Toàn quyền Canada từ chức sau cuộc điều tra về môi trường làm việc

Bà Julie Payette ngày 21/1 đã từ chức Toàn quyền Canada sau một cuộc điều tra độc lập về các cáo buộc bà ngược đãi một số nhân viên đang và đã từng làm việc ở Rideau Hall .

Bà Julie Payette . Ảnh: The Canadian Press

Trong tuyên bố ngày 21/1, bà Payette cho biết bà từ chức vì lợi ích của đất nước mặc dù không có khiếu nại chính thức nào được đưa ra chống lại bà.

Bà Payette nói: “Căng thẳng đã nảy sinh tại Rideau Hall trong vài tháng qua và tôi rất tiếc vì điều đó. Vì lợi ích của đất nước và thể chế dân chủ của chúng ta, tôi đã đi đến kết luận rằng nên bổ nhiệm một Toàn quyền mới. Người dân Canada xứng đáng có được sự ổn định trong thời điểm nhiều bất ổn này”. Bà Payette cho biết việc từ chức sẽ cho phép bà dành thời gian cho người cha đang yếu của mình.

Thủ tướng Justin Trudeau cho biết ông đã nhận được đơn từ chức của bà Payette và sẽ đề xuất với Nữ hoàng về một vị Toàn quyền mới trong thời gian thích hợp theo đúng quy trình. “Mọi nhân viên trong Chính phủ Canada đều có quyền làm việc trong một môi trường an toàn và lành mạnh và chúng tôi sẽ luôn coi trọng vấn đề này”, ông Trudeau nói.

Chính phủ liên bang Canada đã thuê một công ty tư nhân có trụ sở tại Ottawa để điều tra độc lập và soạn thảo một báo cáo về bản chất của các mối quan ngại trong Văn phòng Thư ký cho Toàn quyền. Các nguồn tin cho biết công ty này đã phỏng vấn từ 80 – 150 người.

Theo tờ Globe and Mail, cuộc điều tra độc lập này cho thấy một bức tranh rất tiêu cực về môi trường làm việc bên trong văn phòng của Toàn quyền kể từ khi Thủ tướng Justin Trudeau đề cử cựu phi hành gia này vào vị trí Toàn quyền Canada năm 2017.

Trước đó, CBC News dẫn một số nguồn tin nói rằng Toàn quyền Payette đã tạo ra một môi trường làm việc “độc hại” ở Rideau Hall khi dùng những lời lẽ khiến nhân viên phải khóc hoặc thôi việc. Theo truyền thông Canada, hàng trăm nghìn CAD đã được chi cho các thiết kế và cải tạo tại Rideau Hall , một số được cho là để đảm bảo quyền riêng tư cá nhân của bà Payette. Vào năm 2018, có thông tin bà Payette thường xuyên mâu thuẫn với Cảnh sát Hoàng gia Canada (RCMP) về các vấn đề an ninh.

Sinh ra ở Montreal, bà Payette, 57 tuổi, đã tham gia hai chuyến bay tới Trạm vũ trụ quốc tế trong thời từ năm 1992 đến năm 2013.

Quan chức Canada thừa nhận khai thiếu vụ Mạnh Vãn Chu

Quan chức biên phòng Canada thừa nhận khai thiếu trước tòa và vi phạm chỉ thị của thẩm phán khi đối chất nhân chứng trong vụ Mạnh Vãn Chu.

Phiên trình bày lời khai trước Tòa án Tối cao British Columbia, Canada sáng 10/12 phải hoãn hơn một giờ sau khi công tố viên đại diện cho chính phủ Canada tiết lộ Nicole Goodman, giám đốc Cơ quan Biên phòng Canada (CBSA) tại sân bay Vancouver, đã liên hệ với một nhân viên Bộ Tư pháp Canada để hỏi về đặc quyền giữa luật sư và thân chủ.

Công tố viên John Gibb-Carsley nói trước tòa rằng Goodman, người phụ trách 250 nhân viên biên phòng tại Sân bay Quốc tế Vancouver khi Giám đốc Tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu bị bắt, đã liên lạc với nhân viên Bộ Tư pháp, người không liên quan trực tiếp đến vụ án, hôm 9/12 với lo ngại một số lời khai của bà vi phạm đặc quyền bảo mật thông tin giữa luật sư và thân chủ.

Giám đốc Tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu rời nhà để tham dự phiên tòa tại Vancouver, Canada hôm 7/12. Ảnh: Reuters .

Mona Duckett, luật sư của Mạnh Vãn Chu, hỏi Goodman rằng liệu bà có hiểu yêu cầu thẩm phán đưa ra trước đó một ngày là không thảo luận về lời khai của bà trước tòa với người khác hay không. "Tôi hiểu", Goodman trả lời.

Phó chánh án Heather Holmes nhắc nhở Goodman trả lời đầy đủ và trung thực, và bà được khuyên không nên bận tâm đến các vấn đề đặc quyền luật sư - thân chủ trong tương lai.

Luật sư Duckett hỏi Goodman liệu lời khai "không đầy đủ" của bà có phải là hành vi lừa gạt tòa án hay không. Goodman trả lời bà không biết liệu nó có gây hiểu lầm. Một công tố viên phản đối và phó chánh án Holmes khuyên Duckett chuyển hướng câu hỏi.

Cuối phiên tòa ngày 10/12, các câu hỏi chuyển sang tập trung vào mật khẩu các thiết bị điện tử của Mạnh Vãn Chu, do CBSA thu thập và vô tình được chuyển cho các sĩ quan Cảnh sát Hoàng gia Canada (RCMP). Goodman trước đó khai rằng bà được cấp trên chỉ thị dừng ghi chép hồ sơ liên quan vụ này vì chúng có thể sẽ được sử dụng trước tòa.

"Nếu không được chỉ thị như vậy, liệu bà có ghi ở đâu đó, trong báo cáo, email, hay một cái gì đó rằng 'chúng tôi gặp sự cố, có những mật khẩu có khả năng bị công bố, chúng tôi cần điều tra cái này?' hay không", Duckett hỏi.

Goodman trả lời có. "Đó có lẽ là điều duy nhất khiến tôi trăn trở", bà nói thêm và lau nước mắt.

Mạnh Vãn Chu, con gái người sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi, bị bắt theo yêu cầu của Mỹ tại Sân bay Quốc tế Vancouver ngày 1/12/2018 vì cáo buộc lừa gạt ngân hàng trong các giao dịch của Huawei với Iran, có nguy cơ vi phạm lệnh trừng phạt thương mại của Washington với Tehran.

Mạnh, 48 tuổi, phủ nhận các cáo buộc và phản đối việc bị dẫn độ sang Mỹ, cho rằng động thái này lạm dụng quy trình tố tụng.

Các luật sư của Mạnh Vãn Chu lập luận giới chức Mỹ và Canada đã phối hợp trước khi bắt bà, sử dụng quyền điều tra của CBSA để thẩm vấn bà mà không có mặt luật sư. Họ cũng cáo buộc thông tin cá nhân do CBSA thu thập đã được chia sẻ một cách không phù hợp với Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI).

Trong khi đó, công tố viên khẳng định cuộc điều tra và quy trình bắt Mạnh Vãn Chu tuân theo quy trình tố tụng và việc dẫn độ sẽ được tiến hành.

Goodman cũng làm chứng rằng sĩ quan biên phòng từng thừa nhận trao nhầm mật khẩu thiết bị của bà Mạnh cho cảnh sát đã không bị điều tra hoặc kỷ luật, dù vi phạm chính sách về chia sẻ thông tin. Việc biên phòng Canada cung cấp mật khẩu các thiết bị điện tử của Mạnh Vãn Chu cho cảnh sát trở thành tiêu điểm trong vụ án, khi các luật sư nói rằng điều đó vi phạm quyền công dân của bà.

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Canada đã trở nên căng thẳng kể từ khi Mạnh Vãn Chu bị bắt. Trung Quốc đã bắt giữ hai công dân Canada là Michael Spavor và Michael Kovrig với cáo buộc gián điệp, một động thái dường như để trả đũa.