Ung thư đại trực tràng: Bệnh theo miệng mà vào
Theo GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch danh dự Hội Ung thư Việt Nam, ung thư đại trực tràng thuộc nhóm 5 ung thư thường gặp ở Việt Nam, với số ca t.ử von.g ngày càng tăng.
Điều đáng nói, căn bệnh này có liên quan mật thiết tới chế độ ăn uống và sinh hoạt.
Chia sẻ tại Hội thảo Khoa học ung bướu Cần Thơ lần thứ XIII, do Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ tổ chức ngày 26 & 27/9 tại TP Cần Thơ, GS.BS Nguyễn Chấn Hùng cho biết: ung thư đại trực tràng chiếm vị trí thứ 3 trong gánh nặng ung thư toàn cầu. Thống kê của Globocan cho thấy, trong năm 2022 trên thế giới có hơn 1,9 triệu ca mắc mới, 904.019 người t.ử von.g vì căn bệnh này. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng thứ tư trong số các bệnh ung thư thường gặp với 16.835 ca mắc mới (chiếm 9,3%) và 8.454 ca t.ử von.g hàng năm (chiếm 7,0%).
Hội thảo thu hút nhiều giáo sư, bác sĩ đầu ngành tham dự.
Ở giai đoạn sớm, ung thư đại trực tràng thường không có biểu hiện rõ ràng, cụ thể, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý lành tính của đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, viêm đại tràng, trĩ, táo bón… Ung thư đại trực tràng cũng có yếu tố di truyền cao hơn những loại ung thư khác khoảng 20%.
Tuy nhiên đây là một loại ung thư ngăn ngừa hiệu quả, dễ phát hiện bệnh sớm và điều trị khỏi hoàn toàn. Ngay cả người đã điều trị ung thư này mà bị tái phát thì cơ hội chữa khỏi cũng vẫn cao.
GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch danh dự Hội Ung thư Việt Nam chia sẻ tại Hội thảo.
Video đang HOT
Theo GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, 4 nguy cơ dễ mắc bệnh gồm: tuổ.i tác (bệnh thường gặp ở những người trên 50 tuổ.i); bệnh sử gia đình; bệnh sử cá nhân và đặc biệt là nếp sống không lành mạnh.
“Có thể nói ung thư đại trực tràng là căn bệnh theo miệng mà vào bởi thói quen ăn thực phẩm chế biến từ thịt đỏ, ít ăn rau củ, trái cây, ăn đồ ăn quá béo, quá mặn, ít vận động và hút thuố.c uống rượu khiến nguy cơ mắc bệnh tăng cao” – GS.BS Nguyễn Chấn Hùng nhấn mạnh.
Do đó, người dân cần phải biết cách phòng ngừa, thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao đều đặn, tránh bia rượu và thuố.c l.á vì đó là những tác nhân hiệp lực tạo nên nhiều nguy cơ ung thư.
GS.BS Nguyễn Chấn Hùng cũng khuyến cáo: từ 45 tuổ.i người dân nên chủ động tầm soát bệnh bằng phương pháp nội soi ruột sớm. Những người hay gặp các triệu chứng này (chả.y má.u, thay đổi thói quen của ruột, đau bụng, sụt cân vô cớ) hoặc có bệnh sử gia đình nên tầm soát sớm hơn. Với trình độ phát triển của y học hiện đại, nếu bệnh ung thư đại- trực tràng được phát hiện sớm, cơ hội chữa khỏi là hơn 90%.
Những lưu ý của bác sĩ để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.
Tại Hội thảo, GS. Jaw-Yuan Wang, Giám đốc Bệnh viện Đại Học Y Khoa Cao Hùng (Đài Loan, Trung Quốc) cũng chia sẻ kinh nghiệm của Đài Loan trong điều trị ung thư Đại trực tràng giai đoạn II-III. Theo đó, trong giai đoạn II-III của ung thư Đại trực tràng, hóa trị bổ trợ đóng vai trò quan trọng. Trong số những bệnh nhân ung thư đại tràng giai đoạn III, 83% tái phát xảy ra trong vòng 3 năm sau phẫu thuật. Những bệnh nhân này có thể được hưởng lợi nhiều hơn từ hóa trị bổ trợ.
Hai thực phẩm có liên quan ung thư đại trực tràng
Số lượng người trẻ được chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng đã tăng 22% kể từ những năm 1990 tới năm 2018.
Theo Express, các chuyên gia khuyến cáo mọi người tránh tiêu thụ nhiều thịt đỏ và đường sau khi phát hiện mối liên hệ giữa 2 loại thực phẩm này và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đây là loại ung thư phổ biến thứ 3 trên toàn cầu, chiếm khoảng 10% tổng số ca ung thư và là nguyên nhân gây t.ử von.g do ung thư đứng thứ 2. Ung thư đại trực tràng chủ yếu ảnh hưởng đến những người từ 50 tuổ.i trở lên. Nhưng trong những năm gần đây, bệnh có xu hướng trẻ hóa.
Thịt đỏ (bò, lợn) phổ biến trong bữa ăn hằng ngày nhưng tiêu thụ nhiều không tốt cho sức khỏe. Ảnh minh họa: AI
Theo thống kê ở Anh, từ đầu những năm 1990 đến năm 2018, số người 25-49 tuổ.i được chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng đã tăng 22%. Hiện các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng chế độ ăn uống có thể là nguyên nhân gây ra xu hướng này.
Những phát hiện gần đây chứng minh cho quan điểm những gì chúng ta ăn là yếu tố chính góp phần gây ra ung thư đại trực tràng. Nghiên cứu được trình bày tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Ung thư Lâm sàng Mỹ.
Bác sĩ Suneel Kamath - tác giả chính của nghiên cứu và là bác sĩ chuyên khoa ung thư đường tiêu hóa người Mỹ, giải thích: "Chúng tôi tìm kiếm sự khác biệt giữa bệnh nhân ung thư đại trực tràng lớn tuổ.i và trẻ tuổ.i. Nghiên cứu đo lường cách mỗi cá nhân tương tác với các yếu tố như chế độ ăn uống, chất lượng không khí".
Kết luận dựa trên dữ liệu của 170 bệnh nhân trong đó 66 người mắc ung thư đại trực tràng khi trẻ. Các nhà khoa học đã xác định được một số chất chuyển hóa có mức độ khác nhau giữa hai nhóm bệnh nhân trẻ và lớn tuổ.i, bao gồm citrate và cholesterol.
Theo đó, sản phẩm phâ.n hủ.y carbohydrate gọi là citrate có nồng độ cao hơn ở những bệnh nhân lớn tuổ.i. Citrate được tạo ra trong quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng.
Bạn nên hạn chế lượng đường tiêu thụ mỗi ngày. Ảnh minh họa: AI
Những phát hiện này chỉ ra rằng tiêu thụ quá nhiều đồ uống có đường hoặc thịt đỏ cũng như béo phì, góp phần gây ra tình trạng dư thừa năng lượng, có thể là yếu tố nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng ở độ tuổ.i trẻ hơn.
Tiến sĩ Kamath nói thêm: "Những phát hiện đó, mặc dù còn khá sơ bộ và cần được nghiên cứu thêm, cho thấy giảm tỷ lệ béo phì, giảm lượng thịt đỏ và đường trong chế độ ăn uống có thể phòng ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng".
Theo vị tiến sĩ, đán.h giá trên không có nghĩa "đường nuôi dưỡng ung thư" ở người đã mắc bệnh. Nhưng những người khỏe mạnh giảm lượng đường tiêu thụ có thể phòng tránh mắc ung thư.
Để giảm nguy cơ ung thư ruột, Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh đưa ra lời khuyên:
- Áp dụng chế độ ăn lành mạnh bao gồm rau trái mỗi ngày
- Duy trì vận động và tập thể dục thường xuyên
- Giảm cân nếu bạn thừa cân
- Bỏ hút thuố.c
- Uống ít rượu hơn
- Ăn ít thịt đỏ và thịt chế biến sẵn.
Tìm ra nguyên nhân ung thư đại trực tràng tăng ở người trẻ Một phân tích từ trí tuệ nhân tạo (AI) trên bộ dữ liệu chất chuyển hóa và hệ vi sinh vật đường ruột đã chỉ ra nguyên nhân gây ung thư khởi phát sớm đến từ chế độ ăn uống. Công bố trên tạp chí khoa học NPJ Precision Oncology, nhóm tác giả từ hệ thống y tế Cleveland Clinic (Mỹ), chỉ ra...