Trồng ớt hoang, trái bé li ti, thơm tứa nước miếng, thu vài chục triệu/vụ

Nhờ đưa giống ớt hoang, trái bé li ti, thơm tứa nước miếng vốn mọc trong rừng về trồng ở vườn, nhiều hộ đồng bào dân tộc Cơ Tu, xã Mà Cooih, huyện Đông Giang (Quảng Nam) đã có của ăn của để. Không ít hộ mỗi vụ ớt thu được vài chục triệu đồng. Giống ớt Ariêu của đồng bào Cơ Tu trồng cung không đủ cầu…

Từ lâu, sản phẩm ớt Ariêu Đông Giang (Quảng Nam) được nhiều người trong và ngoài tỉnh biết đến bởi mùi vị rất riêng của núi rừng. Nắm bắt được nhu cầu người tiêu dùng, năm 2014 UBND huyện Đông Giang đã ban hành Quyết định số 741 về phát triển cây ớt Ariêu trên địa bàn xã Mà Cooih. Từ đó đến nay, ớt Ariêu Đông Giang được gắn “đôi chân” qua nhiều lần tham gia hội chợ triển lãm, quảng bá thương hiệu ở trong và ngoài tỉnh, ngày càng được bà con ở khắp cả nước biết đến. Quan trọng hơn, nhờ trồng ớt Ariêu mà nhiều hộ dân người Cơ Tu đã vươn lên thoát nghèo.

Ớt Ariêu được thu hoạch, quả ớt nhỏ li ti rất đặt trưng.

Cũng như nhiều hộ gia đình ở xã Mà Cooih, gia đình anh ALăng Krang thoát nghèo nhờ ớt Ariêu Đông Giang. “Trước đây, thu nhập của gia đình mình chủ yếu phụ thuộc vào mấy sào sắn, bắp nên cuộc sống thiếu trước, hụt sau. Nhưng từ khi trồng ớt, gia đình mình thu nhập mỗi tháng từ 3 đến 4 triệu đồng, giờ mình sắm được cả ti-vi, tủ lạnh”- anh Krang phấn khởi.

Còn gia đình chị A Lăng Thị Cờ Rớt tuy chưa là thành viên của Tổ hợp tác sản xuất ớt Ariêu Đông Giang, nhưng thấy các gia đình trong Tổ hợp tác có thu nhập từ cây ớt, nên gia đình chị mua giống tự ươm và trồng thử nghiệm 200 cây ớt Ariêu. Chị Rớt cho biết, ớt Ariêu Đông Giang khó trồng hơn so với các loại ớt ở đồng bằng. Ớt hay bị bệnh mò, nên gia đình chị xử lý theo phương pháp thủ công là rửa lá, không lạm dụng thuố.c trừ sâu, chỉ bỏ phân chuồng và phân NPK nên rất an toàn.

Bước đầu, cây ớt đã cho gia đình chị Rớt thu nhập từ 1,8 triệu đồng đến 2,5 triệu đồng/tháng. Để cuộc sống ổn định, gia đình chị Rớt mong muốn được gia nhập thành viên Tổ hợp tác sản xuất ớt Ariêu Đông Giang để ớt có đầu ra ổn định, yên tâm sản xuất.

Ông Trần Quốc Trí, Tổ trưởng tổ hợp tác sản xuất ớt Ariêu Đông Giang cho biết: Bước đầu Tổ hợp tác được thành lập có 14 thành viên, trồng gần 2.000 cây ớt. Đến vụ thu hoạch ớt, mỗi gia đình trong tổ lãi ít nhất 40 triệu đồng, có hộ lên đến 60 triệu đồng. Từ khi các thành viên Tổ hợp tác chuyển đổi một số diện tích trồng các loại cây kém hiệu quả sang trồng ớt thì đời sống người dân cải thiện đáng kể, nhiều hộ vươn lên thoát nghèo.

Cũng theo ông Trần Quốc Trí, trước đây ớt Ariêu mọc hoang trên đồi núi, nở rộ sau những trận mưa nguồn, chỉ sinh sản phát tán thông qua những loài chim ăn hạt (chủ yếu là chim chào mào). Qua những lần đi rẫy, bà con hái về ăn, thấy mùi ớt thơm, ngon nên lấy giống về trồng và bán theo kiểu nhỏ, lẻ.

Sau thời gian, thấy ớt trên được nhiều người ưa chuộng nên bản thân ông Trần Quốc Trí đã mạnh dạn đề xuất với Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Đông Giang thành lập tổ hợp tác sản xuất ớt và được hỗ trợ vốn, phân bón cho gieo ươm giống.

Theo lãnh đạo UBND xã Mà Cooih cho biết: Bước đầu, khi người dân trên địa bàn xã Mà Cooih trồng loại ớt này, vì chưa có kinh nghiệm nên ớt ít ra quả, một số ớt bị ốc sên, dế cắn chế.t.

Trước tình trạng đó, UBND xã Mà Cooih tổ chức họp dân thống nhất chọn những người có kinh nghiệm trong Tổ hợp tác sản xuất ớt gieo ươm cây giống, khi cây con đạt độ cao từ 10-15 cm và được cán bộ kỹ thuật xác nhận đủ tiêu chuẩn thì cung cấp cho các hộ trong tổ tiến hành đem trồng.

Hiện nay, ngành Nông nghiệp tỉnh Quảng Nam đã hỗ trợ vốn xây dựng thương hiệu ớt Ariêu Đông Giang với diện tích trồng ớt hiện có hơn 6ha, chủ yếu ở các thôn A Bông, A Sờ, Azal của xã Mà Cooih.

So với những loài ớt truyền thống khác, ớt Ariêu có những ưu thế vượt trội: hương vị rất riêng thơm mùi thảo mộc, độ cay nồng vừa phải rất quyến rũ, quả nhỏ chỉ cho một lần cắn. Song, giá trị của nó còn nằm ở chỗ: ớt Ariêu vượt qua sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Ớt con mọc lên từ những hạt do chim phát tán, trải qua những cơn nắng cháy da trên những đồi đất đỏ pha đá vôi, đâ.m chồi sau những cơn mưa chiều. Chỉ có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu vùng Ariêu- A Sờ (xã Mà Cooih) ớt mới cho mùi thơm độc và quả nhỏ li ti rất tinh khiết. Nếu đem ớt này về trồng ở đồng bằng hoặc nơi khác thì sẽ mất đi giá trị vốn có của nó.

Mới đây, Tổ hợp tác sản xuất ớt Ariêu Đông Giang đã phối hợp với ngành hữu quan của huyện Đông Giang tổ chức tập huấn, phổ biến, tuyên truyền về kỹ thuật trồng ớt cho bà con trong xã, cùng với những chế độ ưu đãi như hỗ trợ phân bón, kỹ thuật, kêu gọi bà con vào tổ hợp tác, tham gia trồng ớt có hiệu quả để mang sản phẩm đến thị trường nhanh hơn. Theo đó, đã thu hút được trên 60 hộ tham gia tập huấn và gia nhập Tổ hợp tác.

Với sự đầu tư bài bản trên, thời gian đến chắc chắn hương vị của ớt Ariêu Đông Giang ngày càng vươn xa hơn. Bên cạnh đó, còn tạo điều kiện để cải thiện cuộc sống người dân, giúp các hộ vươn lên thoát nghèo nhờ trồng loại ớt đặc biệt này.

Theo B.Bình-Ng.Vy (Báo CAND)