TP.HCM: Thu phí ô tô vào trung tâm không thể chậm hơn

TP.HCM dự kiến thu phí ô tô vào trung tâm thành phố năm 2021 – 2025. Nhiều ý kiến cho rằng việc này không thể chậm trễ hơn được nữa.

Năm 2021, TP.HCM bắt đầu triển khai dự án thu phí ô tô vào trung tâm thành phố

UBND TP.HCM vừa phê duyệt đề án “ Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân”, trong đó dự kiến thu phí ô tô vào trong khu vực trung tâm thành phố năm 2021 – 2025.

Thay đổi hành vi đi lại của người dân

Dự án thu phí ô tô vào trung tâm là một phần nằm trong đề án “ Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân” giai đoạn 2021 – 2030 của TP.HCM.

Đây là một đề án lớn bao gồm nhiều giải pháp, trong đó giải pháp thu phí ô tô vào trung tâm được nhiều người dân quan tâm. Dự án này đã được đưa ra bàn thảo rất nhiều lần và gặp phải không ít phản ứng từ nhiều phía.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia giao thông, nếu TP.HCM không tính đến chuyện hạn chế xe cá nhân, trong vài năm tới giao thông thành phố sẽ tắc nghẽn.

TS. Vũ Anh Tuấn , Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức , Trường ĐH Việt Đức cho rằng, hạn chế xe cá nhân cần phải làm ngay, càng sớm càng tốt.

“Sử dụng xe cá nhân là thói quen xưa nay của người Việt nên không thể trông chờ giao thông công cộng tốt lên rồi người dân sẽ tự động chuyển qua sử dụng”, ông Tuấn nói.

Trước hết, theo TS. Tuấn, cần thay đổi hành vi đi lại của người dân thông qua việc quản lý nhu cầu sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân, tạo nguồn lực bổ sung phát triển giao thông công cộng . Sau đó, mở rộng mạng lưới giao thông công cộng , giải quyết các nút thắt về hạ tầng, xây dựng các nút giao lập thể và các tuyến đường cao tốc, đường trên cao xuyên thành phố, hoàn thành đường Vành đai 2…

Theo nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức , dự báo đến năm 2030, tỉ lệ sở hữu xe ô tô ở TP.HCM sẽ tăng từ 50 xe/1.000 dân lên 140 xe/1.000 dân.

Như vậy, nếu thành phố không sớm tác động để thay đổi hành vi của người dân, không phát triển giao thông công cộng , không có biện pháp hạn chế xe cá nhân thì 10 năm nữa vấn nạn kẹt xe sẽ trở nên “vô phương cứu chữa”.

Ông Ngô Hải Đường, Trưởng phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ, Sở GTVT TP.HCM cho biết, đây là dự án quan trọng, thành phố sẽ sớm triển khai thu phí ô tô vào trung tâm cùng với hàng loạt các giải pháp hạn chế xe cá nhân, đầu tư giao thông công cộng trong thời gian tới.

Gắn kết các tuyến metro và hệ thống xe buýt

Theo kết quả khảo sát, điều tra xã hội học về kiểm soát xe cá nhân, nhiều ý kiến cho rằng, nên hạn chế xe cá nhân lưu thông vào giờ cao điểm (82% đối với ô tô và 83% đối với xe máy ).

Trong đó, trên 61% số người được khảo sát cho rằng nên ngưng hoạt động của xe mô tô, xe gắn máy khu vực các quận nội thành trước năm 2030. Gần 70% ý kiến đồng tình thu phí ô tô vào một số khu vực trung tâm thành phố.

Theo quan điểm của TP.HCM, phát triển giao thông công cộng phải kết hợp, đi đôi với việc hạn chế phương tiện cá nhân tham gia giao thông. Phát triển vận tải hành khách công cộng là điều kiện để kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân.

Trong đó, phát triển vận tải hành khách khối lượng lớn (metro, monorail, BRT…) là điều kiện đảm bảo phát triển vận tải hành khách công cộng bền vững.

Trên cơ sở đó, xe buýt được ưu tiên đầu tư mở rộng phát triển để đáp ứng chỉ tiêu của thành phố đến năm 2030, đảm nhận 25% nhu cầu giao thông đô thị. Do đó, nguồn lực từ ngân sách Nhà nước sẽ dành ưu tiên cho phát triển vận tải hành khách công cộng.

Cụ thể, thành phố sẽ trợ giá xe buýt và hỗ trợ lãi vay cho doanh nghiệp vận tải đầu tư phương tiện với số tiền 24.898 tỷ đồng.

Đầu tư cơ sở hạ tầng , xe buýt nhanh và dự án giao thông thông minh hơn 10.849 tỷ đồng. Riêng dự án đầu tư tuyến xe buýt nhanh BRT số 1 (Đại lộ Võ Văn Kiệt – Mai Chí Thọ) dài 23km với vốn đầu tư 143,68 triệu USD đang được thành phố ưu tiên triển khai sớm.

Cùng đó, các tuyến metro cũng được liên kết giao thông đồng bộ với hệ thống xe buýt. Những nghiên cứu về việc quy hoạch mặt bằng và thiết kế các công trình kết nối giao thông khu vực nhà ga metro số 1 đã có trong kế hoạch.

Việc kết nối các nhà ga metro số 1 với các tuyến buýt trục chính, tuyến buýt nhánh và tuyến buýt gom sẽ giúp tạo thành một hệ thống giao thông công cộng hợp nhất đa phương thức.

Gần 400 nghìn tỷ có giúp TP.HCM hết kẹt xe?

Dư luận quan tâm là số tiền gần 400 nghìn tỷ đồng được lấy từ đâu và liệu nó có giúp TP. Hồ Chí Minh chấm dứt nạn kẹt xe?

Kẹt xe trầm trọng trên nhiều tuyến đường luôn là nỗi ám ảnh của người tham gia giao thông tại TP HCM

TP.HCM cần đến hơn 391.000 tỷ đồng để thực hiện đề án "Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cơ giới cá nhân" trong giai đoạn 2021 - 2030. Điều dư luận quan tâm là số tiền khổng lồ này sẽ được lấy từ đâu và liệu nó có giúp thành phố chấm dứt nạn kẹt xe?

Thu phí ô tô vào trung tâm

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan vừa ký quyết định phê duyệt đề án "Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn TP".

Mục tiêu của đề án là phát triển bền vững vận tải hành khách công cộng nhằm đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu đi lại của người dân, từng bước góp phần giảm ùn tắc, TNGT, ô nhiễm môi trường.

Đáng chú ý, để thực hiện đề án này, giai đoạn 2021 - 2030, thành phố cần tới hơn 391.000 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Nhà nước hơn 57.000 tỷ đồng, các nguồn lực khác từ xã hội hóa đầu tư hoặc vốn ODA (đầu tư xe buýt, hệ thống vé thông minh, xe đạp điện công cộng, vận tải hành khách đường thủy...) dự kiến khoảng hơn 330.000 tỷ đồng.

Nguồn lực từ ngân sách Nhà nước sẽ dành ưu tiên cho phát triển vận tải hành khách công cộng như: Trợ giá xe buýt và hỗ trợ lãi vay cho doanh nghiệp vận tải đầu tư phương tiện (24.898 tỷ đồng); cung ứng dịch vụ vận tải hành khách trên đường sắt đô thị (21.223 tỷ đồng); đầu tư cơ sở hạ tầng, xe buýt nhanh và dự án giao thông thông minh (10.849,3 tỷ đồng); tư vấn và tuyên truyền (166,4 tỷ đồng).

TP đặt chỉ tiêu cụ thể vào năm 2025 vận tải công cộng sẽ đáp ứng được 15% nhu cầu giao thông đô thị, đến năm 2030, con số này là 25%.

Để đạt được mục tiêu trên, TP HCM đưa ra 27 giải pháp với 3 nhóm chính gồm: Phát triển vận tải hành khách công cộng, phân vùng kiểm soát khí thải kết hợp với thu phí ô nhiễm môi trường và kiểm soát hoạt động của xe mô tô và xe gắn máy 2-3 bánh.

Đáng chú ý, trong nhóm kiểm soát phương tiện cá nhân, hạn chế ùn tắc giao thông, TP HCM dự kiến sẽ áp dụng biện pháp thu phí xe ô tô lưu thông vào khu vực trung tâm thành phố giai đoạn 2021 - 2025.

Tiền lấy từ đâu?

Theo một cán bộ của Sở GTVT TP HCM, nếu thành phố thực hiện triệt để các nhóm giải pháp trên thì chắc chắn giao thông công cộng sẽ phát triển, tình trạng ùn tắc giao thông sẽ không còn.

Về nguồn vốn để thực hiện đề án trên, thành phố xác định vốn vay ODA chiếm khoảng 70% sẽ là nguồn vốn chủ lực để triển khai đề án, vốn ngân sách chiếm khoảng trên 20%, còn lại là vốn huy động xã hội hóa.

Tuy nhiên, theo PGS. TS. Phạm Xuân Mai, nguyên Trưởng khoa Kỹ thuật giao thông, Trường Đại học Bách khoa TP HCM, đề án có giải quyết triệt để nạn ùn tắc giao thông của thành phố hay không thì chưa thể trả lời ngay được mà còn phụ thuộc vào cách thức triển khai, thực hiện.

Riêng về vốn đầu tư, ông Mai cho rằng, đây là đề án lớn, cần vốn ngân sách Nhà nước nhiều hơn. Tuy nhiên, vấn đề này phải có cơ chế. Về nguồn vốn vay ODA, đây sẽ là bài toán khó, rủi ro...

Do đó, phương án huy động nguồn vốn từ xã hội hóa khả thi hơn cả, bởi hiện có nhiều doanh nghiệp đủ tài chính, nguồn lực. Vấn đề là TP cần phải có cơ chế, chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn thì các doanh nghiệp mới dám làm.

Cùng quan điểm, TS. Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức cho rằng, việc vay vốn ODA sẽ rất khó mà rủi ro.

"Thành phố chỉ nên xác định vốn vay ODA khoảng 20-30% chứ không phải tới 70%. Không thiếu nhà đầu tư sẵn sàng tham gia, vấn đề còn lại là phải có chính sách phù hợp", ông Tuấn nói và nhận định, kể cả khi đề án này triển khai, tình trạng kẹt xe chắc chắn vẫn còn.

Đừng hy vọng sẽ giải quyết triệt để kẹt xe, bởi ngay cả các siêu đô thị trên thế giới đầu tư rất lớn cho hệ thống giao thông công cộng cũng không thể giải quyết triệt để.