Ung thư gan ở Việt Nam ngày càng trẻ hóa, có trường hợp dưới 30 tuổi đã mắc
Bệnh ung thư biểu mô tế bào gan vẫn đứng số 1 về tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong với nam giới.
Vì thế, ung thư gan là một gánh nặng bệnh tật rất lớn với Việt Nam. Đặc biệt, nhiều trường hợp dưới 30 tuổi đã mắc bệnh này.
PGS.TS Nguyễn Công Long – Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai cho biết những thông tin trên khi trao đổi với báo chí bên lề Hội thảo Cập nhật xử trí ung thư gan và các biến chứng do xơ gan do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức hôm nay 25/11.
Hội thảo do Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai và các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành về gan, mật đến từ một số bệnh viện lớn của Hàn Quốc phối hợp tổ chức nhằm chia sẻ, cập nhật và trao đổi những thông tin hữu ích đặc biệt về phương pháp tiếp cận chẩn đoán sàng lọc ung thư gan.
Các chuyên gia Bệnh viện Bạch Mai và Hàn Quốc tại hội thảo cập nhật xử trí ung thư gan và các biến chứng xơ gan.
Bên cạnh đó, tại hội thảo, các chuyên gia cũng cùng chia sẻ kinh nghiệm về các phương pháp điều trị cho bệnh nhân ung thư gan, đặc biệt là các phương pháp điều trị mới, thuốc mới hiện nay, triển vọng điều trị bệnh nhân ung thư gan cũng như kỹ thuật, thuốc điều trị bệnh nhân xơ gan có biến chứng.
Tỷ lệ các bệnh ung thư gan, xơ gan và các biến chứng do xơ gan ngày càng tăng
Ung thư gan là ung thư đứng đầu tại Việt Nam, trong đó 90% số ca ung thư gan là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC). Theo Globocan 2020 (Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế), tỷ lệ mắc mới ung thư gan tại Việt Nam là 26.418 ca mỗi năm, chiếm 14,5% tổng số ung thư và 77% số ca ung thư gan là nam giới. Ung thư gan cũng là ung thư có số ca tử vong dẫn đầu với 25.272 ca, chiếm 21% tổng số tử vong do ung thư.
Theo PGS.TS Nguyễn Công Long hiện nay tỷ lệ các bệnh về gan mật như ung thư gan, xơ gan và các biến chứng do xơ gan ngày càng tăng. Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật thường xuyên ghi nhận các ca bệnh ung thư gan tới khám ở giai đoạn muộn, trong khi đó bệnh này ngày càng trẻ hoá, đặc biệt, có không ít trường hợp dưới 30 tuổi, hoặc dưới 35 tuổi đã mắc bệnh này.
“Đáng chú ý, chúng tôi gặp nhiều bệnh nhân ung thư gan không có triệu chứng gì nhưng đến viện thì đã ở giai đoạn rất nặng. Vì thế, vấn đề sàng lọc trên các đối tượng nguy cơ cao hết sức quan trọng”, PGS Long nhấn mạnh. Chẳng hạn, viêm gan virus B là yếu tố, nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Vì thế, những trường hợp bị viêm gan virus B cần được theo dõi định kỳ, tùy từng đối tượng, mức độ xơ của gan mà cách 3-6 tháng sàng lọc một lần.
PGS.TS Nguyễn Công Long trao đổi với báo chí bên lề hội thảo.
“Nhiều trường hợp bệnh nhân bị đau tức hạ sườn mới tìm đến bệnh viện khám. Khi đó gan đã tổn thương, khối u to và làm xét nghiệm đều dương tính viêm gan B. Bệnh nhân không biết mình mang bệnh. Có gia đình mẹ – con, cha – con cùng mắc ung thư gan do viêm gan virus B gây ra. Ngoài viêm gan virus B, viêm gan virus C cũng là tác nhân gây xơ gan, ung thư gan”- PGS.TS Nguyễn Công Long cho biết.
Sàng lọc, phát hiện sớm: Chìa khóa để tránh nguy cơ trở nặng, tử vong của bệnh ung thư gan
Bác sĩ Long cũng đồng thời khuyến cáo những người bị viêm gan virus B, C cần phải theo dõi định kỳ từ 3 tới 6 tháng. Bệnh nhân viêm gan B mà có biểu hiện xơ gan mức độ nặng thì cần theo dõi sát hơn, sàng lọc 3 tháng một lần. Với các trường hợp viêm gan virus có xơ gan, thời gian khám sàng lọc cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ để phát hiện các tổn thương ung thư gan sớm, từ đó giúp kéo dài cuộc sống của người bệnh.
“Với những trường hợp phát hiện sớm, bệnh hoàn toàn có thể chữa được bằng các phương pháp điều trị triệt căn như phẫu thuật, đốt vi sóng, đốt sóng cao tần…”- PGS.TS Nguyễn Công Long cho hay.
Chuyên gia cũng cảnh báo thêm tình trạng lạm dụng rượu kết hợp với viêm gan virus khiến tình trạng gan bị phá hủy ngày càng tăng. Đã có nhiều trường hợp xơ gan biến chứng chảy máu thực quản do lạm dụng rượu. Cùng đó, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, béo phì… cũng là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
PGS.TS Nguyễn Công Long cũng cảnh báo thêm tình trạng nhiều người bệnh tự mua thuốc uống. Trong khi đó, các loại thuốc đều phải kê đơn theo đúng chỉ định.
Tại Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị viêm gan nặng do tự mua thuốc điều trị. Họ chỉ mua thuốc theo mách bảo, và dùng thuốc theo kinh nghiệm, theo mách bảo, theo lời hướng dẫn của người bán. Từ đó, bệnh nhân bị viêm gan, nhiễm độc gan nặng.
“Chi phí điều trị tốn kém do thuốc đắt đỏ, các loại thuốc mới kéo dài cuộc sống chưa lâu. Nhiều bệnh nhân không có triệu chứng rõ rệt nhưng khi đến viện khám bệnh đã ở giai đoạn muộn. Vì vậy, sàng lọc trên đối tượng nguy cơ cao là chìa khóa giải quyết nguy cơ trở nặng, tử vong của bệnh ung thư gan, xơ gan. Ngoài ra, để phòng các bệnh về gan, việc tiêm vaccine phòng viêm gan B, thay đổi lối sống tránh thừa cân béo phì, hạn chế bia rượu, tăng cường luyện tập thể dục thể thao…”- PGS.TS Nguyễn Công Long nhấn mạnh.
Video đang HOT
Tiêm vaccine phòng viêm gan B, thay đổi lối sống tránh thừa cân béo phì, hạn chế bia rượu, tăng cường luyện tập thể dục thể thao… là những yếu tố giúp phòng chống các bệnh về gan, xơ gan, ung thư gan.
Những đối tượng có nguy cơ cao cần tầm soát ung thư gan bao gồm:
Những người mắc bệnh viêm gan virus B, C, xơ gan, gan nhiễm mỡ… hoặc trong gia đình có người mắc ung thư gan rất cần được tầm soát.Những người béo phì, tiểu đường.Những người dùng nhiều đồ uống có cồn.Những người ăn thực phẩm bị nấm mốc.Người hay ăn thịt tươi sống nhiễm sán.Người lạm dụng thuốc, hóa chất gây tổn thương gan.Người sử dụng chất kích thích (như thuốc lá, café nếu sử dụng với hàm lượng nhiều, trong thời gian dài có thể gây nên các bệnh về gan, trong đó có ung thư gan).
Theo các chuyên gia, việc khám kiểm tra ung thư gan không quá phức tạp, thông thường, các bác sĩ sẽ cho chỉ định làm xét nghiệm chỉ số ung thư gan (Alphafetoprotein-AFP) và siêu âm hình thái gan, để có thể đánh giá về nguy cơ đối với lá gan.
Sau đó, nếu nghi ngờ, các bác sĩ sẽ làm thêm một số xét nghiệm khác nữa để chẩn đoán xác định, mà không nhất thiết phải chọc kim sinh thiết vào gan mới khẳng định ung thư gan.
Dấu hiệu sớm 5 bệnh ung thư thường gặp không nên bỏ qua
Theo Tổ chức ghi nhận ung thư quốc tế - GLOBOCAN, tình hình mắc và tử vong do ung thư trên toàn thế giới đều có xu hướng tăng.
Tại Việt Nam có hơn 120.000 ca ung thư mới được phát hiện và hơn 75.000 bệnh nhân qua đời vì căn bệnh này.
Theo thống kê có 5 loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam bao gồm: Ung thư gan chiếm tỉ lệ cao nhất (14,5%), tiếp đến là ung thư phổi (14,4%), ung thư vú (11,8%), ung thư dạ dày (9,8%) và ung thư đại trực tràng (9%). Việc phát hiện sớm là vô cùng quan trọng.
Dưới đây là các dấu hiệu sớm của bệnh rất quan trọng để nâng cao hiệu quả điều trị và kéo dài tuổi thọ.
1. Bệnh ung thư gan
Ung thư gan hiện nay vẫn là nỗi ám ảnh với nhiều người vì tiên lượng khó hơn các bệnh ung thư khác và đặc biệt đây là căn bệnh đang gia tăng ở Việt Nam. Ở giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện. Phần lớn người bệnh đến khám khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn gây khó khăn cho việc điều trị. Ở giai đoạn sớm của ung thư có thể gặp các triệu chứng của viêm gan mạn tính hoặc xơ gan tiến triển:
Chán ăn
Đau, nặng tức vùng hạ sườn phải
Trướng bụng.Vàng da, củng mạc mắt,...
Trong giai đoạn muộn hơn của ung thư gan, các triệu chứng trên rõ ràng hơn, hoặc xuất hiện thêm các biến chứng của bệnh:
Sụt cân không rõ nguyên nhân.Buồn nôn, nôn, mệt mỏi, chán ăn.
Luôn có cảm giác ngứa.
Trướng bụng.
Đau, nặng tức vùng hạ sườn phải.
Vàng da, củng mạc mắt.
Đi ngoài phân trắng/bạc màu.
Tại Việt Nam có hơn 120.000 ca ung thư mới được phát hiện và hơn 75.000 bệnh nhân qua đời vì căn bệnh này.
2. Bệnh ung thư phổi
Ung thư phổi là loại ung thư thường gặp và ngày càng có xu hướng gia tăng. Gần đây, bệnh xuất hiện ở những người trẻ tuổi nhiều hơn, chiếm tỷ lệ khoảng 12% tổng số ung thư các loại tính chung trên toàn thế giới.
Ở giai đoạn đầu, ung thư phổi có rất ít triệu chứng. Các triệu chứng có thể gặp của ung thư phổi bao gồm:
- Ho kéo dài không được điều trị khỏi bằng các biện pháp điều trị thông thường.
- Khó thở, thở khò khè, giọng nói cũng thay đổi và trở nên khàn giọng.
- Người mệt mỏi, đau nhức cơ.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân và nhiễm trùng thường xuyên.
- Nhiễm trùng thường xuyên đường hô hấp, tái phát liên tục.
Ngoài ra, còn có các biểu hiện ăn nuốt khó; Thay đổi hình dạng màu sắc của ngón tay và móng tay; Da hơi nhợt nhạt; Tắc nghẽn mạch máu ở vùng mặt.
Ở giai đoạn muộn hơn chút thì ung thư phổi có thể gặp là: Khàn tiếng kèm theo nuốt khó, nuốt đau, nuốt nghẹn kéo dài, liên tục; Phù mặt tăng dần, kèm theo đau đầu, chóng mặt, tím mặt; người bệnh hay hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh.
Hình ảnh ung thư phổi
3. Ung thư vú
Ung thư vú là bệnh ung thư thường gặp nhất ở nữ giới. Không giống các loại ung thư khác ung thư tuyến khi phát hiện sớm vú có thể điều trị và chữa trị. Khoảng 80% bệnh nhân được chữa khi phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu. Các triệu chứng, dấu hiệu thường gặp ở bệnh nhân ung thư vú, bao gồm:
- Đau có thể không liên quan đến kỳ kinh, hoặc đau ở một bên vú, hoặc đau kéo dài.
- Thay đổi ở da vú và núm vú, da vú dày lên và trở lên sần sùi, hoặc da vú trở lên căng mọng, kèm theo đỏ và có thể đau, hoặc núm vú bị kéo tụt vào trong.
- Chảy dịch - máu ở đầu vú có thể kèm theo đau hoặc không, đặc biệt là khi các bất thường này chỉ xuất hiện ở một bên vú.
- Sờ thấy khối bất thường ở vú hoặc ở nách có thể cố định hoặc di động, kích thước khác nhau và ranh giới có thể khó xác định có thể đau hoặc không đau.
4. Bênh ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày nếu được phát hiện sớm có thể chữa khỏi nhờ phương pháp phẫu thuật. Tuy nhiên, ở giai đoạn sớm, các triệu chứng thường không đặc hiệu, một số dấu hiệu sau đây có thể giúp tự theo dõi và đánh giá:
- Chán ăn
- Đầy hơi, ậm ạch, khó tiêu
- Đau thượng vị ở nhiều mức độ khác nhau (thoảng qua hoặc liên tục, có lúc không có liên quan đến bữa ăn)
- Nôn và buồn nôn
- Mệt mỏi
Ung thư dạ dày nếu được phát hiện sớm có thể chữa khỏi nhờ phương pháp phẫu thuật.
Giai đoạn muộn hơn có thể khám phát hiện thêm một số triệu chứng như:
- Xuất huyết tiêu hoá: nôn ra máu, ỉa phân đen
- Đau thượng vị kiểu loét điển hình
- Nuốt nghẹn, đau sau xương ức đối với ung thư tâm vị
- Nôn do hẹp môn vị
5. Ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng đang có xu hướng gia tăng. Ung thư đại trực tràng tiến triển chậm và di căn muộn hơn so với các loại ung thư khác. Nếu phát hiện và mổ sớm thì tỷ lệ sống trên 5 năm tới 80% - 90%.
Ung thư đại trực tràng có thể không gây ra các triệu chứng ngay lập tức, nhưng nếu có thì sẽ là một trong các triệu chứng sau:
- Thay đổi thói quen đại tiện như tiêu chảy, táo bón, phân dẹt kéo dài trong nhiều ngày.
- Cảm giác không đi hết phân sau mỗi lần đi cầu.
- Đại tiện ra máu; Phân có lẫn máu hoặc sẫm màu.
- Đau quặn bụng.
- Suy nhược và mệt mỏi.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
Tóm lại: Ung thư là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ hai trên toàn cầu. Tuy vậy việc phát hiện sớm có thể để nâng cao hiệu quả điều trị và kéo dài tuổi thọ. Vì vậy việc khám sức khỏe định kỳ là vô cùng quan trọng, ngoài ra khi có biểu hiện bất thường cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Bệnh ung thư gây tử vong nhiều nhất, 10 triệu người Việt có nguy cơ mắc Bệnh xơ gan, ung thư gan tiến triển âm thầm không có triệu chứng, nhiều người phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn, điều trị đắt đỏ, tỷ lệ tử vong cao. Ngày 25/11, tại Hội thảo Cập nhật xử trí ung thư gan và các biến chứng do xơ gan do Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) tổ chức, Phó giáo...