Ukraine cạn tình với Nga

Quốc hội Ukraine vừa tuyên bố đơn phương hủy bỏ thỏa thuận hợp tác với Nga xây 2 lò phản ứng tại nhà máy điện hạt nhân Khmelnitsky ở miền Tây Ukraine.

Ngày 16/9, Quốc hội Ukraine đã bỏ phiếu đơn phương hủy bỏ thỏa thuận hợp tác xây dựng 2 lò phản ứng với Nga tại nhà máy điện hạt nhân Khmelnitsky ở miền tây Ukraine.

Tổng số 234 nghị sỹ trong số 307 nghị sỹ có mặt tại phiên bỏ phiếu đã ủng hộ dự luật do chính phủ đệ trình, vượt quá số phiếu tối thiểu cần thiết là 226 phiếu, cơ quan báo chí Quốc hội Ukraine cho biết.

Bình luận về động thái này, Thứ trưởng Bộ Năng lượng Ukraine Alexander Svetelik đã cáo buộc Nga “không thực hiện các nghĩa vụ theo thỏa thuận”, đồng thời cho rằng Ukraine sẽ tìm kiếm “một đối tác thay thế” để hoàn thành xây dựng lò phản ứng số 3 và 4 của nhà máy điện hạt nhân Khmelnitsky.

Nhà máy điện hạt nhân Khmelnitsky của Ukraine.

Tháng 6/2010, Nga và Ukraine đã ký kết một thỏa thuận liên chính phủ hợp tác xây dựng 2 lò phản ứng tại nhà máy điện hạt nhân Khmelnitskiy. Theo thỏa thuận, Moscow cam kết đầu tư 5 đến 6 tỷ USD cho dự án này.

Việc xây dựng 2 lò phản ứng này đã bắt đầu từ năm 1985, nhưng đã bị tạm dừng vào năm 1986 sau thảm họa hạt nhân tại nhà máy hạt nhân Chernobyl, làm lò phản ứng hạt nhân số 4 bị phá hủy.

Ukraine phụ thuộc nhiều vào năng lượng hạt nhân, với hơn một nửa sản lượng điện. Hiện tại, 15 lò phản ứng hạt nhân tại 4 nhà máy năng lượng hạt nhân đang vận hành tại quốc gia đông Âu này.

Đây không phải là lần đầu tiên Ukraine quyết định dừng hợp tác với Nga trong các lĩnh vực đã ký kết trước đó.

Trước đó, chính quyền tổng thống Petro Poroshenko đã ra nghị định hủy bỏ thỏa thuận với Nga về hợp tác sản xuất và khoa học kỹ thuật giữa các doanh nghiệp thuộc ngành công nghiệp quốc phòng của hai nước, được ký ngày 18 tháng 11 năm 1993 tại thành phố Moscow của Nga.

Từ lâu, Ukraine đã trở thành nhà cung cấp chính cho Nga gần như tất cả các loại vũ khí và các ngành kỹ thuật quân sự như Tổ hợp Iudzmas, cung cấp trang thiết bị cho tên lửa vượt đại châu mang đầu đạn hạt nhân SS-18, SS-9, tên lửa đẩy trong lĩnh vực vũ trụ Đnhepr, Zenhit, hệ thống dẫn và điều khiển UR-1000N. Hệ thống thủy lực và giảm tốc của Su-27, Su-30, Su-35, Su-34 cũng do Ukraine sản xuất…

Như vậy với quyết định cứng rắn trên, 2 nước đã chính thức đoạn tuyệt quan hệ hợp tác trên lĩnh vực quân sự sau nhiều tuyên bố không chính thức của giới chức lãnh đạo Ukraine, thông qua các phương tiện truyền thông.

Ukraine đã hủy nhiều hợp đồng hợp tác trên lĩnh vực quân sự, quốc phòng với Nga từ sau khi 2 nước căng thẳng vì vấn đề bán đảo Crimea.

Hồi tháng 5 vừa qua, Ukraine cũng đã đơn phương tuyên bố chấm dứt hợp tác công nghiệp quốc phòng giữa hai nước. Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk, ngày 20/5 cho biết, Kiev đã quyết định hủy bỏ thỏa thuận hợp tác kỹ thuật-quân sự trên với Nga.

Ông Yatsenyuk cho rằng, Liên bang Nga là quốc gia xâm lược, sáp nhập bất hợp pháp bán đảo Crimea, can thiệp quân sự tại các khu vực Donetsk và Lugansk, gây nên một mối đ.e dọ.a đối với sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Do đó, Nội các nước này quyết định phải chấm dứt thỏa thuận hợp tác.

Mặc dù đã đưa ra các quyết định cắt đứt hoàn toàn quan hệ với Nga và bày tỏ thái độ công khai thù địch nhưng trên thực tế, Ukraine vẫn phải lệ thuộc nhiều vào đất nước láng giềng.

Tình hình khó khăn, khủng hoảng của đất nước buộc chính quyền tổng thống Poroshenko phải tiếp tục xin trì hoãn thanh toán khoản nợ 3 tỷ USD nhận của Nga từ thời cựu Tổng thống Viktor Yanukovych (hồi tháng 12/2013) đồng thời yêu cầu được tiếp tục giảm giá khí đốt cho đến cuối năm nay.

Hoàn Nguyễn (Tổng hợp)

Theo_Báo Đất Việt