Tình hình Afghanistan: Mỹ thông báo hoàn tất quá trình rút quân

Đặng Huyền07:01 31/08/2021

Theo phóng viên TTXVN tại Washington, Lầu Năm Góc ngày 30/8 thông báo quân đội Mỹ đã hoàn tất kế hoạch rút toàn bộ lực lượng khỏi Afghanistan, kết thúc cuộc chiến kéo dài 20 năm tại quốc gia Tây Nam Á này.

Binh sĩ Mỹ tới sân bay quốc tế Hamid Karzai ở Kabul, Afghanistan để tiến hành công tác sơ tán các nhân viên ngoại giao, công dân Mỹ và đối tác Afghanstan, ngày 20/8/2021. Ảnh: Reuters/TTXVN

Phát biểu trước báo giới tại Lầu Năm Góc, Tướng Kenneth McKenzie – Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM) của quân đội Mỹ nhấn mạnh: “Tôi có mặt ở đây để thông báo rằng chúng tôi đã hoàn thành kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan”. Kế hoạch này kết thúc sớm hơn 1 ngày so với thời hạn 31/8 mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đặt ra.

Tướng McKenzie cho hay chuyến bay cuối cùng, do một chiếc vận tải cơ quân sự C-17 thực hiện, đã cất cánh rời Sân bay Quốc tế Hamid Karzai 1 phút trước lúc nửa đêm (theo giờ Kabul) trong điều kiện an ninh vô cùng chặt chẽ. Tư lệnh CENTCOM nói: “Trên chuyến bay cuối cùng có sự hiện diện của Tướng Chris Donahue, Tư lệnh Sư đoàn Không vận số 82 kiêm chỉ huy lực lượng trên bộ của chúng tôi. Đi cùng với ông là Đại sứ Ross Wilson. Trên thực tế, đội ngũ ngoại giao và quốc phòng là những người cuối cùng đặt chân lên máy bay”.

Tướng McKenzie đánh giá Taliban “rất hợp tác và hữu ích” trong tiến trình triển khai chiến dịch sơ tán và những chuyến bay cuối cùng. Ngoài ra, Tướng McKenzie cũng cho biết các công dân Mỹ cuối cùng đã rời khỏi Kabul 12 giờ trước đó, đồng thời khẳng định các chuyến bay của Mỹ và liên quân đã sơ tán được 123.000 dân thường.

Trong một diễn biến khác có liên quan, người phát ngôn của lực lượng Taliban – Qari Yusuf cũng xác nhận sự kiện Mỹ hoàn thành kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan.

Vụ đánh bom đẫm máu ở Kabul đưa Mỹ và Taliban lại gần hơn?

Mỹ cuối cùng cũng chứng kiến mối đe doạ khủng bố thực sự ở Afghanistan đến từ IS chứ không phải Taliban.

Các tình nguyện viên và nhân viên y tế dỡ thi thể nạn nhân sau hai vụ nổ mạnh khiến ít nhất 60 người thiệt mạng bên ngoài sân bay ở Kabul ngày 26/8/2021. Ảnh: AFP

Theo tờ Asia Times, vụ tấn công khủng bố kinh hoàng ở Kabul hôm 26/8, khiến ít nhất 13 lính Mỹ và khoảng 170 người khác thiệt mạng, được dự báo sẽ dẫn đến sự hợp tác cao hơn giữa Mỹ và Taliban.

Video đang HOT

Chỉ huy CENTCOM (Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ), Tướng Kenneth McKenzie, tiết lộ với các nhà báo hôm 26/8 rằng Mỹ đã chia sẻ thông tin về các mối đe dọa khủng bố ở Afghanistan với Taliban. Ông nói: "Chúng tôi chia sẻ các phiên bản của thông tin này với Taliban để họ thực hiện các cuộc truy tìm".

Mỹ cuối cùng cũng đồng tình với quan điểm của Nga rằng mối đe dọa khủng bố thực sự ở Afghanistan bắt nguồn từ nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng chứ không phải Taliban - và quan trọng hơn, Taliban có thể là một đối tác hữu ích trong cuộc chiến chống IS.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 26/8 cho biết một cơ chế liên lạc giữa Nga và Mỹ về Afghanistan đã được thiết lập. Thông báo được đưa ra sau cuộc điện đàm hồi đầu tuần giữa Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev và Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan về tình hình ở Afghanistan.

Đẩy nhanh tiếp cận

Trước vụ tấn công đẫm máu bên ngoài sân bay Kabul, cuộc hành quân chiến thắng chóng vánh của Taliban vào thủ đô Kabul đã khiến chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden choáng váng. Nhiệm vụ trước mắt là tiến hành sơ tán công dân Mỹ và hàng nghìn người Afghanistan ra khỏi sân bay Kabul. Hoạt động an ninh khó khăn này đòi hỏi phải có mối quan hệ hợp tác với Taliban, mặc dù cùng lúc chính quyền Biden đã bắt đầu "vặn vít" trừng phạt lực lượng chiến thắng bằng cách cắt đứt quyền tiếp cận tài chính của họ.

Về phần mình, Taliban cơ bản vẫn hợp tác. Với mức độ chấp nhận đang tăng lên, Tổng thống Biden đã cử Giám đốc CIA William Burns đến Kabul vào 30/8 để gặp thủ lĩnh chính trị của Taliban, Mullah Abdul Ghani Baradar. Nhiệm vụ của ông Burns ít nhất cũng phải là đánh động Baradar về những báo cáo tình báo liên quan đến mối đe dọa khủng bố sắp xảy ra đối với Kabul.

Nhà đồng sáng lập Taliban, Mullah Abdul Ghani Baradar phát biểu tại lễ ký kết thỏa thuận Mỹ-Taliban ở thủ đô Doha, Qatar, ngày 29/2/2020. Ảnh: AFP

Chính ông Biden đã nhiều lần nói trong những ngày gần đây rằng Taliban là kẻ thù truyền kiếp của IS và ngược lại. Nhà lãnh đạo Mỹ có lẽ đã báo hiệu cho Taliban về sự hội tụ các lợi ích nếu Washington và chính quyền mới ở Kabul hợp tác cùng nhau.

Trong bài phát biểu trước báo giới tại Washington vào ngày 25/8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thừa nhận rằng khi đối phó với chính quyền Taliban, lợi ích của nước Mỹ được đặt lên hàng đầu. Ông Blinken lưu ý, một chính phủ Afghanistan giữ cam kết từ bỏ chủ nghĩa khủng bố, bảo vệ nhân quyền và cho phép người dân sơ tán là "một chính phủ mà chúng tôi có thể làm việc cùng".

Do đó, người ta có thể kỳ vọng rằng vụ tấn công khủng bố vừa qua ở Kabul sẽ khiến Washington phải suy nghĩ lại về cách tiếp cận với Taliban.

Hướng đi nào hiện vẫn còn đang được xem xét. Nhưng dù gì đi nữa, việc can dự sâu hơn với Taliban đã trở thành cần thiết với Washington bởi lý do đơn giản rằng, họ đang là một thực tế ở Kabul, đang kiểm soát gần như toàn bộ Afghanistan và sẽ là lực lượng quan trọng chống lại IS cũng như các nhóm khủng bố lẻ tẻ khác.

Thông điệp của Tổng thống Biden từ Nhà Trắng là rất rõ ràng: "Chúng ta sẽ không tha thứ. Chúng ta sẽ không quên. Chúng ta sẽ truy lùng các người và bắt các người phải trả giá".

Điều đó có nghĩa là việc tẩy chay chính quyền Taliban ở Kabul sẽ không còn là một lựa chọn khả thi. Ông Biden cũng đã ra lệnh không kích vào các khu vực hoạt động của IS ở Afghanistan ngay ngày 28/8. Và "kẻ thù của kẻ thù là bạn". Tiếp cận gần hơn với Taliban, một kẻ thù của IS, sẽ có lợi cho các chiến dịch chống khủng bố của Mỹ.

Một lính thủy đánh bộ Mỹ bảo đảm an ninh cho những người sơ tán đủ điều kiện lên máy bay C-17 của Không quân Mỹ tại Sân bay Quốc tế Hamid Karzai, Kabul, ngày 24/8/2021. Ảnh: AFP

Vấn đề sẽ là các điều khoản để xích lại. Để chắc chắn, Mỹ sẽ cần sự hiện diện tình báo mạnh mẽ ở Kabul. Vì vậy, việc mở lại Đại sứ quán tại Kabul sẽ khó bị trì hoãn lâu.

Lợi ích với Taliban

Trong khi đó, Taliban vốn thực dụng. Họ sẽ tích cực trước việc Mỹ tuyên bố can dự, vì điều đó giúp mở ra con đường để quốc tế công nhận chính phủ của họ, nâng cao tính hợp pháp quốc tế, và quan trọng nhất là tiếp cận các quỹ bị phong tỏa và nối lại hỗ trợ của các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng như các cơ quan của Liên hợp quốc.

Mức độ quan hệ được nâng cao với Mỹ sẽ giúp Taliban củng cố chính phủ và tập trung vào quản trị. Khi đó sẽ không có chỗ cho bất kỳ phong trào kháng chiến chống Taliban nào ở Afghanistan. Nhóm "kháng chiến" ở thung lũng Panjshir sẽ đủ thông minh để cảm nhận điều này.

Một nghịch lý là các sự kiện kinh hoàng ở Kabul hôm 26/8 có thể trở thành một cơn gió chính trị mới đối với Taliban. Afghanistan sẽ vẫn là một quốc gia tiền đồn đối với Washington trong tương lai gần về các mối đe dọa tiềm tàng từ các nhóm khủng bố.

Chống khủng bố sẽ là động lực thúc đẩy mối quan hệ mới giữa Mỹ và Taliban. Tất nhiên, chất lượng của mối quan hệ đó sẽ ngày càng phụ thuộc vào mức độ tiếp thu của chính quyền Taliban đối với những kỳ vọng và yêu cầu của Mỹ trên mặt trận an ninh.

Các vấn đề về nhân quyền chắc chắn sẽ bị xếp xuống hàng sau. Đã có sự chấp nhận miễn cưỡng ở phương Tây rằng khó có thể mong đợi một cuộc chuyển đổi dân chủ ở Afghanistan, và rằng các giá trị mang tính bắt buộc của phương Tây lại có rất ít người theo đuổi ở quốc gia này.

Khó khăn của chính quyền Biden

Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu về vụ tấn công khủng bố tại Sân bay Quốc tế Hamid Karzai, tại Nhà Trắng, ngày 26/8/2021. Ảnh : AFP

Với Tổng thống Biden, bước lùi ở Afghanistan đã làm giảm đáng kể tỷ lệ ủng hộ của cử tri dành cho ông. Hiện tại, các cuộc thăm dò cho thấy đa số người Mỹ muốn Biden đứng ngoài cuộc tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024.

Trong khi đó, bất kỳ sự đảo ngược nghiêm trọng nào trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm tới sẽ đồng nghĩa với việc đảng Dân chủ mất quyền kiểm soát Quốc hội, điều này có thể làm tê liệt nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden.

Không chỉ ở Afghanistan, mà ông Biden còn phải vật lộn với cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng ở trong nước Mỹ. Chắc chắn, những sự kiện gần đây ở Afghanistan sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến những trọng tâm và khả năng của chính quyền ông trong giải quyết những vấn đề khác như Trung Quốc, Nga, Iran.

Uy tín của Mỹ trong lãnh đạo các đồng minh xuyên Đại Tây Dương cũng đang bị nghi ngờ. Cuộc họp của Nhóm G7 hôm 24/8 đã phơi bày một số điều đó, và chỉ hai ngày sau, các giới hạn đối với quyền lực của Mỹ đã được hiển thị đầy đủ ở Kabul.

Tổng thống Macron: Pháp sẽ triển khai binh sĩ ở Iraq ngay cả khi Mỹ rút đi Tổng thống Emmanuel Macron ngày 28/8 tuyên bố Pháp sẽ tiếp tục triển khai binh sĩ tại Iraq để chống khủng bố ngay cả khi Mỹ rút đi. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: AFP/TTXVN Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Baghdad nơi ông tham dự một hội nghị thượng đỉnh khu vực, Tổng thống Pháp nói: "Cho dù Mỹ có...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: afghanistan sân bay quốc tế quân đội mỹ taliban lầu năm góc hamid karzai nhân viên ngoại giao binh sĩ mỹ bộ chỉ huy trung tâm tổng thống mỹ joe biden cuộc chiến kéo dài mỹ rút quân thông báo quân đội mỹ đối tác afghanstan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Tranh cãi về bức tường bê tông trong thảm kịch máy bay ở Hàn Quốc02:10

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Chiến thuật 'nghìn vết cắt' của Nga gây sức ép lớn cho Ukraine16:54

Trung Quốc có động thái mới đáp trả việc Mỹ hỗ trợ Đài Loan08:03

Tổng thống Putin ra lệnh chính phủ Nga hợp tác với Trung Quốc về AI08:11

Ukraine trước nguy cơ rút khỏi Kursk16:54

Israel hé lộ chi tiết cuộc đột kích 'nhà máy tên lửa liên quan Iran' ở Syria10:06

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Ukraine tấn công trung tâm chỉ huy Nga ở pháo đài chiến lược

10:15:09 13/01/2025

Ukraine đang tìm cách tấn công các trung tâm chỉ huy của Nga để làm chậm tốc độ tiến công của lực lượng Moscow tại mặt trận miền Đông.

Slovakia cáo buộc Ukraine "uy hiếp" các nước EU, ông Zelensky phản pháo

10:04:18 13/01/2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lên tiếng sau khi bị Thủ tướng Slovakia cáo buộc ông gây áp lực lên các nhà lãnh đạo châu Âu khác để tăng viện trợ cho Kiev trong cuộc chiến với Nga.

Ukraine đề xuất đưa lính cứu hỏa sang California hỗ trợ thảm họa cháy rừng

09:33:47 13/01/2025

Ukraine đề nghị đưa lính cứu hỏa nước này sang Mỹ để hỗ trợ cho thảm họa cháy rừng đang xảy ra ở bang California.

Cố vấn cấp cao của ông Trump: Nhân lực quân đội Ukraine đang có vấn đề

09:31:44 13/01/2025

Theo ông Waltz, nới rộng độ tuổi nhập ngũ sẽ giúp Ukraine khắc phục được tình trạng thiếu hụt binh sĩ mà Kiev đang gặp phải trong cuộc chiến với Nga hiện nay.

Mặt Trăng nóng hay lạnh?

09:22:35 13/01/2025

Nhiều người cho rằng Mặt Trăng dường như là một khối đá lạnh lẽo và không có sự sống. Trên thực tế, nhiệt độ ở đây có thể lên đến 200 độ C.

Ukraine tiết lộ thông tin hiếm hoi từ lính Triều Tiên chiến đấu ở Nga

08:45:06 13/01/2025

Cơ quan an ninh Ukraine đã tiết lộ những chia sẻ của binh lính Triều Tiên nghi bị bắt giữ trong cuộc giao tranh ở Nga.

Tỷ phú Elon Musk ủng hộ ý tưởng Mỹ thâu tóm Greenland

08:36:42 13/01/2025

Người giàu nhất thế giới ủng hộ ý tưởng của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về việc Washington kiểm soát đảo lớn nhất thế giới Greenland.

Ukraine giục phương Tây hành động trước "mưa" hỏa lực dữ dội của Nga

07:41:06 13/01/2025

Ukraine kêu gọi phương Tây có những hành động cụ thể, giữ đúng lời hứa nhằm giúp Kiev đối phó với các đợt không kích ngày càng dữ dội của Nga.

Ukraine đi nước cờ hiểm, "nung nóng" mặt trận Kursk

07:38:12 13/01/2025

Ukraine và Nga đang bị cuốn vào cuộc chiến khốc liệt ở Kursk khi nơi này được coi là quân bài quan trọng trong cuộc đàm phán tiềm năng do chính quyền Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump thúc đẩy.

Ukraine tấn công nhà máy lọc dầu lớn bậc nhất của Nga

07:30:28 13/01/2025

Một máy bay không người lái Ukraine đã tấn công nhà máy lọc dầu ở Cộng hòa Tatarstan. Đây là một trong những cơ sở lọc dầu lớn nhất của Nga.

Ukraine truy quét hàng loạt đường dây giúp nam giới trốn nhập ngũ

07:19:53 13/01/2025

Cảnh sát Quốc gia Ukraine đã phá vỡ gần 50 âm mưu giúp đàn ông Ukraine trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự vượt biên trái phép, lực lượng này cho biết vào ngày 11/1 sau một chiến dịch quy mô lớn.

Đề nghị Tổng thống Putin có thể đưa ra trong cuộc gặp với ông Trump

07:17:13 13/01/2025

Nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin cho biết, ông có rất nhiều vấn đề cần bàn nếu hội đàm với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine.