô Chim thức dậy chuẩn bị bữa sáng cho hai mẹ con để kịp lên đường vào điểm trường cụm 8
Từ 4h sáng, trong cái lạnh của vùng cao Tây Nguyên, cô Chim đã thức dậy chuẩn bị bữa sáng cho hai mẹ con để kịp lên đường vào điểm trường cụm 8. Hơn 2 tháng nay, cô Chim được nhận vào dạy hợp đồng tại trường La Văn Cầu, trở thành nữ giáo viên đầu tiên đến dạy tại điểm trường “cụm dân cư 8 không” sau 20 năm mong mỏi của người dân địa phương.
Căn nhà vẫn chưa hoàn thiện của cô Chim tại xã Đắk R’măng
Sức nóng của bếp củi không đủ xua đi cái giá lạnh của vùng đồi núi, cô Chim ôm con vào lòng để ủ ấm trong lúc đun nước pha mì tôm, ăn sáng. Nữ giáo viên tâm sự, chồng cô đi vào rừng hái mây bán. Mỗi tuần về nhà một lần, ở nhà chỉ còn một mẹ, một con.
Những ngày trong tuần, cô Chim bắt đầu rời nhà từ 5h sáng để vượt gần 20km đường rừng để vào cụm dân cư số 8. Cậu con trai mới hơn 2 tuổi của cô được gửi qua nhà ngoại, đến cuối ngày mới đón về.
Con đường dẫn vào điểm trường nhiều đoạn trơn trượt
“Nếu hôm nào ông bà ngoại bận quá, mình địu con vào điểm trường luôn. Những ngày đầu tháng 9, có hôm hai mẹ con phải ngủ lại trong điểm trường vì mưa quá, không ra được. Vì công việc nên phải chấp nhận vậy”, cô Chim chia sẻ.
Nữ giáo viên tâm sự thật lòng, con đường dẫn vào điểm trường không phải ai cũng đi được. Những ngày đầu vào dạy tại “cụm dân cư 8 không” ( không điện, không đường, không trường, không trạm, không nước sạch, không sóng điện thoại, không sổ hộ khẩu và không khai sinh ), cô Chim phải nhờ anh trai chở đi vì đường lầy lội, trơn trượt, hai bên đều là vực thẳm.
“Đường đất, nếu xe máy mà không được gắn xích thì không thể đi được. Nhiều đoạn mình phải xuống đi bộ để anh trai đi xe máy một mình. Chỉ có hơn 6km nhưng đi mất gần 1 tiếng đồng hồ. Ngày đầu tiên đi làm, mình cũng tính xin nghỉ rồi”, cô Chim kể.
Đi xe máy gần 2 tiếng mới đến lớp học, điểm trường vẫn còn mù mịt sương mù.
Theo cô Chim, lý do khiến cô gắn bó với nơi khó khăn ấy, một phần vì công việc, một phần vì thương những đứa trẻ của đồng bào mình. “Nếu mình không vào đó dạy, hàng chục đứa trẻ sẽ không được đến trường. Người dân vào đây sinh sống gần 20 năm, học sinh đến tuổi phải đi ở trọ hoặc sang xã khác học nhờ. Vì đường đi lại khó khăn, cuộc sống trọ học vất vả nên các em bỏ học rất nhiều”.
Ước mơ trở thành cô giáo từ khi học lớp 6
Video đang HOT
Nói về cơ duyên đưa mình đến bục giảng, cô Chim kể rằng, gia đình đông con lại ít đất sản xuất nên bố mẹ muốn cô nghỉ học để lập gia đình từ năm lớp 9. Thế nhưng, khi ấy cô đã cương quyết từ chối, xin bố mẹ cho học tiếp THPT.
Tốt nghiệp THPT, cô Chim lại bị bố mẹ thúc giục chuyện lấy chồng vì theo quan niệm của người Mông, con gái 16-17 tuổi đã đến tuổi lập gia đình.
Nữ giáo viên từng bị bố mẹ thúc giục chuyện kết hôn sớm theo phong tục
“Bố mẹ mình có 9 người con, chỉ có mình là con gái nên suốt ngày giục mình lập gia đình. Nhưng mình bảo không, mình phải đi học để biết chữ, để tìm cách thoát nghèo”, cô Chim kể lại.
Cô Chim trở thành sinh viên, là một trong những cô gái đầu tiên của bản Mông này bước lên thành phố để đi học. 4 năm, cô tự bươn chải để có kinh phí học tập vì số tiền hàng tháng mà gia đình chu cấp chỉ đủ để ăn uống hàng ngày.
Thế nhưng, vì những đứa trẻ khó khăn, cô đã kiên quyết đi học để làm giáo viên
“Động lực duy nhất khiến mình kiên trì bám trụ để học xong đại học là vì những đứa trẻ nơi mình sinh ra, nhất là những bé gái sẽ sớm được bố mẹ gả đi lấy chồng nếu không tiếp tục đi học. Ước mơ trở thành cô giáo nhen nhóm trong mình từ năm mình học lớp 6, sau đó lớn dần qua các năm. Mình càng quyết tâm học thật tốt để không bị bố mẹ bắt lấy chồng sớm”, cô Chim tâm sự.
Năm 2016, cô Chim tốt nghiệp đại học chuyên ngành Giáo dục tiểu học, Đại học Tây Nguyên và trở thành nữ giáo viên Mông duy nhất tại xã Đắk R’măng. Nhưng thời điểm đó, dù ngành Giáo dục liên tục thiếu giáo viên song cô Chim vẫn chỉ là giáo viên hợp đồng thời vụ do không có chỉ tiêu biên chế.
Đến năm 2019, cô Chim phải nghỉ dạy vì trường không được hợp đồng với giáo viên đứng lớp nữa.
Cô giáo Vàng Thị Chim (bên trái) chia sẻ: “Mình tự hào về quyết định đi học và hiện tại đã trở thành một cô giáo”.
“Con đường đứng trên bục giảng của mình cũng gian nan như con đường mình đi học. Dù chưa chính thức là giáo viên, nhưng mình vẫn tự hào về quyết định của mình, trở thành một cô giáo Mông, trở về dạy cho những đứa trẻ nơi mình sinh ra”, cô Chim nói.
Năm học 2020- 2021, báo Dân trí phối hợp với nhà tài trợ khánh thành và đưa vào sử dụng điểm trường Khuyến học và Dân trí đầu tiên tại Tây Nguyên – điểm trường Tiểu học La Văn Cầu tại cụm 8. Cô Chim tiếp tục được ký hợp đồng để đứng lớp tại điểm trường này.
Bữa trưa chỉ có bánh mì và nước lọc của cô giáo
100% học sinh tại điểm trường này đều là người Mông, thế nhưng do nhiều em chưa được học mầm non nên không biết tiếng Kinh, trong quá trình dạy học, cô Chim phải sử dụng chính ngôn ngữ của đồng bào mình để giảng dạy. Điểm trường cũng chưa có điện lưới quốc gia nên mỗi ngày đi dạy, cô đều mang theo một ổ bánh mì để ăn trưa.
“Được đi dạy, mình vẫn cảm thấy may mắn hơn rất nhiều người. Chính vì thế, bao nhiêu khó khăn trên con đường đến lớp, mình đều quen hết rồi. Chỉ mong sao, học trò ở đây được đến lớp mỗi ngày, mình cũng có sức khỏe tốt để đến lớp”, cô Chim chia sẻ trước khi bước vào lớp dạy học.
Lễ khai giảng sau gần 2 thập kỷ mong chờ của hàng trăm hộ dân nơi "8 không"
Phòng học Khuyến học và Dân trí đi vào hoạt động, gần 70 học sinh lớp 1 được đến lớp. Buổi khai giảng sớm đã chính thức hiện thực hóa ước mơ gần 2 thập kỷ của người dân cụm dân cư "8 không".
Không còn cảnh ở nhờ, trọ học
19h tối, cụm dân cư số 8, xã Đắk R'Măng chỉ tù mù vài ánh đèn điện. Trong căn nhà sáng nhất cụm của trưởng cụm Sùng A Lử, tiếng trẻ con nô đùa, tiếng nói chuyện của người lớn xôn xao.
Trong căn nhà ấy, có sự xuất hiện đặc biệt của Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học La Văn Cầu - thầy Lý Seo Chá cùng thầy giáo Lý Văn Là.
Anh Lử cho biết, để chuẩn bị cho buổi lễ khai giảng, thầy Chá và thầy Là đã vào cụm trước, vận động thêm 1 lần nữa phụ huynh cho con em đến điểm trường khai giảng ngày 4/9.
Tuy nhiên, khi biết được lý do này, anh Lử cười khà rồi trấn an thầy Hiệu phó rằng: "Học sinh ở đây chỉ chờ ngày mai để được đi học thôi, không đứa nào vắng đâu".
Những đứa trẻ háo hức đến trường trong buổi lễ khai giảng đầu tiên tại cụm dân cư "8 không" ((không điện, không đường, không trường, không trạm, không hộ khẩu, không khai sinh, không nước sạch, không sóng điện thoại).
Theo cụm trưởng cụm 8 này, những năm học trước, trẻ em trong cụm phải đi học nhờ tại xã Đắk Som, huyện Đắk G'Long. Con đường các cụm dân cư này ra đến trường dài gần 20 km (riêng cụm 12 là gần 30 km) nên trước ngày khai giảng 1 tuần, người lớn phải đưa trẻ ra gần trường thuê nhà, trọ học. Mùa mưa cũng như mùa khô, cứ đầu tuần đi, cuối tuần anh Lử và những phụ huynh khác mới đón con về.
Con đường đến trường đầy bùn lầy, có những lần mưa dai dẳng, kéo dài cả tuần lễ nên để ra được trường học, không có cách nào khác là phải đi bộ, hoặc đi trên những chiếc xe máy độ chế, được gắn "áo giáp xích".
Một năm trước, anh Phố dân con đi từ cụm 9 ra ngoài xã Đắk Som để trọ học để học mẫu giáo (ảnh chụp tháng 8/2019)
Cũng chính vì đường đi khó khăn, cuộc sống trọ học vất vả nên có vài trăm đứa trẻ tại 4 cụm dân cư này bỏ học, chưa được đến trường hoặc mù chữ.
"Nhà mình có 9 đứa con, chỉ có duy nhất một đứa học hết lớp 9, nhưng nó cũng bỏ học 2 năm rồi. Mình mới cưới vợ cho nó hai tháng trước. Đứa con út năm nay vào lớp 1, được học ngay tại cụm, vợ chồng mình vui lắm", anh Lử nói.
Nhưng năm học này, con gái anh Phố đã được học ngay tại cụm dân cư (ảnh chụp sáng 4/9/2020)
Ngồi cạnh anh Lử, anh Vàng A Phủ (trú cụm 9) tâm sự rằng, anh từ Lào Cai đã 16 năm nay. Vợ chồng anh có 2 đứa con, đứa lớn năm nay học lớp 2, đứa nhỏ năm nay vào lớp 1. Năm ngoái, con gái anh đã phải ra trường để trọ học vì không thể đưa đón về trong ngày.
"Hôm qua mới đưa đứa đầu ra ngoài xã trọ học. Mình cũng muốn cho cả hai đứa được học ở đây nhưng các thầy bảo năm nay mới tuyển sinh học sinh lớp 1 học tại đây do không có giáo viên. Bà con mừng lắm, con cái được học gần nhà nên yên tâm đi làm rẫy", anh Phủ cho biết, nhà anh cách điểm trường gần 4km.
"Ước mơ" của ngàn người dân
Tháng 5/2020, báo điện tử Dân trí phối hợp với chính quyền địa phương, TC MOTOR - Khối ô tô tập đoàn Thành Công khánh thành công trình phòng học Khuyến học và Dân trí - Điểm trường Tiểu học La Văn Cầu tại cụm dân cư số 8. Đây cũng là công trình phòng học Dân trí đầu tiên được xây dựng trên vùng đất Tây Nguyên.
Công trình phòng học Dân trí đầu tiên tại Tây Nguyên
Theo tính toán, năm đầu tiên, công trình này sẽ phục vụ cho toàn bộ học sinh lớp 1 trong 4 cụm dân cư 8, 9, 10, 12 của xã Đắk R'Măng.
Dẫn con đến điểm trường trong buổi lễ khai giảng đầy ý nghĩa, chị Giàng Thị Sơ (trú cụm 8) cho biết, gần 15 năm qua, gia đình chị sinh sống tại cụm dân cư số 8 này. Cuộc sống gắn chặt với nương, rẫy nên phần lớn những đứa trẻ không được đến trường đúng tuổi, thậm chí không được đi học do hoàn cảnh khó khăn.
Chị Giàng Thị Sơ (trú cụm 8) chuẩn bị cho đứa con gái đi khai giảng lớp 1
Có trường, có lớp, có thầy cô giáo về tận cụm để dạy học, không chỉ là ước mơ của gia đình chị Sơ mà còn là khát khao của hàng trăm hộ dân với gần 2.000 người dân tại 4 cụm.
Con cái được đi học, chị Sơ và gần 2.000 người dân khác có thể tiếp tục giấc mơ thoát nghèo, thoát khỏi vòng luẩn quẩn mù chữ, thất học, đông con...
"Năm ngoái, đứa con trai đầu cũng đi học lớp 1, thế nhưng chỉ học được nửa năm rồi nghỉ. Năm nay nó đi học lại lớp 1 với em gái luôn. Vui lắm, không phải bỏ buổi rẫy để chạy ra ngoài xã đón con nữa rồi", chị Sơ nói.
Từ sáng sớm, trên các con đường, người dân 4 cụm dân cư đã chở con về điểm trường Dân trí
Anh Giàng Seo Chính, một trong những người dân đầu tiên góp đất để xây lên điểm trường Dân trí cũng tự hào khi chứng kiến cảnh những đứa trẻ háo hức, rạng rỡ trong buổi khai giảng đầu tiên.
An Chính nói giọng xúc động: "Bây giờ chúng nó (học sinh lớp 1 - PV) được đi học trên chính mảnh đất mà người dân 4 cụm góp tiền xây dựng. Hạnh phúc, phấn khởi và sung sướng lắm.
Thế là ước mơ của chúng tôi bao năm nay cũng thành hiện thực, những đứa trẻ không sợ bị mù chữ như cha mẹ chúng nữa".
Phòng học Dân trí đã đáp ứng nguyện vọng cấp thiết cảu hàng trăm hộ dân 4 cụm dân cư
Theo thầy Hà Hữu Phong, Hiệu trưởng Trường Tiểu học La Văn Cầu (xã Đắk R'măng), trường có một điểm chính và hai điểm phụ. Năm học này, có 830 học sinh, với khoảng 98% là học sinh nghèo và cận nghèo, đồng bào thiểu số.
Điểm trường tại cụm 8 (xã Đăk R'măng) được báo Dân trí phối hợp với các đơn vị tài trợ, xây dựng và hoàn thành trước năm học mới đã đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng cấp thiết của hàng trăm hộ dân 4 cụm dân cư. Từ thực tế khó khăn về địa hình đi lại tại các điểm trường, Ban giám hiệu nhà trường đã xin cấp trên để tổ chức khai giảng sớm hơn một ngày cho điểm trường mới này.
Tháng 9/2019, báo Dân trí phối hợp với TC MOTOR - khối ô tô Tập đoàn Thành Công xây dựng Công trình "Phòng học Khuyến học và Dân trí", điểm trường Tiểu học La Văn Cầu tại cụm dân cư số 8.
Tháng 5/2020, công trình dãy 5 phòng học Dân trí được bàn giao , góp phần đổi thay cuộc sống ở cụm dân cư "8 không" (không điện, không đường, không trường, không trạm, không hộ khẩu, không khai sinh, không nước sạch, không sóng điện thoại).
Thầy vào rừng tìm, học sinh nói "chi pâu" rồi bỏ chạy Tại một số địa phương ở Tây Nguyên, giáo viên đã phải đến tận từng thôn, buôn trong rừng vận động, thông báo để học sinh trở lại trường sau một thời gian dài nghỉ học. Xã Đắk R'măng (huyện Đắk G'long, Đắk Nông) có 4 cụm dân cư 8,9,10,12 của thôn 7, nằm trong lâm phần của Ban quản lý rừng phòng...