Thời gian gần đây tại xã Thượng Long, huyện Nam Đông và Hồng Hạ huyện A Lưới tỉnh Thừa Thiên - Huế lại rộ lên trình trạng khai thác vàng trái phép gây mất an ninh tật tự, ô nhiễm môi trường... Ngoài những địa điểm khai thác vàng trái phép ở khu vực các khe suối, các đầu nậu vàng tiếp tục mua đứt những đồi keo, rừng cao su của người dân địa phương để thực hiện giấc mộng tìm vàng.

Niềm vui sau một ngày ngụp lặn giữa lòng sông

Mỏi mắt mót vàng

Trong lúc vấn nạn khai thác vàng ở các xã Hồng Thuỷ, Hồng Vân tỉnh Thừa Thiên - Huế chưa được các cơ quan chức năng giải quyết dứt điểm, thì những phu vàng ở thượng nguồn sông A Á (một nhánh đầu nguồn của sông Bồ) đoạn đi qua xã Hồng Hạ, huyện A Lưới tiếp tục ngụp lặn để tìm vàng.

Theo chân anh Hồ Văn Lợi ở làng Kơn Tôm, xã Hồng Hạ đến bãi vàng trên sông A Á. Quang cảnh xung quanh khu vực sông này không khác so với các tụ điểm khai thác vàng ở khu vục sông Dakrông đoạn đi qua xã Hồng Thuỷ, huyện A Lưới A Bung, huyện Dakrông tỉnh Quảng Trị. Nắng như đổ lửa nhưng hàng chục người vẫn ngụp lặn trong đoạn sông đục ngầu để tìm vàng sa khoáng. Anh Lợi cho biết : "Vàng khu vực này chủ yếu là vàng sa khoáng, nó nằm lẫn trong cát ở những hốc đá to, phải thay nhau sới cát ở giữa lòng sông đã cạn, đưa ra giữa suối để đãi. Công việc tuy khá vất vả nhưng có thu nhập".

Chuyện người dân A Lưới tập trung đông khai thác vàng ở khu vực các lòng sông đã diễn ra từ lâu nhưng nó chỉ rộ lên khoảng 3 tháng trở lại đây. Theo những người dân ở khu vực sông A Á, sở dĩ biết được nơi đây có vàng là do nghe thông tin từ những kỹ sư địa chất khi thi công tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua huyện A Lưới. Thông tin này lọt đến tai của những phu vàng chuyên nghiệp, vì thế rất nhiều người ở các xã A Ngo, Hồng Trung, Đông Sơn lũ lượt hội quân về sông A Á tìm Vàng. Anh Hồ Văn Tôn, thôn Kơn Tôm, xã Hồng Hạ cho biết: Tôi cùng vợ tham gia đãi vàng sa khoáng ở đây được hai tháng rồi. Ngày nào trúng thì kiếm được 200-300 nghìn đồng, ít lắm cũng đuợc 50-60 nghìn đồng. Cũng có ngày bị "ộc" không kiếm được đồng nào.... Mấy tháng ni rảnh nên thấy mọi người khai thác vàng là tôi cũng làm theo. Thường đãi từ sáng đến chiều, ngày có ngày không. Vừa kể anh Tôn vừa đưa cái bát đựng những hạt vàng nhỏ cho tôi xem và bảo có khi cũng đãi được vài miếng bằng hạt gạo, nhưng hiếm lắm".

Nhiều điểm khai thác vàng trái phép do

"vàng tặc" tạo nên ở xã Thượng Long

Việc đào vàng chỉ mới ồ ạt diễn ra tại A Lưới thời gian gần đây, song sức "công phá" thì vô cùng to lớn. Hai bên bờ các con sông A Á, A Sáp, sông Dakrông nhiều hang bị khoét sâu vào lòng sông lộ ra những mỏm đá lớn trông rất nguy hiểm.

Lật cao su để tìm vàng

Khu vực khai thác vàng là vườn cao su có diện tích 1,5 ha của hộ ông Hồ Văn Lân, ở xã Thượng Long, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã được bán cho các đầu nậu khai thác vàng từ hơn một tháng nay. Đất quặng ở đây sau khi khai thác được cho vào bao và dùng xe tải chở ra khỏi địa bàn. Theo ông Lân, gia đình ông hợp đồng miệng với hai đầu nậu khai thác vàng trong vòng một năm tại vườn cao su này với giá 90 triệu đồng/tháng. Chứng kiến những hầm hố sâu hoắm, những cây cao su đang thời kỳ khai thác mủ bật gốc nằm khô khốc, những bao quặng vương vãi khắp nơi, mới thấy sức tàn phá ghê gớm của việc khai thác vàng.

Không những thế, các đầu nậu khai thác vàng cũng đã đưa quân vào khai thác tại vườn của các ông Hồ Văn Hồ, Hồ Văn Thành...Theo ông Lạc, hiện vẫn còn rất nhiều nhóm lén lút khai thác vàng trái phép tại các khu vườn cao su, vườn keo của người dân, nếu chính quyền không kịp thời ngăn chặn thì sẽ dẫn đến loạn khai thác vàng.

Mỏi mắt tìm vàng tại khu vực sông A Á,

một nhánh đầu nguồn của sông Bồ

Trước đó, khu vực rừng trồng của hai hộ dân là Hồ Văn Năng và Hồ Văn Vội ở thôn 3, xã Thượng Long đã được các đầu nậu vàng mua với giá hơn 100 triệu đồng để khai thác vàng trái phép. Vào thời điểm cao nhất tại đây có cả trăm người tập trung khai thác, gây náo loạn cả một vùng. Sự việc đã được cơ quan chức năng địa phương kịp thời ngăn chặn. Tìm hiểu chúng tôi được biết, hoạt động khai thác vàng trên địa bàn xã Thượng Long không dứt là do có tin đồn ở đây có một vỉa vàng gốc với nhiều khối vàng lớn. Thực hư câu chuyện như thế nào không biết, nhưng thời gian gần đây, dân khai thác vàng khắp nơi đổ xô đến khai thác khiến cuộc sống của người dân địa phương đảo lộn.

Nói về trình trạng khai thác vàng trái phép trên địa bàn, ông Phạm Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Thượng Long cho hay: Những người khai thác vàng thường lén lút khai thác vào ban đêm và các ngày nghỉ để tránh lực lượng chức năng. Ngay sau khi phát hiện tình trạng khai thác vàng trái phép tại vườn cao su của ông Lân, xã đã lập biên bản đình chỉ khai thác. Đồng thời buộc các đầu nậu đưa máy móc ra khỏi địa bàn. Thế nhưng ban đêm một số đối tượng đã dùng xe tải xông vào cướp những bao tải quặng còn sót lại tại vườn của ông Lân. Về việc người dân bán đất ở các vườn keo, vườn cao su cho các đầu nậu khai thác vàng, xã đã triển khai họp dân tuyên truyền không được bán đất, đồng thời quyết liệt ngăn chặn không cho hoạt đông khai thác vàng trái phép phát triển.

Theo Đại Đoàn Kết